Πρώτα η Άγκυρα απείλησε να μπλοκάρει την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, έπειτα η Αθήνα επιχείρησε να πείσει τους Αμερικανούς πως η προβλεψιμότητα και οι κοινές αξίες έχουν μεγαλύτερη σημασία από το γεωπολιτικό παζάρι.
Τσαβούσογλου καλεί Μπλίνκεν
Λίγες ώρες μετά το πέρας της ομιλίας του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κογκρέσο και αφού οι δύο χώρες έδωσαν «όρκους παντοτινής φιλίας», το Bloomberg δημοσίευσε μια λίστα με τα τουρκικά αιτήματα προς τις ΗΠΑ. Τα αιτήματα αυτά πιθανότατα θα τα μεταφέρει ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου στον Αμερικανό ομόλογο του Άντονι Μπλίνκεν, οι οποίοι θα συναντηθούν την Τετάρτη στην Νέα Υόρκη. Αξίζει να σημειωθεί πως η συνάντηση αυτή ανακοινώθηκε από το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών μισή ώρα αφότου έκλεισε η μετάδοση της επίσκεψης του έλληνα πρωθυπουργού στον Λευκό Οίκο, χρησιμοποιώντας διεθνής συναντήσεις για προκάλυμμα.
Τα τουρκικά αιτήματα, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Bloomberg περιλαμβάνουν την καταδίκη και ενεργή καταδίωξη του PKK από την Σουηδία και την Φινλανδία, την άρση του εμπάργκο στα όπλα που επέβαλλαν το 2019 οι δύο σκανδιναβικές χώρες, ενώ από τις ΗΠΑ ζητούν την επανείσοδο στο πρόγραμμα των F-35, την πώληση και την αναβάθμιση των F-16. Οι Φινλανδοί από τη μεριά τους απάντησαν δια στόματος του φινλανδού προέδρου Σάουλι Νιινίστο πως η τουρκική στάση μπορεί να αλλάξει μέσω των συζητήσεων, υπονοώντας πως ενδέχεται να υπάρξουν περιθώρια διαπραγματεύσεων.
Ο απολογισμός της Αθήνας
Τη στιγμή που η Τουρκία εκμεταλλεύεται τις αντιθέσεις ανάμεσα σε Ρωσία και ΗΠΑ, κερδίζοντας πολλά ανταλλάγματα, η Αθήνα προτάσσει την προβλεψιμότητα ως μέθοδο σφυρηλάτησης μιας σχέσης εργολαβίας με την Ουάσιγκτον για την περιοχή. Από τη στιγμή που η Τουρκία δεν είναι πλέον ο πειθήνιος σύμμαχος που ήταν, η Ελλάδα καλείται να παίξει αυτό τον ρόλο ώστε να τιθασευτεί η Τουρκία. Για αυτό τον λόγο η Αθήνα αγοράζει ακόμη ένα πανάκριβο οπλικό σύστημα σαν το F-35, το οποίο έχει μεγαλύτερα κόστη απ’ ότι οφέλη.
Την ίδια στιγμή, η Αλεξανδρούπολη που έχει αναβαθμιστεί τόσο στους νατοϊκούς σχεδιασμούς, όσο και στους εγχώριους καλείται να παίξει έναν τριπλό ρόλο. 1) Να παρακάμψει τα Δαρδανέλια, ενισχύοντας παράλληλα τις νατοϊκές θέσεις στα Βαλκάνια και δη στη Ρουμανία δια της Βουλγαρίας. 2) Να είναι η πύλη του πανάκριβου αμερικανικού LNG προς τα Βαλκάνια και στην Ευρώπη και 3) Να εγγυάται ότι οι ΗΠΑ θα στηρίζουν τις πολιτικές της Αθήνας στην «ευαίσθητη» περιοχή της Δ. Θράκης.
Ωστόσο, και τα τρία προαναφερθέντα πλεονεκτήματα της Αλεξανδρούπολης μόνο θετικά δεν είναι. Αυτό διότι η συνθήκη του Μοντρέ (1936) που κλείνει τα Στενά για τα πολεμικά πλοία υπάρχει, για να εγγυάται ότι η περιοχή δεν θα γίνει θέατρο συγκρούσεων. Παρακάμπτοντας τα Στενά δια της Αλεξανδρούπολης, καθιστάς την ίδια την Αλεξανδρούπολη στόχο σε περίπτωση πολέμου.
