Με την πλάτη στις ανεπαρκείς αποφάσεις των ευρωπαίων ηγετών της περασμένης Παρασκευής και στον τοίχο της ανασφάλειας που προκαλούν στην κοινωνία η δικές της πλημμελείς αποφάσεις ξεκινάει η εβδομάδα για την κυβέρνηση, βάζοντας στο τραπέζι την «προετοιμασία» για μία ενδεχόμενη επισιτιστική κρίση, νέες κυβερνητικές υποσχέσεις και επιπλέον πόλωσης έναντι της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά και την αναβολή των προαναγγελθεισών ανακοινώσεων για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου για τουλάχιστον μία εβδομάδα.
Αφήγημα για να καλύψει την απογοήτευση που προκάλεσε η αποτυχία των ευρωπαίων ηγετών να αποφασίσουν ουσιαστικά μέτρα αντιμετώπισης της ενεργειακής κρίσης αναζητά η κυβέρνηση, με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να πρέπει να εξηγήσει γιατί παρά την επικοινωνιακή υπερπροβολή των δικών του «πρωτοβουλιών» και προτάσεων, εκείνοι που έφυγαν με ειδικό καθεστώς λήψης μέτρων ήταν οι Ισπανοί και οι Πορτογάλοι.
Ο πρωθυπουργός είχε από την περασμένη εβδομάδα επενδύσει, και με την παρουσία του στη Βουλή, στις ευρωπαϊκές αποφάσεις για μία πιο δραστική στήριξη έναντι της κοινωνίας, για να διασκεδάσει τις εντυπώσεις για τα ισχνά προηγούμενα μέτρα. Σε συνδυασμό με τις υποσχέσεις για υπερφορολόγηση των υπερκερδών «όταν έρθουν τα στοιχεία της ΡΑΕ», σε δηλώσεις του εντός και εκτός Ελλάδας δείχνει τις Βρυξέλλες και το πανευρωπαϊκό επίπεδο για την εφαρμογή πιο ουσιαστικών πολιτικών κατά της ακρίβειας.
«Οι τέσσερις χώρες μας συμφωνήσαμε ότι οι λύσεις δεν μπορεί να είναι μόνο εθνικές» δήλωνε στις 18 Μαρτίου ο Κυρ. Μητσοτάκης κατά τη σύνδεσή του μέσω βίντεο στις κοινές δηλώσεις τους Πρωθυπουργούς της Ιταλίας Mario Draghi, της Ισπανίας, Pedro Sánchez και της Πορτογαλίας, António Costa μετά την τετραμερή στην οποία δεν μπόρεσε να βρεθεί διά ζώσης ελέω covid. «Όμως αυτό δεν εμπόδισε καθόλου τη συζήτηση και το συντονισμό με τους φίλους Πρωθυπουργούς σε ένα ζήτημα κορυφαίας σημασίας για την οικονομία και την κοινωνική συνοχή των χωρών μας, όπως τονίστηκε και από τους τρεις προλαλήσαντες» σημείωνε ακόμα, γι’ αυτό και προκάλεσε έκπληξη και ερωτήματα το γεγονός πως οι δύο πρωθυπουργοί της Ισπανίας και της Πορτογαλίας πήραν «κατ’ εξαίρεση» άδεια να λάβουν έκτακτα και προσωρινά μέτρα σε εθνικό επίπεδο για την αντιμετώπιση της κρίσης ενέργειας, με μείωση των τιμών ηλεκτρικού ρεύματος.
Σε κάθε περίπτωση, το «στοίχημα» της κυβέρνησης δεν βγήκε ούτε σε αυτή τη Σύνοδο Κορυφής, γεγονός που σημαίνει πως το προσεχές διάστημα θα κυλήσει με τα ισχύοντα. Οι επιλογές από το πλαφόν στις τιμές μέχρι την κοινή ευρωπαϊκή προμήθεια φυσικού αερίου μπορεί να παρέμειναν ανοιχτές, όμως οι αποφάσεις παραπέμφθηκαν για τον Μάιο. Την ίδια ώρα, σε αντίθεση με τις καθησυχαστικές κυβερνητικές δηλώσεις των προηγούμενων εβδομάδων, στην ατζέντα μπαίνει και το ενδεχόμενο της επισιτιστικής κρίσης των ερχόμενων μηνών, παρότι τουλάχιστον από το ξέσπασμα του πολέμου μετά τη ρωσική εισβολή έχει εκφραστεί σε διεθνές επίπεδο έντονος προβληματισμός για έναν τέτοιο κίνδυνο.
