Η διοργάνωση στο Κατάρ πλησιάζει και οι κραυγές διαμαρτυρίας για τις παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων πολλαπλασιάζονται.
Εκατοντάδες εθνικές ομάδες σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη διαγκωνίζονται για μια θέση στον καυτό ήλιο του Κατάρ, ανεμίζοντας τα σημαιάκια τους. Κάποιοι αντιστέκονται στην… απολιτίκ ατμόσφαιρα παγκόσμιας συναδέλφωσης και αρνούνται τη λογική «σκάσε και ντρίμπλαρε». Η FIFA και η ΔΟΕ αγαπούν τις ίσες αποστάσεις και διαχωρίζουν την πολιτική από τον αθλητισμό (εκτός αν υπάρχει χρήμα στη μέση), αλλά δεν είναι όλοι οι ποδοσφαιριστές μουγγοί ούτε απέχουν όλα τα κράτη από τις επάλξεις.
Η φωνή διαμαρτυρίας για όσα συμβαίνουν στο Κατάρ προήλθε παραδόξως από τους ισχυρούς. Αυτοί που πήραν πρωτοβουλία για να σώσουν τη χαμένη τιμή της μπάλας δεν είναι πληβείοι αλλά πατρίκιοι από τον ευρωπαϊκό βορρά. «H-U-M-A-N R-I-G-H-T-S» έγραψαν στις μαύρες μπλούζες τους οι ποδοσφαιριστές της εθνικής Γερμανίας πριν από τον αγώνα με την Ισλανδία στο Ντούισμπουργκ (3-0): έντεκα γράμματα, έντεκα άντρες. «ανθρώπινα δικαιώματα». Η φωτογραφία τρύπησε τα στεγανά και έφτασε στα πέρατα του κόσμου, αγκάθι στο μάτι των Αράβων που στήνουν το Μουντιάλ τους πάνω σε σκλαβοπάζαρα.
«Η ιδέα ήταν δική μας και ζωγραφίσαμε τα γράμματα με τα ίδια μας τα χέρια» είπε ο Λέον Γκορέτσκα. «Θελήσαμε να στείλουμε ένα ξεκάθαρο μήνυμα για να διατυμπανίσουμε τις αρχές μας και να πολεμήσουμε την αδιαφορία. Εχουμε δυνατή φωνή και δεν επιτρέπεται να μείνουμε σιωπηλοί».
Την αρχή την έκαναν 24 ώρες νωρίτερα οι Νορβηγοί, στην προθέρμανση του αγώνα με το Γιβραλτάρ (3-0) για τα προκριματικά του Παγκόσμιου Κυπέλλου. «Σεβασμός, μέσα και έξω από το γήπεδο» έγραφαν τα δικά τους (λευκά) μπλουζάκια. Στη χώρα υπάρχει ισχυρή πίεση ακόμη και για μποϊκοτάζ της διοργάνωσης σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Ο σύλλογος Τρόμσο έχει αναλάβει ρόλο μπροστάρη και η ομοσπονδία ποδοσφαίρου της Νορβηγίας έφτιαξε ειδική επιτροπή για να σχεδιάσει τις επόμενες κινήσεις. «Θα μελετήσουμε τα εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας και θα πάρουμε τις αποφάσεις μας» ανακοίνωσε το Οσλο.
Η σκυτάλη πέρασε λίγες μέρες αργότερα στους ασυμβίβαστους Ολλανδούς. «Το ποδόσφαιρο υπερασπίζεται την αλλαγή» ήταν το μήνυμα που πέρασαν με την ίδια μέθοδο πριν από τον αγώνα με τη Λετονία στο Αμστερνταμ (2-0).
«Θα πρέπει να συζητήσουμε την πιθανότητα αποχής από τη διοργάνωση εφόσον προκριθούμε» δήλωσε ορθά κοφτά ο ομοσπονδιακός προπονητής Φρανκ ντε Μπουρ. «Ολοι γνωρίζουν τι συμβαίνει στο Κατάρ. Πιστεύω ότι η σκέψη για μποϊκοτάζ είναι δικαιολογημένη, αν και τα διεθνή παρατηρητήρια θεωρούν προτιμότερο να πάμε εκεί και να διαμαρτυρηθούμε μες στο στόμα του λύκου».
