Αναστολή των πλειστηριασμών έως ότου ανοίξει η πλατφόρμα.
Το πρώτο βήμα για τον ενιαίο πτωχευτικό νόμο των φυσικών προσώπων, ο οποίος, σύμφωνα με πληροφορίες του Documento, θα κατατεθεί στη Βουλή στα τέλη Μαρτίου, αποτελεί το νέο πλαίσιο προστασίας για την πρώτη κατοικία.
Στο νέο πλαίσιο προστασίας, που συμφωνήθηκε ομόφωνα από την κυβέρνηση και τις τράπεζες και ισχύει από 1η Μαρτίου, θα μπορούν να υπαχθούν όλα τα δάνεια που έχουν ενέχυρο την πρώτη κατοικία, συμπεριλαμβανομένων των δανείων επαγγελματιών που λήφθηκαν για επιχειρηματικούς σκοπούς. Ακόμη και έμποροι και επιτηδευματίες που είχαν υποβάλει αίτηση υπαγωγής στον νόμο Κατσέλη και είχε απορριφθεί από το δικαστήριο λόγω ιδιότητας (ο νό- μος προέβλεπε δυνατότητα υπαγωγής μόνο σε φυσικά πρόσωπα χωρίς εμπορική ιδιότητα) θα μπορούν να υποβάλουν εκ νέου αίτηση υπαγωγής με το νέο πλαίσιο στην ηλεκτρονική πλατφόρμα.
Η σχετική νομοθετική ρύθμιση θα πάει στη Βουλή στις επόμενες ημέρες και στη συνέχεια θα ακολουθήσει η επεξεργασία για τη συνολική αναθεώρηση των πλαισίων ρύθμισης των ιδιωτικών χρεών.
Για το διάστημα μέχρι να ανοίξει η πλατφόρμα της εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών –υπολογίζεται ότι θα χρειαστεί περίπου ένας μήνας– όσοι πληρούν τις προϋποθέσεις προστασίας της πρώτης κατοικίας μπορούν να είναι σίγουροι ότι το σπίτι τους δεν θα οδηγηθεί σε πλειστηριασμό, καθώς τράπεζες και κυβέρνηση προχώρησαν σε συμφωνία κυρίων.
Οι εκκρεμείς αιτήσεις
Οσοι έχουν ήδη αιτηθεί την προστασία του νόμου Κατσέλη θα έχουν την επιλογή να παραιτηθούν από αυτήν και να υποβάλουν αίτηση για υπαγωγή στο νέο πλαίσιο προστασίας. Ειδικότερα, οι εν λόγω δανειολήπτες θα μπορούν να υποβάλουν αίτημα και στην πλατφόρμα χωρίς να απεμπολήσουν το δικαίωμα προστασίας του νόμου 3869/2010. Εάν ο δανειολήπτης δεν θεωρήσει συμφέρουσα τη ρύθμιση που θα προκύψει από το νέο πλαίσιο, μπορεί να επιστρέψει στο παλαιό καθεστώς του νόμου Κατσέλη.
Ωστόσο να σημειωθεί ότι σε δεύτερο χρόνο θα νομοθετηθεί η δημιουργία μιας πρόσθετης πλατφόρμας, η οποία θα είναι συνδεδεμένη με το Taxis. Μέσω αυτής οι τράπεζες θα έχουν το δικαίωμα να ελέγξουν τις εκκρεμείς υποθέσεις του νόμου Κατσέλη. Οσοι από τους δανειολήπτες δεν πληρούν τα κριτήρια θα βγαίνουν αυτόματα εκτός προστασίας προκειμένου να αποσυμφορηθούν τα δικαστήρια. Κυρίως αφορά όσους έχουν κάνει αίτηση στον νόμο Κατσέλη και δεν έχουν πάρει δικάσιμο. Οι τράπεζες θα μπορούν να προχωρήσουν σε ενδελεχή έλεγχο των οικονομικών τους στοιχείων (κινητή, ακίνητη περιουσία, εισοδήματα) προκειμένου να αποκαλυφθούν οι στρατηγικοί κακοπληρωτές.
Σημειώνεται ότι οι υποθέσεις που δεν έχουν πάρει ακόμη δικάσιμο υπολογίζονται σε 20.000.
