Ποινικός βίος και πολιτεία η ζωή του εφοπλιστή Ιωάννη Βαρδινογιάννη του Σήφη, ο οποίος έπειτα από μια σκανδαλωδώς πολυετή δικαστική διαδικασία, που από μακριά «μύριζε» συγκάλυψη, τελικά απαλλάχτηκε σε δεύτερο βαθμό (κατά πλειοψηφία 3-2) για το κακούργημα της υπεξαίρεσης εκατομμυρίων ευρώ από τα ταμεία της εταιρείας που διεύθυνε. Η εμπλοκή εφοριακών, οι δεκάδες παιδαριώδεις δικαιολογίες που είχαν αποτέλεσμα η υπόθεση να λιμνάζει για 20 χρόνια, οι καταγγελίες για ευνοϊκή μεταχείριση από δικαστικούς και η απόπειρα καταστροφής της δικογραφίας διά της πολτοποίησης λίγο προτού ξεκινήσει τελικά η ακροαματική διαδικασία, ούτε λίγο ούτε πολύ αναδεικνύουν τη ζέση που υπήρξε να «καθαρίσει» ο βασικός πρωταγωνιστής από τη ζοφερή αυτή υπόθεση.
O Ι. Βαρδινογιάννης του Σήφη, που κάποιοι τον χαρακτηρίζουν ως «μαύρο πρόβατο» της γνωστής εφοπλιστικής οικογένειας, κατηγορήθηκε για υπεξαίρεση 5,5 εκατ. ευρώ από τα ταμεία της εταιρείας εξόρυξης ορυκτού πλούτου Ελλάδας ΕΛΜΙΝ ΑΕ, την οποία διεύθυνε.
Τα ποσά φέρεται να είχαν υπεξαιρεθεί το 2003 και το 2004, ενώ μήνυση υποβλήθηκε το 2007. Η Εισαγγελία Πρωτοδικών άσκησε ποινική δίωξη για κακουργήματα, τρία χρόνια μετά, κατά του Ι. Βαρδινογιάννη του Σήφη και δύο συνεργατών του.
Η ελληνική Δικαιοσύνη όμως χρειάστηκε 20 ολόκληρα χρόνια μετά τη φερόμενη τέλεση των κακουργημάτων για να αποφανθεί εντέλει για την απαλλαγή του κατηγορουμένου. Ενδεικτικό είναι ότι έπειτα από επίμονες οχλήσεις των συνηγόρων του μηνυτή η ανακριτική διαδικασία ξεκίνησε τον Οκτώβριο του 2015.
Η πρωτόδικη καταδίκη
Οι τρεις κατηγορούμενοι παραπέμφθηκαν σε δίκη το 2017. Η πρώτη δικάσιμος έγινε τον Μάρτιο του 2018. Η υπόθεση πήρε οχτώ αναβολές και άλλες οχτώ διακοπές, μέχρι να ξεκινήσει ξανά το 2022. Πρωτόδικα επιβλήθηκε στον εφοπλιστή κάθειρξη έξι ετών με αναστολή μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης σε δεύτερο βαθμό. Με ένα πρωτοφανές σκεπτικό τού αναγνωρίστηκε το ελαφρυντικό της μακράς διάρκειας της δίκης, με αποτέλεσμα η ποινή του να μην μπορεί να ξεπεράσει την εξαετία.
Ενα χρόνο αργότερα το Πενταμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αθήνας αθώωσε τον εφοπλιστή με fast track διαδικασίες σε μια δίκη-παρωδία. Οι δικαστές δεν μπόρεσαν να κρύψουν την προκλητική τους διάθεση να απαλλάξουν τον κατηγορούμενο, αφού καταγγελία που είχε φτάσει στο Documento έλεγε ξεκάθαρα πως κατά την έναρξη της δικασίμου υπήρξαν αστειάκια από έδρας και απευθείας συνομιλίες με τους συνηγόρους υπεράσπισης του κατηγορουμένου σε φιλικό και χαλαρό κλίμα.
Μπάμπουσκα σκανδάλων
Μόλις λίγο καιρό προτού ξεκινήσει η αποδεικτική διαδικασία ένας μακρυχέρης υπάλληλος του εφετείου πιάστηκε στα πράσα τη στιγμή που θα την κατέστρεφε διά παντός. Ενας άλλος υπάλληλος που αναζήτησε τη συγκεκριμένη δικογραφία προκειμένου να προσθέσει τα ποινικά μητρώα των κατηγορουμένων ήταν η αιτία να αποφευχθεί η καταστροφή της.
