Η ανάσυρση των σορών από το πολυτελές γιοτ που βυθίστηκε την περασμένη Δευτέρα, στις ακτές του Παλέρμο, σήμανε τον επίλογο στο ναυτικό δυστύχημα που συγκλόνισε την Ιταλία αλλά και ολόκληρη την Ευρώπη, ενώ φουντώνουν τα σενάρια για το τι προκάλεσε τη βύθισή του.
Το υπό βρετανική σημαία Bayesian, μήκους 56 μέτρων, μετέφερε 22 άτομα – 12 επιβάτες και 10 μέλη του πληρώματος – όταν μια σφοδρή καταιγίδα το έπληξε τη Δευτέρα.
Θα περάσει πολύς καιρός μέχρι να πάρουμε απαντήσεις για το πώς ακριβώς βυθίστηκε το πολυτελές γιοτ.
Τα σενάρια φουντώνουν σχετικά με το τι πήγε στραβά, με τα γεγονότα να δείχνουν τον καπετάνιο, το πλήρωμα και σφάλματα στο ίδιο το γιοτ.
Ο πρόεδρος της κατασκευάστριας εταιρείας του υπερπολυτελούς σκάφους θεωρεί ότι το ναυάγιο ήταν αποτέλεσμα μιας αλληλουχίας λαθών από το πλήρωμα, καθώς -όπως υποστηρίζει- το σκάφος είχε φτιαχτεί για να αντέχει ακόμη και τυφώνες.
“H είδηση αυτή με έφερε από τη μία σε κατάσταση θλίψης, από την άλλη αδυνατώ να την πιστέψω. Αυτό το επεισόδιο φαίνεται ακατανόητο από τεχνικής άποψης αλλά και ως προς το πώς συνέβη. Ως κατασκευαστής των Perini, γνωρίζω πολύ καλά πώς αυτά έχουν σχεδιαστεί και κατασκευαστεί. Τα ιστιοφόρα είναι γνωστό ότι είναι απολύτως ασφαλή” τόνισε ο COE της Italian Sea Group, Τζιοβάνι Κοσταντίνο
Όμως, οι ειδικοί δήλωσαν στο BBC ότι πρόκειται μάλλον για ένα περιστατικό «μαύρου κύκνου» λόγω περίεργων καιρικών συνθηκών – και ότι κανείς δεν φταίει απαραίτητα.
Ακολουθούν τα βασικά ερωτήματα που θα θέσουν οι ερευνητές καθώς εξετάζουν την τραγωδία.
Ήταν η καρίνα επάνω; Και αν ναι, γιατί;
Ένα από τα βασικά ζητήματα που απασχολούν τους ερευνητές είναι ο ρόλος της καρίνας του σκάφους.
Η καρίνα είναι ένα μεγάλο, πτερυγιοειδές τμήμα του σκάφους που προεξέχει από τη βάση του.
Το κάτω μέρος της καρίνας -που είναι το χαμηλότερο μέρος του σκάφους- περιέχει ένα τεράστιο βάρος, τον βολβό, που κρατάει το σκάφος σταθερό. Όταν ο άνεμος σπρώχνει το σκάφος στο πλάι, η καρίνα ανεβαίνει μέσα στο νερό μέχρι – σαν μια σβούρα – το βάρος της να σπρώξει το σκάφος πίσω στο επίπεδο.
Σε ένα σκάφος με το μέγεθος του Bayesian, οι πλώρες συχνά σχεδιάζονται για να αποσύρονται, ώστε το σκάφος να μπορεί να ελλιμενίζεται σε περιοχές που δεν είναι τόσο βαθιές, όπως ένα λιμάνι.
Όταν η καρίνα ανασηκώνεται, καθιστά το σκάφος πολύ λιγότερο σταθερό.
Σε αυτή την περίπτωση, το ναυάγιο του Bayesian βρέθηκε σε βάθος 50 μέτρων (164 πόδια), γεγονός που υποδηλώνει ότι δεν υπήρχε λόγος που η καρίνα έπρεπε να είναι ανασυρμένη.
Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ο καπετάνιος ή το πλήρωμα ήταν υπαίτιοι.
«Ακόμη και χωρίς να έχει βγει εντελώς η καρίνα, το πλοίο είναι σταθερό και μόνο μια μαζική είσοδος νερού θα μπορούσε να προκαλέσει τη βύθιση», δήλωσε εκπρόσωπος της Italian Sea Group, στην οποία ανήκει η εταιρεία που κατασκεύασε το Bayesian, σύμφωνα με την Telegraph.
Οι ερευνητές θα θελήσουν να μάθουν αν η καρίνα ήταν «πάνω, κάτω ή κάπου στη μέση», λέει ο Jean-Baptiste Souppez, μέλος του Royal Institution of Naval Architects και αρχισυντάκτης του Journal of Sailing Technology.
Ποια μέτρα έλαβε το πλήρωμα κατά τη διάρκεια μιας προειδοποίησης καιρού;
Ο καπετάνιος του Bayesian, James Catfield, φέρεται να δήλωσε στα ιταλικά μέσα ενημέρωσης ότι δεν μπορούσε να προβλέψει την καταιγίδα που έπληξε το Bayesian.
Γνωρίζουμε όμως ότι η κακοκαιρία είχε προβλεφθεί εκ των προτέρων.
Ο Luca Mercalli, πρόεδρος της Ιταλικής Μετεωρολογικής Εταιρείας, δήλωσε την Τρίτη ότι το πλήρωμα θα έπρεπε να είχε βεβαιωθεί ότι όλοι οι επισκέπτες ήταν ξύπνιοι και να τους είχε χορηγήσει σωσίβια, δεδομένης της κακής πρόβλεψης.
Μια επιζών φέρεται να είπε στο ιατρικό προσωπικό ότι το πλοίο άρχισε να βυθίζεται μόλις δύο λεπτά αφότου αποκοιμήθηκε.
Η κακοκαιρία είναι ένα πράγμα, αλλά ένας ανεμοστρόβιλος είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Και όχι κάτι που το πλήρωμα θα μπορούσε να είχε προβλέψει.
Ένας εμπειρογνώμονας που βρισκόταν στη Σικελία δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς ότι η έρευνα θα επικεντρωθεί αρχικά στο κατά πόσον το πλήρωμα του σκάφους απέτυχε να κλείσει τις καταπακτές πρόσβασης πριν από την κακοκαιρία.
Αλλά σε ένα σκάφος αυτού του μεγέθους, οι ανοιχτές καταπακτές από μόνες τους πιθανότατα δεν θα ήταν αρκετές για να βυθιστεί το Μπέιζιαν, λένε οι ειδικοί.
Υπάρχουν επίσης και άλλα σημεία εισόδου του νερού γύρω από το σκάφος, γνωστά ως «σημεία κατάκλυσης», τα οποία υπάρχουν για να επιτρέπουν, μεταξύ άλλων, τον αερισμό του μηχανοστασίου.
«Προφανώς θα υπάρξουν ερωτήσεις σχετικά με το πλήρωμα και το τι συνέβη και αν ήταν προετοιμασμένοι», λέει ο κ. Souppez.
«Αλλά νομίζω ότι είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το πλοίο βυθίστηκε μέσα σε λίγα λεπτά, και έτσι πραγματικά στη μέση της νύχτας για το πλήρωμα να είναι σε θέση να κρατήσει τόσους πολλούς ανθρώπους στο πλοίο ζωντανούς, να αναπτύξει τη φωτοβολίδα και να ενεργήσει εν θερμώ είναι ένα δύσκολο έργο», λέει.
«Είναι πολύ δύσκολο να πούμε τι ακριβώς συνέβη εδώ», δήλωσε ο Δρ Paul Stott, μέλος του Βασιλικού Ινστιτούτου Ναυπηγών Αρχιτεκτόνων.
