Νέος Σωφρονιστικός Κώδικας: Μόνο που δεν εκτελούν τους κρατουμένους

Νέος Σωφρονιστικός Κώδικας: Μόνο που δεν εκτελούν τους κρατουμένους

Εγκληματικός ο νέος Σωφρονιστικός Κώδικας, προάγει το «νόμος και τάξη» αντί για τον σωφρονισμό, θεωρώντας τα δικαιώματα «προνόμια».

Γράφουν: Ευτύχης Φυτράκης, Θεόδωρος Μαντάς, Ιωάννα Κούρτοβικ, Σπύρος Καρακίτσος, Γιώργος Κακαρνιάς, Τάσος Θεοφίλου

Σε μεσαιωνικού τύπου αντιμετώπιση των εγκλείστων στις ελληνικές φυλακές προχωρά η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη, δείχνοντας ακόμη μία φορά την αποστροφή της ως προς την έννοια του σωφρονισμού, αφού αντιμετωπίζει τα κεκτημένα δικαιώματα των κρατουμένων ως «χάρη» και επιλέγει την περαιτέρω εξαθλίωσή τους. Ο νέος Σωφρονιστικός Κώδικας που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση δυσχεραίνει κατά πολύ τη θέση των κρατουμένων, καθιστώντας μη βιώσιμη την παραμονή τους στις φυλακές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για την εύρυθμη λειτουργία των τύποις «σωφρονιστικών» ιδρυμάτων.

Η Ελλάδα οδηγείται εκατοντάδες βήματα πίσω με την αναβίωση των φυλακών υψίστης ασφαλείας (τύπου Γ) του Χαράλαμπου Αθανασίου, τη δραματική συρρίκνωση και σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και την κατάργηση (!) του επιτυχημένου θεσμού των τακτικών αδειών, που έχει βοηθήσει στην ομαλή λειτουργία των φυλακών αλλά και στην πετυχημένη επανένταξη των κρατουμένων στην κοινωνία.

Συγκεκριμένα, όσον αφορά τους καταδικασμένους σε ποινή κάθειρξης για μια σειρά από εγκλήματα, όπως τρομοκρατία, εσχάτη προδοσία, εμπόριο ναρκωτικών, ανθρωποκτονία, αιματηρή ληστεία, η κυβέρνηση καταργεί εντελώς τον θεσμό της άδειας, ενώ για όσους έχουν καταδικαστεί σε ισόβια θεσπίζει το δικαίωμα αίτησης στα δώδεκα χρόνια, από τα δέκα που ήταν μέχρι σήμερα.

Οι δε πολυϊσοβίτες σύμφωνα με τον νέο κώδικα θα έχουν δικαίωμα να αιτηθούν άδεια όταν συμπληρώσουν τα 22 χρόνια εγκλεισμού, δηλαδή τρία χρόνια πριν από το όριο κράτησής τους. Η ρύθμιση αυτή είναι ξεκάθαρα φωτογραφική και αφορά τον Δημήτρη

Κουφοντίνα, ο οποίος βρίσκεται στον 20ό χρόνο κράτησής του και αφού του στέρησαν το δικαίωμα στην αίτηση αποφυλάκισης θέλουν να του κόψουν οριστικά και τις άδειες, έστω για τα επόμενα δύο χρόνια.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η συγκεκριμένη κυβέρνηση λαμβάνει αποφάσεις ή νομοθετεί στο όνομα της «βεντέτας» της Αγίας Οικογένειας με τον εν λόγω κρατούμενο χωρίς να ενδιαφέρεται για την επίπτωση των νομοθετημάτων στο σύνολο των εγκλείστων.

Παράλληλα αυστηροποιούνται κατά πολύ και οι προϋποθέσεις για τις εκπαιδευτικές άδειες, καθιστώντας τες πρακτικά αδύνατες, ενώ υποκριτικό είναι και το γεγονός ότι σύμφωνα με τον νέο κώδικα τα καταστήματα κράτησης μετονομάζονται ξανά σε σωφρονιστικά, την ώρα που όπως όλα δείχνουν ο σωφρονισμός απέχει κατά πολύ από την κατάσταση που θέλουν να διαμορφώσουν στις φυλακές.

Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόεδρο στης νομοπαρασκευαστικής επιτροπής που επεξεργάστηκε τον νέο κώδικα ήταν η πρώην γενική γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής Σοφία Νικολάου, η οποία ως προς τη σωφρονιστική πολιτική έδειξε ότι η βασική μέριμνά της και δη επί ημερών κορονοϊού ήταν οι απευθείας αναθέσεις σε «ημετέρους», ακόμη και ιδιοκτήτες βουλκανιζατέρ, για προμήθεια… χλωρινών και άλλων συναφών προϊόντων.

Οσο για τον υπερπληθυσμό των φυλακών και τις απάνθρωπες συνθήκες κράτησης, η Επιτροπή για την Πρόληψη του Βασανισμού (CPT) του Συμβουλίου της Ευρώπης τα είδε, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη όμως όχι.

Το Documento ζήτησε την άποψη ειδικών για το νέο νομοθετικό έκτρωμα που δεν οδηγεί στον σωφρονισμό αλλά σε συνθήκες εκρηκτικής εξαθλίωσης.

«Σωφρονιστικός αναθεωρητισμός»

Γράφει ο Ευτύχης Φυτράκης, Δρ Νομικής – δικηγόρος, πρώην γγ Αντεγκληματικής Πολιτικής υπ. Δικαιοσύνης

Ο ισχύων Σωφρονιστικός Κώδικας (1999), όσο και τα σχέδια αναθεώρησής του (2012, 2017), στηρίζονται σε ορισμένες θεμελιώδεις αρχές: ανθρώπινη αξιοπρέπεια, νόμιμη μεταχείριση, δικαιώματα στους κρατουμένους, έλεγχος των φυλακών, ευκαιρίες ελευθερίας, εναλλακτικά μέτρα έκτισης της ποινής. Απέναντι σ’ αυτές τις σταθερές το κυβερνητικό σχέδιο νόμου για την «αναμόρφωση» του Σωφρονιστικού Κώδικα προτάσσει το γενικότερο κυβερνητικό δόγμα «νόμος και τάξη». Επιχειρεί δηλαδή έναν αναθεωρητισμό απέναντι στην προοδευτική σωφρονιστική νομοθεσία. Ας δούμε, ενδεικτικά, τι επιχειρεί το σχέδιο νόμου:

• Επιχειρεί να παγιώσει την υπαγωγή των φυλακών στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, λες και η φυλακή είναι υπόθεση αστυνομίας και όχι Δικαιοσύνης.

• Βλέπει τα δικαιώματα των κρατουμένων (π.χ. σε άδεια) ως «ευεργετήματα», δηλαδή περίπου ως δώρα ενός «μεγαλόψυχου ηγέτη»!

• Αναβιώνει τις φυλακές τύπου Γ ως «Καταστήματα Αυξημένης Ασφαλείας», όχι μόνο για τρομοκράτες αλλά και για ιδιαίτερα επικίνδυνους κρατουμένους.

• Συρρικνώνει το δικαίωμα των κρατουμένων για τακτικές άδειες. Μάλιστα για ένα μεγάλο αριθμό καταδίκων με κάθειρξη το δικαίωμα καταργείται απολύτως, ενώ για τους ισοβίτες απαιτείται (πλέον) έκτιση δώδεκα ετών και για τους πολυϊσοβίτες 22 ετών!

• Περιορίζει τις εκπαιδευτικές άδειες, καθώς θέτει αυστηρές προϋποθέσεις για τη χορήγησή τους.

• Δημιουργεί ένα μίνι ψυχιατρείο για γυναίκες μέσα στη φυλακή, ενώ η ένταξη του Ψυχιατρείου Κρατουμένων στο ΕΣΥ έχει εγκαταλειφθεί εντελώς.

• Δυσχεραίνει την ημιελεύθερη διαβίωση. Ήδη βέβαια η κυβέρνηση ακύρωσε τη λειτουργία της πρώτης δομής που ήταν σχεδόν έτοιμη στον Κορυδαλλό.

• Επιχειρεί να πιστωθεί δομές ή δυνατότητες που είχαν δημιουργηθεί την περίοδο 2015-19 (π.χ. βρεφονηπιακός σταθμός, επικοινωνία μέσω βιντεοδιάσκεψης, παιδικό επισκεπτήριο).

