Δεδομένης της τουρκικής προκλητικότητας η Κουμουνδούρου διαφοροποιείται από τη ΝΔ στο θέμα της προσφυγής στο διεθνές δικαστήριο
Υπέρ της προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης αλλά μόνο για το θέμα των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ) και της υφαλοκρηπίδας και υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα αναφερθούν θέματα κυριαρχίας που θέτει συστηματικά η Τουρκία τάσσεται ο ΣΥΡΙΖΑ. Παράλληλα ζητά να εκκινήσουν
άμεσα οι διερευνητικές επαφές μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για το θέμα, οι οποίες διακόπηκαν το 2016 με στόχο την υπογραφή συνυποσχετικού μεταξύ τους. Τότε και μόνο τότε οι δύο χώρες μπορούν να προσφύγουν στο διεθνές δικαστήριο. Το 2016 οι συνομιλίες διακόπηκαν λόγω έξαρσης για ακόμη μια φορά της παραβατικότητας της Τουρκίας, ενώ από τότε μέχρι σήμερα δεν υπήρξε καμία πρόοδος, κυρίως λόγω της έλλειψης διάθεσης από την άλλη πλευρά.
Οπως είναι φυσικό η θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης διαφοροποιείται από τις κατά καιρούς δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών για τη Χάγη, πέρα από το γεγονός ότι το υπουργείο Εξωτερικών και το Μαξίμου δεν έχουν ακόμη ανοίξει τα χαρτιά τους για το θέμα.
«Οχι» στην προσφυγή εν μέσω έντασης
Στον ΣΥΡΙΖΑ θεωρούν ότι εν μέσω έντασης, προκλήσεων και κατάφωρης παραβίασης του διεθνούς δικαίου και των κυριαρχικών μας
δικαιωμάτων, όπως αυτή που βιώνουμε εσχάτως, δεν μπορεί να υπάρξει προσφυγή στο διεθνές δικαστήριο καθώς εγκυμονεί κινδύνους για τα εθνικά μας συμφέροντα. Ωστόσο η Κουμουνδούρου και ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος αναγνωρίζουν πως η Χάγη «είναι ανάμεσα στους πιθανούς τρόπους επίλυσης της διαφοράς μας με την Τουρκία» και αυτό, λένε, το έχουν αποδεχτεί όλες οι κυβερνήσεις διαχρονικά. Ωστόσο θεωρούν ότι είναι πολύ δύσκολο αυτήν τη στιγμή οι δύο χώρες να φτάσουν σε ένα συμφωνητικό.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ προτεραιότητα της εξωτερικής μας πολιτικής στην παρούσα φάση είναι να ξεκινήσει ο διάλογος με την Τουρκία μέσω των διερευνητικών επαφών των δύο πλευρών ώστε να διαπιστωθεί αν υπάρχει ακόμη και αυτό το ελάχιστο περιθώριο συνεννόησης.
Προτεραιότητα στην παρούσα φάση για την αξιωματική αντιπολίτευση είναι να ξεκινήσει διάλογος με τους εξ ανατολών γείτονες ώστε να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν περιθώρια συνεννόησης
Εκ του πονηρού τα περί «συνεκμετάλλευσης»
Κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ σημείωναν τα περί «συνεκμετάλλευσης» στο Αιγαίο που ακούγονται εσχάτως από στελέχη της ΝΔ, όπως ο Θάνος Ντόκος, σύμβουλος του Κυριάκου Μητσοτάκη, και ο βουλευτής Γιάννης Λοβέρδος αλλά εμμέσως πλην σαφώς και η πρώην ΥΠΕΞ και αδερφή του πρωθυπουργού Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία μιλώντας προ ημερών στο Action 24 ισχυρίστηκε επί λέξει: «Ο μεγάλος πόλεμος είναι η επιτυχία να μην κάνεις πόλεμο. Οσοι λένε ότι είμαστε μόνοι μας διπλωματικά και επικρίνουν την Ευρωπαϊκή Ενωση, να μας πουν την άλλη πρόταση. Τι θέλουν; Να βγάλουμε τον στόλο και να πυροβολούμε; Θα είναι καλό όλοι αυτοί οι περισπούδαστοι αναλυτές να βουτάνε τη γλώσσα στο μυαλό προτού μιλήσουν για εξωτερική πολιτική. Περιμένω να υπάρχει μια αίσθηση ευθύνης».
Στο ίδιο μήκος κύματος και η πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ Φώφη Γεννηματά, η οποία δήλωσε: «Πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να αποφύγουμε ένα “θερμό” επεισόδιο με την Τουρκία».
Ωστόσο, πέρα από το αυτονόητο (στο οποίο όλοι ή σχεδόν όλοι συμφωνούμε), ότι ουδείς επιθυμεί μια ένοπλη σύρραξη, το πραγματικό ερώτημα είναι αν στον αντίποδα μιας ένοπλης σύρραξης βρίσκεται η «συνεκμετάλλευση». Η απάντηση της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ είναι πως ο όρος «έχει μπει εκ του πονηρού στη δημόσια συζήτηση και σε λάθος στιγμή, με αποτέλεσμα να λειτουργεί αποπροσανατολιστικά». «Στόχος μας», λένε, «πρέπει να είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ, αφού πρώτα αντιμετωπιστεί και αποκλιμακωθεί αυτή η κρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη. Οποιαδήποτε άλλη συζήτηση είναι στην καλύτερη περίπτωση άκαιρη, στη χειρότερη επικίνδυνη».
Δυσαρέσκεια πάντως υπάρχει στον ΣΥΡΙΖΑ και για τις ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης που, όπως λένε, οδήγησαν για ακόμη μια φορά σε καταδικαστικές δηλώσεις για την τουρκική παραβατικότητα οι οποίες «είναι καλοδεχούμενες και επιβεβλημένες, ωστόσο δεν είμαστε πια στη φάση των δηλώσεων αλλά στη φάση των αποτρεπτικών κυρώσεων, τις οποίες υποστήριξαν οι ομάδες της Ευρωπαϊκής Αριστεράς και των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών».
Η θέση του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι οι κυρώσεις αυτές που έχουν αποφασιστεί αλλά δεν έχουν επιβληθεί από την ΕΕ για τις τουρκικές κινήσεις εντός της κυπριακής ΑΟΖ θα πρέπει να επεκταθούν και να περιλαμβάνουν και την περιοχή της ελληνικής ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, καθώς η απειλή της Τουρκίας για έρευνες και γεωτρήσεις στο πεδίο που ορίζει η ανυπόστατη και παράνομη συμφωνία της με τη Λιβύη πλήττει κατάφωρα τα κυριαρχικά μας δικαιώματα.
Αναφερόμενοι, τέλος, στην επίσκεψη Μητσοτάκη στις 7 Ιανουαρίου στην Ουάσινγκτον, στην Κουμουνδούρου τονίζουν ότι πρέπει να οδηγήσει σε μια επανεκκίνηση ενεργειών και πρωτοβουλιών για να προγραμματιστεί νέα συνάντηση 3+1 (με ΗΠΑ, Ισραήλ και Κύπρο) και κυρίως για ενεργή στήριξη από τις ΗΠΑ του αγωγού EastMed, ο οποίος περνά από την περιοχή της παράνομης συμφωνίας Τουρκίας – Λιβύης.