Ενας κύκλος χωρισμένος σε οκτώ ισομεγέθεις «κατευθύνσεις προς μια νέα κοινωνία» συνοδεύει το βαμμένο με αίμα αθώων «μανιφέστο» του 28άχρονου Αυστραλού μακελάρη με το ψευδώνυμο Μπρέντον Τάραντ, ο οποίος εισέβαλε πάνοπλος σε δύο τεμένη της πόλης Κράισττσερτς στη Νέα Ζηλανδία και δολοφόνησε τουλάχιστον 49 πιστούς μουσουλμάνους την ώρα της προσευχής την περασμένη Παρασκευή.
Η «αυτονομία των εθνών» είναι μια κατεύθυνση που υποδηλώνει παρανάγνωση του έθνους-κράτους της Γαλλικής Επανάστασης και της εξελικτικής θεωρίας του Δαρβίνου. Ο «νόμος και η τάξη» σηματοδοτούν ακροδεξιό συντηρητισμό. Ομως οι άλλες έξι κατευθύνσεις ακούγονται σαν κοινοτοπίες και μάλιστα με προοδευτικό πρόσημο: «αντιιμπεριαλισμός», «περιβαλλοντισμός», «υπεύθυνες αγορές», «δικαιώματα των εργαζομένων», «προστασία της κληρονομιάς και του πολιτισμού» και «κοινότητες απαλλαγμένες από εξαρτήσεις».
Τίτλος του «μανιφέστου» είναι «Η μεγάλη αντικατάσταση». Είναι κλεμμένος από την ομότιτλη θεωρία συνωμοσίας, δημοφιλή ιδίως στις τάξεις της γαλλικής ακροδεξιάς, σύμφωνα με την οποία ήδη εφαρμόζεται σχέδιο για την αντικατάσταση της πλειονότητας των Γάλλων λευκών από μουσουλμάνους μετανάστες μέσα σε μια γενιά.
Πίσω απ’ τη φθαρμένη ρητορική απλώνεται το σκοτεινό βασίλειο της κρίσης του πολιτικού λόγου. Οι ιδεολογικές ταμπέλες στο μυαλό του μακελάρη μπερδεύουν επικίνδυνα την «αντιπαγκοσμιοποίηση», την έκκληση για «δολοφονία της Μέρκελ και του Ερντογάν», την προειδοποίηση για την αποχώρηση των Τούρκων από την Αγία Σοφία με τον θαυμασμό του για τον Νορβηγό ακροδεξιό Αντερς Μπρέιβικ που δολοφόνησε 77 ανθρώπους στη Νορβηγία το 2011 και τη μισότρελη απαίτηση να λάβει ο δράστης το Νόμπελ Ειρήνης αφού μείνει 27 χρόνια στη φυλακή, «όπως βραβεύτηκε ο τρομοκράτης Νέλσον Μαντέλα».
Εχοντας προσαρμόσει στο μέτωπό του μια μικροκάμερα και μεταδίδοντας ζωντανά στο διαδίκτυο τη διπλή τρομοκρατική επίθεση (μία στο κεντρικό τέμενος Αλ Νουρ και μία σε μικρότερο τέμενος της περιοχής Λίνγουντ), ο δράστης, πρώην γυμναστής, ανάρτησε λίγο πριν από το έγκλημα το 74 σελίδων «μανιφέστο» του. Θέλει να απαλλάξει, γράφει, τον κόσμο των λευκών από τη «γενοκτονία» που υφίστανται λόγω της μετανάστευσης μουσουλμάνων. Αυτοαποκαλείται «φασίστας» και «οικο-φασίστας» και διακηρύσσει ότι τα κίνητρά του είναι δύο: «η δημιουργία ατμόσφαιρας φόβου» και «η υποκίνηση σε ανάλογες πράξεις βίας» παντού.
Προφανώς γι’ αυτό επέλεξε τη Νέα Ζηλανδία, χώρα εύπορη και ανεκτική που τα μόλις 4,8 εκατομμύρια των κατοίκων της συγκροτούνται από τουλάχιστον 200 εθνοτικές και θρησκευτικές κοινότητες. Ας σημειωθεί ότι ο επίσημος αριθμός των Νεοζηλανδών μουσουλμάνων (απογραφή του 2013) είναι μόλις 46.149 άνθρωποι.
Αγνωστος πόλεμος στο FB
Κυνηγητό στα τυφλά εξαπέλυσαν οι μεγαλύτερες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης για να «κατεβάσουν» το μακάβριο βίντεο με τη ζωντανή μετάδοση (live streaming) των επιθέσεων. Σε έναν πρωτοφανή διαδικτυακό άγνωστο πόλεμο, το Facebook, το Τwitter, το YouTube και η μηχανή αναζήτησης Google πρώτα απενεργοποίησαν τους λογαριασμούς του Αυστραλού μακελάρη και μετά ξεκίνησαν άνιση μάχη για να εντοπίσουν την αναπαραγωγή του. Ωστόσο στην εποχή του copy paste και της διαδικτύωσης αποσπάσματα από το επίμαχο βίντεο μπορούσαν εύκολα να εντοπιστούν μέχρι και αργά το βράδυ της Παρασκευής.
«Νιώθουμε ηττημένοι»
«Παλεύουμε να καταλάβουμε τι έγινε. Περάσαμε τρομερές φυσικές καταστροφές αλλά η πόλη τις αντιμετώπισε. Αυτό τώρα μας γυρίζει πίσω. Χάσαμε την αυτοπεποίθησή μας. Νιώθουμε ότι η κόλαση επέστρεψε στην πόλη μας. Νιώθουμε ηττημένοι» είπε ο Κρις Λιντς, παραγωγός δημοφιλούς ραδιοφωνικού τοκ σόου στο Κράισττσερτς. Εξήρε μάλιστα τη φιλειρηνική κοινότητα των μουσουλμάνων συμπολιτών του λέγοντας: «Το τέμενος Αλ Νουρ είχε πάντα σπουδαίο ρόλο στην κοινωνία μας. Κάθε χρόνο ανοίγει τις πύλες του στους κατοίκους του Κράισττσερτς. Είναι αξιαγάπητοι, δοτικοί άνθρωποι. Δεν είναι κλειστό περιβάλλον».
Ισοπεδώνοντας τον Ντίλαν Τόμας
Στο προοίμιο του «μανιφέστου» του ο 28άχρονος ένοπλος πετσοκόβει στα προκρούστεια μέτρα του το έργο του Ουαλού ποιητή Ντίλαν Τόμας (19141953) παραθέτοντας το πιο διάσημο ίσως ποίημά του «Do not go gentle into that good night». Εκλαμβάνει τον προστακτικό λόγο του συγκεκριμένου ποιήματος σαν «εντολή» για το ρατσιστικό φονικό: «Μη στέργεις ήσυχα να πας σε νύχτα ευλογημένη/ να μαίνεσαι, να μαίνεσαι όταν το φως πεθαίνει» (απόδοση στα ελληνικά: Διονύσης Καψάλης).
