Τι κι αν είναι η πηγή της ζωής και το αγαθό του νερού αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα από την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) προσφεύγουν 7 φορείς και σωματεία εργαζομένων και επιστημόνων από τον χώρο της διαχείρισης του νερού (Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων ΔΕΥΑ, Σύλλογος Επιστημονικού Προσωπικού ΕΥΔΑΠ, Σύλλογος Μηχανικών ΠΕ & ΤΕ ΕΥΔΑΠ, Σωματείο Εργαζομένων Τομέα Αποχέτευσης ΕΥΔΑΠ, Σωματείο Εργαζομένων ΕΥΑΘ, Σύλλογος Εργαζομένων Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, Παρατηρητήριο Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου) και δηλώνουν την αντίθεσή τους στις αυξήσεις των τιμών που ονειρεύεται ο Θεόδωρος Σκυλακάκης. Απέναντι του βρίσκεται και η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) που σε ψήφισμα της δηλώνει την ευθεία διαφωνία της με τις αντιθεσμικές συγχωνεύσεις των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) και τα σχέδια της ΝΔ για το νερό των Κυκλάδων.
Σαν να μην υπήρχε το ρεύμα που έχει τσακίσει τα λαϊκά εισοδήματα, η κυβέρνηση επιθυμεί να εφαρμόσει ένα αποτυχημένο μέτρο (είχε εφαρμοστεί και από τον πατέρα Μητσοτάκη τη δεκαετία του 1990) στο πιο πολύτιμο αγαθό του οποίου την έλλειψη έζησαν φέτος το καλοκαίρι οι πολίτες. Αντίστοιχα η λειψυδρία επιβάρυνε και τους παραγωγούς, αφού αναγκάστηκαν στο κόστος παραγωγής να εντάξουν και βυτιοφόρα για τις καλλιέργειες τους. Χωρίς καν να λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες, όχι κάθε νομού, αλλά κάθε περιοχής της χώρας μας, η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιδιώκει στην επαρχία τις συγχωνεύσεις των ΔΕΥΑ, προτείνει την είσοδο ιδιωτών και μάλιστα, αν δεν υπάρχουν τα χρήματα στις ΔΕΥΑ, να παρθούν δάνεια για την αναβάθμιση των υποδομών ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης. Αξίζει να τονιστεί πως οι περισσότερες υποδομές στην επαρχία είναι σαθρές ή χρήζουν εκτεταμένων επισκευών, αφού τα τελευταία δίκτυα κατασκευάστηκαν κατά τη δεκαετία του 1990.
Η αποδόμηση από τους επιστήμονες
Σε επίσημο Δελτίο Τύπου οι εκπρόσωποι των 7 φορέων επισημαίνουν πως:
«Το ΣτΕ, για δεύτερη φορά στην ιστορία του θα εξετάσει το ζήτημα κοστολόγησης του νερού. Την προηγούμενη φορά η μείζονα σύνθεση του Δ’ Τμήματος του ΣτΕ, με την 2519/2022 ομόφωνη απόφασή του ακύρωσε, στο σύνολό της την ΚΥΑ του 2017 περί κανόνων τιμολόγησης του νερού (υπ’ αριθμ. 35275/19.05.2017 απόφαση της διυπουργικής Εθνικής Επιτροπής Υδάτων). Στη νέα ΚΥΑ, υιοθετείται μια αμιγώς λογιστικού χαρακτήρα τιμολογιακή πολιτική, που αφορά αδιακρίτως όλη τη χώρα, ανεξαρτήτως των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της κάθε λεκάνης απορροής ποταμού με συνέπεια να παραβιάζονται συνταγματικές διατάξεις, να αποδυναμώνεται ο συνταγματικά επιβεβλημένος δημόσιος και δημοτικός έλεγχος τιμολόγησης και να προκαλείται αβεβαιότητα ως προς τη συνέχιση της παροχής νερού υπό όρους δημόσιας υπηρεσίας, δηλαδή με ασφάλεια, καθολικότητα, υψηλή ποιότητα και προσιτή τιμή.
Η κυβέρνηση με την νέα ΚΥΑ, εκτός του ότι επαναφέρει ρυθμίσεις που είχαν κριθεί με την προηγούμενη προσφυγή, επιχειρεί να στήσει έναν ανεξέλεγκτο, από το δημόσιο, μηχανισμό κοστολόγησης-τιμολόγησης των νερών όλης της Ελλάδας και όλων των χρήσεων (ύδρευση-άρδευση-αποχέτευση). Μια τέτοια προοπτική προοιωνίζει ένα δυστοπικό μέλλον για το ζωτικό αγαθό του νερού, αντίστοιχο με αυτό του ρεύματος. Η «απομάκρυνση» του μηχανισμού και της ευθύνης τιμολόγησης από τους δημόσιους φορείς (κυβέρνηση[1]δήμους) και η ανάθεσή της στη ΡΑΑΕΥ (Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας & Υδάτων) οδηγεί μετά βεβαιότητας, σε μερικά χρόνια, το νερό να γίνει σαν το ρεύμα ακριβό και σε λίγο μακρύτερο χρονικό ορίζοντα να ζήσουμε πτωχεύσεις εταιριών νερού όπως της πρόσφατης της THAMES WATER του Λονδίνου (η μεγαλύτερη πτώχευση εταιρίας νερού παγκοσμίως σε μια χώρα που έχει θεσμοθετήσει Ρυθμιστικά Αρχή Υδάτων από το 1989 και κατέληξε να πτωχεύσει, το 2024 με χρέη 16,5 δις Λίρες).
