Περνώντας στο εσωτερικό του, η μυρωδιά από μελάνι και χαρτί δεσπόζει. Και δεν θα μπορούσε να είναι και αλλιώς αφού το Μουσείο Τυπογραφίας στο Βιοτεχνικό Πάρκο της Σούδας, στα Χανιά, μοιάζει με …Disneyland για όποιον αγαπά τις εφημερίδες, τα βιβλία και ο,τιδήποτε τυπωμένο!
Πρόκειται για ένα Μουσείο αφιερωμένο στην Τυπογραφία, την τέχνη που άλλαξε άρδην τη ροή της ιστορίας, και φιλοξενεί μηχανήματα και αντικείμενα που σχετίζονται με τον κόπο του ανθρώπου να διαφυλάξει την γραπτή του κληρονομιά.
Ολα στο Μουσείο Τυπογραφίας είναι “ζωντανά”. Τα μηχανήματα συντηρούνται και δουλεύουν ακόμα, σε μερικά μάλιστα από αυτά -που χρονολογούνται από το 1830- μπορούν οι επισκέπτες να τυπώσουν!
Προσωπικό μεράκι και στοίχημα του δημιουργού του Γιάννη Γαρεδάκη, ιδρυτή της εφημερίδας “Χανιώτικα νέα” και της συζύγου του Ελένης, το Μουσείο ξεκίνησε ως ιδιωτική συλλογή σε περιβάλλον φυσικό για ένα τεχνολογικό – βιοτεχνικό μουσείο. Το 2005 εγκαινιάστηκε επίσημα και το 2012 προστέθηκε σε αυτό νέα πτέρυγα. Το 2015 συμπλήρωσε 10 χρόνια λειτουργίας και εγκαινίασε μία ακόμα αίθουσα με σπάνιες εκδόσεις, γκραβούρες, ξυλογραφίες κλπ…
Από το 2012 το Μουσείο είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Μουσείων Τυπογραφίας (Association of European Printing Museums).
Το 2016 το Μουσείο Τυπογραφίας ήταν υποψήφιο για το σπουδαίο βραβείο “Ευρωπαϊκό Μουσείο της Χρονιάς 2016”, European Museum of the Year Award (EMYA 2016) που απονέμεται από το Φόρουμ των Ευρωπαϊκών Μουσείων (European Museum Forum – EMF) και τελεί υπό την αιγίδα του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Πρόκειται για ένα ιδιαίτερο Μουσείο που μέσα από την ξενάγηση “αφηγείται” διαδραστικά, (συμμετοχή επισκεπτών, σχετικά βίντεο) πως ξεκίνησε και πως αναπτύχθηκε η σπουδαιότερη – ίσως- εφεύρεση του ανθρώπου, η Τυπογραφία. Κατά τη διάρκεια της ξενάγησης μικροί και μεγάλοι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να τυπώσουν στα παλιά πιεστήρια και να ανακαλύψουν ένα ξεχασμένο αυτονόητο: τον κόπο και την ανθρώπινη ευφυΐα που βρίσκονται πίσω από κάθε τυπωμένο κείμενο.
Παράλληλα το Μουσείο είναι χώρος πολιτισμού και γραμμάτων. Στους χώρους του φιλοξενούνται συνέδρια, παρουσιάσεις βιβλίων, θεατρικές παραστάσεις, μουσικές εκδηλώσεις, κάθε χρόνο διοργανώνει διεθνή διαγωνισμό αφίσας κλπ.
Πρόκειται για ένα Μουσείο “ζωντανό”, που διαρκώς εξελίσσεται και αλλάζει, όπως ακριβώς η Τέχνη που παρουσιάζει, η Τυπογραφία.
Τον Μάιο, το Μουσείο Τυπογραφίας οργανώνει και θα φιλοξενήσει Διεθνές συνέδριο για την Τυπογραφία
Το ετήσιο συνέδριο του Συνδέσμου Ευρωπαϊκών Μουσείων Τυπογραφίας με τίτλο “Γράφοντας ιστορία: Συλλογές, συλλέκτες και ο πολιτιστικός ρόλος των μουσείων τυπογραφίας” θα πραγματοποιηθεί στα Χανιά στις 11, 12 και 13 Μαΐου 2017.
