Το κουβάρι µιας απολύτως αδιαφανούς υπόθεσης διασπάθισης δηµόσιου χρήµατος, το οποίο µοιράστηκε σε απίθανα µέσα ενηµέρωσης στο πλαίσιο της περιβόητης πια καµπάνιας για την ενηµέρωση των πολιτών σχετικά µε τον κορονοϊό, άρχισε να ξετυλίγεται µετά την αποκάλυψη –κατόπιν πιέσεων του Documento και ερώτησης της αξιωµατικής αντιπολίτευσης στη Βουλή– της λίστας µε τα ΜΜΕ που έχουν χρηµατοδοτηθεί.
Tο κυβερνητικό αφήγηµα περί ενηµέρωσης των πολιτών διά του Τύπου µε κριτήρια που σχετίζονται µε την αντικειµενικότητα κατέρρευσε αίφνης µε πάταγο, την ίδια στιγµή που εύλογα η κοινωνία αναρωτιέται αν πίσω από την καµπάνια «Μένουµε Σπίτι» κρύβεται ένα νέο σκάνδαλο εφάµιλλο του ΚΕΕΛΠΝΟ ή ακόµη και της Novartis, καθώς εν µέσω αδιαφάνειας αφήνεται ο κάθε πολίτης να βάλει στο µυαλό του εικόνες διαφθοράς και συναλλαγής κάτω από το τραπέζι. Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση δείχνει να έχει έφεση στο µοίρασµα δηµόσιου χρήµατος σε αµφιβόλου ποιότητας και αξιοπιστίας και ασφαλώς φίλια µέσα ενηµέρωσης.
Oι προθέσεις της κυβέρνησης έγιναν ξεκάθαρες ήδη από τον περασµένο ∆εκέµβριο όταν στο πλαίσιο εφαρµογής νόµου για την ενίσχυση των µέσων ενηµέρωσης, που είχε ψηφίσει η κυβέρνηση Τσίπρα, είχε επιχειρήσει –κατά παράβαση ρήτρας σύµφωνα µε την οποία δεν θα επιχορηγούνταν έντυπα που προάγουν διακρίσεις βάσει φύλου, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, εθνικότητας, θρησκείας ή πεποιθήσεων κ.ο.κ.– να δώσει ποσό 200.000 ευρώ στην εφηµερίδα «Μακελειό». Τότε, κατόπιν έντονης κατακραυγής από το σύνολο των Μέσων, η κυβέρνηση Μητσοτάκη αναδιπλώθηκε, παγώνοντας τη διαδικασία επιχορήγησης όχι του εντύπου του Στέφανου Χίου, αλλά του συνόλου των εφηµερίδων.
Μόλις τρεις µήνες αργότερα ωστόσο, αυτήν τη φορά µε πρόσχηµα την πανδηµία του κορονοϊού, ενέκρινε κονδύλι 20 εκατ. ευρώ το οποίο, στο πλαίσιο των περιβόητων πια εκστρατειών ενηµέρωσης του κοινού «Μένουµε Σπίτι» και «Μένουµε Ασφαλείς», διέθεσε σε περισσότερα από 1.200 µέσα ενηµέρωσης. Παρακάµπτοντας κάθε νόµιµη διαδικασία, δηλαδή το µητρώο των media που σύµφωνα µε τον νόµο µπορούν να λάβουν κρατική διαφήµιση, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας εµφανίζεται να µοίρασε µέσω της ιδιωτικής διαφηµιστικής εταιρείας Initiative δηµόσιο χρήµα µεταξύ άλλων σε ιστοσελίδες που κυριολεκτικά δεν υπάρχουν, σε άλλες που δεν έχουν περιεχόµενο, σε Μέσα τα οποία εµφανίζονται να δηµιουργήθηκαν εν µέσω πανδηµίας, σε σελίδες µέσω των οποίων πωλούνται αµφιβόλου ποιότητας παραϊατρικά σκευάσµατα, σε ιστότοπους της οµογένειας, ακόµη και σε σάιτ που συνδέεται µε τον κουµπάρο του και βουλευτή της Ν∆ Ανδρέα Πάτση και τη σύζυγό του.