Δυστυχώς παρά το σύνολο των αποφάσεων του ΣτΕ για τον χαρακτήρα του νερού «ως φυσικού αγαθού απαραίτητου για την επιβίωση του ανθρώπου» και των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης ως «δημόσιας υπηρεσίας ζωτικής σημασίας» (βλ. ΟλΣτΕ 1906/2014, ΟλΣτΕ 190, 191/2022, ΣτΕ επτ. 1886/2022 και ΣτΕ επτ. 2519/2022), η νέα ΚΥΑ, όπως και ο νόμος για την υπαγωγή στη ΡΑΕ των φορέων ύδρευσης και αποχέτευσης, κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση δηλαδή αντιμετωπίζουν το νερό ως ένα εμπορικό προϊόν, κάτι που αναμένεται, σταδιακά τουλάχιστον (όπως έγινε και με το ηλεκτρικό ρεύμα), να επιφέρει σημαντικές αυξήσεις στα τιμολόγια ενώ, επίσης, δημιουργείται και αβεβαιότητα (όταν η παροχή πόσιμου νερού δεν αντιμετωπίζεται ως δημόσια υπηρεσία ζωτικής σημασίας αλλά, και αυτή, ως ευκαιρία για κέρδη) για τη συνέχιση παροχής ποιοτικού και επαρκούς πόσιμου νερού στους πολίτες.
Καλούμε όλους τους πολίτες της Χώρας, τους δημοτικούς φορείς, τους αγροτικούς φορείς και τους περιβαλλοντικούς φορείς να σταθούν δίπλα μας και να ενισχύσουν το κίνημα του δημόσιου νερού ώστε να μη γίνει το νερό σαν το ρεύμα ακριβό».
ΚΕΔΕ: Αντισυνταγματικές οι συγχωνεύσεις και μεγάλο «όχι» για τις Κυκλάδες
Σαφές και θεσμικό μήνυμα έστειλαν και οι Δήμοι της χώρας στο επίσημο ψήφισμά τους από το συνέδριο της ΚΕΔΕ. Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά:
«Το ΥΠΕΝ προβαίνει σε αποσπασματικές και μη συνεκτικές μεταξύ τους δηλώσεις για αναγκαστικές συνενώσεις των ΔΕΥΑ, που προφανώς αντίκεινται στο Σύνταγμα και στους Νόμους που διέπουν την λειτουργία τους, καθώς και την προστασία των λειτουργικών και περιουσιακών δικαιωμάτων τους.
- Η ΚΕΔΕ έχει καταθέσει σε συνεργασία με την ΕΔΕΥΑ και την ΕΕΤΑΑ συγκεκριμένη και επιχειρησιακά τεκμηριωμένη λύση για τις ΔΕΥΑ, η οποία, σε αντίθεση με την πρόταση του ΥΠΕΝ για τη δημιουργία φαραωνικών ΔΕΥΑ ανά περιφέρεια, προβλέπει τη λειτουργία μίας ΔΕΥΑ σε κάθε νομό ( ή και δύο όπου κριθεί απαραίτητο), μόνο σε εθελούσια βάση και το Δ.Σ. του νέου σχήματος να ανήκει 100% στην Αυτοδιοίκηση.
- Σε ότι αφορά στα νησιά, η θέση της ΚΕΔΕ είναι να παραμείνει το υπάρχον σύστημα και εκφράζουμε την αντίθεσή μας για το σχέδιο που διαρρέεται ότι εξυφαίνεται για τις Κυκλάδες, σύμφωνα με το οποίο θα εφαρμοστεί ένα 11μελές σύστημα διοίκησης, στο οποίο την πλειοψηφία θα έχει η ΕΥΔΑΠ Νήσων ή η ΕΥΔΑΠ».
Το θέμα του νερού σίγουρα και εντός του νέου έτους θα απασχολήσει την κοινή γνώμη και την πολιτική σκηνή, με το κλίμα για την κυβέρνηση να μην είναι καθόλου ευνοϊκό.
Διαβάστε επίσης:
Ημαθία: Διέταξαν ΕΔΕ γιατί… κλήθηκε η κόρη του Τσε Γκεβάρα σε εκδήλωση εκπαιδευτικών
Σταν Γκρίνμπεργκ: Η… επιστροφή στο Μαξίμου – Οι «γαλάζιες» έρευνες και η Προεδρία της Δημοκρατίας
Γυναικοκτονία στην Κω: Ισόβια στον δολοφόνο της Αναστάζια