Η σπουδαία προσωπικότητα του νομπελίστα ιρλανδού λογοτέχνη σημαδεύει το φιλμ του Τζέιμς Μαρς.
Χορεύοντας με τον Μπέκετ (Dance first) (***)
Βιογραφική αγγλικής παραγωγής 2023 (96)
Σκηνοθεσία: Τζέιμς Μαρς Πρωταγωνιστούν: Γκάμπριελ Μπερντ, Άινταν Γκίλεν, Μπρόνα Γκάλαχερ, Σαντρίν Μπονέρ, Φιον Ο’ Σι
Στη διάρκεια της βράβευσης του με το Νόμπελ Λογοτεχνίας ο Μπέκετ προβαίνει σε ένα ιδιότυπο απολογισμό της μέχρι τότε διαδρομής του, στέκοντας ιδιαίτερα στα πρόσωπα εκείνα – κυρίως τα γυναικεία- που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στα κεφάλαια της ζωής του.
«Dance first, think later».
Η φράση δίνει τον τίτλο στην πρωτότυπη και χωρίς τάσεις αγιοποίησης βιογραφία του Μπέκετ, συμπυκνώνοντας ταυτόχρονα το απόσταγμα σοφίας του λογοτέχνη, ο οποίος πέρασε βασανιστικά το μεγαλύτερο μέρος της ύπαρξης του, σκαλίζοντας φιλοσοφικά αποφθέγματα γύρω από μια ζωή χωρίς νόημα. Προφανώς και τα βιώματα από τους δύο μεγάλους πόλεμους σημάδεψαν την πεσιμιστική οπτική του Μπέκετ γύρω από ένα κόσμο παραδομένο στον όλεθρο και τη βία. Όμως στο λυκόφως της διαδρομής του η συμβολική επίκληση του χορού ως ωδή στην απελευθερωτική ομορφιά της ζωής, γίνεται το βάλσαμο (μαζί με τις ερωτικές αναμνήσεις) που προσδίδει χαρά στη μελαγχολία του.
Η περίτεχνη αφήγηση χτίζεται γύρω από τη συνθήκη της σουρεαλιστικής συνομιλίας του ήρωα με τον εαυτό του. Εύρημα δανεικό αλλά και σε οργανική σύζευξη με το «Περιμένοντας τον Γκοντό». Η βαθιά κατανόηση της ανθρωπότητας και η οδύνη της απώλειας ως όχημα προς την απαραίτητη συνέχιση της ζωής αλλά και την πορεία προς την αυτογνωσία, χαράζουν το μπεκετικό σύμπαν.
Η γραφή του Μαρς εστιάζει σε αυτά προκειμένου να φτιάξει το πορτρέτο του μπον βιβέρ, του αγωνιστή της γαλλικής αντίστασης, του διανοούμενου καλλιτέχνη αλλά και του μοναχικού εραστή που πριν και πάνω από όλα είναι βαθιά ενοχικός. Δύο προσφιλείς φράσεις του Μπέκετ ακούγονται συχνά στο φιλμ. Την πρώτη («πάλεψε, πάλεψε») την λέει στη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου αλλά και στο τέλος της ζωής του, στο Παρίσι των 80ς όταν τα γηρατειά και η αρρώστια τον έχουν καταβάλλει. Η δεύτερη ρήση ήταν το «δεν υπάρχει χαρά χωρίς τη λύπη». Είναι ένα απόφθεγμα που ουσιαστικά σημαδεύει την πλούσια σε εμπειρίες ζωής του Μπέκετ (αντίθετα με τη φήμη του μονόχνωτου, κλειστού συγγραφέα το φιλμ αποκαθιστά την αλήθεια παρουσιάζοντας τον ως άτομο που απολάμβανε να πίνει το ποτό του έξω) και ταυτόχρονα δίνει τον τόνο σε μια γενναιόδωρη, ειλικρινή και απόλυτα συνεπή βιογραφία.
Καταγωγή (Origin) (***)
Δραματική αμερικανικής παραγωγής 2023 (144)
Σκηνοθεσία: Αβα ΝτιΒερνέ Πρωταγωνιστούν: Ονζανί Ελις-Τέιλορ, Τζον Μπέρνθαλ, Νίσι Νας, Οντρα ΜακΝτόναλντ, Βέρα Φερμίγκα
<iframe width=”560″ height=”315″ src=”https://www.youtube.com/embed/H5w7HT7O5tk?si=vQEztccn6JKR7suH” title=”YouTube video player” frameborder=”0″ allow=”accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture; web-share” referrerpolicy=”strict-origin-when-cross-origin” allowfullscreen></iframe>
Μια αφροαμερικανίδα δημοσιογράφος και συγγραφέας, κάτοχος του βραβείου Πούλιτζερ, με αφορμή τη δολοφονία ενός νεαρού μαύρου άντρα, αναζητά την ιστορική συγγένεια μεταξύ του αμερικανικού ρατσισμού, των ινδικών καστών και του Ολοκαυτώματος.
