Ανεξάρτητη, «διαφανή έρευνα» από «διεθνή φορέα» ζητά με επιστολή του προς την Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον αλλά και τον νέο υπουργό Ναυτιλίας, Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, ο πρόεδρος της επιτροπής LIBE, στον απόηχο του πολύνεκρου ναυαγίου στην Πύλο.
Η επιστολή, που υπογράφει ο πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (LIBE) που υπογράφει ο πρόεδρός της, Juan Fernando López Aguilar, με ημερομηνία 28 Ιουνίου, έχει θέμα: «Δημιουργία μιας ανεξάρτητης και διαφανούς διεθνούς έρευνα για το ναυάγιο του πλοίου μεταναστών στα ανοικτά των ελληνικών ακτών», κοινοποιείται επίσης και στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Όπως επισημαίνει η έρευνα είναι απαραίτητη «λόγω της έλλειψης σαφήνειας σχετικά με τα γεγονότα» προκειμένου «να εξεταστούν οι ενέργειες των ελληνικών αρχών και της Frontex και η συμμόρφωσή τους με το Δίκαιο της ΕΕ και το διεθνές Δίκαιο, ιδίως με τη νομοθεσία για την έρευνα για τη διάσωση στη θάλασσα».
Αναλυτικά η επιστολή:
«Στις 14 Ιουνίου 2023, ένα σκάφος βυθίστηκε σε διεθνή ύδατα στα ανοικτά των ακτών της Ελλάδας αφού φέρεται να έφυγε από τη Λιβύη στις 10 Ιουνίου, μεταφέροντας περίπου 400 έως 750 άτομα διαφορετικών εθνικοτήτων, συμπεριλαμβανομένων Αιγυπτίων, Σύριων, Πακιστανών, Αφγανών και Παλαιστινίων. O αριθμός των νεκρών αυτής της μεγάλης κλίμακας καταστροφής στη Μεσόγειο είναι ακόμη άγνωστος.
Η οδός της Κεντρικής Μεσογείου από τη Βόρεια Αφρική έχει περιγραφεί ως η πιο θανατηφόρα μεταναστευτική οδός στον κόσμο από τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης, ο οποίος έχει καταγράψει 21.000 θανάτους στην Κεντρική Μεσόγειο από το 2014. Τέτοιες θαλάσσιες μεταναστευτικές διαδρομές προς
Η Ευρώπη έχει δει έναν αυξανόμενο αριθμό και αναλογία θανατηφόρων περιστατικών. Σχεδόν 4000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους το 2022 ενώ διέσχιζαν μεταναστευτικές διαδρομές από και εντός της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής, η πλειονότητα των οποίων έχασαν τη ζωή τους σε θαλάσσιες διαδρομές μέσα και γύρω από την περιοχή.
Πληροφορίες των μέσων ενημέρωσης για τα αίτια του πρόσφατου περιστατικού στα ανοιχτά της Πύλου αναφέρουν ότι τόσο οι ελληνικές αρχές όσο και η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής (Frontex) είχαν ειδοποιηθεί για την κατάσταση έκτακτης ανάγκης του σκάφους λίγες ώρες πριν βυθιστεί.
Η ίδια η Frontex δήλωσε ότι ενημέρωσε τις ελληνικές αρχές για την παρουσία του «μη ασφαλούς» σκάφους νωρίς την Τρίτη 13 Ιουνίου 2023. Παρά την προειδοποίηση αυτή της Frontex, το Ελληνικό Λιμενικό Σώμα δεν έλαβε καμία ενέργεια με τραγικές συνέπειες και τεράστιο κόστος σε ανθρώπινες ζωές. Υπήρξαν
διαφορετικές εκδοχές στα μέσα ενημέρωσης για τα γεγονότα που συνέβησαν το βράδυ/νύχτα της 13/14 Ιουνίου.
Στο πλαίσιο αυτό, και ελλείψει σαφήνειας σχετικά με τα γεγονότα που οδήγησαν στην ανατροπή του σκάφους, η Επιτροπή LIBE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καλεί τις ελληνικές αρχές και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δημιουργήσουν, επειγόντως, μια ανεξάρτητη και διαφανή διεθνή έρευνα για το περιστατικό, προκειμένου να εξεταστούν οι ενέργειες των ελληνικών αρχών και του Frontex και η συμμόρφωσή τους με το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο, ιδίως
νομοθεσία για την έρευνα και διάσωση στη θάλασσα.
Η Επιτροπή LIBE προτείνει αυτή η ανεξάρτητη και διαφανής διεθνής έρευνα να διεξάγεται από έναν καθιερωμένο και σχετικό διεθνή φορέα, όπως ο Επίτροπος του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ή/και ο Ειδικός Αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα για τη Μετανάστευση και τους Πρόσφυγες ή από κοινού από τις αρμόδιες Ηνωμένες Πολιτείες Φορείς των Εθνών (ΟΗΕ), ιδίως ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα των μεταναστών.
Τα συμπεράσματα μιας τέτοιας ανεξάρτητης διεθνούς έρευνας θα πρέπει να συμβάλουν στη διαπίστωση λογοδοσίας, στην πρόληψη της επανάληψης τέτοιων περιστατικών και, τελικά, να θέσουν τέλος σε περαιτέρω απώλειες ζωών.
Είμαστε βέβαιοι για τη δέσμευσή σας να αποκαλύψετε τις βαθύτερες αιτίες και όλες τις περιστάσεις και τους παράγοντες που συμβάλλουν σε αυτήν την καταστροφή και αναμένουμε την άμεση ανταπόκρισή σας σχετικά με το αίτημά μας.