Η γνωστή τραγουδίστρια μιλάει για το νέο της άλμπουμ «Η εποχή του θερισμού», την ποπ και τη ραπ, τον σεξισμό στη μουσική και για την πολιτική πραγματικότητα.
Είναι ίσως από τις λίγες τραγουδίστριες της νεότερης γενιάς που κάθε δήλωσή τους δηµιουργεί θόρυβο στα Μέσα. Όχι γιατί είναι αυτή που είναι, αλλά για το περιεχόµενο των δηλώσεών της, που πάντα έχουν σηµείο εκκίνησης την αντίδρασή της απέναντι στην κοινωνική αδικία. Πρόσφατα κυκλοφόρησε η «Εποχή του θερισµού» που παγιώνει την ισχυρή δηµιουργική της ένωση µε τον συνθέτη Θέµη Καραµουρατίδη και τον στιχουργό Γεράσιµο Ευαγγελάτο. Μια σειρά τραγουδιών µε ολόφρεσκο ποπ ήχο και κυρίως µε δυνατά µηνύµατα, λες και η Μποφίλιου αποφάσισε πλέον να περάσει τις πολιτικές της απόψεις µε µόνα της µέσα την αισθητική και το τραγούδι της.
Η ολοκαίνουργια «Εποχή του θερισµού» σας επιχειρεί µια ρήξη µε το σύστηµα; ∆εν είναι ένας δίσκος αυτάρεσκος, αλλά αφορά το κοινωνικό σύνολο.
Ένας καλλιτέχνης οφείλει να λειτουργεί λίγο σαν ρεπόρτερ, να καταγράφει µια εποχή. Όταν ζει µέσα στον πυρήνα της κοινωνίας και όχι αποµονωµένος σε έναν δικό του κόσµο, όταν έρχεται καθηµερινά αντιµέτωπος µε τη δυστυχία και την αδικία, όταν ανοίγει την τηλεόραση και πληγώνεται, φοβάται και θυµώνει, είναι µοιραίο να προσπαθήσει τουλάχιστον να τα καταγράψει όλα αυτά. Θεωρώ λοιπόν ότι ο Γεράσιµος, από τον οποίο εµπνεόµαστε και οι υπόλοιποι (σ.σ.: Θ. Καραµουρατίδης, Ν. Μποφίλιου), είναι άνθρωπος που παρατηρεί, ακούει και δυσκολεύεται, εποµένως µπορεί να οδηγηθεί στο µανιφέστο µας από την «Εποχή του θερισµού» στο «Αν ήταν όλα δίκαια» ή στην αναζήτηση της αγάπης στο «Κοίτα µε».
Ήταν κάτι νέο να βγείτε ως καθαρόαιµη ποπ ερµηνεύτρια;
Είµαι λίγο κοµπλέξω ειδικά µε την ποπ. Είχα για χρόνια την άποψη ότι πρέπει να τραγουδώ µόνο µε τον τρόπο των ανθρώπων που έχουν κάνει κάτι σπουδαίο. Μεγάλη βλακεία, γιατί η ποπ έχει πολύ σπουδαία πράγµατα.
Λογικό µου ακούγεται, καθώς προέρχεστε από πολιτικοποιηµένο οικογενειακό περιβάλλον.
Αυτό λέω! Η πολλή καθοδήγηση (γέλια)! Μεγαλώνοντας ο άνθρωπος έρχεται αντιµέτωπος µε τα κόµπλεξ του και µε όσα κωλώνει να κάνει. Πήρα το ρίσκο να βρω έναν πιο απελευθερωµένο εαυτό και ευτυχώς αυτό απέδωσε. Με βοήθησαν πάρα πολύ ο Θέµης και ο παραγωγός µας, ο σύζυγός µου Χρήστος Κορτσέλης. Ο Χρήστος µε έχει φέρει σε επαφή µε πολλά διαφορετικά είδη µουσικής.
Μου άρεσε που απουσιάζουν τα λαϊκότροπα στοιχεία από τη συγκεκριµένη δουλειά.
Είναι η µόνη γκρινίτσα που έχουµε ακούσει, αλλά πραγµατικά το λαϊκό στοιχείο δεν είχε θέση εδώ. Να πούµε ακόµη ότι στην Ελλάδα είχαµε εσφαλµένη αντίληψη για την ποπ. ∆εν είχαµε εξοικείωση ίσως. Είχαµε το σκυλοπόπ στο µυαλό µας.
∆υνατή ποπ σκηνή υπήρξε και στα 90s.
Κοιτάξτε, το καλό που µου έκανε το διαδίκτυο είναι ότι ήρθα σε επαφή µε πράγµατα µε τα οποία δεν θα ερχόµουν ποτέ από µόνη µου. Εγώ για παράδειγµα ακούω πολλή ραπ. Πάντα άκουγα.
