Με ένα ευρύ πλέγμα ρυθμίσεων για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές φυσικών και νομικών προσώπων σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία, σε συνδυασμό με ριζικές αλλαγές στον εξωδικαστικό μηχανισμό, ο οποίος παρατείνεται έως το τέλος του 2019, η κυβέρνηση επιχειρεί να δώσει ανάσα σε χιλιάδες εγκλωβισμένους οφειλέτες και υπερχρεωμένες επιχειρήσεις, καλύπτοντας πλέον και όσους δεν μπορούν να καταφύγουν στα διαθέσιμα εργαλεία τακτοποίησης χρεών με τρόπο βιώσιμο.
Στόχος πάντως είναι να δοθεί συνολική λύση στο ιδιωτικό χρέος μέσω ενός μόνιμου εξωδικαστικού μηχανισμού οφειλών που θα ισχύει για τους πάντες, δηλαδή για φυσικά πρόσωπα, επιχειρήσεις, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες.
Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές που έχει καταθέσει ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομίας Γιάννης Δραγασάκης, ο μόνιμος εξωδικαστικός θα «πατήσει» πάνω στην επικείμενη ευρωπαϊκή οδηγία για το πλαίσιο προληπτικής αναδιάρθρωσης, τη δεύτερη ευκαιρία και τα μέτρα για την αύξηση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών αναδιάρθρωσης κ.λπ. που θα ψηφιστεί τον Απρίλιο 2019.
Τι αλλάζει στον εξωδικαστικό
01. Αύξηση από 50.000 στις 300.000 ευρώ του ορίου των συνολικών οφειλών για την απλοποιημένη διαδικασία ρύθμισης οφειλών, χωρίς δηλαδή υποχρεωτική αξιολόγηση βιωσιμότητας.
02. Απαγόρευση λήψης μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης επί περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη από το δημόσιο και τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης όταν η διαδικασία είναι εκκρεμής λόγω των παρατάσεων που έχουν ζητηθεί.
03. Εξαίρεση των στεγαστικών δανείων των οφειλετών από το χρέος τους έναντι των τραπεζών λόγω επιχειρηματικής δραστηριότητας.
04. Στην περίπτωση που η πολυμερής διαδικασία αποτυγχάνει λόγω μη συμμετοχής των ιδιωτών πιστωτών, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει η απαραίτητη απαρτία, δίνεται η δυνατότητα σε επιχειρήσεις –ανεξαρτήτως μεγέθους– και εν γένει σε όσους έχουν πτωχευτική ικανότητα (π.χ. έμποροι) να ρυθμίσουν διμερώς τις οφειλές τους προς το δημόσιο και τον ΕΦΚΑ με τους ίδιους όρους όπως και οι ελεύθεροι επαγγελματίες.
05. Περιορισμός των μικροπιστωτών των οποίων οι απαιτήσεις είναι ανεπίδεκτες ρύθμισης. Με αυτό τον τρόπο εντάσσονται περισσότερες οφειλές στη ρύθμιση και διευκολύνεται η επίτευξη βιώσιμης λύσης.
Να σημειωθεί ότι τα χρέη της χρήσης του 2018 θα συμπεριληφθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό από τον Ιούνιο του 2019, ώστε να μη σταματήσει η προσπάθεια των οφειλετών να αποπληρώνουν τα οφειλόμενα στη χρήση.
Σε ό,τι αφορά την έως τώρα πορεία του εξωδικαστικού μηχανισμού, έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία ετοιμασίας της αίτησης 59.558 επιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες, ενώ έχουν υποβληθεί 5.742 αιτήσεις. Εχουν ολοκληρώσει επιτυχώς τη διαδικασία και ρυθμίσει τα χρέη τους με ευνοϊκό τρόπο 1.150 επιχειρήσεις, ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες, δηλαδή περίπου ένας στους πέντε οφειλέτες που υπέβαλαν αίτηση στον εξωδικαστικό μηχανισμό, ενώ οι υπόλοιποι βρίσκονται σε διάφορα στάδια της διαδικασίας (π.χ. διαπραγμάτευση με τους πιστωτές).
