Η πρώτη «πολιτική επανάσταση» –όρος που χρησιμοποιεί ο ίδιος– του Μπέρνι Σάντερς ήταν η στάση του στην προεκλογική εκστρατεία για την προεδρία των ΗΠΑ.
Έγινε η αριστερή συνείδηση των Δημοκρατικών: έφερε ξανά στον δημόσιο διάλογο το κοινωνικό κράτος, την προστασία των φτωχών, των ανέργων και των μεταναστών· τη στήριξη στους νέους, στις γυναίκες, στους απόμαχους της τρίτης ηλικίας· τη φορολόγηση των εχόντων και κατεχόντων· την πολυπολιτισμικότητα· τον αγώνα ενάντια στον πόλεμο και τη μισαλλοδοξία.
Αυτήν τη στιγμή, εν μέσω της ζοφερής κατάληψης του Λευκού Οίκου από την ακροδεξιά κουστωδία του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, συντελείται μια δεύτερη πολιτική επανάσταση. Και μάλιστα απέναντι στο κατεστημένο του Δημοκρατικού Κόμματος, το οποίο υπονόμευσε ύπουλα την υποψηφιότητά του για το χρίσμα στηρίζοντας τη Χίλαρι Κλίντον. Η Χίλαρι ηττήθηκε και ο κομματικός ασκός του Αιόλου άνοιξε.
Σαφής και με στόχο
Σήμερα, στα 75 του χρόνια, ο γερουσιαστής του Βερμόντ παίρνει σαφείς και στοχευμένες πρωτοβουλίες. Αναφορικά με την αποτυχία του Τραμπ να καταργήσει το Obamacare, δεν περιορίστηκε σε πανηγυρισμούς. Βλέποντας ότι υπέρ της διατήρησής του ψήφισαν ακόμη και Ρεπουμπλικάνοι οι οποίοι, σκεπτόμενοι ίσως την καριέρα τους, δεν ήθελαν να αφήσουν ανασφάλιστο έναν στους δέκα Αμερικανούς, παρουσίασε ένα ολοκληρωμένο σύστημα υγείας που θα αφορά τους πάντες, όχι μόνο τους ανασφάλιστους – στα πρότυπα των ευρωπαϊκών ΕΣΥ.
Νωρίτερα ο Σάντερς παρουσίασε και ένα σύστημα χρηματοδότησης των δημόσιων πανεπιστημίων προκειμένου να καταργηθούν τα δίδακτρα.
«Κανένα σχολείο στην Αμερική δεν θα πρέπει να αντιμετωπίσει το δίλημμα αν θα χρηματοδοτούμε μαθήματα τέχνης, ξένων γλωσσών ή αθλητικές δραστηριότητες. Μπορούμε να τα κάνουμε όλα χωρίς περικοπές, προς όφελος των παιδιών μας» δήλωσε αναλύοντας σειρά προτάσεων για τη μέση εκπαίδευση.
Οι απόψεις του για τη φορολογία των πλούσιων έχουν επίσης ευρύ ακροατήριο. «Είμαστε το πλουσιότερο κράτος στην ιστορία. Αλλά αυτήν τη στιγμή στην Ουάσινγκτον συζητούν πώς θα δώσουν δισεκατομμύρια δολάρια στο επιμέρους 20% των υπερπλούσιων του 1% των Αμερικανών» είπε τις προάλλες.
Δύσκολη εξίσωση τα κινήματα
Ο Σάντερς συσπειρώνει γύρω του κινήματα και προσωπικότητες από όλους τους κοινωνικούς και επαγγελματικούς χώρους, ακόμη και πολιτικούς πρώτης γραμμής όπως ο βουλευτής Κιθ Ελισον, αντιπρόεδρος των Δημοκρατικών.
Αλλά αυτό που πρώτα απ’ όλα πρέπει να πετύχει είναι ο συντονισμός των κινημάτων που εκ των πραγμάτων τον βλέπουν ως «ηγέτη» τους: φοιτητικοί σύλλογοι, φεμινιστικές οργανώσεις, συνδικαλιστικές ενώσεις, πρωτοβουλίες για την ανατροπή των ισορροπιών στο Δημοκρατικό Κόμμα μέσω μαζικής υποβολής υποψηφιοτήτων –κάτι σαν (τηρουμένων των αναλογιών) «κόμμα του τσαγιού» από τα αριστερά– και λοιπά.
Είναι δύσκολη εξίσωση. Στην παρούσα ιστορική συγκυρία τα κινήματα δεν έχουν την ικανότητα να μετεξελιχθούν σε δύναμη ανατροπής με νέα, ενιαία οργανωτική δομή, ώστε να απευθυνθούν στον Αμερικανό ψηφοφόρο ενόψει, για παράδειγμα, των ενδιάμεσων εκλογών που θα διεξαχθούν στις ΗΠΑ το 2018. Ομως ο άνθρωπος-σύμβολο μιας άλλης Αμερικής είναι εδώ. Ενεργός, αειθαλής, μυαλωμένος και κινηματικός, στο μεγαλύτερο, ίσως, στοίχημα της ζωής του.
