Η νέα εκδοχή του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας που τέθηκε σε διαβούλευση δεν προκαλεί καμιά αισιοδοξία πως οι τροχαίες συγκρούσεις και τα θύματα τους θα περιοριστούν στα χρόνια που έρχονται. Ένα τέτοιο επίτευγμα θα ήταν φοβερά δύσκολο, με τον όποιο ΚΟΚ, μιας και η χώρα έχει παραδοθεί ολοκληρωτικά στην αυτοκίνηση, το αναιμικό σιδηροδρομικό δίκτυο είναι διαλυμένο χωρίς προοπτική ανάταξης, τα μέσα σταθερής τροχιάς στις πόλεις είναι εξαιρετικά περιορισμένα, οι ποδηλατόδρομοι ανύπαρκτοι και τα πεζοδρόμια κατεστραμμένα η καταπατημένα από τραπεζοκαθίσματα και μηχανοκίνητα.
Η κυβέρνηση πάντως λέει ότι έχει θέσει σα στόχο την μείωση των θανάτων και τραυματισμών από τροχαία κατά 50% στη δεκαετία 2021 -2030. Από τους 624 νεκρούς στους 312.
Βέβαια μέχρι σήμερα μια τέτοια τάση ΔΕΝ καταγράφεται μια και το 2022 είχαμε 654 νεκρούς, 637 το 2023 και το 2024 μέχρι και τον Οκτώβριο 569 (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ). Επί τρία χρόνια συνεχή χρόνια όχι μόνο δεν έχουμε μείωση, αλλά ο αριθμός των θανάτων είναι μεγαλύτερος από το 2021.
Είναι ο «νέος ΚΟΚ» ένα μέσο που θα συμβάλει να αναστραφεί αυτή η τάση;
Δυστυχώς όχι! Γιατί ΔΕΝ στοχεύει στην Πρόληψη της επικινδυνότητας.
Υπάρχει σχέση αιτίου αποτελέσματος στις τροχαίες συγκρούσεις κάτι που παραβλέπει ο «νέος ΚΟΚ».
Σύμφωνα με το ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου Πλαίσιο πολιτικής της ΕΕ για την οδική ασφάλεια 2021-2030 (Οκτώβρης 2021) περίπου για το 25 % του συνόλου των θανάτων από τροχαία ευθύνεται το αλκοόλ, ενώ για το 15 % η κατανάλωση ουσιών. Ποιες αλλαγές προτείνονται (άρθρο 42) για να αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση; Καμιά!
Η σύσταση του Ευρωκοινοβουλίου για μηδενική ανοχή στην οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ αγνοείται και παραμένει σαν νόμιμο όριο στο αίμα το 0.5gr/L. Τσεχία, Ουγγαρία, Ρουμανία, Σλοβακία έχουν θεσπίσει το Μηδέν αλκοόλ και Εσθονία, Πολωνία, Σουηδία, Νορβηγία το 0.2gr/L εδώ και χρόνια. Εμείς φαίνεται δεν έχουμε πρόβλημα, κι ας επισήμανε η Διεύθυνση της ΕΛΑΣ Κρήτης στον απολογισμό του 2023 πως από τους 32 θανάτους σε τροχαία στις 17 περιπτώσεις υπήρχε χρήση αλκοόλ ή ουσιών.
Και φυσικά κουβέντα για τη χρήση ουσιών! Την στιγμή που είμαστε από τις τελευταίες, ίσως η τελευταία χώρα της Ευρώπης που ΔΕΝ κάνουμε ναρκοτέστ στο δρόμο!
Σύμφωνα με το Ευρωκοινοβούλιο η υπέρβαση ταχύτητας αποτελεί βασικό παράγοντα στο 30% περίπου των θανατηφόρων τροχαίων. Η θέσπιση του ορίου ταχύτητας 30 km/h στις κατοικημένες περιοχές και περιοχές όπου υπάρχει μεγάλος αριθμός ποδηλατών και πεζών προτείνεται για να γίνουν οι πόλεις βιώσιμες αλλά και για τον δραστικό περιορισμό των τροχαίων τραυματισμών και θανάτων που πλέον σε μεγάλο βαθμό πραγματοποιούνται μέσα στις πόλεις. Τα 30 km/h στις κατοικημένες περιοχές αποτελούν πραγματικότητα σε πάνω από 40 ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις ανάμεσα τους Λονδίνο, Παρίσι, Μαδρίτη, Βαρκελώνη, Βρυξέλλες, Στοκχόλμη, Λιουμπλιάνα, Κοπεγχάγη, Άμστερνταμ με απτά αποτελέσματα τόσο στο περιορισμό των τροχαίων συγκρούσεων, της ατμοσφαιρικής και ηχητικής ρύπανσης. Σε εμάς προτείνουν τα 30 km (από το Νοέμβρη) αποκλειστικά στους μονόδρομους με μία λωρίδα κυκλοφορία και εξαιρούν όλο το υπόλοιπο δίκτυο (άρθρο 20). Η εξαγγελίες, επί 4 χρόνια, της γενικευμένης εφαρμογής του ορίου 30 στις κατοικημένες περιοχές κατέληξαν σε μια καρικατούρα που δεν θα έχει το παραμικρό αποτέλεσμα.
Τραγικές βέβαια συνέπειες θα έχει η δυνατότητα, που επιβεβαιώνεται με το «νέο ΚΟΚ» 15χρονα να οδηγούν πατίνια μέσα σε δρόμους με όριο 50 και ακόμα μικρότεροι να οδηγούν ποδήλατο χωρίς καμία προαπαιτούμενη εκπαίδευση με όπλο την επιφοίτηση. Ας λέει ο ΠΟΥ και ο ΟΗΕ πως μηχανοκίνητα και μη μηχανοκίνητα μέσα μπορούν να συνυπάρχουν μόνον αν το όριο δεν υπερβαίνει τα 30km/h για όλους.
Αν αυτή είναι η απάντηση στα αίτια που προκαλούν το 70% των θανάτων και τραυματισμών στο δρόμο είναι λογικό οι δολοφόνοι οδηγοί που εγκαταλείπουν τα θύματα τους στο δρόμο να απολαμβάνουν ειδική προστασία. Το άρθρο 43 που χαρακτηρίζει αυτό το ειδεχθές έγκλημα πλημμέλημα εδώ και δεκαετίες παραμένει ξανά ως έχει.
Και φυσικά καμία ουσιαστική αλλαγή στις άδειες οδήγησης: Δεν αφαιρείται η άδεια σε οδηγό εμπλεκόμενο σε θανατηφόρο τροχαίο, καμιά πρόνοια για περιορισμένη άδεια σε νέους οδηγούς, κανένα μέτρο για τους υπέργηρους, καμία ουσιαστική ποινή για όσους οδηγούν χωρίς άδεια, ακόμα κι αν σκοτώσουν. Μπορούν άνετα να βγάλουν άδεια την επόμενη μέρα.
Για κάποιους άλλους δεν θα υπάρχει επομένη μέρα. Και θα είναι δυστυχώς πάρα πολλοί.
*Ο Γιώργος Κουβίδης είναι προέδρος του Πανελλαδικού Συλλόγου «SOS Τροχαία Εγκλήματα»
