Οι παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης είναι γνωστές στον άνθρωπο από τότε που η όρθια στάση έγινε χαρακτηριστικό γνώρισμά του (Homo Erectus). Ο Ιπποκράτης γίνεται ο «νονός» αυτών των παθήσεων καθώς ήταν ο πρώτος που χρησιμοποίησε τους όρους «σκολίωσις», «κύφωσις», «λόρδωσις», για να περιγράψει τις παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης.
«Η σκολίωση είναι η τρισδιάστατη παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης που είτε παρουσιάζεται ιδιοπαθώς και εξελίσσεται κατά την ανάπτυξη του παιδιού, είτε είναι δευτεροπαθής, μετά από κάποια βλάβη σπονδύλου που οδηγεί σε παραμόρφωσή της. Οι περισσότερες σκολιώσεις, δεν έχουν καμία γνωστή αιτία και καλούνται ιδιοπαθείς. Κατά τη διάρκεια των εφηβικών ετών, η σκολίωση είναι πιο κοινή στα κορίτσια από τα αγόρια», αναφέρει ο κ. Μάριος Λυκίσσας Διευθυντής Ορθοπαιδικός Τμήματος Σπονδυλικής Στήλης του Metropolitan Hospital, Επ. Καθηγητής Ορθοπαιδικής και Senior Clinical Associate στο Πανεπιστήμιο Weill Cornell της Νέας Νόρκης και συνεχίζει καταρρίπτοντας τους μύθους σχετικά με την εμφάνιση της σκολίωση και τη θεραπευτική αντιμετώπισή της:
Η σκολίωση δεν περιορίζει τις αθλητικές δραστηριότητες
ΑΛΗΘΕΙΑ
Κάθε άτομο που έχει σκολίωση μπορεί να συμμετάσχει σε οποιαδήποτε αθλητική δραστηριότητα χωρίς κανένα περιορισμό. Εξαιρέσεις αποτελούν οι σκολιώσεις μεγάλου βαθμού που δυσχεραίνουν την αναπνοή ή όταν υπάρχουν υποκείμενα προβλήματα. Τα άτομα με σκολίωση θα πρέπει να είναι δραστήρια και να διατηρούν σε φόρμα τους μύες της πλάτης τους. Μετά από ένα χειρουργείο σκολίωσης η επιστροφή σε κάθε αθλητική δραστηριότητα είναι εφικτή μετά από διάστημα 3 μηνών. Εξαίρεση αποτελούν τα αθλήματα που απαιτούν επαφή του σώματος του αθλητή με άλλους αθλητές (π.χ. μπάσκετ, ποδόσφαιρο), όπου η επιστροφή στα αθλήματα αυτά είναι εφικτή μετά από διάστημα 1 έτους από το χειρουργείο.
Η σχολική τσάντα και η κακή στάση του σώματος προδιαθέτουν για εμφάνιση σκολίωσης
ΜΥΘΟΣ
Η σκολίωση δεν μπορεί να προκληθεί από την «κακή» στάση του σώματος όποια και εάν είναι αυτή. Δεν προκαλείται από τη μεταφορά μιας βαριάς σχολικής τσάντας ή οποιαδήποτε δραστηριότητα κάνει ή δεν κάνει ένα παιδί ή ενήλικας. Στις περισσότερες περιπτώσεις η σκολίωση είναι ιδιοπαθής, που σημαίνει ότι δεν υπάρχει κάποια γνωστή υποκείμενη αιτία. Στην ιδιοπαθή σκολίωση άλλος αριθμός γονιδίων ελέγχει την εμφάνιση της σκολίωσης και το μέγεθος αυτής. Η ηλικία εμφάνισης και η σοβαρότητα της σκολίωσης κατά τη διάγνωση είναι επίσης σημαντικοί παράγοντες που θα καθορίσουν το βαθμό που θα επιδεινωθεί.
