Η Νέα Ζηλανδία αποτελεί τμήμα μιας ευρύτερης βυθισμένης ηπείρου, η οποία θα έπρεπε να αναγνωρισθεί σαν μια ξεχωριστή όγδοη ήπειρος -ή έβδομη ανάλογα με τους διαφορετικούς ορισμούς για τις ηπείρους- με το όνομα Ζηλανδία (Zealandia), όπως υποστηρίζουν ορισμένοι νεοζηλανδοί και αυστραλοί επιστήμονες.
Οι εν λόγω γεωλόγοι, με επικεφαλής τον Νικ Μόρτιμερ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “GSA Today” της Γεωλογικής Εταιρείας της Αμερικής, σύμφωνα με το “Nature” και τη βρετανική «Γκάρντιαν», παρουσιάζουν νέα γεωφυσικά δεδομένα.
Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία, εν πολλοίς (σε ποσοστό 94%) κάτω από τα κύματα του νοτιοδυτικού Ειρηνικού Ωκεανού υπάρχει μια ενιαία ανεξάρτητη ήπειρος με έκταση περίπου πέντε εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα (δηλαδή περίπου τα δύο τρίτα της Αυστραλίας που έχει έκταση 7,7 εκατ. τετραγωνικών χιλιομέτρων), η οποία συμπεριλαμβάνει τη Νέα Ζηλανδία και τη Νέα Καληδονία. Το τμήμα αυτό του ηπειρωτικού φλοιού είναι γεωλογικά τελείως διαχωρισμένο από την Αυστραλία.
«Αν μπορούσαμε να στραγγίξουμε τους ωκεανούς του πλανήτη, τότε η Ζηλανδία θα είχε εδώ και καιρό αναγνωρισθεί ως ήπειρος» δήλωσε ο Μόρτιμερ.
Όμως δεν υπάρχει διεθνής επιστημονικός οργανισμός που να αποφασίζει επίσημα για τις νέες ηπείρους, συνεπώς οι γεωλόγοι που διεκδικούν το δικαίωμα της Ζηλανδίας να αναβαθμισθεί σε ήπειρο, θα πρέπει πρώτα να πείσουν πολλούς συναδέλφους τους για να δημιουργήσουν «ρεύμα» υπέρ της άποψής τους. Αλλιώς, η πρότασή τους θα μείνει σε θεωρητικό επίπεδο.
Ο Μόρτιμερ και η ομάδα του από το Πανεπιστήμιο Βικτόρια του Γουέλιγκτον της Νέας Ζηλανδίας, το νεοζηλανδικό ερευνητικό ινστιτούτο GNS Science, τη Γεωλογική Υπηρεσία της Νέας Καληδονίας και τη Σχολή Γεωεπιστημών του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ της Αυστραλίας «σπρώχνουν» τη νέα ήπειρο εδώ και περίπου δύο δεκαετίες μέσα από ομιλίες, άρθρα και βιβλία. Αλλά αυτή τη φορά παρουσίασαν τα πιο ολοκληρωμένα τεχνικά στοιχεία από κάθε άλλη φορά.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η Ζηλανδία άρχισε να αποκόπτεται γεωλογικά από την υπερ-ήπειρο Γκοντβάνα πριν από περίπου 100 εκατ. χρόνια. Το ρήγμα αυτό χάρισε μεν στη Ζηλανδία την ανεξαρτησία της, αλλά με τίμημα να γίνει πιο λεπτός ο φλοιός της, πράγμα που είχε ως συνέπεια να βυθιστεί το μεγαλύτερο μέρος της στην πορεία, πριν από περίπου 60 έως 85 εκατ. χρόνια. Σήμερα μόνο το 6% παραμένει πάνω από το νερό, με τη μορφή κυρίως της Νέας Ζηλανδίας και της Νέας Καληδονίας.
Δορυφορικοί χάρτες που βασίζονται στη μέτρηση του βαρυτικού πεδίου της Γης, καθώς και αναλύσεις γεωλογικών δειγμάτων από το βυθό, δείχνουν ότι η Ζηλανδία δεν έχει σπάσει σε κομμάτια, αλλά παραμένει ανέπαφη και ενιαία κάτω από την επιφάνεια του νερού.
Δεν υπάρχει ένας ομόφωνος ορισμός για τις ηπείρους και οι επιστήμονες διαφωνούν πάνω στο ζήτημα. Για παράδειγμα, η Ευρώπη και η Ασία θεωρούνται ξεχωριστές ήπειροι από τους γεωγράφους, αλλά οι γεωλόγοι τη θεωρούν μία ενιαία οντότητα, την Ευρασία.
Από γεωγραφική άποψη υπάρχουν επτά ήπειροι: Ευρώπη, Ασία, Αφρική, Βόρεια Αμερική, Νότια Αμερική, Ωκεανία (Αυστραλία) και Ανταρκτική. Αλλά οι ήπειροι είναι έξι, αν Ευρώπη και Ασία θεωρηθούν ως Ευρασία. Σε κάθε περίπτωση, είτε η όγδοη είτε η έβδομη ήπειρος, η Ζηλανδία -αν τελικά δικαιωθεί- θα είναι η μικρότερη της παρέας.