«Τη Δευτέρα θα πραγματοποιηθεί και σύσκεψη υπό τον Πρωθυπουργό με τον αρμόδιο Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης. Ένα αντικείμενο της σύσκεψης και της συζήτησης θα είναι και το θέμα των αποθεμάτων και των πιθανών κινδύνων που θα αντιμετωπίσουμε. Παρακολουθούμε το φαινόμενο και θα λάβουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα, σε ό,τι αφορά στην ασφάλεια της εφοδιαστικής αλυσίδας» δήλωσε κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών την περασμένη Πέμπτη ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, υποστηρίζοντας πως αυτό γίνεται «προληπτικά», και πως έπειτα θα υπάρξουν ανακοινώσεις.
Κατά την συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε κατά μόνας την Παρασκευή, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε σε μία παγκόσμια επισιτιστική κρίση ως «ένα ζήτημα το οποίο θα μας απασχολήσει ακόμα μετά βεβαιότητας τους επόμενους μήνες», σημειώνοντας ωστόσο πως «δεν υπάρχει κάποιο ζήτημα που αφορά στην Ελλάδα. Υπάρχει, όμως, πολύ μεγάλο ζήτημα για χώρες όπως, παραδείγματος χάριν, η Αίγυπτος, η οποία εισάγει το 80% του σιταριού της. 100.000.000 Αιγύπτιοι εισάγουν 80% του σιταριού τους από την Ρωσία και από την Ουκρανία».
Σημειώνεται ωστόσο πως ο ίδιος δήλωσε πως «έχω συγκαλέσει σύσκεψη τη Δευτέρα με όλους τους αρμόδιους φορείς του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης για να εξασφαλίσουμε την ασφάλεια τροφίμων στην πατρίδα μας», ενώ ξεκαθάρισε πως «θα είναι πραγματικά μια τραγωδία αν μετά τον COVID-19, μετά την ενεργειακή κρίση, ακολουθήσει σε ένα χρόνο από τώρα -γιατί τότε θα δούμε τα αποτελέσματα μιας σποράς η οποία ενδεχομένως δεν θα γίνει στην Ουκρανία ή στην Ρωσία- αν ακολουθήσει και μια παγκόσμια επισιτιστική κρίση».
«Προς το παρόν, δεν έχουμε τέτοιου είδους ενδείξεις, ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια επισιτιστική κρίση στη χώρα μας. Παρακολουθούμε τα σενάρια και τις εξελίξεις και ανάλογα, εάν χρειαστεί να παρέμβουμε και να λάβουμε μέτρα, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έχει κάνει τον κατάλληλο σχεδιασμό, προκειμένου να ανταπεξέλθουμε σε οποιαδήποτε δυσκολία παρουσιαστεί. Αλλά, επαναλαμβάνω, προς το παρόν δεν έχουμε ενδείξεις αντιμετώπισης τέτοιου κινδύνου εδώ που είμαστε σήμερα» καθησύχαζε στις 10 Μαρτίου ο Γιάννης Οικονόμου, σε ερώτηση του documentonews.gr.
Θα πρέπει επίσης να υπογραμμιστεί πως παρά τις καθησυχαστικές κυβερνητικές δηλώσεις, την περασμένη εβδομάδα η κυβέρνηση θεσμοθέτηση την στενή παρακολούθηση επτά κατηγοριών προϊόντων. Συγκεκριμένα, οι εταιρείες σε όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας θα πρέπει να υποβάλουν εντός δύο ημερών από τη δημοσίευση στο Φ.Ε.Κ. τα αποθέματα που έχουν σε πρώτες ύλες για την παραγωγή σε λιπάσματα, ζωοτροφές, ωμά δημητριακά παντός είδους και ιδίως σιτάρι ή σιμιγδάλι, κριθάρι, βρώμη, καλαμπόκι, εδώδιμο φαγόπυρο, άλευρα και ιδίως αλεύρια σιταριού ή σιμιγδαλιού και αλεύρια δημητριακών, ηλίανθο και φυτικά έλαια εκτός από το ελαιόλαδο και ιδίως ηλιέλαιο, φοινικέλαιο και αραβοσιτέλαιο. Μάλιστα, η μη υποβολή ή η υποβολή ανακριβούς δήλωσης θα τιμωρείται με πρόστιμα που ξεκινούν από τα 1.000 ευρώ και φτάνουν τα 100.000 ευρώ, ή ακόμα και με κατάσχεση.
