Το κορμί του πεντάχρονου κοριτσιού συνεχίζει να βρίσκεται στην νησίδα του Έβρου, εκεί που οι συγγενείς και τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας πέρασαν σχεδόν έναν βασανιστικό μήνα. Η θεσμική αδιαφορία και η καθυστέρηση της ανάληψης ευθύνης δεν ήταν τυχαίο γεγονός. Οι ελληνικές αρχές φαίνεται σκοπίμως να έχουν υιοθετήσει μια απάνθρωπη αντί- προσφυγική πολιτική.
Ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης είναι υπόλογος, το ίδιο και ολόκληρη η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Υιοθέτησαν τον ρόλο του Κρέοντα στην τραγωδία των προσφύγων.
Είναι ηθικοί αυτουργοί του θανάτου του μικρού κοριτσιού και του βασανισμού των υπόλοιπων μελών της ομάδας προσφύγων. Θα πρέπει να απαντήσουν για ποιόν λόγο επέμεναν πως δεν υπάρχουν πρόσφυγες και για ποιόν λόγο δεν κινητοποιήθηκαν μετά τις εντολές διάσωσης από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, εκθέτοντας την χώρα διεθνώς και καταπατώντας τις υπογεγραμμένες διεθνείς συμβάσεις. Θα πρέπει να απαντήσουν για το αν έχει διενεργηθεί επαναπροώθηση από πλευράς τους στις 14 Ιουλίου.
Με την στάση τους συνετέλεσαν στην αναπαραγωγή του ακροδεξιού αφηγήματος, που ήθελε τους πρόσφυγες να είναι αόρατοι, τον θάνατο της μικρής να είναι fake news, την απόδοση του χαρακτηρισμού «τούρκος πράκτορας» σε οποιονδήποτε ευαισθητοποιήθηκε και κινητοποιήθηκε για την διάσωση των ανθρώπων. Τελικά και πρόσφυγες υπήρχαν, και σε ελληνικό έδαφος βρέθηκαν και το παιδί είχε όντως πεθάνει απ’ την αδιαφορία της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Το παράλογο της διαχείρισης της συγκεκριμένης περίπτωσης δεν ξεκίνησε τον δεκαπενταύγουστο. Ξεκίνησε πολύ νωρίτερα. Αλλά το ελληνικό κράτος, ένα υποτίθεται σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος, που έχει στη διάθεσή του, ειδικά σε εκείνο το σημείο, σημαντικές δυνάμεις του στρατού, της αστυνομίας και πλήθος εποπτικά μέσα, από θερμικές κάμερες μέχρι drone, δηλώνει επίσημα τυφλό! Δήλωνε πως αδυνατούσε να εντοπίσει την ομάδα των προσφύγων σε νησίδα στον Έβρο.
Προφανώς και το ελληνικό κράτος δεν ήταν τυφλό. Προφανώς και γνώριζε ανά πάσα στιγμή που ήταν οι πρόσφυγες. Απλά η κυβέρνηση Μητσοτάκη ήθελε να προσεταιριστεί ακροδεξιούς ψηφοφόρους υπηρετώντας το ακροδεξιό αφήγημα, την ώρα που είναι εγκλωβισμένη από τις καταγγελίες για παρακολουθήσεις πολιτικών προσώπων και δημοσιογράφων. Έτσι έπαιξε το επικοινωνιακό παιγνίδι του «δεν ξέρω, δεν απαντώ». Μόνο που ήταν τέτοια η διεθνής κατακραυγή, η πίεση που ασκήθηκε από ξένα και ελληνικά Μέσα Ενημέρωσης και τόσο τρανταχτές οι αποδείξεις (ακόμη και από τους χάρτες του ελληνικού κτηματολογίου), που αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι και πρόσφυγες υπήρχαν και εντοπίστηκαν σε ελληνικό έδαφος, και το κοριτσάκι υπήρχε και πως δεν υπάρχει πια εξαιτίας όχι του σκορπιού αλλά της εσκεμμένης κωλυσιεργίας τους.
Η επαναναπροώθηση και η παραμονή στη νησίδα
Στις 9 Αυγούστου το πεντάχρονο κορίτσι χάνει τη ζωή του από τσίμπημα σκορπιού. Είναι η δεύτερη φορά που βρίσκεται στη συγκεκριμένη νησίδα. Η ομάδα της μεταφέρθηκε εκεί, όπως αποκάλυψε πρώτη η Εφημερίδα των Συντακτών, από τις 14 Ιουλίου, όταν μεταφέρθηκαν εκεί από τις ελληνικές αρχές. Το οπτικό υλικό που βρίσκεται στα χέρια της εφημερίδας επιβεβαιώνει κάτι τέτοιο. Κατά την μεταφορά τους εκεί από τις ελληνικές αρχές ένας άνθρωπος έχασε τη ζωή του από άγριο ξυλοδαρμό ενώ άλλοι δύο δια του πνιγμού, όπως αναφέρουν οι ίδιοι στις μαρτυρίες τους.