Η χειρουργική θεραπεία δεν βοηθά στην αντιμετώπιση της σκολίωσης
ΜΥΘΟΣ
Είναι ευρέως αποδεκτό από τη διεθνή ιατρική κοινότητα ότι η χειρουργική της σπονδυλικής στήλης αποτελεί τον μόνο αποδεδειγμένο τρόπο αντιμετώπισης της σκολίωσης που ξεπερνά τις 45 μοίρες. Εξαίρεση αποτελούν τα πολύ μικρά παιδιά και οι μικρότερες σκολιώσεις, όπου ο νάρθηκας ή ο γύψος είναι θεραπευτικές εναλλακτικές. Θεραπείες, όπως η φυσικοθεραπεία από έμπειρο φυσικοθεραπευτή και η καθημερινή άσκηση μπορούν να βοηθήσουν στον πόνο και να βελτιώσουν τη στάση του σώματος και την ευλυγισία, αλλά δυστυχώς δεν θα μειώσουν το μέγεθος μιας σκολίωσης ούτε θα επιβραδύνουν την επιδείνωσή της.
Η σκολίωση συνήθως επιδεινώνεται γρήγορα και γίνεται αντιληπτή κατά την εφηβεία
ΑΛΗΘΕΙΑ
Η σκολίωση συνήθως επιδεινώνεται πολύ γρήγορα κατά την εφηβεία επειδή το παιδί σε αυτή την περίοδο αναπτύσσεται γρήγορα. Ως γονέας δεν πρέπει να κατηγορείτε τον εαυτό σας που δεν αντιληφθήκατε τη σκολίωση νωρίτερα. Η σκολίωση του παιδιού πιθανότατα επιδεινώθηκε πολύ γρήγορα μέσα σε διάστημα μόλις μερικών μηνών. Παρατηρήστε την πλάτη και τους ώμους του παιδιού ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Εάν κάτι σας ανησυχήσει, ζητήστε την γνώμη ενός ειδικού.
Μετά από μια χειρουργική επέμβαση στην σπονδυλική στήλη υπάρχει μεγάλος κίνδυνος παράλυσης
ΜΥΘΟΣ
Σε όλες τις χειρουργικές επεμβάσεις ελλοχεύουν κίνδυνοι, η πιθανότητα όμως παράλυσης στη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης με τη χρήση των σύγχρονων χειρουργικών τεχνικών είναι πλέον πολύ μικρή. Την τελευταία τριετία, ξεκινώντας από τις ΗΠΑ, εξελίχθηκε και εφαρμόστηκε στην χειρουργική της σπονδυλικής στήλης η ρομποτική χειρουργική. Καθώς ο ανθρώπινος παράγοντας παραμερίζει και δίνει τη θέση του στη ρομποτική χειρουργική εκμηδενίζεται η πιθανότητα ιατρικού λάθους καθώς και η πρόκληση παράλυσης.
Μετά το χειρουργείο στη σπονδυλική στήλη οι δραστηριότητες θα περιοριστούν σημαντικά
ΜΥΘΟΣ
Μετά την επέμβαση, πολλοί πιστεύουν ότι δεν θα μπορούν να συμμετέχουν σε δραστηριότητες όπως ιππασία, μπαλέτο, χορό, γυμναστική και καταδύσεις. Όλοι οι άνθρωποι με σκολίωση μπορούν πλέον μετά την επέμβαση, με τη βοήθεια της ρομποτικής πλοήγησης, να επιστρέψουν σε όλες αυτές τις δραστηριότητες συνήθως μετά από χρονικό διάστημα 3 μηνών. Εξαίρεση αποτελούν τα αθλήματα επαφής οπού το διάστημα αυτό παρατείνεται στο 1 έτος.
