Ο Χρήστος Πετράκος, δικηγόρος του αρχαιολόγου Μανώλη Ψαρρού που ξυλοκοπήθηκε άγρια πριν από λίγες ημέρες, μιλάει στο Documento
Οι αρχαιολόγοι το τελευταίο διάστημα έχουν βρεθεί στο επίκεντρο της δημοσιότητας για τους λάθος λόγους. Ηταν το βράδυ της 7ης Μαρτίου όταν άγνωστος επιτέθηκε και ξυλοκόπησε άγρια τον αρχαιολόγο και υπάλληλο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων Μανώλη Ψαρρό την ώρα που γύριζε στο σπίτι του. Είναι η πρώτη φορά που δέχτηκε σωματική επίθεση –για την οποία μάλιστα οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι έγινε για τον εκφοβισμό ολόκληρου του κλάδου τους–, ωστόσο στο παρελθόν είχε δεχτεί και πιέσεις από ιδιώτες για τις υποθέσεις που χειρίζεται στη Μύκονο. Είναι υπεύθυνος για τις εγκρίσεις οικοδομικών αδειών στη Μύκονο και χειρίζεται τρεις μεγάλες υποθέσεις αυθαιρεσίας σε παραλιακές τοποθεσίες. Το προηγούμενο διάστημα είχαν παρατηρηθεί ύποπτες κινήσεις έξω από τον χώρο της Εφορείας Αρχαιοτήτων, ενώ την ίδια περίοδο μια άλλη αρχαιολόγος στο νησί δέχτηκε απειλητικά μηνύματα στο κινητό της. Η τραμπούκικη αυτή επίθεση που οργανώθηκε –όπως εικάζει ο ίδιος αλλά και οι συνάδελφοί του– από συμφέροντα που λυμαίνονται το νησί έφερε εκ νέου στην επικαιρότητα το φαινόμενο της ανομίας και των μαφιόζικων τακτικών που επικρατούν σε περιοχές μεγάλου τουριστικού ενδιαφέροντος, όπως η Μύκονος.
Πριν από λίγες ημέρες η επίθεση αναβαθμίστηκε από πλημμέλημα που θεωρήθηκε αρχικά σε κακούργημα, όπως ζήτησαν οι συνήγοροι του Μ. Ψαρρού. Ο αρχαιολόγος κατέθεσε στο τμήμα Εκβιαστών της ΓΑΔΑ, ενώ θα ακολουθήσουν και άλλες καταθέσεις καθώς σταδιακά ανακτά τη μνήμη του σχετικά με το συμβάν. Να σημειώσουμε ότι από τα σοβαρά χτυπήματα κατέληξε με κάταγμα στη μύτη και στα πλευρά, ενώ η όρασή του ενδέχεται να μην επανέλθει πλήρως.
Το πρώτο πράγμα που μας λέει ο συνήγορος του αρχαιολόγου Χρήστος Πετράκος είναι το εξής: «Περιμένουμε από την Ελληνική Αστυνομία και τη Δικαιοσύνη να προχωρήσουν στις απαιτούμενες έρευνες». Η Δικαιοσύνη μπορεί να ζητήσει στοιχεία από τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας για τις κλήσεις που έγιναν την ώρα της επίθεσης, στοιχείο που θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόοδο της έρευνας. Ωστόσο ο κ. Πετράκος τονίζει το εξής: «Τους ηθικούς δράστες τους ξέρουμε όλοι. Και η αστυνομία και η Δικαιοσύνη. Για εμένα πιο σημαντικό –και μπορεί να σας ακουστεί περίεργο– είναι το μήνυμα που θα στείλουν η κυβέρνηση και το υπουργείο Πολιτισμού προς τους αρχαιολόγους και όσους έχουν ανταγωνιστικό συμφέρον απέναντί τους».