Τα βασικά κριτήρια με βάση τα οποία θα αποφασίζεται εάν ο δανειολήπτης είναι επιλέξιμος προκειμένου να ρυθμίσει την οφειλή του προς τις τράπεζες είναι:
• Να έχει στις 31 Δεκεμβρίου 2018 ληξιπρόθεσμη οφειλή προς τις τράπεζες, δηλαδή δάνειο σε καθυστέρηση, πάνω από τρεις μήνες.
• Το υπόλοιπο της οφειλής δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις 130.000 ευρώ. Πρόκειται για το ανεξόφλητο υπόλοιπο του δανείου. Δηλαδή αν το αρχικό ποσό ήταν 200.000 ευρώ και σήμερα απομένει ποσό ύψους 129.000 ευρώ, ο δανειολήπτης εντάσσεται στη ρύθμιση (εφόσον καλύπτει και τα υπόλοιπα κριτήρια). Αν το υπόλοιπο είναι 140.000 ευρώ, αποκλείεται από τη ρύθμιση. Εναλλακτικά, για την ένταξη στον νόμο θα πρέπει στις περιπτώσεις υψηλότερου υπολοίπου ο οφειλέτης να αποπληρώσει το υπερβάλλον (των 130.000 ευρώ) του δανείου ώστε το υπόλοιπο να διαμορφωθεί μέχρι το όριο ένταξης ή λίγο πιο κάτω.
• Η αντικειμενική αξία της πρώτης κατοικίας δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις 250.000 ευρώ.
Εισοδηματικά κριτήρια
Τα εισοδηματικά κριτήρια είναι έως 12.500 ευρώ για τον άγαμο, 21.000 ευρώ για ζευγάρι και συν 5.000 ευρώ για κάθε παιδί, με ανώτατο όριο τις 36.000 ευρώ για οικογένεια με τρία ή περισσότερα παιδιά.
Οσο για το ποσοστό της επιδότησης για τους επιλέξιμους δανειολήπτες, θα καθορίζεται αυτόματα από την ηλεκτρονική πλατφόρμα με αλγόριθμο και θα είναι ανάλογο με την εισοδηματική και περιουσιακή κατάσταση του καθενός. Μπορεί δηλαδή να ξεκινά από 1 ευρώ και να φτάνει ακόμη και στο 80% της δόσης του δανείου.
Το ποσό της επιδότησης θα κατατίθεται κάθε μήνα από το δημόσιο στον λογαριασμό του δανείου.
Πότε χάνεται η προστασία
Αν ο δανειολήπτης αφού ενταχθεί στο νέο πλαίσιο δεν πληρώνει σταθερά και με συνέπεια για εννέα μήνες –ισχύει το ίδιο και για το δημόσιο όσον αφορά την επιδότηση της μηνιαίας δόσης–, χάνεται αυτόματα η προστασία.
Η προθεσμία για την υποβολή αίτησης υπαγωγής στο νέο πλαίσιο προστασίας θα είναι ένα έτος, ενώ προβλέπεται έως και πενταετία για τις ειδικές κατηγορίες όπως ΑμεΑ και άνεργοι.
Οι δανειολήπτες θα μπορούν να ρυθμίσουν την οφειλή τους με συγκεκριμένους όρους, οι οποίοι είναι οι εξής:
• Δυνατότητα αποπληρωμής της οφειλής σε διάστημα έως και 25 χρόνια.
• Ρύθμιση του δανείου με καθορισμένο επιτόκιο, δηλαδή Εuribor + 2%.
Το νέο θεσμικό πλαίσιο προβλέπει και κούρεμα του υπόλοιπου ποσού του δανείου όταν το ανεξόφλητο υπόλοιπό του υπερβαίνει το 120% της αξίας της πρώτης κατοικίας. Η απόφαση για το κούρεμα θα λαμβάνει υπόψη, εκτός από εισοδηματικά, και περιουσιακά κριτήρια και θα αποφασίζεται κατά περίπτωση.
Οσοι δεν κρίνονται επιλέξιμοι από την ηλεκτρονική πλατφόρμα λόγω του ότι δεν θα πληρούν τα κριτήρια ένταξης θα μπορούν να προσφύγουν στο δικαστήριο με αίτημα την παροχή προστασίας. Ωστόσο δεν θα προστατεύονται από τον πλειστηριασμό της πρώτης κατοικίας τους και θα πρέπει να πληρώνουν το 30% της δόσης που έχει ορίσει η τράπεζα.