Το Συνέδριο συνδιοργανώνεται από το Μουσείο Τυπογραφίας και τον Σύνδεσμο Ευρωπαϊκών Μουσείων Τυπογραφίας (AEPM), με την στήριξη της Περιφέρειας Κρήτης, της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων και του Δήμου Χανίων. Είναι η πρώτη φορά που το συνέδριο και η γενική συνέλευση του AEPM φιλοξενείται στην χώρα μας και αναμένεται να προσελκύσει στελέχη μουσείων τυπογραφίας από όλη την Ευρώπη, ακαδημαϊκούς, ανθρώπους της Τυπογραφίας και των Γραφικών Τεχνών από όλο τον κόσμο.
Η επίσημη γλώσσα του συνεδρίου είναι τα αγγλικά. Σύστημα ταυτόχρονης μετάφρασης σε αγγλικά – ελληνικά θα είναι διαθέσιμο σε όλες τις συνεδρίες.
Ο ιδρυτής και Πρόεδρος του Μουσείου Τυπογραφίας, Γιάννης Γαρεδάκης, μίλησε αποκλειστικά στο documentonews.gr λίγο πριν από το Συνέδριο, για το Μουσείο, ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα με πολύ κόπο και σκληρή δουλειά, τα σχέδια για το μέλλον και τις ιδιαιτερότητες αυτού του τόσο διαφορετικά υπέροχου χώρου.
O Γουτεμβέργιος παιδευόταν 20 χρόνια να δημιουργήσει το τυπογραφικό του πιεστήριο και να τελειοποιήσει τα τυπογραφικά στοιχεία. Τόσο περίπου δεν σας πήρε και εσάς η δημιουργία του μουσείου? Πώς ξεκίνησε όλο αυτό?
«Εγω παιδεύομαι ακόμα…! Η δημιουργία του μουσείου ξεκίνησε αποκλειστικά από το μεράκι μου και την αγάπη μου για την Τυπογραφία. Αγάπη που ξεκίνησε βλέποντας 8 ανθρώπους – τυπογράφους επί 12 με 14 ώρες να αγωνίζονται να στοιχειοθετήσουν στο χέρι (!) μια 12σελιδη ημερήσια εφημερίδα. Και ακόμη, όταν μπαίνοντας στον χώρο, στον οποίο βρέθηκα τυχαία, διαπίστωσα πως μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης, πολλοί Κρητικοί λόγιοι τυπογράφοι βρέθηκαν στην Δύση, στη Βενετία και σε άλλες χώρες και προώθησαν τα ελληνικά γράμματα με σπουδαίες εκδόσεις δίπλα σε Ιταλούς λόγιους τυπογράφους με πρωτοπόρο τον Αλδο Μανούτιο. Ξεκίνησα να μαζεύω τυπογραφικά μηχανήματα για την προσωπική μου συλλογή και τελικά τα μηχανήματα έγιναν τόσα ώστε χρειάστηκε να φτιάξω και …μουσείο για να τα φιλοξενήσει. Ευτυχώς οι καιροί ήταν καλοί, και μπορούσα να στηρίξω οικονομικά το εγχείρημα.»
Μιλάμε για ένα μουσείο ξεχωριστό, μοναδικό, που ήδη έχει καταφέρει να συγκεντρώσει σπουδαίες βραβεύσεις και διακρίσεις. Και μάλιστα σε περίοδο κρίσης. Πως τα καταφέρατε?
«Τίποτα δεν ήταν εύκολο και τίποτα δεν μας χαρίστηκε. Ολα έγιναν με πολλή δουλειά και πολύ προσπάθεια. Μεθοδικότητα, δουλειά και …δουλειά! Ευτυχώς σε αυτή την προσπάθεια υπήρξαν πολλοί φίλοι που με τις γνώσεις τους και την συνδρομή τους μας βοήθησαν στα βήματά μας. Με πρωτοστάτη, τη σύζυγό μου Ελένη που μου συμπαραστάθηκε σε κάθε βήμα της πορείας μου στον θαυμαστό κόσμο της τυπογραφίας. Ο,τι δημιουργούμε μέσα στο Μουσείο – νέες εκθέσεις, σεμινάρια, συνέδρια, πολιτιστικά δρώμενα, εκπαιδευτικά προγράμματα, είναι δουλεμένο με ακρίβεια και λεπτομέρεια, έχει μελετηθεί σε κάθε του πτυχή. Κάπως έτσι άλλωστε φτάσαμε να κερδίσουμε την σπουδαιότατη υποψήφιότητα για ευρωπαϊκό μουσείο της χρόνιας 2016, τιμηθήκαμε με βραβείο ΕΒΓΕ για την συνολική πολιτιστική μας συνεισφορά…»
Το Μουσείο Τυπογραφίας πρέπει να είναι και το μοναδικό μουσείο που για …χατίρι του έχουν γραφτεί τραγούδια, παραμύθια και συγκεντρώνει στους χώρους του διάσημους φίλους. Θα μας «γνωρίσετε» μερικούς?
