Μπάιντεν και Πούτιν μετρούν… αγκάθια

Οι «καυτές πατάτες» στην ατζέντα της μεταξύ τους συνάντησης και οι προσδοκίες για εκατέρωθεν αναζήτηση κοινού εδάφους.

Σε αναζήτηση ενός modus vivendi βρίσκονται Μπάιντεν και Πούτιν. Η πρώτη συνάντησή τους στην ουδέτερη Γενεύη την ερχόμενη Τετάρτη 16 Ιουνίου πραγματοποιείται σε μια περίοδο όπου οι σχέσεις των δυο υπερδυνάμεων είναι κάτι παραπάνω από ψυχρές, κατά συνέπεια ο στόχος της συνάντησης οριοθετείται στη βελτίωσή τους καθώς και στην αναζήτηση κοινού εδάφους.

Η ατζέντα των δύο περιλαμβάνει πολλές «καυτές πατάτες» και αναμένεται να συμφωνήσουν ότι διαφωνούν σε πολλά από τα ζητήματα. Εντούτοις δημιουργούνται φιλοδοξίες για μια σειρά από ζητήματα που παραμένουν «παγωμένα», όπως οι περιφερειακές συγκρούσεις.

Στρατηγική σταθερότητα

Οι περιφερειακές συγκρούσεις σε Λευκορωσία, Ουκρανία και Συρία αναμένεται να λάβουν τη μερίδα του λέοντος. ΗΠΑ και Ρωσία θέλουν να αποφύγουν μια θερμή αντιπαράθεση και η επίλυση ορισμένων περιφερειακών συγκρούσεων μπορεί να γίνει πράξη μόνο με αμοιβαία συνεννόηση (π.χ. Συρία).

Ακόμη, η στρατιωτικοποίηση της Αρκτικής θα είναι από τα κορυφαία θέματα. Για τις ΗΠΑ, εξαιτίας της κλιματικής κρίσης και του λιωσίματος των πάγων, η Αρκτική ενδέχεται να αποτελέσει πύλη για το βόρειο μαλακό υπογάστριο της Ρωσίας. Ήδη έχουν προετοιμαστεί ρωσικές μόνιμες στρατιωτικές βάσεις και έχουν πραγματοποιηθεί στρατιωτικές ασκήσεις στην περιοχή. Αυτή η δραστηριοποίηση προκαλεί ανησυχία στις ΗΠΑ που έχουν μείνει πίσω στην κούρσα του αρκτικού ανταγωνισμού και αναζητούν τρόπους περιορισμού της.

Επιπλέον θέμα που αναμένεται να κυριαρχήσει στις συζητήσεις είναι η Ουκρανία. Η πρόσφατη κρίση έδειξε τόσο τις ανησυχίες της Ρωσίας όσο και τα όρια των ΗΠΑ. Πιθανό αξιολογείται ένα σενάριο που προβλέπει μια συμφωνία κυρίων για το μέλλον της Ουκρανίας.

Για τη Ρωσία η μη διεύρυνση του ΝΑΤΟ ανατολικά είναι απαραίτητη προϋπόθεση για οποιαδήποτε συνεννόηση, αν και ο Μπάιντεν έχει εξαγγείλει ότι θα στείλει μήνυμα σεβασμού της ουκρανικής κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας προς τον Πούτιν. Ταυτόχρονα υπάρχουν και τα ακανθώδη ζητήματα της Κριμαίας και της ανατολικής Ουκρανίας που επισκιάζουν τις όποιες ριζικές λύσεις.

Κυβερνοπόλεμος

Οι κυβερνοεπιθέσεις είναι στην κορυφή της ατζέντας του Μπάιντεν, αφού πιέζεται εσωτερικά να κρατήσει πιο σκληρή στάση μετά τις κυβερνοεπιθέσεις στις αμερικανικές εκλογές του 2020 (σύμφωνα πάντα με τους Δημοκρατικούς), στη SolarWinds και την Colonial Pipeline.

Ειδικά η τελευταία κόντεψε να αφήσει την ανατολική ακτή των ΗΠΑ χωρίς καύσιμα. Ωστόσο για τους Αμερικανούς δεν συνδέονται όλες οι επιθέσεις με το Κρεμλίνο αλλά το Κρεμλίνο έχει ευθύνη διότι προέρχονται από το έδαφός του. Η Ρωσία υποστηρίζει ότι και η ίδια έχει υπάρξει θύμα αμερικανικών κυβερνοεπιθέσεων και δεν θα είχε κάποιο πρόβλημα για μια διεθνή συμφωνία περιορισμού των κυβερνοόπλων.

Επιπλέον, στο τραπέζι θα τεθεί και ο εξοπλιστικός ανταγωνισμός. Η συνθήκη START για τα στρατηγικά πυρηνικά λήγει σε πέντε χρόνια και είναι αναγκαίο να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για μια νέα συμφωνία.

Τα ανθρώπινα δικαιώματα θα τεθούν επίσης από τον Μπάιντεν στη συνάντηση ως ηθικό πλεονέκτημα και θα αναφερθεί η περίπτωση του Ναβάλνι. Κάτι όμως που είναι εκτός συζήτησης για τον Πούτιν.

Σε πεδίο αντιπαράθεσης όμως αναμένεται να αναδειχτεί και το θέμα της Λευκορωσίας. Εδώ είναι δύο τα ζητήματα: αφενός το θέμα που προέκυψε μετά την αναγκαστική προσγείωση του αεροπλάνου και τη σύλληψη του ακροδεξιού δημοσιογράφου Προτάσεβιτς. Αφετέρου ο «πόλεμος» που ακολούθησε ανάμεσα σε Ευρωπαίους και Ρώσους για τα σχέδια πτήσεων και την αποφυγή του FIR Μινσκ.