• Τέλος, μετονομάζει τα καταστήματα κράτησης σε «σωφρονιστικά» καταστήματα· αντικαθιστά δηλαδή την πραγματικότητα (κράτηση) με τον δήθεν σκοπό (σωφρονισμό)! Το σχέδιο Σωφρονιστικού Κώδικα δημοσιεύτηκε τη στιγμή που η Ελλάδα απειλείται από το Συμβούλιο της Ευρώπης με «δημόσια δήλωση» για τις φυλακές. Ο κίνδυνος διεθνούς διασυρμού της χώρας μας οφείλεται στην άφρονα κυβερνητική πολιτική του «νέου σωφρονισμού»: ενός μείγματος ποινικού λαϊκισμού και χοντροκομμένου αυταρχισμού. Η επιλογή για μια αχαλίνωτη αυστηρότητα στη θέση ενός φιλελεύθερου ποινικού δικαίου συνιστά σοβαρή οπισθοδρόμηση. Αυτή την πολιτική εκφράζει και το σχέδιο νόμου για τις φυλακές, επιχειρώντας μέσα από την «αναμόρφωση του Σωφρονιστικού Κώδικα» την ανατροπή του σωφρονιστικού κεκτημένου. Και βέβαια το τελευταίο δεν αφορά μόνο τους κρατούμενους αλλά όλη την κοινωνία.

«Διολισθαίνοντας στον αυταρχισμό»

Γράφει ο Θεόδωρος Μαντάς, δικηγόρος

Ενόψει της διαβούλευσης για την ψήφιση του νέου Σωφρονιστικού Κώδικα ο οποίος θα εισάγει μια σειρά νέων διατάξεων έχει εγερθεί ήδη έντονη κριτική σχετικά με την αντιμετώπιση του κρατούμενου από το σωφρονιστικό σύστημα και εν γένει της στοχοθεσίας του νομικού συστήματος ως προς την πρόληψη και την αντιμετώπιση αντικοινωνικών συμπεριφορών. Κατά πάγια αντίληψη στον σύγχρονο νομικό πολιτισμό ο κρατούμενος αποτελεί το υποκείμενο και όχι το αντικείμενο του σωφρονιστικού συστήματος, υπό την έννοια ότι βασικός στόχος της πολιτείας είναι αφενός η διασφάλιση της προστασίας του συνόλου με την απομάκρυνση του εγκληματία από την κοινωνία (στέρηση της ελευθερίας με εγκλεισμό σε σωφρονιστικό κατάστημα) και αφετέρου η συστηματική και μεθοδική επανένταξη του κρατουμένου, ώστε με την ολοκλήρωση της έκτισης της ποινής του να ενσωματωθεί λειτουργικά στην κοινωνία. Υπό αυτό το πρίσμα προκαλεί εντύπωση η στροφή του εν διαβουλεύσει Σωφρονιστικού Κώδικα σχεδόν αμιγώς προς την τιμώρηση και ουδόλως τον σωφρονισμό των κρατουμένων, όπως γίνεται αντιληπτό ιδίως στις αλλαγές που επιφέρει σχετικά με τη χορήγηση αδειών, τακτικών και εκπαιδευτικών. Ο νέος Σωφρονιστικός Κώδικας διατρέχει τον κίνδυνο να καταστήσει τον κρατούμενο έρμαιο του σωφρονιστικού συστήματος, όπου θα μπορεί να αποστερείται τα δικαιώματά του αυθαιρέτως, αλλά, έτι χειρότερο, να οξύνει ακόμη περισσότερο τις ήδη υπάρχουσες παθογένειες του σωφρονιστικού συστήματος, καθιστώντας το αμιγώς μέσο τιμώρησης του εγκληματία, χωρίς κανένα περιθώριο επανένταξης, κόντρα ακόμη και στην κατά ετυμολογική ερμηνεία έννοια του «σωφρονιστικού συστήματος».