Στο ερώτημα εάν θεωρεί ότι η κυβέρνηση έχει βούληση και πρόθεση να φτάσει μέχρι το τέλος αυτή την υπόθεση η θέση του είναι ξεκάθαρη: «Θέλουμε να πιστεύουμε στην ισονομία. Εχουμε δει τις ικανότητες της αστυνομίας όταν θέλει να βρει τους ενόχους. Πρέπει η κυβέρνηση να στείλει το μήνυμα ότι στηρίζει τον αρχαιολογικό μας πλούτο έναντι της άκρατης καταστροφικής ανάπτυξης. Να στείλει το μήνυμα ότι δεν υποχωρεί μπροστά σε οποιαδήποτε συμφέροντα». Ποιος είναι ο ρόλος, εάν βέβαια υπάρχει, του υπουργείου Πολιτισμού μέχρι στιγμής στη διαλεύκανση της υπόθεσης; «Εγώ το υπουργείο δεν το έχω δει πουθενά. Αντιθέτως, κατηγορεί τους αρχαιολόγους ότι δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους και κωλυσιεργούν. Μου μετέφεραν μάλιστα ότι σε υπηρεσιακή συνάντηση υπήρξαν κάποιοι που θεώρησαν υπεύθυνους τους αρχαιολόγους γι’ αυτή την κατάσταση, λόγω των καθυστερήσεων. Μα με ποια μέσα να κάνουν καλύτερα τη δουλειά τους; Κάποιοι σκόπιμα δεν αφήνουν την αρχαιολογία να κάνει τη δουλειά της. Εάν ήθελαν, θα της έδιναν και πόρους και μέσα. Το υπουργείο κατηγορεί τους αρχαιολόγους αλλά η ευθύνη είναι δική του. Ο κ. Ψαρρός τόσα χρόνια στερεί χρήματα από την οικογένειά του αφού χρηματοδοτεί τα ταξίδια του για την εργασία του στη Μύκονο. Και γιατί όλο αυτό; Για να τον δέρνουν;» λέει ο συνήγορος. Και προσθέτει: «Είναι άνθρωπος ταγμένος στην υπηρεσία του και επειδή θέλει να κάνει καλά τη δουλειά τιμωρήθηκε».
Από τη μεριά της η υπουργός Πολιτισμού αντί να… φτάσει το μαχαίρι στο κόκαλο στη συγκεκριμένη υπόθεση, προτίμησε την τακτική… πονάει χέρι, κόβει χέρι, προτείνοντας οι υπάλληλοι της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων που ασχολούνται με τις υποθέσεις της Μυκόνου να αλλάξουν υπηρεσία για λόγους «συναισθηματικής φόρτισης». Η πρόταση αυτή μόνο αντίθετους θα μπορούσε να βρει τους αρχαιολόγους. «Θέλω να επιστρέψω κανονικά στα καθήκοντά μου και να συνεχίσω να ασχολούμαι με υποθέσεις της Μυκόνου. Ζητάω όμως, όπως και όλοι μου οι συνάδελφοι, να αισθάνομαι ότι το υπουργείο Πολιτισμού και η συντεταγμένη πολιτεία με υποστηρίζουν στο έργο μου, για να το ασκώ χωρίς φόβο» έχει πει χαρακτηριστικά ο Μ. Ψαρρός. Μάλιστα κάποιοι αρχαιολόγοι έχουν ήδη δηλώσει διαθεσιμότητα για να εργαστούν στην υπηρεσία της Εφορείας Αρχαιοτήτων στη Μύκονο.
Τα αιτήματα των αρχαιολόγων
Οι αρχαιολόγοι έχουν θέσει μια σειρά αιτημάτων ώστε να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη συνέχιση του σημαντικού τους ρόλου. Ζητούν να σταματήσει η απαξίωση της πολιτιστικής κληρονομιάς και της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, να στελεχωθούν άμεσα όλες οι υπηρεσίες και οι ελεγκτικοί μηχανισμοί – ειδικά σε μέρη με αυξημένη τουριστική πίεση–, να προχωρήσει η κυβέρνηση στις απαραίτητες ενέργειες για την προστασία όλων των εργαζομένων απέναντι σε κάθε περίπτωση άσκησης πιέσεων που σχετίζονται με την εκτέλεση υπηρεσιακών καθηκόντων. Επίσης να σταματήσουν οι πολιτικές πιέσεις στους υπαλλήλους και να αναληφθούν άμεσα πρωτοβουλίες από τα υπουργεία Περιβάλλοντος, Πολιτισμού και Προστασίας του Πολίτη για να γκρεμιστούν όλες οι βεβαιωμένα αυθαίρετες κατασκευές στη Μύκονο και σε άλλα νησιά. Αλλο καίριο αίτημά τους είναι η ενίσχυση του προσωπικού της ΕΦΑ Κυκλάδων, η συνδρομή δικηγόρου με έμμισθη εντολή, καθώς και η αστυνομική προστασία κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους όπου έρχονται αντιμέτωποι με ένοπλους μπράβους. Τέλος, ζητούν την κατάργηση του άρθρου 72 του ν. 5021/2023 με το οποίο αλλάζει η σύνθεση του Τοπικού Συμβουλίου Μνημείων Ν. Αιγαίου (Κυκλάδων), με αποτέλεσμα να μην πλειοψηφούν οι αρχαιολόγοι σε συμβούλιο που διαχειρίζεται θέματα πολιτιστικής κληρονομιάς.