Την ίδια στιγµή, µε την επιλογή της να διατεθεί το ποσό των 20 εκατ. ευρώ µέσω ιδιωτικής εταιρείας, η οποία θα εισπράξει το 3% επί του συνόλου, δηλαδή περί τις 600.000 ευρώ, η κυβέρνηση απέφυγε την υποχρέωση ανάρτησης στοιχείων για τη διανοµή της κρατικής διαφήµισης στη ∆ιαύγεια.
Αντιγράφει τον Τραµπ
Αποκλεισµένο για λόγους εκδικητικούς από την καµπάνια ενηµέρωσης του κοινού για τον κορονοϊό, το Documento ζήτησε από την πρώτη στιγµή να µοιραστούν τα εκατοµµύρια της διαφηµιστικής εκστρατείας στο εθνικό σύστηµα υγείας. Αντ’ αυτού, η κυβέρνηση επέµεινε στην πολιτική της, αρνούµενη µάλιστα να προσκοµίσει στοιχεία ακόµη και στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Σε ερώτηση σχεδόν σύσσωµης της κοινοβουλευτικής οµάδας του ΣΥΡΙΖΑ για τον αποκλεισµό του Documento ο κυβερνητικός εκπρόσωπος εµφανίστηκε ως πειθαρχικός ελεγκτής του Τύπου και εξευτελίζοντας το ίδιο το κοινοβούλιο απάντησε γραπτώς ότι κριτήριο διάθεσης των χρηµάτων ήταν µεταξύ άλλων η αντικειµενικότητα και αµεροληψία των µέσων ενηµέρωσης.
Είναι εντυπωσιακό ότι ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης χρησιµοποίησε στην απάντησή του ρητορική που παραπέµπει στον Ντόναλντ Τραµπ, ο οποίος προ καιρού είχε χαρακτηρίσει τους «New York Times», την «Washington Post», το CNN και άλλους κολοσσούς της ενηµέρωσης ως Μέσα τα οποία διαδίδουν ψευδείς ειδήσεις. Σε κάθε περίπτωση και ασχέτως του τι µπορεί να ισχυρίζεται ο Στ. Πέτσας προκειµένου να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα και να αποποιηθεί τις αυτονόητες πολιτικές ευθύνες του, είναι γεγονός ότι το κριτήριο της αµεροληψίας και της µη διασποράς ψευδών ειδήσεων δεν εφαρµόστηκε ποτέ.
∆εν είναι τυχαίο άλλωστε ότι µεταξύ των ΜΜΕ που έχουν λάβει διαφήµιση είναι ο ιστότοπος nassosblog.gr του δηµοσιογράφου Νάσου Γουµενίδη, ο οποίος κατά καιρούς έχει µεταδώσει ψευδώς ότι µετανάστης αφόδευε στην πλατεία Κολωνακίου, ή ακόµη και κανάλια και δηµοφιλείς ιστοσελίδες που πριν από δύο µήνες µετέδιδαν ψευδώς ότι µετανάστες στα σύνορα έβαζαν τα παιδιά τους πάνω από τη φωτιά ώστε εκείνα να δακρύσουν και στη συνέχεια να εµφανιστούν ως ταλαιπωρηµένα από τα µέσα ενηµέρωσης ή ακόµη ότι ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Υγείας της κυβέρνησης Τσίπρα Παύλος Πολάκης παραβίαζε τον αντικαπνιστικό νόµο στο… σπίτι του! Συµπτωµατικά, πρόκειται για τα ίδια Μέσα που προέβαλλαν ως είδηση το κατ’ οίκον κούρεµα του κ. Πέτσα εν µέσω καραντίνας, αλλά όχι σηµαντικά ζητήµατα της επικαιρότητας, όπως για παράδειγµα το φιάσκο της τηλεκατάρτισης και του γνωστού πια «σκόιλ ελικικού».