Στις 20 Ιουλίου και ενώ οι πρόσφυγες παρέμεναν στη νησίδα, μέσω των οργανώσεων που τους εκπροσωπούσαν και που τελικά κατάφεραν να τους διασώσουν, προσέφυγαν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Αιτήθηκαν λοιπόν την έκδοση κατεπείγουσας εντολής για διάσωση, την διασφάλιση στοιχειωδών συνθηκών επιβίωσης και την καταγραφή του αιτήματος ασύλου. Το ΕΔΔΑ εκδίδει εντολή για τον εντοπισμό τους. Λίγο αργότερα ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ καταθέτει ερώτηση στη Βουλή και η Διεθνής Αμνηστία ξεκινά καμπάνια συλλογής υπογραφών.
Στις 25 Ιουλίου πηγές του documentonews.gr επικοινωνούν με την Αστυνομική Διεύθυνση Ορεστιάδας και ζητούν να ενημερωθούν για την κατάσταση της υγείας των προσφύγων. Οι αρχές σιωπούν. Σε επόμενο τηλεφώνημα από το ίδιο το documentonews.gr απαντούν πως δεν γνωρίζουν τίποτα για κανέναν πρόσφυγα και καμία νησίδα. Μηνύματα των ίδιων των προσφύγων μέσω της εφαρμογής Whats App βρίσκονται στη διάθεση του documentonews.gr και επιβεβαιώνουν πως τρία μικρά παιδιά βρίσκονται σε άσχημη κατάσταση (με ρινορραγίες και υψηλούς πυρετούς εξαιτίας των συνεχών ηλιάσεων) και πως σε άσχημη κατάσταση βρίσκεται και μια ηλικιωμένοι γυναίκα της ομάδας, η οποία πάσχει από ζάχαρο. Φωτογραφίες των παιδιών που επίσης βρίσκονται στη διάθεση του documentonews.gr αποδεικνύουν πως έχουν μολυνθεί από τσιμπήματα εντόμων. Βίντεο που παραχώρησε η ομάδα των προσφύγων στην Εφημερίδα των Συντακτών αποκαλύπτει έλληνα αστυνομικό πλησίον της νησίδας να φωνάζει «I am police». Στις 25 Ιουλίου οι πρόσφυγες παραμένουν εγκλωβισμένοι και αβοήθητοι στη νησίδα για εντέκατη μέρα.
Το πέρασμα στην «άλλη» πλευρά του ποταμού
Στη συνέχεια οι πρόσφυγες περνούν στην τουρκική πλευρά και συλλαμβάνονται από την τουρκική αστυνομία. Φυλακίζονται και ξυλοκοπούνται. Εκβιάζονται πως θα επαναπροωθηθούν στη Συρία αν δεν περάσουν τα σύνορα προς Ελλάδα. Οι πρόσφυγες επιστρέφουν στην ίδια νησίδα.
Θάνατος ή κρατική δολοφονία;
Στις 9 Αυγούστου η πεντάχρονη Μαρία χάνει τη ζωή της από τσίμπημα σκορπιού. Ενώ ένα δεύτερο κορίτσι έχει εμφανίζει υψηλό πυρετό για τον ίδιο λόγο. Το documentonews.gr έρχεται σε επικοινωνία με τα Αστυνομικά Τμήματα Ορεστιάδας και Διδυμότειχου τα οποία αρχικά επιβεβαιώνουν πως έχουν δεχτεί κλίσεις από τις οργανώσεις που υπερασπίζονται τους πρόσφυγες και πως έχουν ενεργοποιήσει σχετικό μηχανισμό για τον εντοπισμό τους. Σε επόμενο τηλεφώνημα δηλώνουν πως δεν βρίσκονται σε ελληνικά εδάφη. Σε τρίτο τηλεφώνημα αλλος αστυνομικός δήλωσε πως δεν υπάρχει κινητοποίηση και πως αυτό είναι «ευθύνη της Τουρκίας», εργαλειοποιώντας με αυτόν τον τρόπο όχι μόνο τη ζωή αλλά και τον θάνατο των προσφύγων. Ενώ μετά από αρκετή ώρα κατάφεραν να καταλήξουν σε μια κοινή γραμμή οι αστυνομικές αρχές του Έβρου δήλωσαν πως τους έχουν έρθει διαφορετικές συντεταγμένες στα mail που τους απέστειλαν τόσο οι ανθρωπιστικές οργανώσεις αλλά και το 112. Στην προσπάθειά να αποποιηθούν των ευθυνών τους δεν δίστασαν μάλιστα να σημειώσουν πως το σφάλμα είναι του 112. Εκδίδεται εντολή διάσωσης από το ΕΔΔΑ.
Από τις 10 Αυγούστου ξεκινά μια σειρά κινητοποιήσεων από πλευράς του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΚΕ, της ΟΕΝΓΕ, φορείς που εκδίδουν δελτία τύπου και ανακοινώσεις για τον εντοπισμό των προσφύγων, την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και την ταφή του παιδιού.
