Με την πρώτη αγγλόφωνη ταινία του «Μνήμη» ο μεξικανός Μισέλ Φράνκο («Μετά τη Λουτσία») υπογράφει ίσως το ωριμότερο έργο της καριέρας του.
Μνήμη (Memory) (***1/2)
Δραματική αμερικανικής παραγωγής 2023 (91)
Σκηνοθεσία: Μισέλ Φράνκο Πρωταγωνιστούν: Τζέσικα Τσαστέιν, Πίτερ Σάρσγκαρντ, Mπρουκ Τίμπερ, Μέριτ Γουίβερ, Τζος Τσαρλς
Ύστερα από το reunion του παλιού σχολείου της, η 40χρονη κοινωνική λειτουργός Σίλβια βλέπει τον πρώην συμμαθητή της Σολ να την ακολουθεί μέχρι το σπίτι της. Το επόμενο πρωί η θορυβημένη Σίλβια βλέπει τον άντρα να είναι λιπόθυμος έξω από την πόρτα του σπιτιού της και ειδοποιεί τις αρχές. Τότε μαθαίνει ότι ο Σολ βρίσκεται στα πρώτα στάδια άνοιας.
Συνήθως στο σινεμά του Μισέλ Φράνκο («Μετά τη Λουτσία», «Νέα τάξη», «Chronic») οι κεντρικοί χαρακτήρες προσπαθούν όχι μόνο για να αλλάξουν τη ζωή τους προς το καλύτερο, αλλά και να αφήσουν οριστικά πίσω το παρελθόν. Υπό μια έννοια το ίδιο συμβαίνει κι εδώ. Όμως σε αντίθεση με τα πιο μεγαλόφωνα και ακραία συνθήματα που χρησιμοποιεί στις προηγούμενες- κυρίως πολιτικές- αλληγορίες του, εδώ ο Φράνκο πριμοδοτεί την ανθρώπινη διάσταση της ιστορίας και το συναισθηματικό βάθος των χαρακτήρων. Το στοιχείο της μνήμης, ως μέσο απολύτρωσης αλλά και δηκτικής κριτικής (η οικογένεια στο επίκεντρο της ιστορίας), αξιοποιείται με τόλμη αλλά και φαντασία από τον Φράνκο που υπογράφει το ωριμότερο φιλμ της καριέρας του.
Με όπλα του την λιτή αλλά τολμηρή αφήγηση, την εστίαση σε ανεπαίσθητες λεπτομέρειες που κρύβουν συγκλονιστικές αλήθειες (αξεπέραστη η σκηνή όπου οι δύο ήρωες βλέπουν μια ταινία και ο Σολ ομολογεί την αδυναμία του να παρακολουθήσει την πλοκή της) και κυρίως το σασπένς με το οποίο χτίζεται το θρίλερ γύρω από το καλά θαμμένο παρελθόν της Σίλβια, ο μεξικανός σκηνοθέτης στο πρώτο αγγλόφωνο φιλμ του μεγαλουργεί σε όλα τα επίπεδα.
Η χαμηλόφωνη «Μνήμη» γεννήθηκε από μια ελάσσονα ιδέα καθώς ο Φράνκο πρώτα συνέλαβε την ιδέα της εικόνας του λιπόθυμου άντρα έξω από το σπίτι της γυναίκας κι ύστερα ενίσχυσε το στόρι με το στοιχείο της εκφυλιστικής αρρώστιας του μυαλού. Πρόκειται για ένα ευφυές ερωτικό δράμα που συνδέει υποδειγματικά την λειτουργία της μνήμης (ως μέσο ανασκόπησης, πρόκλησης πόνου αλλά και μελέτης συμπεριφοράς) με τους ψυχολογικούς και οικογενειακούς δεσμούς που ανοίγουν τις πόρτες για τα σκοτάδια της ψυχής. Οι αξεπέραστες ερμηνείες των Τζέσικα Τσαστέιν (είναι συνταρακτική στο ρόλο της Σίλβια) και Πίτερ Σάρσγκαρντ είναι από τα ατού της ταινίας, με τον δεύτερο να κερδίζει το βραβείο ερμηνείας στο Φεστιβάλ Βενετίας.
Αδάμ (Adam) (**1/2)
Δραματική μαροκινής παραγωγής 2023 (91)
Σκηνοθεσία: Μαριάμ Τουζανί Πρωταγωνιστούν: Λούμπνα Αζαμπαΐ, Νισρινέ Εραντί, Ντουάε Μπελκχάουντα
Η Αμπλα που διατηρεί ένα μικρό αρτοποιείο στο σπίτι της στη Καζαμπλάνκα, όπου ζει μόνη με την 8χρονη κόρη της Γουάρντα, μαζεύει από το δρόμο τη νεαρή έγκυο Σάμια.