Οι Δανοί φόρεσαν μπλουζάκια πανομοιότυπα με αυτά των Ολλανδών –αλλά σε κόκκινο χρώμα– και το πήγαν ένα βήμα παραπέρα. «Θα ζητήσουμε από τους ποδοσφαιριστές να τα υπογράψουν και θα τα βγάλουμε σε πλειστηριασμό ώστε να ενισχύσουμε οικονομικά τη Διεθνή Αμνηστία και τις ανθρωπιστικές οργανώσεις» ανακοίνωσε η ομοσπονδία μετά το 8-0 επί της Μολδαβίας.
Στην Αγγλία ο προπονητής της εθνικής ομάδας Γκάρεθ Σάουθγκεϊτ αποκάλυψε ότι η ποδοσφαιρική ομοσπονδία συνεργάζεται στενά με τη Διεθνή Αμνηστία για να χαραχτεί κοινή γραμμή αντίδρασης. «Δεν θέλουμε να σαμποτάρουμε το τουρνουά, αλλά να το χρησιμοποιήσουμε για να αφυπνίσουμε συνειδήσεις» εξήγησε.
«Οι εκκλήσεις για μποϊκοτάζ του Παγκόσμιου Κυπέλλου καθυστέρησαν δέκα χρόνια» ξεσπάθωσε ο Γερμανός διεθνής Τζόσουα Κίμιχ, με το σλόγκαν «Υποστηρίζουμε τα 30» (άρθρα της Διακήρυξης των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων) γραμμένο στον αθλητικό ρουχισμό του. «Τώρα καταλάβαμε ότι υπάρχει ανθρωπιστικό πρόβλημα; Το Κατάρ ανέλαβε τη διοργάνωση πριν από πολλά χρόνια και όχι πέρυσι ή πρόπερσι. Τότε έπρεπε να σηκώσουμε μπαϊράκι και όχι την τελευταία στιγμή».
«Το ποδόσφαιρο οφείλει να πάρει θέση και να υψώσει τη φωνή του» δήλωσε ο πολύς Τιερί Ανρί. «Δεν αρκεί όμως να διαμαρτυρηθούν οι ποδοσφαιριστές. Η πρωτοβουλία ανήκει στα μεγάλα κεφάλια». Η FIFA διευκρίνισε ότι δεν σκοπεύει να τιμωρήσει τους ποδοσφαιριστές που έμπλεξαν παράτυπα την μπάλα με την πολιτική: «Πιστεύουμε στην ελεύθερη έκφραση και θεωρούμε το ποδόσφαιρο δύναμη του καλού».
Ο Τζιάνι Ινφαντίνο δήλωσε πρόσφατα ότι το Κατάρ «έχει κάνει σημαντική πρόοδο» σε θέματα υπεράσπισης των ανθρώπινων δικαιωμάτων από τότε που ανέλαβε τον ρόλο του οικοδεσπότη του Παγκόσμιου Κυπέλλου του 2022. Ωστόσο η έρευνα που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στον αγγλικό «Guardian» σόκαρε τους αιθεροβάμονες. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι νεκροί μετανάστες στο Κατάρ την τελευταία δεκαετία ξεπερνούν τις 6.500.
Το ζάπλουτο εμιράτο δεν αμφισβητεί τον αριθμό των θυμάτων, διευκρινίζει όμως ότι οι θάνατοι που σχετίζονται με την προετοιμασία του Μουντιάλ είναι ελάχιστοι. «Εκφράζουμε βαθιά λύπη για αυτές τις τραγωδίες και διαβεβαιώνουμε τη διεθνή κοινότητα ότι διεξάγεται ξεχωριστή έρευνα με διαφάνεια για κάθε περιστατικό. Επισημαίνουμε, ωστόσο, ότι η θνησιμότητα στον πληθυσμό των μεταναστών είναι μες στο αναμενόμενο και φυσιολογικό πλαίσιο για τα δεδομένα των συγκεκριμένων πληθυσμιακών ομάδων».
Σύμφωνα με το αρμόδιο για τα κατασκευαστικά έργα υπουργείο στην Ντόχα, τα θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα στα υπό ανέγερση γήπεδα και έργα υποδομής δεν ήταν περισσότερα από τρία από το 2014.