«Να επανέλθει η “μεγάλη” ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης υπό την πλήρη αρμοδιότητα του ΑΔΜΗΕ προκειμένου να απεγκλωβιστεί από το προβληματικό καθεστώς στο οποίο βρίσκεται σήμερα» ζητά ο Διαχειριστής από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, επισημαίνοντας ότι είναι ο μόνος φορέας που έχει τη δυνατότητα και από τεχνική και από χρηματοοικονομική άποψη να εγγυηθεί την άρτια και έγκαιρη ολοκλήρωση ενός έργου αυτού του μεγέθους.
Η “μεγάλη” διασύνδεση, ισχύος 700- 1000 μεγαβάτ θα δώσει οριστική λύση στο πρόβλημα της ηλεκτροδότησης της Κρήτης, που προκύπτει από την απόσυρση, για περιβαλλοντικούς λόγους, παλαιών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής στο νησί σε συνδυασμό με τη συνεχή αύξηση της ζήτησης. Επίσης θα απαλλάξει τους καταναλωτές από δαπάνη άνω των 300 εκατ. ευρώ ετησίως, που είναι το επιπλέον κόστος για την ηλεκτροδότηση της Κρήτης από τοπικούς πετρελαϊκούς σταθμούς, κόστος το οποίο χρηματοδοτείται από τους καταναλωτές μέσω των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας.
Σε πρώτη φάση, το 2020 προγραμματίζεται να λειτουργήσει η “μικρή” διασύνδεση της Κρήτης, μέσω Πελοποννήσου, έργο προϋπολογισμού 324 εκατ. ευρώ που προκηρύχθηκε πρόσφατα. Η “μεγάλη” διασύνδεση, προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ προγραμματίζεται επισήμως για το 2023, ωστόσο η ΡΑΕ έχει ζητήσει αφενός το έργο να επιταχυνθεί και αφετέρου να συνδυαστεί με την διασύνδεση Ισραήλ- Κύπρου- Ελλάδας μέσω Κρήτης, (Euroasia Interconnector), διασύνδεση που έχει περιληφθεί στον κατάλογο των έργων ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος. Ο ΑΔΜΗΕ υπέγραψε μνημόνιο κατανόησης με τον φορέα του έργου, ωστόσο οι διαπραγματεύσεις των δύο πλευρών δεν έχουν τελεσφορήσει.
Όπως ανέφεραν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πηγές του ΑΔΜΗΕ, «το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο δίνει στη Ρυθμιστική Αρχή τη δυνατότητα να “απεγκλωβίσει” το έργο από το προβληματικό καθεστώς που έχει τεθεί σήμερα και να το επαναφέρει υπό την πλήρη αρμοδιότητα του ΑΔΜΗΕ».
Πρόσθεταν δε μεταξύ άλλων ότι ο Διαχειριστής έχει δεσμευθεί εγγράφως με επιστολή του προς τη ΡΑΕ ότι έχει τη δυνατότητα να επιταχύνει την κατασκευή της διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής ώστε αυτή να ηλεκτριστεί εντός του 2022, καθώς και ότι:
1. Ο ΑΔΜΗΕ, ως αρμόδιος για την ανάπτυξη του Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας έχει ήδη θέσει τα θεμέλια για την έγκαιρη και αξιόπιστη υλοποίηση του έργου: Εξασφάλισε με ευνοϊκούς όρους (περιθώριο δανεισμού 2,4%) δάνειο 200 εκατ. ευρώ ως βάση για τη χρηματοδότηση, ετοιμάζει τις τεχνικές προδιαγραφές (που θα έχουν ολοκληρωθεί έως τα τέλη του Μαΐου). Γνωρίζοντας τις παραμέτρους του έργου, ο Διαχειριστής δηλώνει ότι δεν είναι εναντίον των στρατηγικών συμπράξεων και συνεργειών με άλλους φορείς. Υπό την προϋπόθεση οι φορείς αυτοί να έχουν ειδικό βάρος αντίστοιχο με αυτό του ΑΔΜΗΕ και της στρατηγικής και οικονομικής σημασίας του έργου.
2. Το έργο αυτό απαιτεί συμπράξεις φορέων που θα είναι ικανοί να διαθέσουν αρχικό μετοχικό κεφάλαιο της τάξης των 200 εκατομμυρίων ευρώ. Επιπροσθέτως, είναι απαραίτητο να υπάρχει συναίνεση για συμφωνία σε σημαντικό χρονικό διάστημα υποχρεωτικής διακράτησης των μετοχών (lock-up period) ώστε να μην τίθεται εν αμφιβόλω η μετοχική σύνθεση του φορέα υλοποίησης και κατ΄ επέκταση η σταθερότητα του εγχειρήματος.
3. Ακολουθώντας την προτροπή της ΡΑΕ, ο ΑΔΜΗΕ αναζήτησε συνέργειες και συμπράξεις με το Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ και προσήλθε καλόπιστα στο τραπέζι των συνομιλιών με τον project promoter Euroasia Interconnector Ltd. Ταυτόχρονα διασφάλισε έγκαιρα την χρηματοδότηση του μετοχικού κεφαλαίου της υπό διαμόρφωση εταιρείας. Διευκρινίζει, επίσης, ότι ενημέρωνε σε τακτά χρονικά διαστήματα τη ΡΑΕ για την πορεία των διαπραγματεύσεων και τα προβλήματα που διαφαίνονταν.
Οι ίδιες πηγές του Διαχειριστή σημειώνουν ότι η “μεγάλη” διασύνδεση της Κρήτης αποτελεί το μεγαλύτερο έργο στην ιστορία του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς, η υλοποίηση του οποίου απαιτεί σοβαρότητα.
Ο νέος ΑΔΜΗΕ, καταλήγουν, (δηλ. υπό το νέο ιδιοκτησιακό καθεστώς με στρατηγικό επενδυτή την State Grid Corporation of China και βασικό μέτοχο το Δημόσιο) έχει ήδη δώσει δείγματα γραφής, με την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της διασύνδεσης των Κυκλάδων, την επιτάχυνση της Γ΄ φάσης των Κυκλάδων, αλλά και την εντός χρονοδιαγράμματος προκήρυξη της διασύνδεσης Πελοποννήσου-Κρήτης μεταξύ άλλων. «Επομένως, διαθέτει όλα τα εχέγγυα για την έγκαιρη ολοκλήρωση του εμβληματικού αυτού έργου, έχοντας την πλήρη στήριξη των δύο βασικών του μετόχων».
Πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