Πέρυσι το «Μπλε καφτάνι» της Μαριάμ Τουζανί ήταν από τα πιο αγαπημένα φιλμ των ελλήνων σινεφίλ. Το γυρισμένο στα 2019 και με συμμετοχή στο Un Certain Regard του φεστιβάλ των Καννών «Αδάμ» αποτελεί το σκηνοθετικό ντεμπούτο της Τουζανί. Και στα δύο φιλμ είναι ξεκάθαρη η προσήλωση της δημιουργού σε ένα ανθρωποκεντρικό σινεμά με συνεπή πολιτικό λόγο αλλά και περίσσευμα ευαισθησίας. Εδώ όμως το ισχνό σενάριο είναι σαφώς περιορισμένου συμβολισμού (η φυσική και αλληγορική γυναικεία ελευθερία) και δραματουργίας.
Νυχτερινός Εκφωνητής (**)
Δραματική ελληνικής παραγωγής 2024 (74)
Σκηνοθεσία: Ρένος Χαραλαμπίδης Πρωταγωνιστούν: Ρένος Χαραλαμπίδης, Ελευθερία Στάμου, Μαργαρίτα Αμαραντίδη
Ραδιοφωνικός παραγωγός που κλείνει τα 50, βιώνει κρίση μέσης ηλικίας την οποία εξομολογείται μέσω του μικροφώνου.
Ύστερα από απουσία 12 ετών ο Ρένος Χαραλαμπίδης επιστρέφει στη σκηνοθεσία μετά από τα κωμικά «4 Μαύρα Κουστούμια». Η πέμπτη σκηνοθετική δουλειά του θυμίζει αρκετά την μελαγχολική ατμόσφαιρα των «Φτηνών Τσιγάρων» αν και το συναίσθημα που επικρατεί εδώ είναι η πίκρα για το τέλος της νεότητας (καθώς και κάποιων ερωτικών ιστοριών) στη ζωή του απαρηγόρητου εκφωνητή. Χαλαρότητα και ρομαντισμός διανθίζονται με κάποιες ευρηματικές στιχομυθίες στο φιλμ που αποτελεί ακόμη ένα γράμμα αγάπης στη νυχτερινή Αθήνα, όμως η απουσία μια κεντρικής ιστορίας, το αποδυναμώνει αισθητά.
Οι Μηχανόβιοι (The bikeriders) (**1/2)
Περιπέτεια αμερικανικής παραγωγής 2024 (116)
Σκηνοθεσία: Τζεφ Νίκολς Πρωταγωνιστούν: Οστιν Μπάτλερ, Τζόντι Κόμερ, Τομ Χάρντι, Νόρμαν Ρίντους, Μάικλ Σάνον
Οι «Βάνδαλοι», συμμορία μοτοσικλετιστών στο Σικάγο του 1965, ζουν απόλυτα ελεύθεροι. Όταν η Κάθι ερωτεύεται τον Μπένι, νεότερο μέλος της συμμορίας, προσπαθεί να τον τραβήξει μακριά από τους κινδύνους του δρόμου.
Ένας ύμνος στην παλιά Αμερική και στα ξέφρενα 60ς είναι το νέο φιλμ του Τζεφ Νίκολς («Ένα καλοκαίρι», «Καταφύγιο»). Παρότι η γραφή του αμερικανού δεν πρωτοτυπεί (αφήγηση παλιάς κοπής ενισχυμένη με νοσταλγία) καταφέρνει να αναδείξει τη γοητεία των μηχανόβιων συμμοριών που όργωναν από άκρη σε άκρη την Αμερική. Η μελαγχολική διάσταση του σεναρίου αναδεικνύεται όχι τόσο μέσω της πικρής συνειδητοποίησης του εκφυλισμού των πάλαι ποτέ easy riders(στα 70ς μετατράπηκαν σε στυγνούς εγκληματίες), όσο στην αποτύπωση της στωικής γοητείας του Όστιν Μπάτλερ.
Ανθρωπίστρια Βρικόλακας Αναζητά Αυτοκτονικό Άτομο (Humanist Vampire Seeking Consenting Suicidal Person) (**1/2)
Φαντασίας καναδικής παραγωγής 2023 (90)
Σκηνοθεσία: Αριάν Λουί-Σεζ Πρωταγωνιστούν: Σαρά Μονπετί, Φελίξ-Αντουάν Μπενάρ, Στιβ Λαπλάντ, Σοφί Καντιέ, Νοεμί Ο’Φάρελ
Η Σάσα είναι μια νεαρή βρικόλακας με ανθρωπιά που αρνείται να υπακούσει στη φύση της και να τραφεί με… αίμα, παρά τις παροτρύνσεις των γονιών της. Ώσπου γνωρίζει την Πολ, έναν κανονικό θνητό με αυτοκτονικές τάσεις.
Αρκετά στυλάτη και ενίοτε ανατρεπτική μαύρη κωμωδία από την καναδέζα Αριάν Λουί-Σεζ που παίζει δημιουργικά με τα κλισέ του βαμπιρικού μύθου, σχεδιάζοντας μια διαφορετική ερωτική ιστορία που λαμβάνει στοιχεία καθυστερημένης (οι κοφτεροί κυνόδοντες της Σάσα αργούν να εμφανιστούν) ενηλικίωσης.