Χωροφύλακες του Τύπου
Εµφανώς αµήχανος, ο Στ. Πέτσας επιχείρησε ακόµη και κατά την ενηµέρωση των πολιτικών συντακτών που πραγµατοποιήθηκε την περασµένη Πέµπτη να αποδώσει τη µη χορήγηση διαφήµισης στο Documento στην αναξιοπιστία του. ∆ιερωτήθηκε χαρακτηριστικά αν µπορεί να συµµετάσχει στην καµπάνια που προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει το κοινό για την απειλή που δέχεται από τον κορονοϊό ένα Μέσο το οποίο χαρακτηρίζει τον κορονοϊό ως «κοροϊδοϊό» και συµπλήρωσε ψευδόµενος και κατασυκοφαντώντας τη δηµοσιογραφική οµάδα της εφηµερίδας πως «είναι προφανές ότι όταν δεν υπάρχει η αντίληψη στο Μέσο αυτό ότι υπάρχει απειλή από τον κορονοϊό, όταν δεν θεωρεί ότι είναι σοβαρό το µήνυµα “Μένουµε Σπίτι” ή “Μένουµε Ασφαλείς”, τότε δεν µπορεί αυτό το Μέσο να συµµετέχει σ’ αυτή την καµπάνια».
Καταλήγοντας ο κυβερνητικός εκπρόσωπος δήλωσε µάλιστα κατάπληκτος από το γεγονός ότι το Documento ζητάει εκ των υστέρων, για κάποια θέµατα που δεν θεωρούσε απειλή, να συµµετάσχει σε τέτοια καµπάνια. Την ίδια στιγµή βέβαια που προκλητικά και ψευδώς ισχυριζόταν από το βήµα της Γενικής Γραµµατείας Ενηµέρωσης ότι δεν θα µπορούσε η εφηµερίδα να συµµετάσχει στην καµπάνια διότι δήθεν δεν θεωρούσε απειλή τον κορονοϊό, χρήµατα λάµβαναν και διάφορες θρησκευτικού περιεχοµένου ιστοσελίδες οι οποίες ισχυρίζονταν σε δηµοσιεύµατά τους ακόµη και ότι ο επικίνδυνος ιός δεν µεταδίδεται µε τη θεία µετάληψη.
∆εν προκαλεί πάντως εντύπωση το γεγονός ότι ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης δεν ενοχλείται από τέτοιου τύπου επικίνδυνα δηµοσιεύµατα, αφού ο ίδιος εν µέσω σκληρής καραντίνας παρότρυνε τους πολίτες να παρακάµψουν τα µέτρα περιορισµού που είχαν επιβληθεί για την προστασία τους προκειµένου να πάνε για ατοµική προσευχή στον ιερό ναό της γειτονιάς τους.
Σαν χωροφύλακες της ενηµέρωσης ο Στ. Πέτσας και η κυβέρνηση την οποία εκπροσωπεί οµολογούν ή εν πάση περιπτώσει ισχυρίζονται ότι αξιολόγησαν ως αξιόπιστα µέσα ενηµέρωσης «σεσηµασµένα» για τη διάδοση ψευδών ειδήσεων και άλλα τα οποία δεν διαθέτουν περιεχόµενο, αλλά όχι το Documento, το documentonews.gr και το koutipandoras.gr τα οποία διαβάζονται από εκατοµµύρια αναγνώστες κάθε µήνα. Μπροστά σε ένα ακόµη σκάνδαλο, το µέγεθος του οποίου παραµένει ακόµη άγνωστο, αφού οι µέχρι τώρα αποκαλύψεις αφορούν τα Μέσα που εισέπραξαν χρήµατα αλλά όχι τα κριτήρια επιλογής και τα ποσά που µοιράστηκαν, τα οποία επιµελώς αποκρύπτονται παρά τις συνεχείς αιτιάσεις ακόµη και της αξιωµατικής αντιπολίτευσης, ο Στ. Πέτσας πρέπει να αποφασίσει αν θα αναλάβει εκείνος την πολιτική και ενδεχοµένως την ποινική ευθύνη ή η εταιρεία Initiative στην οποία ανατέθηκαν η διαχείριση της διαφηµιστικής εκστρατείας και η διάθεση του δηµόσιου χρήµατος. Σε κάθε περίπτωση, η διανοµή δηµόσιου χρήµατος και µάλιστα µε αδιαφανείς διαδικασίες προκαλεί ερωτήµατα για τυχόν τέλεση του αδικήµατος της απιστίας.