Ακούει ραπ η Μποφίλιου;
Μα το 90% των δίσκων που ακούω στο Spotify αυτή την περίοδο είναι ραπ. Το ότι ακολουθώ την Μπιγιονσέ στο Instagram επειδή είναι πολύ ωραία και µου αρέσουν αυτά που κάνει µου άνοιξε ένα παράθυρο. Αρχίζω να ψάχνω την απόλαυση του αγνού ακροατή σε διαφορετικά πράγµατα. Το κόλληµα µε τη ραπ ξεκίνησε από τους Active Member. Σήµερα ανακαλύπτω καλλιτέχνες της ραπ που µιλάνε για κοινωνικά ζητήµατα. Ε πώς να το κάνουµε; Αυτούς θα επιλέξω από το να ακούσω άλλο ένα σουίνγκ. ∆εν µε ενδιαφέρει η µελωδικότητα. Μου κάνει κάτι να ακούω το «Η τέχνη των αστών, ο πόνος των φτωχών» του Λεξ ή το «Στέλνω τη µάνα µου διακοπές, µαλάκα. Αυτό είναι αλητεία» του Bloody Hawk. Τραγουδάρα! Το να µπορείς να δίνεις λεφτά στη µάνα σου για να πάει διακοπές ενώ είσαι 20 χρόνων καταγράφει όλο αυτό το κοινωνικό µοντέλο µέσα σε µία γραµµή.
Θα συνεργαζόσασταν µε έναν από αυτούς αν σας προτεινόταν;
Πλάκα µου κάνετε; Τρέχοντας! Εγώ σκέφτοµαι πώς να προτείνω σε κάποιον από τη σκηνή αυτή να κάνουµε συνεργασία.
Ενώ στηρίζετε το ΚΚΕ, δεν είναι λίγοι εκείνοι της ευρύτερης Αριστεράς που άκουσαν µια δήλωσή σας και είπαν: «Μπράβο της, βγαίνει και τα χώνει». Θυµίζω τη σκληρή σας δήλωση για τους ψηφοφόρους της Χρυσής Αυγής. Σήµερα οι ναζιστές είναι στη φυλακή. Ήταν µια προσωπική σας δικαίωση;
Όταν βγήκε η απόφαση της φυλάκισης των αλητών και δολοφόνων έλαβα µηνύµατα από τους πιο δικούς µου ανθρώπους ότι εν µέρει δικαιώθηκα. ∆εν το εξέλαβα έτσι εγώ. ∆εν είχα το περιθώριο να σκεφτώ τον εαυτό µου µέσα σε όλα που είχαν συµβεί. Η ανακοίνωση της καταδικαστικής τους απόφασης είναι η πιο συγκλονιστική στιγµή στη µέχρι τώρα ζωή µου. Το ότι ήµασταν όλοι εκεί για το δίκαιο, το τίµιο, το ανθρώπινο. Ήµουν µε τους γονείς µου, µε όλη µου την παρέα: τον Κωστή Μαραβέγια, τον Πάνο Μουζουράκη, τον Φοίβο ∆εληβοριά, την µπάντα µου – µοιραστήκαµε τη σπουδαιότητα της στιγµής.
Είµαι σίγουρος γι’ αυτό. Αν κάτι σας πονέσει ως µέλος της κοινωνίας, πάλι θα βγείτε και θα τα χώσετε.
Απλώς τώρα µεγαλώνω κι εγώ και προσπαθώ να βρω τις απολύτως σωστές λέξεις ώστε να περάσω καθαρά το µήνυµά µου και χωρίς να δίνω δικαίωµα στον καθένα να το παραφράσει. Το «να πεθάνετε, µέλη και ψηφοφόροι, προς ένδειξη σεβασµού στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια» είναι κάτι που δεν αλλάζω. Και αυτό επειδή το εννοούσα ακριβώς µε την έννοια «να πεθάνω από ντροπή». Παραφράστηκε όµως και άλλαξε ενδεχοµένως η ουσία αυτού που είπα. Θα µπορούσα να το είχα πει µε ακριβέστερο τρόπο.
Γιατί δεν µιλάνε οι καλλιτέχνες γενικώς;
Κάποιοι γιατί είναι «µικροί», κάποιοι άλλοι γιατί είναι «λίγοι», κάποιοι γιατί φοβούνται, κάποιοι γιατί πιστεύουν πως θα δώσουν µε άλλον τρόπο τη µάχη τους. Υπάρχουν κι αυτοί που δεν επιθυµούν ρήξη µε το σύστηµα και όχι µόνο ως καλλιτέχνες. Κακά τα ψέµατα, ζούµε κι εργαζόµαστε µέσα σε ένα καπιταλιστικό σύστηµα. Το κολακεύουν αυτοί, ίσως γιατί ζουν από αυτό και ενδεχοµένως ταυτίζονται µαζί του. Οι καλλιτέχνες είναι και άνθρωποι άλλωστε, δεν είναι απαραίτητο πάντα όλοι να σηκώνουν παντιέρα.
