Σάλος έχει ξεσπάσει τις τελευταίες ώρες στις ΗΠΑ, μετά την πρόταση που κατέθεσε μέσω twitter ο αμερικανός πρόεδρος για αναβολή των εκλογών, χρησιμοποιώντας ως δικαιολογία την αμφισβήτηση της διαδικασίας της επιστολικής ψήφου.
Σε αυτό το πλαίσιο, η συζήτηση πλέον περιστρέφεται γύρω από το αν ο αμερικανός πρόεδρος έχει το δικαίωμα να προκαλέσει αναβολή των εκλογών, κάτι που αν συμβεί, θα αποτελεί πρωτοφανές περιστατικό για την αμερικανική δημοκρατία, ιδιαίτερα αν συνυπολογίσουμε το γεγονός ότι ορισμένες πολιτείες ανέβαλαν τις προκριματικές τους εκλογικές διαδικασίες λόγω του κορονοϊού.
Τι προβλέπει το αμερικανικό Σύνταγμα
Αρχικά στο σημείο αυτό θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι το αμερικανικό πολιτειακό και πολιτικό σύστημα είναι αρκετά περίπλοκο για τα ευρωπαϊκά δεδομένα και ως εκ τούτου θα μείνουμε στα βασικά μέρη των διαδικασιών που θα μπορούσαν να ακολουθηθούν εφόσον ο Ντόναλντ Τραμπ επιχειρήσει το… «απονενοημένο διάβημά» του.
Με νόμο του 1845, προβλέπεται ότι οι προεδρικές εκλογές πρέπει να πραγματοποιούνται κάθε τέσσερα χρόνια και συγκεκριμένα την Πέμπτη που ακολουθεί την πρώτη Δευτέρα του Νοεμβρίου. Έτσι λοιπόν για φέτος προκύπτει η 3η Νοεμβρίου.
Οποιαδήποτε αλλαγή σε αυτή την ημερομηνία θα χρειαζόταν τη σύμφωνη γνώμη των πλειοψηφιών, τόσο της Γερουσίας όσο και του Βουλής των Αντιπροσώπων. Αυτή τη στιγμή, οι Ρεπουμπλικάνοι διατηρούν την πλειοψηφία τους στη Γερουσία, ενώ οι Δημοκρατικοί έχουν την πλειοψηφία της Βουλής των Αντιπροσώπων, γεγονός που αποτελεί το πρώτο εμπόδιο για τον Ντόναλντ Τραμπ.
Σε κάθε περίπτωση, άσχετα από την ημερομηνία των εκλογών, το αμερικανικό Σύνταγμα ορίζει ότι η θητεία του προέδρου και της κυβέρνησής του διαρκεί αυστηρά τέσσερα χρόνια. Κατά συνέπεια, εφόσον ο Ντόναλντ Τραμπ ορκίστηκε πρόεδρος στις 20 Ιανουαρίου του 2017, τότε παύει αυτόματα να θεωρείται πρόεδρος στις 12 το μεσημέρι της 20ης Ιανουαρίου 2021.
Εάν οι εκλογές δεν έχουν διεξαχθεί μέχρι εκείνη την ημερομηνία, τότε εφαρμόζεται ο νόμος για την Προεδρική Διαδοχή. Εφόσον ο πρόεδρος θα έχει υποχρεωθεί να εγκαταλείψει τη θέση του, αυτομάτως θα έπαιρνε τη θέση του ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ (στην περίπτωσή μας ο Mike Pence), μέχρι τη διεξαγωγή των εκλογών.
Όμως, τα προβλήματα δεν σταματούν εδώ, αφού και η θητεία του Pence λήγει αυτοδίκαια στις 20 Ιανουαρίου του 2021. Σε αυτή την περίπτωση επόμενος στη λίστα διαδοχής είναι ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, δηλαδή στην περίπτωσή μας η Δημοκρατική Nancy Pelosi.
Μόνο που και η δική της θητεία θα έχει λήξει ήδη από τον Δεκέμβριο του 2020, δηλαδή πριν τη λήξη της θητείας Τραμπ και Πενς.
Παράλληλα, εφόσον δεν θα έχουν πραγματοποιηθεί εκλογές, η Βουλή των Αντιπροσώπων δεν θα μπορεί να εκλέξει τον νέο πρόεδρο που θα αντικαταστήσει την Πελόσι, γεγονός που περιπλέκει ακόμη περισσότερο την κατάσταση.
Σε αυτή την περίπτωση, επόμενος για τη διαδοχή της προεδρίας είναι ο προσωρινός πρόεδρος της Γερουσίας, ο οποίος κατά το εθιμικό δίκαιο είναι ο γηραιότερος γερουσιαστής της πλειοψηφικής παράταξης. Στην περίπτωσή μας, ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Chuck Grassley.
Η περιπλοκότητα του αμερικανικού συστήματος όμως δε σταματά εδώ, καθώς στις 3 Ιανουαρίου λήγουν οι θητείες πολλών γερουσιαστών, καθώς οι εκλογές δεν γίνοται ενιαία παντού. Έτσι, 23 έδρες Ρεπουμπλικανών και 12 έδρες Δημοκρατών θα παραμείνουν κενές, εφόσον δεν έχουν προηγηθεί εκλογές. Εάν αυτό συμβεί, τότε η πλάστιγγα θα έχει γείρει υπέρ των Δημοκρατών και στη Γερουσία και πλέον θα είναι σε θέση να εκλέξουν οι ίδιοι τον πρόεδρο της Γερουσίας και άρα τον 4ο τη τάξει αναπληρωτή της Προεδρίας.
Με πληροφορίες από TRT World, Vox, The New York Times
Πηγή: koutipandoras.gr
