«Πυρά» για τη στάση του Λιμενικού εξαπολύει με δημοσίευμά του και το Al Jazeera μετά από τα αντίστοιχα του Guardian και του BBC που θέτουν τις ενέργειες της ελληνικής Ακτοφυλακής στο «μικροσκόπιο», ενώ εκτοξεύει και ένα «καρφί» για τη μυστικότητα της έρευνας από τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, που έρχεται σε αντίθεση, όπως επισημαίνει με τη θέση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Δείτε επίσης: Ναυάγιο στην Πύλο: Μετά το BBC και ο Guardian διαψεύδει τις ελληνικές αρχές
Υπενθυμίζεται πως ο Ισίδωρος Ντογιάκος, με εγκύκλιο που απεστάλη προς όλες τις εμπλεκόμενες εισαγγελικές και άλλες κρατικές υπηρεσίες που διενεργούν αυτή τη στιγμή τις έρευνες, ζητεί να τηρηθεί η απόλυτη μυστικότητα λόγω της σοβαρότητας της υπόθεσης, με την εντολή για άμεση συμμόρφωση.
Διαβάστε επίσης: Ναυάγιο στην Πύλο: Τι θέλει να κρύψει ο Ντογιάκος;
Συγκεκριμένα, σε άρθρο που υπογράφει η Katy Fallon με τίτλο: «Τραγωδία με σκάφος στην Ελλάδα: Τι γνωρίζουμε για τον ρόλο του λιμενικού;» και στον υπότιτλο: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί για «ενδελεχή και διαφανή έρευνα» για τη θανατηφόρα βύθιση ενός σκάφους ανοιχτά της Ελλάδας».
«Ήταν στο σημείο, ήταν στη δική τους ζώνη έρευνας και διάσωσης, δεν κατάφεραν να διασώσουν και δεν κατάφεραν να συντονίσουν μια διάσωση. Και μετά έθεσαν ενεργά σε κίνδυνο τις ζωές των ανθρώπων στο σκάφος», δηλώνει η καθηγήτρια Διεθνούς Δικαίου Nora Markard.
Επίσης στο άρθρο στηλιτεύεται και η μυστικότητα την οποία επέβαλε ο Ισίδωρος Ντογιάκος στην έρευνα. Χαρακτηριστικά αναφέρει: «Ο ΟΗΕ χαιρέτισε μια ανεξάρτητη έρευνα για το ναυάγιο, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε ότι οποιαδήποτε έρευνα πρέπει να είναι “ενδελεχής και διαφανής”. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τη θέση που εξέφρασε ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ισίδωρος Ντογιάκος, ο οποίος έχει ζητήσει απόλυτο απόρρητο στην έρευνα».
Αναλυτικότερα, όπως επισημαίνει το δημοσίευμα, παραμένουν τα ερωτήματα για τον ρόλο της ελληνικής ακτοφυλακής στο περιστατικό και γιατί οι επιβαίνοντες δεν διασώθηκαν νωρίτερα.
Το Alarm Phone, μια γραμμή για πρόσφυγες σε κίνδυνο στη Μεσόγειο, ανέφερε ότι ειδοποίησε τις ελληνικές αρχές στις 5:53 μ.μ. τοπική ώρα (14:53 GMT), αφού επικοινώνησαν μαζί της για βοήθεια αυτοί που ήταν στο πλοίο.
Όπως τονίζει το Al Jazeera, έρευνες των ΜΜΕ έδειξαν επίσης ότι το σκάφος μόλις που κινούνταν τις επτά ώρες πριν ανατραπεί, σε αντίφαση με τους ισχυρισμούς της ελληνικής ακτοφυλακής ότι το σκάφος βρισκόταν σε πορεία προς την Ιταλία και ότι είχε αρνηθεί τη διάσωση.
Το ελληνικό Λιμενικό αναγκάστηκε επίσης να απορρίψει τους ισχυρισμούς ότι το σκάφος ρυμουλκήθηκε, έπειτα από αντικρουόμενες μαρτυρίες από ορισμένους επιζώντες, αν και παραδέχτηκε ότι ένα σχοινί ήταν συνδεδεμένο για λίγη ώρα στο πλοίο το οποίο αργότερα βυθίστηκε.
«Αιχμή» και για Ντογιάκο
Το δημοσίευμα συνεχίζει στηλιτεύοντας την απόφαση του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Ισίδωρου Ντογιάκου, για μυστικότητα, στην έρευνα, λέγοντας πως: ο ΟΗΕ χαιρέτισε τη διεξαγωγή μιας ανεξάρτητης έρευνας για το ναυάγιο, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δήλωσε ότι οποιαδήποτε έρευνα πρέπει να είναι «ενδελεχής και διαφανής». Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τη θέση που εξέφρασε ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ισίδωρος Ντογιάκος, ο οποίος έχει ζητήσει να τηρηθεί το απόρρητο στην έρευνα.