Σε μια εποχή που τα σύγχρονα κράτη παγίως επιτάσσουν ένα σωφρονιστικό σύστημα με επίκεντρο την αντιμετώπιση του ποινικού παραβάτη ως «ανθρώπου», δίνοντας βάση και στην ψυχολογική ενίσχυσή του, το ελληνικό σωφρονιστικό σύστημα κάνει μια επικίνδυνη στροφή προς εποχές σκοταδισμού και οπισθοδρόμησης.

Ειδικότερα, ο νέος Σωφρονιστικός Κώδικας θέτει στο άρθρο 50 αυστηρότατες χρονικές προϋποθέσεις αναφορικά με τη χορήγηση τακτικών αδειών, καθιστώντας επί της ουσίας τον θεσμό άνευ αντικειμένου. Αντίστοιχη λογική ακολουθείται και στην περίπτωση εκπαιδευτικών αδειών, όπου οι προϋποθέσεις χορήγησης που τίθενται στο προς τροποποίηση άρθρο 53 είναι άκρως περιοριστικές, θίγοντας κατάφωρα το δικαίωμα του κρατουμένου να λαμβάνει ακαδημαϊκή εκπαίδευση, ενώ παράλληλα δεν διακρίνεται η λογική ακολουθία πίσω από αυτές τις ρυθμίσεις, πέραν της προαναφερθείσας τιμωρητικής διάθεσης που διακρίνει το σύνολο του νομοθετήματος. Περαιτέρω, όλα τα ανωτέρω πρέπει να συνδυαστούν με τις «καινοτομίες» που επιφέρει ο νέος Σωφρονιστικός Κώδικας, κατά τις οποίες υπό προϋποθέσεις είναι δυνατόν να τίθενται περιορισμοί στην επικοινωνία των κρατουμένων, εγείροντας σαφώς ζητήματα και σε σχέση με τη διαχείριση και επεξεργασία των προσωπικών τους δεδομένων.

Επιπλέον, η διεύρυνση ως προς τους λόγους μεταγωγής, με προσθήκη στο άρθρο 61 της προϋποθέσεως μεταγωγής για (λόγους) «σχετικούς με την ομαλή λειτουργία του καταστήματος κράτησης», αποτελεί ιδιαίτερα διφορούμενο έως και έωλο ζήτημα, όπου πρακτικά ανοίγουν οι ασκοί του Αιόλου σε σχέση με τη διεξαγωγή μεταγωγών. Επί της ουσίας, συνιστά κρίση υπό απόλυτη διακριτική ευχέρεια του καταστήματος κράτησης, δίχως να προβαίνει σε συγκεκριμενοποίηση των λόγων μεταγωγής και ενεργώντας κάθε φορά δίχως περιορισμό.

«Σε λάθος κατεύθυνση»

Γράφει ο Σπύρος Καρακίτσος, πρώην πρόεδρος και μέλος του ΔΣ της Ομοσπονδίας Σωφρονιστικών Υπαλλήλων Ελλάδος

Η πρόσφατη έκθεση της αρμόδιας επιτροπής του Συμβουλίου της Ευρώπης ύστερα από εκτεταμένους ελέγχους που έγιναν μεταξύ άλλων και στα καταστήματα κράτησης της χώρας δεν αφήνει κανένα απολύτως περιθώριο εφησυχασμού για την κατάσταση που επικρατεί στις ελληνικές φυλακές. Υπερπληθυσμός και συνωστισμός κρατουμένων (ακόμη και άνω του 180%), συνθήκες που αποτελούν προσβολή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, βία, τραγικές ελλείψεις σωφρονιστικού προσωπικού και εντέλει μία δεκαετία μετά τη δημόσια δήλωση κατά της χώρας μας που είχαμε «εισπράξει» το 2011, η παρούσα έκθεση καταλήγει στη διαπίστωση ότι «δεν έχει υπάρξει καμία απτή βελτίωση». Δηλαδή πολιτικές ηγεσίες, κόμματα και κυβερνήσεις άλλαξαν, αλλά τα προβλήματα στις φυλακές παρέμειναν.