Καθυστερημένες αντιδράσεις ή αντιπροσφυγικός σχεδίασμός;
Στις 14 Αυγούστου και με πέντε μέρες καθυστέρηση η ΕΛ.ΑΣ. προχωρά στην έκδοση δελτίου Tύπου με το οποίο απαντά στα δημοσίευμα που την εγκαλούν για την μη – ανάληψη της ευθύνης για την ζωή και τον θάνατο των προσφύγων στον Έβρο. Στην ανακοίνωσή της αναφέρει πως ενεργοποίησε μηχανισμό εντοπισμού και πως δεν εντόπισε καμία ανθρώπινη παρουσία στην ελληνική μεριά και πως οι συντεταγμένες που απέστειλαν οι οργανώσεις που υπερασπίζονται τους πρόσφυγες βρίσκονται εκτός ελληνικής επικράτειας. Τονίζει πως έχει ενημερώσει τις τουρκικές αρχές πετώντας το μπαλάκι στην εξέδρα. Υπενθυμίζει πως δουλειά της είναι η δουλειά της είναι στην πραγματικότητα η δουλειά της Frontex. «Οι δυνάμεις της ΕΛΑΣ προστατεύουν τα ελληνικά και ευρωπαϊκά σύνορα και ασφαλώς την ανθρώπινη ζωή, που αποτελεί πρώτιστη αξία», σημειώνει χαρακτηριστικά στην ανακοίνωσή της.
Ήδη από την ημέρα της γνωστοποίησης του θανάτου του παιδιού, οι υπερασπίστριες οργανώσεις ήρθαν σε τηλεφωνική επαφή με τις ελληνικές αρχές προκειμένου να τους κοινοποιηθεί ο λόγος που παρά τις εντολές του ΕΔΔΑ δεν έχουν διασωθεί οι άνθρωποι. Τα μέλη των οργανώσεων επικοινωνούν και στρατό, ζητώντας να μάθουν σε ποιόν ανήκει η εδαφική κυριαρχία επί της νησίδας. Ο στρατός τους λέει να κοιτάξουν τι βγάζει το Google Maps. Το ελληνικό κράτος, ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κράτος, που διαθέτει σε εκείνο το σημείο σημαντικές δυνάμεις του στρατού, της αστυνομίας και πλήθος εποπτικά μέσα, από θερμικές κάμερες μέχρι drone, δηλώνει επίσημα τυφλό! Αδυνατούσε να εντοπίσει την ομάδα των προσφύγων σε νησίδα και στον Έβρο.
Η αλήθεια και ο ελέφαντας στο δωμάτιο
Στις 15 Αυγούστου οι υπερασπίστριες οργανώσεις, το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες και η HumanRights360 προχωρούν σε σχετική ανακοίνωση. Ενημερώνουν πως «η Ελληνική Κυβέρνηση επιμένει ότι η νησίδα στην οποία βρίσκονται εγκατελειμμένοι 39 πρόσφυγες και το άψυχο κορμί ενός 5χρονου παιδιού δεν ανήκει στην Ελληνική Επικράτεια και δεν έχει ευθύνη για την προστασία τους». «Η Ελλάδα έχει πρόσβαση στη συγκεκριμένη νησίδα, ανεξάρτητα από το αν είναι Ελληνικό έδαφος, και οφείλει να παράσχει βοήθεια, καθώς απειλούνται οι ζωές ανθρώπων. Οφείλει δε να εξετάσει τα αιτήματα ασύλου τους, καθώς, σε βάρος αρκετών εξ αυτών από την Τουρκία έχουν εκδοθεί αποφάσεις απέλασης στη Συρία, σχετικά αντίγραφα των οποίων τέθηκαν υπόψη του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Όταν απειλούνται ζωές, το να επικαλείσαι ότι ο χώρος ακριβώς έξω από την πόρτα σου δεν σου ανήκει και δεν ενδιαφέρεσαι για ότι συμβαίνει εκεί, είναι απλά πρόσχημα για να αποφύγεις τις ευθύνες σου. Το ότι και η Τουρκία έχει ευθύνη για την κατάστασή τους είναι κάτι προφανές, όμως δεν αίρει την υποχρέωση της Ελλάδας να προστατεύσει την ανθρώπινη ζωή. Σώστε τους ανθρώπους» σημειώνουν. Το απόγευμα της ίδιας μέρας η ΕΛ. ΑΣ. βρίσκει τους πρόσφυγες που την προηγούμενη δεν μπορούσε να εντοπίσει πουθενά.
Την επόμενη ο Νότης Μηταράκης και ο Τάκης Θεοδωρικάκος προχωρούν σε δηλώσεις. Αποδέχονται πως ένα παιδί έχασε την ζωή του στον Έβρο. Πως τελικά υπήρχαν πρόσφυγες που έχρηζαν ανθρωπιστικής βοήθειας.
Διαβάστε επίσης:
Εγκλωβισμένοι πρόσφυγες στον Έβρο: Ποιο κράτος δικαίου;
Εγκλωβισμένοι πρόσφυγες στον Έβρο – Τίνος είναι κύριε Μηταράκη η νησίς;