«Η αλήθεια είναι ότι ειδικά τα τελευταία χρόνια, το μουσείο αποτελεί έμπνευση για τους περισσότερους καλλιτέχνες που το έχουν επισκεφθεί! Η Μάρω Θεοδωράκη, η ανιψιά του Μίκη, έχει γράψει ένα παιδικό παραμύθι για το Μουσείο, που σύντομα θα εκδόσουμε, και ένα τραγούδι! Ο Κώστας Λειβαδάς επίσης έχει αφιερώσει ένα τραγούδι του στο Μουσείο, και τώρα πρόσφατα, ο Λεωνίδας Μαριδάκης, έφτιαξε ένα τραγούδι που …διαδραματίζεται στο Μουσείο, και μάλιστα, γύρισε το video clip του μέσα στο Μουσείο. Θα το δείτε σύντομα…
Και φυσικά, στο αμφιθέατρό μας γίνονται συχνά θεατρικές παραστάσεις, με ηθοποιούς που έρχονται από την Αθήνα ειδικά για να παίξουν σε αυτόν τον τόσο ιδιαίτερο χώρο. Πέρσι, ο Νίκος Νίκας με την Αθανασία Καραγιαννοπούλου, διάλεξαν το Μουσείο Τυπογραφίας για να κάνουν την πανελλήνια πρεμιέρα του De Profundis, μια παράσταση για την ζωή του Οσκαρ Ουάιλντ.
Ο Νίκος Αλεξίου, έχει φέρει επίσης –για δυο χρονιές- τον σπουδαίο του μονόλογο που ανεβάζει στην Αθήνα, τον «Κόλχαας», μία σκοτεινή μεσαιωνική ιστορία που διαδραματίζεται περίπου την εποχή του Γουτεμβέργιου…
Και είναι κι άλλοι, κι άλλοι…
Είστε …άοκνοι! Ήδη έχετε στο πρόγραμμα το Διεθνές Συνέδριο Τυπογραφίας, που θα φιλοξενήσετε φέτος εσείς, στα Χανιά. Πότε το περιμένουμε και τι ακριβώς θα γίνει τότε?
Η αλήθεια είναι, ναι, πως δεν σταματάμε. Και αυτό είναι που μας κρατά και πάντα επίκαιρους, «ζωντανούς». Τον Μάιο λοιπόν, έχουμε την χαρά να φιλοξενήσουμε εδώ στα Χανιά, το ετήσιο συνέδριο του Συνδέσμου Ευρωπαϊκών Μουσείων Τυπογραφίας. Θα έχει θέμα “Γράφοντας ιστορία: Συλλογές, συλλέκτες και ο πολιτιστικός ρόλος των μουσείων τυπογραφίας” και θα πραγματοποιηθεί στις 11, 12 και 13 Μαΐου 2017. Είναι μια σπουδαία συνδιοργάνωση, από το Μουσείο Τυπογραφίας και τον Σύνδεσμο Ευρωπαϊκών Μουσείων Τυπογραφίας (AEPM), με την στήριξη της Περιφέρειας Κρήτης, της Περιφερειακής Ενότητας Χανίων και του Δήμου Χανίων. Και το σημαντικότερο είναι πως πρόκειται για την πρώτη φορά που το συνέδριο και η γενική συνέλευση του AEPM φιλοξενείται στην χώρα μας. Εκείνες τις ημέρες περιμένουμε στα Χανιά, ακαδημαϊκούς, ανθρώπους της Τυπογραφίας, των Γραφικών Τεχνών, αλλά και καλλιτέχνες και φίλους του μουσείου –και όχι μόνο- από κάθε γωνιά του πλανήτη!