Η Δρ Nora Markard, καθηγήτρια Διεθνούς Δικαίου και διεθνών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Πανεπιστήμιο του Μίνστερ, τόνισε: «Ήταν στο σημείο, ήταν στη δική τους ζώνη έρευνας και διάσωσης, δεν κατάφεραν να διασώσουν και δεν κατάφεραν να συντονίσουν μια διάσωση. Και μετά έθεσαν ενεργά σε κίνδυνο τις ζωές των ανθρώπων στο σκάφος», όπως είπε.
«Η αγωνία είναι επίσης μια αντικειμενική κατάσταση», είπε η Μάρκαρντ απαντώντας στους ισχυρισμούς που θέλουν τους επιβαίνοντες να είχαν αρχικά απορρίψει τη διάσωση.
«Ένα σκάφος βρίσκεται σε κίνδυνο όταν δεν μπορεί να φτάσει με ασφάλεια στον προορισμό του, για παράδειγμα επειδή ήταν υπερπλήρες – είτε ο καπετάνιος ισχυρίζεται ότι είναι εντάξει είτε όχι», είπε επίσης.
«Το καθήκον διάσωσης ενεργοποιείται όταν ένα σκάφος βρίσκεται σε κίνδυνο, και βρίσκεστε κοντά ή ενημερώνεστε για την κατάσταση, και τελειώνει μόνο όταν ένα άλλο σκάφος έχει αναλάβει τη διάσωση. Μέχρι τότε, όλα τα πλοία που βρίσκονται κοντά είναι υποχρεωμένα να διασώσουν», είπε.
«Οι άνθρωποι πρέπει να οδηγηθούν στα δικαστήρια, πρέπει να υπάρξει λογοδοσία για ό,τι συμβαίνει στη θάλασσα, δεν μπορούμε να έχουμε τέτοια περιστατικά ξανά και ξανά, και τίποτα να μη συμβαίνει», επισημαίνει η Markard, αναφερόμενη σε ένα ιστορικό καταγεγραμμένων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ελληνικά σύνορα.
«Σε αυτό το επίπεδο, αυτό δεν είναι ένα μεμονωμένο περιστατικό. Αυτή είναι μια πολιτική, και έτσι έχουμε ένα τεράστιο πρόβλημα κράτους δικαίου με την Ελλάδα στα σύνορα», υποστηρίζει.
Ο Omer Shatz, δικηγόρος και νομικός διευθυντής του front-LEX, ενός νομικού κόμβου που αμφισβητεί τις μεταναστευτικές πολιτικές της ΕΕ στα ευρωπαϊκά και διεθνή δικαστήρια, δήλωσε στο Al Jazeera ότι ήταν σαφές ότι η Ελλάδα έπρεπε να είχε προσχωρήσει άμεσα σε μια επιχείρηση διάσωσης.
Όπως δήλωσε στο Al Jazeera: «Σύμφωνα με το ναυτικό δίκαιο, η Ελλάδα ήταν υποχρεωμένη να πραγματοποιήσει επείγουσα επιχείρηση έρευνας και διάσωσης, δύο φορές: πρώτον, ως παράκτιο κράτος υπεύθυνο για τη ζώνη έρευνας και διάσωσης στην οποία βρισκόταν το σκάφος και, δεύτερον, ως κράτος σημαίας του οποίου τα πλοία ήταν για τόσα πολλά κατά τις πολύτιμες ώρες που συνοδεύουν στη σκηνή και αλληλεπιδρούν με ένα σκάφος που βρίσκεται σε κίνδυνο», όπως είπε.
Και η Frontex στο κάδρο
Φυσικά, από την κριτική του Omer Shatz δεν ξέφυγε η Frontex, καθώς όπως τόνισε, η υπηρεσία συνοριακής ασφάλειας της ΕΕ, Frontex, πρέπει να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με τον ρόλο της -ή την έλλειψή του- στην επιχείρηση διάσωσης, δεδομένου ότι το σκάφος είχε εντοπιστεί το πρωί της Τρίτης από εναέριο μέσο του οργανισμού, πριν βυθιστεί.
Στο τέλος της ημέρας, όπως επισημαίνει ο Shatz, τίθεται το ερώτημα: «αν οι επιβαίνοντες δεν ήταν πρόσφυγες αλλά λευκοί Ευρωπαίοι, θα τους συνόδευαν η Frontex και η Ελλάδα μέχρι τον θάνατό τους αντί να τους σώσουν;»