Ωστόσο μετά τον εν ισχύι Σωφρονιστικό Κώδικα του 1999 έχει ήδη τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, για μία ακόμη φορά, το προσχέδιο ενός νέου Σωφρονιστικού Κώδικα, για τον οποίο το αρμόδιο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη έχει δεσμευτεί στην επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης (μεταξύ άλλων παρεμβάσεων που οφείλει να κάνει) να ψηφίσει και να θέσει σε ισχύ. Πιθανόν ως αντιστάθμισμα στις αναφορές του Συμβουλίου της Ευρώπης και ως μέτρο αντιμετώπισης της κατάστασης.

Ο νέος κώδικας δεν ακολουθεί καν νέες ευρωπαϊκές τάσεις ή πετυχημένες διεθνείς νόρμες που έχουν ήδη υιοθετηθεί σε άλλα κράτη.

Η προτεινόμενη αυστηροποίηση των χρονικών ορίων έκτισης ποινής για τη χορήγηση των τακτικών αδειών σε κρατούμενους είναι σε λάθος κατεύθυνση. Οι άδειες των κρατουμένων είναι ένας διαχρονικά πετυχημένος θεσμός. Αποτελεί επιβράβευση, ευεργέτημα και ένα πρώιμο και απαραίτητο στάδιο για τον κρατούμενο πριν από την οριστική του απόλυση από τη φυλακή.

Αν, ως είθισται να λέγεται, ο καθρέπτης μιας κοινωνίας είναι οι φυλακές, τότε στην περίπτωσή μας αυτός ο καθρέπτης δεν είναι καθόλου καλός. Και πρέπει να τον φτιάξουμε. Κατά την άποψή μου ένας νέος κώδικας δεν αρκεί, είτε μείνει στα χαρτιά είτε όχι. Χρειάζονται πολύ περισσότερα.

«Μα στη φυλακή δεν βρίσκονται (μόνον) οι αθώοι…»

Γράφει η Ιωάννα Κούρτοβικ, δικηγόρος

Ίσως η πιο κραυγαλέα επέμβαση στον Σωφρονιστικό Κώδικα που ισχύει είναι η διάταξη που στραγγαλίζει το δικαίωμα στην άδεια. Με τη νέα διάταξη το δικαίωμα αυτό αποκλείεται καθολικά για μια σειρά από βαριές ποινικές κατηγορίες, ενώ περιορίζεται δραματικά στα δώδεκα χρόνια πραγματικής έκτισης ποινής γι’ αυτούς που έχουν καταδίκη σε ισόβια και στα 22 χρόνια πραγματικής έκτισης για περισσότερες της μίας ισόβιες (κατηγορίες εγκλημάτων που έτσι κι αλλιώς με τη διατύπωση της διάταξης αποκλείονται από την άδεια). Έτσι, ο καταδικασμένος θα μπορεί να διεκδικήσει μια άδεια (όχι και να την πάρει όμως) λίγο πριν ασκήσει το δικαίωμά του για την υφ’ όρον απόλυση. Κάτι που σημαίνει ότι δεκάδες κρατούμενοι που σήμερα παίρνουν άδειες θα τις στερηθούν, ενώ πολλοί που περίμεναν ότι μέσα στους επόμενους μήνες θα αγκάλιαζαν τους δικούς τους πρέπει να το ξεχάσουν οριστικά. Κάτι που σημαίνει ακόμη ότι δεν έχουν παρά να ξεγράψουν την ελπίδα αυτοί που δεν πρόκειται να βγουν από τη φυλακή για τα επόμενα 22 χρόνια (είναι σαν να καταδικάζονται να πεθάνουν σ’ αυτήν) και δεν θα έχουν κανένα κίνητρο να σεβαστούν τους κανόνες και τους κανονισμούς του αναγκαστικού εγκλεισμού τους. Όσο κι εμείς δεν θα έχουμε κανέναν τρόπο να πείσουμε ότι για την αποχαλίνωση της βίας που θα ξεσπάσει μέσα στη φυλακή δεν θα φταίνε μόνο οι κρατούμενοι.

