Ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ βρίσκεται μπροστά σε μια νέα κρίσιμη πραγματικότητα που διαμορφώνουν τόσο η βαριά εκλογική ήττα όσο και η αποχώρηση του Αλέξη Τσίπρα, η οποία δημιουργεί ένα δυσαναπλήρωτο κενό όχι μόνο στον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ αλλά και σε ολόκληρο το πολιτικό σύστημα.
Τρεις είναι κατά βάση οι στρατηγικές επιλογές –είτε αυτές διατυπώνονται ρητά είτε υπονοούνται– που θα καθορίσουν τον ρόλο και την ιστορική προοπτική του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ. 01
Η πρώτη στρατηγικού χαρακτήρα επιλογή θεωρεί ότι είναι αδιαπραγμάτευτη η κατοχύρωση του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ ως πόλου εξουσίας στο πολιτικό σύστημα.
Αυτή η θεμελιώδης επιλογή καθορίζει τις ρήξεις και αντιπαραθέσεις με το νεοφιλελεύθερο – αυταρχικό καθεστώς, από την οικονομική-παραγωγική βάση μέχρι το ιδεολογικοπολιτικό εποικοδόμημα, τόσο σε προγραμματικό όσο και σε κοινωνικό – θεσμικό επίπεδο.
Η στρατηγική αυτή καθορίζει επίσης το εύρος και τη σύνθεση των κοινωνικών – ταξικών μας συμμαχιών, αναδεικνύοντας μέσα από τις δράσεις και τις ρήξεις με το νεοφιλελεύθερο καθεστώς την αριστερή –προοδευτική ταυτότητα του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ.
Η αριστερή – προοδευτική ταυτότητα άλλωστε ούτε κατοχυρώνεται διακηρυκτικά ούτε απονέμεται αριστίνδην: αλλά κατακτάται μέσα από την ιστορική δράση και πράξη, από την ιδεολογική αντιπαράθεση μες στην πραγματικότητα της κοινωνίας και των προβλημάτων της. 02 Η δεύτερη στρατηγικού τύπου επιλογή είναι η αναζήτηση μιας καθαρής ιδεολογικοπολιτικής ταυτότητας μέσω της επανόδου του ΣΥΡΙΖΑ στον χώρο της ριζοσπαστικής Αριστεράς.
Σ’ αυτό το πλαίσιο οι βασικές κοινωνικές συμμαχίες οριοθετούνται στους χώρους των αριστερών δυνάμεων, στα κινήματα και στις οικολογικές κινήσεις. Μέσα από την οπτική αυτή η στρατηγική της διεύρυνσης κρίνεται ως αποτυχημένη, αφού οδήγησε στην ιδεολογικοπολιτική αλλοίωση του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ και την οργανωτική του αποδιοργάνωση. Τα νέα μέλη θεωρούνται πολιτικοϊδεολογικά «ανεπαρκή» (βαρυνόμενα από την κομματική τους κληρονομιά), ενώ τα εκ μεταγραφής στελέχη του ΠΑΣΟΚ αλλά και οι συμβολισμοί που επιστρατεύτηκαν δεν αποτελούν παρά «φθαρμένα υλικά» της δεκαετίας του ’80…
Ολες αυτές οι θέσεις, ερμηνείες και αντιλήψεις διαμορφώνουν μια στρατηγική που νομοτελειακά θα οδηγήσει τον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ στη συρρίκνωση της κοινωνικής και εκλογικής του βάσης, την πλήρη αποδυνάμωση και θα τον μετατρέψουν σε δευτερεύουσα δύναμη στο πολιτικό σύστημα, με κίνδυνο απώλειας ακόμη και της θέσης της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η στρατηγική αυτή οδηγεί πίσω από το 2012, ακυρώνοντας μια ιστορική πορεία νίκης της Αριστεράς στη χώρα μας.
03 Πέραν όμως από τις σαφείς αυτές στρατηγικού χαρακτήρα επιλογές, υπάρχει ένα τρίτο σοβαρό ενδεχόμενο, που μπορεί να προκύψει από την επικράτηση μιας αντίληψης περί «αριστερού εκσυγχρονισμού» του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ μες στο πλαίσιο ενός πολιτικού εξορθολογισμού τεχνοκρατικής μορφής. Στο πλαίσιο του εξορθολογισμού αυτού τόσο η άσκηση μιας ρεαλιστικής και υπεύθυνης αντιπολίτευσης όσο και η άμβλυνση επιλογών και θέσεων του προγραμματικού λόγου του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, που εκτιμάται ότι οδηγούν σε άκαιρες συγκρούσεις και φοβίζουν τους πολίτες, μπορούν να αποτελέσουν βασικά χαρακτηριστικά της μετα-Τσίπρα περιόδου.
Σ’ αυτή την περίπτωση ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ θα απολέσει ένα σοβαρό τμήμα της δυναμικής του, αλλά και της επιρροής του στα πλέον δυναμικά κοινωνικά στρώματα και κινήματα, αποδυναμώνοντας στην πράξη τον ιστορικό του ρόλο ως κόμματος εξουσίας. Με τον τρόπο αυτό θα αρκεσθεί να αποτελεί ένα μικρομεσαίο εταίρο του πολιτικού συστήματος και του μηχανισμού των ΜΜΕ.
Αλλωστε ο εξ ορισμού αντίπαλος, ο Αλέξης Τσίπρας, οι «λαϊκισμοί» του και οι «ακραίες» του θέσεις «δεν είναι πια εδώ»…
Από το 2012 μέχρι σήμερα τα συστημικά συμφέροντα και οι πολιτικοί τους εκφραστές επιδιώκουν να εξουδετερώσουν τον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ μέσα από το (συμπληρωματικό) δίπολο ενσωμάτωση ή περιθωριοποίηση. Ολα αυτά τα χρόνια ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ και ο Αλέξης Τσίπρας εξουδετέρωσαν πλήρως αυτό το καθεστωτικό δίπολο.
Σήμερα, με την αποχώρηση του Αλέξη Τσίπρα, το οικονομικοπολιτικό καθεστώς θα επιδιώξει να ενεργοποιήσει και πάλι το δίπολο αυτό.
Η μόνη οδός για να αποτρέψει και πάλι ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ τόσο την ενσωμάτωση όσο και την περιθωριοποίησή του είναι η σταθερή προάσπιση των λαϊκών συμφερόντων, η διατήρηση των ριζοσπαστικών κοινωνικών στοιχείων του προγράμματός του, χωρίς παραχωρήσεις και προσαρμογές, προκειμένου να γίνει αρεστός στο σύστημα.
Οσοι θεωρούν ότι μπορούν να επιβιώσουν ως φορείς ενός… μικρομεσαίου κόμματος ας κατανοήσουν ότι στις σημερινές συνθήκες δεν υπάρχουν ευσταθείς ισορροπίες: ή ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ θα ακολουθήσει μια ανοδική τροχιά ή αλλιώς θα οδηγηθεί στο περιθώριο.