Η σκολίωση δεν απαιτεί πάντοτε χειρουργική επέμβαση
ΑΛΗΘΕΙΑ
Όταν ένα παιδί ή ενήλικας διαγνωστεί με σκολίωση δεν σημαίνει ότι θα χρειαστεί να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση. Εάν η σκολίωση είναι εξαρχής πολύ μεγάλη ή αυξάνει πολύ γρήγορα, τότε πράγματι θα χρειαστεί χειρουργική αντιμετώπιση. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι πρέπει απλώς να ελέγχονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα ώστε να βεβαιωθούν ότι η σκολίωση δεν χειροτερεύει.
Η σκολίωση μπορεί να επηρεάσει την εγκυμοσύνη
ΜΥΘΟΣ
Γυναίκες που πάσχουν από σκολίωση δεν σημαίνει ότι δεν θα μπορέσουν να τεκνοποιήσουν ή δεν θα μπορέσουν να έχουν έναν φυσιολογικό τοκετό. Η σκολίωση δεν έχει καμία επίδραση στη σύλληψη και στις περισσότερες περιπτώσεις οι γυναίκες δεν θα αντιμετωπίσουν προβλήματα με την εγκυμοσύνη τους και τον τοκετό. Η μαία και ο γυναικολόγος θα πρέπει να γνωρίζουν την ιδιαιτερότητα της σπονδυλικής σας στήλης. Εάν πρόκειται να κάνετε επισκληρίδιο έγχυση (είτε για ανακούφιση από τον πόνο, είτε για τη διενέργεια καισαρικής τομής), ο αναισθησιολόγος θα πρέπει να είναι ενήμερος για την παρουσία της σκολίωσης.
Τα ρομπότ κάνουν υπολογισμούς, δεν παίρνουν αποφάσεις
ΑΛΗΘΕΙΑ
Ο ρομποτικός βραχίονας που χρησιμοποιείται κατά τη χειρουργική επέμβαση ανταποκρίνεται στους ακριβείς υπολογισμούς που κάνει ο χειρουργός και δεν αντικαθιστά με κανέναν τρόπο τον ίδιο τον χειρουργό. Ο χειρουργός παίρνει όλες τις αποφάσεις και διατηρεί τον απόλυτο έλεγχο καθ’ όλη την διάρκεια του χειρουργείου. Όπως κάθε άλλο εργαλείο που χρησιμοποιείται στη χειρουργική, το ρομπότ βοηθά τον χειρουργό να κάνει τη δουλειά του πιο αποτελεσματικά και με ασφάλεια.
Η ρομποτική πλοήγηση εξασφαλίζει μεγαλύτερη ακρίβεια στη χειρουργική της σπονδυλικής στήλης
ΑΛΗΘΕΙΑ
Η ρομποτική χειρουργική αποτελεί σαφώς μια πιο ασφαλή εναλλακτική της συμβατικής χειρουργικής, ειδικά σε χειρουργικές επεμβάσεις που απαιτούν εξαιρετική ακρίβεια όπως η χειρουργική της σπονδυλικής στήλης. Αυτό συμβαίνει επειδή τα ρομπότ τοποθετούν τα εμφυτεύματα με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια από ότι μπορεί το χέρι ενός γιατρού. Σύμφωνα με μια πρόσφατη μελέτη, κατά την τοποθέτηση περισσότερων από 3.000 εμφυτευμάτων με τη βοήθεια του ρομπότ, το ποσοστό ακρίβειας στην ανέρχονταν στο 98,3%. Για τα εμφυτεύματα που τοποθετούνται με το ανθρώπινο χέρι, ακόμη και οι καλύτεροι χειρουργοί σπονδυλικής στήλης παγκοσμίως σπάνια ξεπερνούν σε ακρίβεια το 91%. Για τον ασθενή, αυτή η βελτιωμένη ακρίβεια μεταφράζεται σε ασφάλεια, μικρότερες τομές, μειωμένο κίνδυνο μόλυνσης, λιγότερες απώλειες αίματος, ταχύτερη ανάρρωση και μικρότερο χρόνο παραμονής στο νοσοκομείο.