Δέσμευση Αχτσιόγλου
Μια ξεχωριστή, «πιο εύκολη και ευέλικτη» ρύθμιση, όπως τη χα- ρακτήρισε η υπουργός Εργασίας Εφη Αχτσιόγλου σχεδιάζεται για όσους επαγγελματίες έχουν παλιά χρέη σε ασφαλιστικά ταμεία και δεν μπορούν να ενταχθούν στον εξωδικαστικό επειδή έχουν διακόψει τις εργασίες τους λόγω της κρίσης.
Πρόκειται για εκείνους που λόγω των χρεών δεν μπορούν να κάνουν έναρξη στην εφορία, με αποτέλεσμα να αποκλείονται από τη ρύθμιση του εξωδικαστικού και έτσι είτε παραμένουν εκτός αγοράς είτε λειτουργούν «μαύρα», όπως για παράδειγμα οι κομμωτές που έχουν κλείσει το κομμωτήριο και δουλεύουν με ραντεβού στα σπίτια.
Η απόφαση για τη νέα ευνοϊκή ρύθμιση θα ληφθεί στο πρώτο τρίμηνο του 2019 και εκτός από πολλές δόσεις θα προβλέπει και κούρεμα της βασικής οφειλής.
Συγκεκριμένα, εξετάζεται το ενδεχόμενο να δοθούν 120 δόσεις, όπως ισχύει και στον εξωδικαστικό μηχανισμό, ωστόσο «αν η οφειλή κάποιου είναι πολύ μικρή, θα μπορεί να τη ρυθμίζει και σε 30 δόσεις» εξήγησε η κ. Αχτσιόγλου.
Αντίστοιχη νέα ρύθμιση σχεδιάζεται και για τα χρέη των επαγγελματιών προς την εφορία.
Σύμφωνα με τις έως τώρα πληροφορίες, ο στόχος είναι οι νέες ρυθμίσεις να τρέξουν από τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο του 2019 και θα αφορούν οφειλές που έχουν δημιουργηθεί στην εφορία ή στα ταμεία μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2017.
Πάγια ρύθμιση
Το υπουργείο μελετά το ενδεχόμενο αύξησης των δόσεων που προβλέπει η πάγια ρύθμιση. Σημειώνεται ότι σήμερα όσοι έχουν οφειλές στην εφορία, ανεξαρτήτως αν είναι απλώς βεβαιωμένες ή ληξιπρόθεσμες, μπορούν να τις αποπληρώσουν σε 12 μηνιαίες δόσεις. Μάλιστα εάν η οφειλή προκύπτει από έκτακτη αιτία (π.χ. επιβολή προστίμου ή φόρου κληρονομιάς) ο αριθμός των δόσεων ανεβαίνει και στις 24.
Αντικειμενικός σκοπός είναι να καλυφθεί ο μεγαλύτερος αριθμός από τα 4,2 εκατομμύρια των πολιτών που έχουν χρέη στην εφορία.
Πληροφορίες από αρμόδιες πηγές πάντως αναφέρουν ότι η νέα πάγια ρύθμιση με τον μεγαλύτερο αριθμό δόσεων, που εξετάζεται να φτάσει ακόμη και τις 120, δεν θα είναι γενικευμένη όπως η σημερινή. Δυνατότητα πρόσβασης στις περισσότερες δόσεις δεν θα έχουν όλοι ανεξαιρέτως αλλά μόνο όσοι πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
Με βάση το ισχύον καθεστώς η πάγια ρύθμιση, που μπορεί
να γίνει και ηλεκτρονικά χωρίς να απαιτείται επίσκεψη στην εφορία, είναι
γενικευμένη καθώς δεν εξαιρεί ούτε μισθωτούς ούτε συνταξιούχους ούτε ελεύθερους
επαγγελματίες οι οποίοι έχουν προχωρήσει σε κλείσιμο βιβλίων, ενώ είναι έντοκη,
με το επιτόκιο στο 5%. Υπολογίζεται ότι σήμερα στην πάγια ρύθμιση έχουν υπαχθεί
περίπου 400.000 φορολογούμενοι. Να σημειωθεί ότι με την υπαγωγή στην ρύθμιση
αποτρέπεται η επιβολή του μέτρου της κατάσχεσης, ενώ αν το μέτρο αυτό έχει ήδη
επιβληθεί αναστέλλεται