Ένας νόμος που φτιάχνεται από ανθρώπους που δεν είδαν ποτέ στη ζωή τους φυλακή, άσχετους με το ποινικό δίκαιο, την παραβατικότητα και το έγκλημα, ο οποίος έρχεται να καταργήσει τον –πολύ καλό για την εποχή του– Σωφρονιστικό Κώδικα του 1999, που αποτελούσε έργο έγκριτων νομικών, φωτισμένων δικαστών και εισαγγελέων, εγκληματολόγων και κοινωνικών επιστημόνων, που εκπονήθηκε έπειτα από μια δημοκρατική διαδικασία πραγματικής ακρόασης φορέων, οργανώσεων, επιστημόνων και ανθρώπων του πεδίου και έθεσε ως κεντρικό άξονα την επανένταξη των κρατουμένων.

Ένας νόμος που φτιάχνεται από ανθρώπους που μισούν τους κρατούμενους και αποστρέφονται την ιδέα της επανένταξης, ενώ μόνο στόχο μοιάζουν να έχουν τον στιγματισμό και τον εσαεί κοινωνικό αποκλεισμό τους.

«Μας επιστρέφει τριάντα χρόνια πίσω»

Γράφει ο Τάσος Θεοφίλου, μέλος του Δικτύου Αλληλεγγύης Κρατουμένων

Αυτός ο Σωφρονιστικός Κώδικας μας επιστρέφει 30 χρόνια πίσω, στη δεκαετία του ’90, μια δεκαετία που χαρακτηρίστηκε από συγκρούσεις, αιματηρές εξεγέρσεις στις φυλακές και βασανιστήρια κρατουμένων.

Η αυστηροποίηση των ποινών και των συνθηκών διαβίωσης εντός φυλακών λειτουργεί περισσότερο ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία, όπως έχει δείξει και το μοντέλο της Αμερικής, που χαρακτηρίζεται από υπερβολική πίεση, καταστρατήγηση των δικαιωμάτων των κρατουμένων, εγκλεισμό χωρίς προαυλισμό και κατάχρηση της σωφρονιστικής εξουσίας.

Όσο μεγαλύτερη κατάχρηση της σωφρονιστικής εξουσίας έχουμε, όσο πιο αυστηροί είναι ο Σωφρονιστικός Κώδικας και η γκάμα των αυθαιρεσιών τόσο θα παρατηρούνται περισσότερες εντάσεις και συμπλοκές μεταξύ των κρατουμένων αλλά και αύξηση των αυτοκτονιών.

Έτσι η αυστηροποίηση του Σωφρονιστικού Κώδικα θα λειτουργήσει ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία και άλλοθι για να λένε κάποιοι: «Ορίστε, αυτοί εγκληματίες είναι, μόνο να σκοτώνονται μεταξύ τους ξέρουν…».

«Σωφρονιστική εκδικητικότητα»

Γράφει ο Γιώργος Κακαρνιάς, δικηγόρος Αθηνών

Το σχέδιο νόμου του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη με τίτλο «Αναμόρφωση και εκσυγχρονισμός του Σωφρονιστικού Κώδικα» αποτελεί τη συνέχεια όλων των προηγούμενων νομοθετικών πρωτοβουλιών των τελευταίων ετών στον τομέα της Δικαιοσύνης. Οι άκρως κατασταλτικές και τιμωρητικές αυτές πρωτοβουλίες, σε συνδυασμό με τον υπερπληθυσμό και τις άθλιες συνθήκες που επικρατούν στις ελληνικές φυλακές, με χαρακτηριστική την τελευταία έκθεση της CPT (Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων) έχουν ήδη δημιουργήσει ένα εφιαλτικό τοπίο στα καταστήματα κράτησης της χώρας, το οποίο έρχεται να κάνει ακόμη πιο εφιαλτικό ο νέος Σωφρονιστικός Κώδικας.

Σύμφωνα με την ανάλυση συνεπειών της νομικής υπηρεσίας του υπουργείου η οποία συνοδεύει το σχέδιο νόμου, βραχυπρόθεσμοι στόχοι είναι: «η βελτίωση των συνθηκών κράτησης, η απαγόρευση κάθε δυσμενούς διακριτικής μεταχείρισης των κρατουμένων […] καθώς και η εναρμόνιση με τις προβλέψεις της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας». Και όσον αφορά τους μακροπρόθεσμους: «η επίτευξη των σωφρονιστικών σκοπών της ποινής, η κοινωνική αποκατάσταση και η επαγγελματική απορρόφηση των αποφυλακισθέντων».