Ελλείψεις πάντως έχουν ήδη εμφανιστεί στην ελληνική αγορά, όπως στο ηλιέλαιο, όμως από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης εκπέμπεται καθυσηχαστικό σήμερα, με τη σημείωση πως η ποσότητα αυτή μπορεί να αναπληρωθεί από εισαγωγές από την Αργεντινή ή άλλες τρίτες χώρες. Θέμα υπάρχει και με το καλαμπόκι και το μαλακό σιτάρι, με τις κυβερνητικές πηγές να αναφέρονται και εκεί σε «εύκολες» εναλλακτικές λύσεις.
Με τις πρώτες κυβερνητικές αντιδράσεις να θυμίζουν την… παροδικότητα των πρώτων συμπτωμάτων της ενεργειακής κρίσης προ μηνών, θα πρέπει κανείς να κρατήσει ψηλά τις προειδοποιήσεις του εκτελεστικού διευθυντή του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος του ΟΗΕ, μόλις την περασμένη Πέμπτη. Ο Ντέιβιντ Μπίσλι δήλωσε με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία και τον κίνδυνο επισιτιστικής κρίσης, πως «εάν νομίζετε ότι αυτή τη στιγμή επικρατεί κόλαση στη γη, προετοιμαστείτε για τα χειρότερα που έρχονται». Ζήτησε από τους ηγέτες των ανεπτυγμένων οικονομικά χωρών να πληρώσουν τώρα περισσότερα, προαναγγέλλοντας ειδάλλως ενδεχόμενο παγκόσμιας πείνας ή ενός ακόμα μεγάλου μεταναστευτικού κύματος.
Πάνε πίσω οι ανακοινώσεις για τα κοιτάσματα
Κατά την εξαγγελία των μέτρων του 1,1 δισ. ευρώ για 3 εκατ. πολίτες, ο πρωθυπουργός είχε αναφερθεί σε «αξιοποίηση των εθνικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου», κάνοντας λόγο για νέες ανακοινώσεις σύντομα. Την περασμένη Τετάρτη, στην επικοινωνιακή φιέστα της ψήφισης των μειώσεων του ΕΝΦΙΑ, ο Κυρ. Μητσοτάκης δήλωσε μεταξύ άλλων πως την επόμενη εβδομάδα έρχονται ανακοινώσεις για το «τι δυνητικά κοιτάσματα υπάρχουν κι αν αυτά είναι οικονομικά αξιοποιήσιμα», δυτικά και νότια της Κρήτης και στο Ιόνιο. Ωστόσο, κατά τη συνέντευξη Τύπου μετά τη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο ίδιος ανέβαλε τις ανακοινώσεις για μία ακόμα εβδομάδα.
«Θα περιμένετε τις ανακοινώσεις λογικά τη μεθεπόμενη εβδομάδα. Αυτό το οποίο μπορώ να σας πω είναι ότι η χώρα έχει μία υποχρέωση να γνωρίζει εάν υπάρχουν εντός της ελληνικής επικράτειας κοιτάσματα φυσικού αερίου -τονίζω φυσικού αερίου- τα οποία να είναι εμπορικά αξιοποιήσιμα. Δεν το ξέρουμε ακόμα. Δεν το ξέρουμε, γιατί πολύ απλά δεν έχουν γίνει, με υπαιτιότητα πολλών, παρότι υπήρχαν κάποιοι στο παρελθόν που έδωσαν έμφαση σε αυτή την κατεύθυνση της ενεργειακής μας πολιτικής. Αυτή τη στιγμή ακόμα είναι κάτι το οποίο δεν το γνωρίζουμε» απάντησε σε σχετική ερώτηση, δείχνοντας πως θα αντιμετωπίσει το ζήτημα ως ένα ακόμα επικοινωνιακό και αντιπολιτευτικό εργαλείο, παρά την ρητορική απομείωσης του προεκλογικού κλίματος.
Οι ανακοινώσεις πάντως, που σύμφωνα με πληροφορίες αφορούν την έναρξη σεισμικών ερευνών, έρχονται λίγες εβδομάδες μετά τις επαφές με Ερντογάν, με τα ερωτηματικά που έχουν προκαλέσει οι τουρκικές δηλώσεις για «συνεκμετάλλευση», με την κυβέρνηση να έχει ήδη τονίσει πως «δεν υπάρχει καμία συμφωνία, ούτε φανερή, ούτε μυστική, μεταξύ Τουρκίας, Ισραήλ και Ελλάδας».