Παρά την κάπως υπερβολική χρήση του μελοδραματικού στοιχείου στην προσωπική ιστορία της πρωταγωνίστριας, το φιλμ της αφροαμερικανίδας Άβα ΝτιΒερνέ (“Selma”) κερδίζει το στοίχημα χάρη στη νευρώδη αφήγηση και την γεμάτη πολιτική διαύγεια ματιά της δημιουργού. Μάλιστα κατά διαστήματα η γραφή της σκηνοθέτριας ενισχύεται από μια επιβλητική ψευδοντοκιμαντερίστικη αισθητική (τα ρετρό κομμάτια από το Βερολίνο του 1933, οι παρίες της Ινδίας κ.α.) που προσδίδει επιπλέον συναισθηματική φόρτιση στα καρέ.
Μέσα στη Μέρα (In Our Day) (**1/2)
Δραματική νοτιοκορεάτικης παραγωγής 2023 (83)
Σκηνοθεσία: Χονγκ Σανγκ-σου Πρωταγωνιστούν: Κιμ Μιν-χι, Τζι Τζου-μπονγκ
Δύο παράλληλες ιστορίες στη σημερινή Σεούλ. Στην πρώτη, μια έμπειρη ηθοποιός συμβουλεύει μια ανερχόμενη συνάδελφό της ενώ στη δεύτερη ένας καταξιωμένος ποιητής δέχεται επισκέψεις από νεαρούς θαυμαστές του.
Σε αντίθεση με τους πιο δημοφιλείς συμπατριώτες του Παρκ Τσαν Γουκ και Μπονγκ Τζουν Χο, ο νοτιοκορεάτης Χονγκ Σανγκ-σου («Η ιστορία μιας μυθιστοριογράφου», «Στη χώρα των άλλων») αρέσκεται στην σύνθεση ενός μινιμαλιστικού και πιο ταπεινού σύμπαντος. Όπως και στα άλλα φιλμ του Σανγκ- σου έτσι κι εδώ η ανθρώπινη ιλαροτραγωδία δίνεται με τη μορφή σύντομων ανεκδότων. Όμως η απουσία μιας στιβαρής κεντρικής ιδέας αποδυναμώνει αισθητά το ενδιαφέρον. Μάταια ο σκηνοθέτης προσπαθεί να αντιστρέψει το αρνητικό κλίμα, ενισχύοντας το στοχασμό και τη ψυχολογική μελέτη της σχέσης τέχνης- ζωής, δίνοντας έμφαση στο καταλυτικό ρόλο της τύχης.
Λεσβία (**1/2)
Ντοκιμαντέρ ελληνικής παραγωγής 2023 (78)
Σκηνοθεσία- σενάριο: Τζέλη Χατζηδημητρίου Μοντάζ: Ιβα Ραντιβόζεβιτς, Παναγιώτης Γάκης Μουσική: Στέφανος Κωνσταντινίδης, Νάσος Σωπύλης
Στα 70ς εκατοντάδες λεσβίες από όλο τον κόσμο καταφτάνουν στην Ερεσό της Μυτιλήνης προκαλώντας αμηχανία στην ντόπια κοινότητα.
Το πρώτο μεγάλου μήκους ντοκιμαντέρ της Τζέλης Χατζηδημητρίου, καταγράφει την πορεία της Ερεσού από τη δεκαετία του 70 έως σήμερα, φωτίζοντας ταυτόχρονα ένα σημαντικό κομμάτι της ΛΟΑΤΚΙ ιστορίας. Η ταινία που παίχτηκε με επιτυχία (sold out προβολές, ειδική μνεία στο τμήμα Mermaid, βραβείο ΕΚΚ) στο πρόσφατο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης είναι ένα απλόχερο γράμμα αγάπης της σκηνοθέτριας για τον τόπο καταγωγή της αλλά και μια ολοκληρωμένη έρευνα πάνω στις ιστορικές, κοινωνικές και πολιτικές αναφορές που συνοδεύουν τη λεσβιακή ιστορία της Ερεσού, στην αλλαγή του χρόνου, έτσι άλλαζα κι εγώ.
Ο Πρώτος Οιωνός (The First Omen) (*1/2)
Τρόμου αμερικανικής παραγωγής 2024 (120)
Σκηνοθεσία: Αρκασα Στίβενσον Πρωταγωνιστούν: Σόνια Μπράγκα, Ραλφ Ινεσον, Νιλ Τάιγκερ Φρι, Τσαρλς Ντανς, Τόφικ Μπάρομ, Μπιλ Νάι
Ρώμη, 1971. Η Μάργκαρετ, μαθητευόμενη νεαρή καλόγρια από τις ΗΠΑ φτάνει σε καθολικό μοναστήρι προκειμένου να λάβει το χρίσμα.
Το πρίκουελ της «Προφητείας», της θρυλικής ταινίας τρόμου των 70ς είναι μια άστοχη και υπερβολικά φορτωμένη με θρησκευτικά σύμβολα ιστορία, που προσπαθεί κάπως άγαρμπα να συνδέσει το χτες με το σήμερα. Όσοι θυμούνται την αρχική ταινία θα δυσκολευτούν να χωνέψουν το μυστικό της υπόθεσης που σχετίζεται με την σύγχρονη κρίση στους κύκλους της καθολικής εκκλησίας. Δύο τρεις καλοφτιαγμένες σκηνές (που θυμίζουν αντίστοιχες σκηνές από την «Προφητεία») και η φιλότιμη πρωταγωνίστρια Νιλ Τάιγκερ Φρι, τα μόνα συν του φιλμ.