Από μια απλή ανάγνωση του σχεδίου νόμου συμπεραίνει κανείς ότι η ανάλυση συνεπειών μάλλον αναφέρεται σε άλλο κείμενο, αφού ο υπό διαβούλευση Σωφρονιστικός Κώδικας κινείται στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση. Ενδεικτικά, προβλέπεται η κράτηση συγκεκριμένων «ειδικών» κατηγοριών κρατουμένων σε σωφρονιστικά καταστήματα αυξημένης ασφάλειας, όπως οι κρατούμενοι για αδικήματα που έχουν σχέση με ναρκωτικά, εγκληματική οργάνωση, τρομοκρατική οργάνωση, ανθρωποκτονία, ληστεία κ.ά.

Ενώ τίθενται συγκεκριμένες, ακόμη πιο αυστηρές προϋποθέσεις για τη χορήγηση τακτικής άδειας σε διάφορες κατηγορίες κρατουμένων, υπάρχει ρητή εξαίρεση για την προαναφερθείσα «ειδική» κατηγορία κρατουμένων. Ως εκ τούτου, δεν προκύπτει από πουθενά ότι δικαιούνται άδεια οι κρατούμενοι για ναρκωτικά, εγκληματική ή τρομοκρατική οργάνωση, ανθρωποκτονία, ληστεία κ.λπ. όσο χρόνο κι αν μείνουν στη φυλακή.

Δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη ούτε η φωτογραφική πρόβλεψη για τους πολυϊσοβίτες, οι οποίοι πλέον αποκτούν δικαίωμα να ζητήσουν άδεια έπειτα από έκτιση 22 ετών, δηλαδή λίγο πριν από την απόλυση.

Ακόμα χειρότερες είναι οι προβλέψεις για τις εκπαιδευτικές άδειες. Οι προϋποθέσεις γι’ αυτές εξισώνονται με τις προϋποθέσεις για τις τακτικές άδειες. Ετσι, αν εκκρεμεί ποινική δίωξη έστω για πλημμέλημα ή πειθαρχική ποινή ή συντρέχουν κάποιοι αδιευκρίνιστοι «ειδικοί λόγοι», ο φοιτητής-κρατούμενος δεν λαμβάνει εκπαιδευτική άδεια. Αν παρ’ όλες αυτές τις προϋποθέσεις κάποιος λάβει άδεια, τότε υπάρχουν πολλές πιθανότητες αυτή να ανακληθεί, αν π.χ. τιμωρηθεί για πειθαρχικό παράπτωμα ή δεν έχει καλές επιδόσεις στη σχολή του.

Από τα ανωτέρω και τις λοιπές προβλέψεις του σχεδίου νόμου επιβεβαιώνεται για μια ακόμη φορά ότι η κυβέρνηση δεν αντιμετωπίζει τους κρατούμενους και ειδικά ορισμένες κατηγορίες κρατουμένων ως κομμάτι της κοινωνίας με στόχο την ομαλή επανένταξη σε αυτήν, αλλά ως πεδίο πολιτικής εκμετάλλευσης με ακραία τιμωρητικά και εκδικητικά χαρακτηριστικά, χωρίς να την ενδιαφέρουν οι συνέπειες στη ζωή των ανθρώπων που κανονικά θα έπρεπε να στερούνται μόνο την ελευθερία τους.

Διαβάστε επίσης

Σωφρονιστικός υπάλληλος με ναρκωτικά συνελήφθη στις φυλακές Μαλανδρίνου Φωκίδας

Σωφρονιστικός υπάλληλος και δημοτικός αστυνομικός διακινούσαν ναρκωτικά στις φυλακές Κορυδαλλού

Αναστενάζουν οι ελληνικές φυλακές από τον Covid-19 – Ενίσχυση ζητάει ο πρόεδρος της ΟΣΥ

Η Σοφία Νικολάου απαντά στην Ιωάννα Κούρτοβικ για τον Κουφοντίνα με επιχειρήματα που δεν πείθουν κανέναν

Δικηγορικός Σύλλογος Πειραιά: Η πολιτεία να εφαρμόσει το νόμο για τον Δημ. Κουφοντίνα

Documento Newsletter