Σας απασχολούν τα εισιτήρια, το ταµείο;
Θεωρώ τεράστια φυλακή το sold out και δεν πιστεύω σε αυτό. Κελί κανονικό. Είχα για ένα διάστηµα την αγωνία του, αφού ήξερα ότι θα αναβάθµιζε τη ζωή όλων µας εντός και εκτός σκηνής. Ξαφνικά όµως είπα: «Τι λες µωρή; Αυτό είναι κάτι τυχαίο που δεν θα σου συµβαίνει πάντα». Έτσι σταµάτησα να ρωτάω πόσο κόσµο έχουµε. Έτυχε να παίξω στις Σέρρες που τη µια χρονιά ο κόσµος δεν χωρούσε να µπει και σχηµατίζονταν ουρές. Την αµέσως επόµενη παίξαµε σε ένα µισοάδειο θέατρο. Βγήκα στη σκηνή και τους είπα: «Παιδιά, απόψε είστε εδώ όσοι πραγµατικά θέλατε να είστε. Τι πιο γαµάτο να ζήσουµε παρέα αυτήν τη µοναδική στιγµή;».
Η τέχνη ανθίζει στην κρίση;
(Σκέφτεται) ∆εν το πιστεύω κατά βάθος. Πώς θα πορευτούµε όµως άµα δεν το πιστεύουµε; Η καρδιά µού λέει «πάει, τη βάψαµε», αλλά το µυαλό µού λέει «ε όχι, δεν γίνεται». Άκουγα µια δηµοσιογράφο να λέει στην τηλεόραση: «Μην παραπονιούνται οι καλλιτέχνες, εδώ άλλοι εργάτες χάνουν τα µεροκάµατά τους». Φυσικά δεν ήξερε τι είναι εργάτης ούτε την πήρε ο πόνος για την εργατιά.
Τσαντίστηκα µαζί της όταν σας άκουσα να το αναφέρετε.
Ήθελα να βρω το τηλέφωνό της και να της πω: «Χρυσή µου, µη λες χαζοµάρες. ∆εν µιλάµε για το 0,1% των καλλιτεχνών που έχουν επιτυχία και κάνουν λεφτά. Μιλάµε για καλλιτέχνες που έχουν δέκα µήνες να κάνουν ένα µεροκάµατο». Είναι αυτοί που χτυπάνε την πόρτα του Πανελλήνιου Μουσικού Συλλόγου και ζητάνε λίγο γάλα, ένα µπουφάν. ∆εν λαϊκίζω, την πραγµατικότητα αναφέρω. Γι’ αυτό συντονιζόµαστε µε τις συλλογικότητες, µε ανθρώπους που θα µπορέσουν να επανεκκινήσουν το επάγγελµά µας µε καλύτερες συνθήκες. Οργανωνόµαστε στο σύνολο ως µέρος του συνόλου.
Είσατε υπέρ της διατύπωσης άποψης για τα πάντα;
Εξαρτάται, καλό είναι ο καθένας να µιλάει εκεί που του αναλογεί. Ένας δηµοσιογράφος π.χ. σαν αυτήν που προανέφερα δεν έχει ιδέα ποια είναι η δική µου ανάγκη. Εσείς µπορεί να µην ξέρετε, ας πούµε, ότι µια γυναίκα στο δικό µου επάγγελµα παίρνει λιγότερα λεφτά από τους άντρες. ∆εν είναι κάπου γραµµένο, αλλά γίνεται κατά κόρον. Και την τέχνη, ξέρετε, δεν τη διαµορφώνουν τα πρώτα ονόµατα.
Αυτό που µου λέτε αγγίζει την καταγγελία.
Τους είναι πιο εύκολο, γιατί µια γυναίκα τραγουδίστρια θα ντραπεί να διεκδικήσει τα δικαιώµατά της. Έχω φίλες που δεν ζητάνε οι ίδιες τα µεροκάµατά τους αλλά βάζουν κάποιον φίλο τους να το κάνει. ∆υσκολεύονται να διαπραγµατευτούν µε τον εκάστοτε επιχειρηµατία. Πρόκειται για έναν εµετικό σεξισµό. Με ενδιαφέρει το θέµα των γυναικών και πώς υπάρχουµε σε αυτήν τη δουλειά ως γυναίκες. Έχουµε ανάγκη συσπείρωσης και διεκδίκησης και σκοπεύω να ασχοληθώ.
Η συνέντευξή σας είναι η τελευταία του 2020 στο Docville. Θα ήθελα µια ευχή για τους αναγνώστες µας.
Εύχοµαι δύναµη. Να αντιστέκονται οι άνθρωποι σε όλα αυτά που δεν τους αναλογούν και δεν τους αρέσουν. Επίσης, να διεκδικήσουν όλα αυτά που δικαιούνται, που τους ανήκουν και τους αξίζουν.
INF0
Το νέο άλμπουμ «Η εποχή του θερισμού» της Νατάσσας Μποφίλιου, του Θέμη Καραμουρατίδη και του Γεράσιμου Ευαγγελάτου κυκλοφορεί από την Cobalt Music