Συγχρόνως, η ανάγκη για το αμερικανικό LNG υπάρχει διότι η σύνταξη της Ελλάδας με τις δυτικές κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας επέφερε στην εθελούσια διακοπή των ρωσικών προμηθειών ενώ οι τερματικοί σταθμοί για την υγροποίηση του φυσικού αερίου ανήκουν σε έλληνες ολιγάρχες.
Τέλος, η εμπλοκή των ΗΠΑ στην Δ. Θράκη μόνο εγγύηση για ειρηνική συνύπαρξη δεν είναι, περισσότερο φαντάζει ως προάγγελος δυσάρεστων εξελίξεων. Άλλωστε, η Ουάσιγκτον διαχρονικά είχε για πολιτική της την εργαλειοποίηση των μειονοτήτων, ενώ η ειρηνική συνύπαρξη των λαών δεν έχει ανάγκη τον ξένο παράγοντα.
Οι πανάκριβοι εξοπλισμοί
3.5 δις ευρώ θα κοστίσει η μία μοίρα F-35 που ανακοίνωσε ο Μητσοτάκης από την Ουάσιγκτον. Ποσό που έρχεται να προστεθεί στα 5 δις ευρώ που θα κοστίσουν οι φρεγάτες Belharra και τα 3 δις ευρώ που θα κοστίσουν τα Rafale. Συνολικά 11.5 δις ευρώ θα δαπανηθούν για τα εξοπλιστικά προγράμματα, χωρίς να συνυπολογίζονται οι κορβέτες, τα ελικόπτερα και πολλά άλλα όπλα που θέλει να αγοράσει η κυβέρνηση. Οι «αγορές του αιώνα» δαπανώνται σε αντιδιαστολή με τις συγκριτικά ελάχιστες κοινωνικές δαπάνες, την βιωσιμότητα του χρέους και προφανώς την δυνατότητα νίκης σε μιας κούρσας εξοπλισμών.
Η κούρσα εξοπλισμών στην οποία έχει μπει η χώρα αφενός αφήνει ελάχιστα ευρώ στην εγχώρια παραγωγή, αφετέρου δεν εγγυάται το πολιτικό και στρατιωτικό αποτέλεσμα. Ο Ουκρανικός στρατός με οπλισμό σαφέστατα υποδεέστερο καταφέρνει να απωθήσει τον θεωρητικά ανώτερο ρωσικό στρατό. Την ίδια στιγμή, τα όπλα που αγοράζει η κυβέρνηση δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο πλήρες των δυνατοτήτων τους διότι είναι πολύ ακριβά για να χαθούν. Το ζήτημα είναι να υπάρχουν ασύμμετρες απαντήσεις στον συμβατικό εξοπλισμό της Τουρκίας. Αυτό προϋποθέτει ενίσχυση της εγχώριας βιομηχανίας, μαζί με συνεπή και συνεκτικό σχεδιασμό, αντί των συνεχών αγορών από το εξωτερικό, οι οποίες προσθέτουν σημαντικότατα κόστη, αφαιρώντας εξοπλιστική ομοιογένεια.
Η στρατηγική της προβλεψιμότητας
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απέδειξε πως η υιοθέτηση της στρατηγικής της προβλεψιμότητας σε έναν κόσμο απρόβλεπτο οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην στρατηγική υποβάθμιση. Απόδειξη αυτού η τοποθέτηση άσχετων με την διπλωματία πρέσβεων, η πώληση πανάκριβων όπλων και η δημιουργία βάσεων θανάσιμου κινδύνου. Στον αντίποδα, η Τουρκία βάζει βέτο στην διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς τον βορρά ζητώντας από τις ΗΠΑ μια νέα σχέση, παίρνοντας παράλληλα όπλα και αέριο από τη Ρωσία. Στον νέο κόσμο της πολυπολικότητας, όπου οι περιφερειακές δυνάμεις έχουν αυξημένο ρόλο, ο Μητσοτάκης επιλέγει να είναι προβλέψιμος, όχι απαραίτητος.
Διαβάστε επίσης