«Αλλά είναι απίθανο ότι το πλήρωμα θα μπορούσε να αντιδράσει με οποιονδήποτε τρόπο για να σώσει το σκάφος μπροστά σε ένα τόσο ξαφνικό και καταστροφικό καιρικό φαινόμενο»
Πώς βυθίστηκε το πλοίο τόσο γρήγορα;
Ένας γιατρός που παρακολουθούσε τους επιζώντες δήλωσε ότι το πλοίο «ανατράπηκε μέσα σε λίγα λεπτά».
Ένα βασικό ερώτημα είναι πώς ακριβώς συνέβη αυτό – και πώς συνέβη τόσο γρήγορα.
«Για να βυθιστεί το σκάφος, ειδικά με αυτή την ταχύτητα, βλέπουμε νερό να μπαίνει στο εσωτερικό του σκάφους σε όλο το μήκος του», λέει ο κ. Souppez.
«Τέτοια σκάφη δεν έχουν σχεδιαστεί για να στέκονται για κάποιο χρονικό διάστημα στις 90 μοίρες», λέει ο κ. Souppez.
«Έτσι, αν το σκάφος βρισκόταν στους 90 βαθμούς, τότε θα περιμένατε ότι το νερό θα έμπαινε στο εσωτερικό του, ανεξάρτητα από το αν οι καταπακτές ήταν ανοιχτές ή όχι. Αν και αυτό προφανώς θα επιτάχυνε τη διαδικασία».
Κάποιοι έχουν υποθέσει ότι μια νεροποντή που πετούσε πάνω από το Bayesian θα μπορούσε να «σκάσει» από το κατάρτι, ρίχνοντας τεράστια ποσότητα νερού στο σκάφος – και βυθίζοντάς το γρήγορα.
Ηταν απλά ένα φρικτό ατύχημα, που προκλήθηκε από τον καιρό;
Αυτόπτες μάρτυρες περιέγραψαν ότι είδαν να σχηματίζεται μια νεροποντή κατά τη διάρκεια της καταιγίδας πριν από τη βύθιση του Bayesian.
Οι περισσότεροι γνωρίζουν πώς μοιάζουν οι ανεμοστρόβιλοι – είναι περιστρεφόμενες στήλες καταστροφικών ανέμων, που προεξέχουν από τη βάση των σύννεφων προς το έδαφος.
Σύμφωνα με το BBC Weather, οι νεροποντές είναι ακριβώς το ίδιο, αλλά βρίσκονται πάνω από το νερό και όχι πάνω από τη στεριά. Με την άνοδο της θερμοκρασίας της θάλασσας λόγω της κλιματικής αλλαγής, υπάρχει η ανησυχία ότι θα μπορούσαν να γίνουν πιο συχνές.
Σύμφωνα με το Διεθνές Κέντρο Έρευνας Υδροστρόβιλων, μόνο στις 19 Αυγούστου υπήρξαν 18 επιβεβαιωμένες υδροστρόβιλοι στα ανοικτά των ακτών της Ιταλίας.
Ωστόσο, η πιθανότητα να χτυπήσει κάποιος άμεσα ένα πλοίο – όπως εικάζεται ότι θα μπορούσε να έχει συμβεί εδώ – εξακολουθεί να είναι πολύ μικρή.
«Νομίζω ότι το συμπέρασμα θα είναι ότι ακόμη και αν υπήρξαν προβλήματα με την καρίνα ή τις καταπακτές που ήταν ανοιχτές, πιθανότατα εξακολουθείτε να έχετε να κάνετε με ένα απρόβλεπτο καιρικό ατύχημα», λέει ο κ. Souppez.
«Αυτό είναι πιθανό να είναι ένα πολύ ασφαλές σύγχρονο σχέδιο που συνάντησε μια περίεργη καιρική κατάσταση για την οποία τίποτα δεν έχει σχεδιαστεί», λέει ο κ. Stott.
Διαβάστε επίσης:
Γαύδος: Εικόνες-σοκ από πολίτες με γαστρεντερίτιδα που περιθάλπονται στο πάτωμα (Video)
ΕΟΔΥ: Οδηγίες για τη λοίμωξη Mpox, γνωστή και ως «ευλογιά των πιθήκων»
Τρεις παραβάσεις στο FIR Αθηνών από τουρκικά αεροσκά