Επιστροφή στην πόλωση
Μετά την χυδαία επίθεση-ξέπλυμα στο ναζισμό που έκανε ο μετακλητός του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, Γρηγόρης Ψαριανός, και την ειρωνική ανάρτηση του υιού του πρωθυπουργού, Κωνσταντίνου Μητσοτάκη που προκάλεσε οργισμένες αντιδράσεις καλλιτεχνών και πολιτών, η αντιπολεμική συναυλία που διοργανώνει η «Αλληλεγγύη για όλους» την Τρίτη, 29 Μαρτίου στις 20.00 στα Προπύλαια μπήκε επισήμως και στο στόχαστρο της Νέας Δημοκρατίας.
Αρχικά, ο διευθυντής του γραφείου Τύπου του κόμματος, Νίκος Ρωμανός, εγκάλεσε μέσω ανάρτησής του την βουλεύτρια του ΣΥΡΙΖΑ, Θεανώ Φωτίου, αναρωτώμενος για «το ότι το τηλέφωνο της ΜΚΟ που οργανώνει την #Συναυλία_Ειρήνης διχως καμία αναφορά σε ρωσική εισβολή, ταυτίζεται με το δικό σας, είναι κάποια σατανική σύμπτωση, ή είστε εσείς πίσω από την εν λόγω ΜΚΟ και την εν λόγω συναυλία;».
Η απάντηση της βουλεύτριας της αξιωματικής αντιπολίτευσης πως «οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ διαθέτουν μέρος του μισθού τους και τις τηλεφωνικές τους γραμμές για να ενισχύσουν δίκτυα κοινωνικής αλληλεγγύης» δεν έκαμψε τη Νέα Δημοκρατία, με το γραφείο Τύπου να επανέρχεται, υποστηρίζοντας πως οι διοργανωτές και οι καλλιτέχνες δεν καταδικάζουν τη ρωσική εισβολή, και πως «ο ΣΥΡΙΖΑ απλώς επιβεβαιώνει με μια ακόμη ευκαιρία και για μία ακόμη φορά την καιροσκοπική στάση “ναι μεν αλλά” που τηρεί από την πρώτη ημέρα της επίθεσης της Ρωσίας στην Ουκρανία».
«Μετά τη χθεσινή επιβεβαίωση της σχέσης του ΣΥΡΙΖΑ με την ΜΚΟ που διοργανώνει την αποκαλούμενη “Συναυλία Ειρήνης”, όπου δεν γίνεται καμία αναφορά σε ρωσική εισβολή και απενοχοποιεί τον θύτη εξομοιώνοντάς τον με το θύμα, περιμένουμε να μας πουν:Πόσο κοστίζει αυτή η συναυλία και ποιος πληρώνει;» επανήλθε το γραφείο Τύπου της ΝΔ το Σάββατο, προκαλώντας πια την πληρωμένη απάντηση των διοργανωτών της «Αλληλεγγύης για όλους».
Οι διοργανωτές, αφού κατέθεσαν την απορία τους «με την ανικανότητα του Γραφείου Τύπου της Νέας Δημοκρατίας να εντοπίσει σε τρία τουλάχιστον δελτία τύπου-ανακοινώσεις-καλέσματα της «Αλληλεγγύης για Όλους», την σαφή καταδίκη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία» (εδώ, εδώ, και εδώ), τόνισαν πως με την ανακοίνωση του γραφείου Τύπου του κυβερνητικού κόμματος, «αποκαλύπτεται, ποιος βρίσκεται πίσω από το όργιο διαστρέβλωσης, παραχάραξης και συκοφαντίας που εκτυλίσσεται τις τελευταίες ημέρες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενάντια στους καλλιτέχνες που συμμετέχουν σε αυτήν».
«Όσο για το ερώτημα σχετικά με τα έξοδα της συναυλίας, θέλουμε να ενημερώσουμε το κόμμα που χρωστάει 400 εκατομμύρια ευρώ, ότι η συναυλία γίνεται με την εθελοντική προσπάθεια και συνεισφορά όλων των συντελεστών της» κατέληξαν, σε μία «αντιδικία» ενδεικτική του κλίματος που καλλιεργεί η κυβέρνηση εντός των συνόρων.