Τα αδικήματα της υπόθεσης βρίσκονταν ένα βήμα πριν από την παραγραφή κι αν η δικογραφία πήγαινε για πολτοποίηση θα ήταν αδύνατον να επανασυσταθεί. Για την απόπειρα καταστροφής του αποδεικτικού υλικού είχε κατατεθεί μήνυση κατά παντός υπευθύνου για «…εμφανείς εγκληματικές πράξεις διαπλοκής και διαφθοράς, στην οποία έχει εμπλακεί σειρά δημοσίων υπαλλήλων…» η οποία αρχειοθετήθηκε. Τον Φλεβάρη του 2024 όμως, με διάταξή του ο εισαγγελέας εφετών αποδέχτηκε την προσφυγή του μηνυτή κατά της σκανδαλώδους αρχειοθέτησης, ζητώντας εκ νέου διερεύνηση, με το σκεπτικό πως δεν κλήθηκαν να καταθέσουν ουσιώδεις μάρτυρες, όπως η προϊσταμένη της Γραμματείας του Β΄ Τριμελούς Εφετείου Αθηνών αλλά και υπάλληλοι της γραμματείας.
Οι «βρόμικοι» εφοριακοί
Δύο ζεύγη ελεγκτών της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων (πρώην ΣΔΟΕ), οι οποίοι είχαν αναλάβει να διερευνήσουν πτυχές του σκανδάλου της υπεξαίρεσης και αποδείχθηκε ότι επιχείρησαν να προσπορίσουν οικονομικό όφελος, απαλλάχτηκαν από την αρμόδια εισαγγελία.
Οι δυο τους είχαν δεχτεί ότι οι εικονικές συναλλαγές εκατομμυρίων έγιναν με μετρητά, ενώ η νομοθεσία προβλέπει πως αναγνωρίζονται συναλλαγές άνω των 3.000 ευρώ μόνο μέσω εμβάσματος ή τραπεζικής επιταγής.
Σύμφωνα με την εισαγγελία τα αδικήματα που είχαν τελέσει ήταν πλημμεληματικού και όχι κακουργηματικού χαρακτήρα και επομένως είχαν παραγραφεί, παρά το γεγονός ότι η απαλλακτική διάταξη αποδεχόταν ότι είχαν άμεσο δόλο να προσπορίσουν οικονομικό όφελος στους τρεις κατηγορούμενους.
Η εισαγγελική έρευνα δεν αξιολόγησε καν πόρισμα της Οικονομικής Αστυνομίας, μέσω της οποίας αποκαλύφτηκε η προσπάθεια συγκάλυψης της απάτης με μαύρο χρήμα. Οι δύο εφοριακοί όμως είχαν επίσης βεβαιώσει ότι ποσά τελών χαρτοσήμου ύψους 200.000 ευρώ που οφείλονταν στο ελληνικό δημόσιο με αφορμή την υπεξαίρεση-μαμούθ είχαν δήθεν πληρωθεί, πράγμα το οποίο δεν ίσχυε.
Παρά το γεγονός πως για όλα αυτά ήταν ενήμερος με σειρά εξωδίκων τόσο ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης Κ. Τσιάρας αλλά και ο διοικητής της ΑΑΔΕ Γιώργος Πιτσιλής, ο ένας εκ των δύο εμπλεκόμενων εφοριακών πήρε προαγωγή και ανέλαβε προϊστάμενος της Διεύθυνσης Ελέγχων της ΑΑΔΕ.
Ακόμη δύο ελεγκτές –αυτοί που διενήργησαν το 2005 φορολογικό έλεγχο στην εταιρεία που διοικείτο από τους τρεις κατηγορούμενους– κρίθηκε ότι διέπραξαν απιστία σε βάρος του δημοσίου.
Εντυπωσιακή είναι η αλχημεία που έγινε ώστε να κριθεί πως το ποσό που απώλεσε το δημόσιο ανερχόταν σε 119.964 ευρώ. Το όριο ώστε η απιστία σε βάρος του δημοσίου να θεωρείται κακούργημα ανέρχεται στις 120.000 ευρώ. Με άλλα λόγια, η πράξη των δύο ελεγκτών χαρακτηρίστηκε πλημμέλημα και όχι κακούργημα μόλις για 36 ευρώ.
Διαβάστε επίσης
