Βία ενδημικού χαρακτήρα, ερειπωμένες εγκαταστάσεις: η διαβόητη φυλακή του Ράικερς Αϊλαντ ενδέχεται να περάσει σύντομα στην Ιστορία, μετά τη δήλωση, πριν από λίγες ημέρες, του δημάρχου της Νέας Υόρκης ότι προτίθεται να την κλείσει οριστικά.
Ο Δημοκρατικός δήμαρχος της Νέας Υόρκης Μπιλ ντε Μπλάζιο ανακοίνωσε ότι υπάρχει μία συμφωνία ευρείας πλειοψηφίας για το κλείσιμο των τεράστιων αυτών εγκαταστάσεων που βρίσκονται στη μέση του ποταμού East River, μεταξύ των περιοχών του Μπρονξ και του Κουίνς, αν και αναγνώρισε ότι το κλείσιμό τους θα πάρει τουλάχιστον 10 χρόνια.
Οι φυλακές του Ράικερς Αϊλαντ είναι από τις πιο γνωστές φυλακές των Ηνωμένων Πολιτειών μαζί εκείνες του Σαν Κουέντιν στην Καλιφόρνια και του ADX στο Κολοράντο, γνωστής ως «Αλκατράζ των Βραχωδών Ορέων».
Διάσημοι «ένοικοι» των κελιών του Ράικερς Αϊλαντ ήταν μεταξύ άλλων ο Σιντ Βίσιους των Sex Pistols, ο ράπερ Tupac Shakur αλλά και ο πρώην διευθυντής του ΔΝΤ, Ντομινίκ Στρος-Καν, ο οποίος συνελήφθη τον Μάιο του 2011 με την κατηγορία απόπειρας βιασμού μίας καμαριέρας. Ο δικηγόρος του είχε ζητήσει τότε τη μεταφορά του σε άλλη φυλακή, επισημαίνοντας την κακή φήμη του Ράικερς Αϊλαντ.
Η βία και οι καταχρήσεις που κυριαρχούν πίσω από τους τοίχους της φυλακής έχουν αμαυρώσει τη φήμη της Νέας Υόρκης εδώ και δεκαετίες. Δικηγόροι, δημοτικοί αξιωματούχοι, εγκληματολόγοι απαιτούν εδώ και χρόνια το κλείσιμό της, καταγγέλλοντας μάλιστα και την παλαιότητα των φυλακών αυτών. Η πρώτη φυλακή στο νησί χτίστηκε το 1935 και από τότε οι κάθε λογής βιαιότητες είναι καθημερινό φαινόμενο. Τον προηγούμενο Σεπτέμβριο μάλιστα έξι δεσμοφύλακες καταδικάστηκαν σε πολλά χρόνια φυλάκισης για επίθεση σε κρατούμενο.
Οι συνθήκες κράτησης γίνονται ακόμα πιο σκληρές καθώς ένα 80% των κρατουμένων βρίσκεται εκεί χωρίς να έχει ακόμα δικασθεί. Μέχρι στιγμής ο ντε Μπλάζιο, υποψήφιος για μια νέα θητεία, περιορίστηκε στο να ομαλοποιήσει λίγο τη λειτουργία της πιο μεγάλης φυλακής της Νέας Υόρκης, στοχεύοντας στην καλύτερη κατάρτιση του προσωπικού και στον περιορισμό της πρακτικής της απομόνωσης.
Ο λόγος που ο νυν δήμαρχος επιθυμεί το σταδιακό κλείσιμο των φυλακών είναι ότι η εγκληματικότητα συνεχίζει να μειώνεται στη Νέα Υόρκη. Ο αριθμός των δολοφονιών το 2016 έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές του 1990. Η μείωση αυτή έχει ρίξει και τον αριθμό των κρατουμένων στο νησί: ο ημερήσιος μέσος όρος των κρατουμένων έπεσε από 11.696 το 2.013 στους 9.756 το 2016 και στους 9.362 τον Μάρτιο.
Ο δήμαρχος πιστεύει ότι η τάση αυτή θα συνεχιστεί, με στόχο τη μείωση του αριθμού των κρατουμένων στους 5.000 μέσα σε πέντε χρόνια. Ωστόσο υπάρχει και ένας άλλος δύσκολος παράγοντας: ο δήμαρχος αναγνωρίζει ότι ακόμη και με μία σταθερή μείωση του αριθμού των κρατουμένων, η πόλη δεν θα μπορούσε να κλείσει τις φυλακές του Ράικερς Αϊλαντ χωρίς να ανοίξει μία νέα φυλακή, «μικρότερη», σε μία λιγότερο απομακρυσμένη περιοχή της Νέας Υόρκης.
Αν και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ντε Μπλάζιο θα κερδίσει άνετα μία νέα τετραετή θητεία, η ιδέα να κτισθούν νέες φυλακές στις γειτονιές τους θα μπορούσε να δυσαρεστήσει κάποιους Νεοϋορκέζους. Πολλοί ήδη δυσκολεύονται να αποδεχτούν τις νέες εστίες για τους άστεγους που έχει προτείνει ο ντε Μπλάζιο.
Πηγή: AFP/ΑΠΕ-ΜΠΕ