Ενάμιση μήνα πριν το Μουντιάλ, ουδείς χρησιμοποιεί τη λέξη «γιορτή» για να περιγράψει το παγκόσμιο φεστιβάλ του ποδοσφαίρου στο Κατάρ
Μέσα στην εβδομάδα, κυκλοφόρησε στον ωκεανό του διαδικτύου μία αφίσα που έμοιαζε αληθινή αλλά ήταν …μουσαντένια. «Το Κατάρ σας καλωσορίζει και σας παρακαλεί να σεβαστείτε την κουλτούρα και τη θρησκεία του», έγραφε το ψεύτικο πόστερ. «Όχι αλκοόλ, όχι ομοφυλοφιλία, όχι ύβρεις, όχι άσεμνο ντύσιμο, όχι φωνασκίες, όχι δυνατή μουσική, όχι τρυφερότητες, όχι ασέβεια προς τους χώρους λατρείας, όχι φωτογραφίες τρίτων χωρίς άδεια». Ο σάλος που ακολούθησε, από τους χρήστες που θεώρησαν τις οδηγίες αληθινές, δείχνει ξεκάθαρα το κλίμα που επικρατεί, περίπου 40 μέρες πριν τη σέντρα. Σχεδόν όλοι πιστεύουν ότι βρισκόμαστε μπροστά σε φιάσκο. Τι νόημα έχει ένα Μουντιάλ, αν δεν συνοδευτεί από τα φώτα, τα χρώματα, τα αρώματα και τους ήχους της γιορτής;
Το αίτημα ανθρωπιστικών οργανώσεων για μποϊκοτάζ του Παγκοσμίου Κυπέλλου δεν βρήκε ριζοσπαστική ανταπόκριση, αλλά υπάρχουν χώρες που διαχωρίζουν ενεργά τη θέση τους από την αιματοβαμμένη πραγματικότητα του Κατάρ. Οι Δανοί ανακοίνωσαν επίσημα ότι οι φανέλες που θα φορέσουν θα τιμούν τη μνήμη των νεκρών εργατών, αν και η FIFA απαγορεύει την αναγραφή μηνυμάτων διαμαρτυρίας. Μία από τις εμφανίσεις είναι ολόμαυρη, «στο χρώμα του πένθους», όπως ανακοίνωσε η κατασκευάστρια εταιρία Hummel. Το εθνόσημο εικονίζεται ανάγλυφο και είναι σχεδόν αόρατο, ενώ πολλοί χορηγοί της Ομοσπονδίας αρνήθηκαν να συνδέσουν το όνομά τους με το Μουντιάλ. Η Δανία είναι μια από τις πολλές χώρες που αποφάσισαν να μποϊκοτάρουν τις επίσημες φιέστες, ενώ η αποστολή της θα ταξιδέψει στη Ντόχα «στεγνή», χωρίς να συνοδεύεται από μέλη των οικογενειών των ποδοσφαιριστών.
Οι πάντοτε ευαίσθητοι Άγγλοι αποφάσισαν να καλέσουν μετανάστες εργάτες στο αρχηγείο τους στο Κατάρ, αλλά και να ενισχύσουν οικονομικά τις οικογένειες ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους στις οικοδομές. Βεβαίως, το Κατάρ επιμένει ότι δεν υπάρχουν θύματα, πέρα από έναν περιορισμένο αριθμό τον οποίο θεωρεί «στατιστικώς φυσιολογικό» και συχνά άσχετο με τα έργα. Οι εκθέσεις (π.χ. της Διεθνούς Αμνηστίας) που περιγράφουν ένα μοντέρνο σκλαβοπάζαρο χρονολογούνται από το 2013 κιόλας, ενώ το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του Guardian τον Φεβρουάριο του 2021 υπολογίζει ότι 6.500 θάνατοι σχετίζονται άμεσα με το Μουντιάλ. Μόλις τον περασμένο Αύγουστο, το Κατάρ συνέλαβε και απέλασε 60 ξένους εργάτες που διαμαρτύρονταν για απλήρωτη εργασία μηνών. Σε πρόσφατο γκάλοπ που έγινε σε 15 χώρες για λογαριασμό της Αμνηστίας, το 73% των ερωτηθέντων απάντησε ότι η FIFA οφείλει να αποζημιώσει τις οικογένειες των θυμάτων.
Το Κατάρ πασχίζει να δημιουργήσει μία «φούσκα» ανεκτικότητας και προόδου για τις μέρες του Μουντιάλ, αλλά ουδείς ξεγελιέται. Στη χώρα όπου η ομοφυλοφιλία θεωρείται έγκλημα καθοσιώσεως και τιμωρείται ακόμα και με θανατική ποινή, οι αρχηγοί πολλών ομάδων θα φορέσουν περιβραχιόνιο με τα χρώματα του ουράνιου τόξου, σε ένδειξη συμπαράστασης προς τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα.
«Δυστυχώς, οι δυνατότητές μας είναι περιορισμένες», ομολόγησε ο προπονητής της Εθνικής Αγγλίας Γκάρεθ Σάουθγκεϊτ, όταν ρωτήθηκε αν το ποδόσφαιρο μπορεί να επηρεάσει καταστάσεις. Το Μουντιάλ των 220 δις, σε μία χώρα που διαθέτει ενεργειακά αποθέματα για 200 χρόνια, παραείναι ισχυρό για να επηρεαστεί από συμβολικές χειρονομίες. Στις 18 Δεκεμβρίου, η πολύχρωμη σαπουνόφουσκα θα σκάσει με πυροτεχνήματα και το Κατάρ θα συνεχίσει απτόητο τον δρόμο του σκοταδισμού, με την –έστω απρόθυμη- ευλογία της διεθνούς κοινότητας. Οι άνθρωποι που του έδωσαν το χρίσμα για το Μουντιάλ δεν κατέβηκαν δα από άλλον πλανήτη.
«Εγώ δεν θα παρακολουθήσω ούτε έναν αγώνα», ξεσπαθώνει ο Ερίκ Καντονά. Σχεδόν όλες οι γαλλικές μεγαλουπόλεις, με πρώτο το Παρίσι, ματαίωσαν τα σχέδια για ζώνες φιλάθλων με γιγαντοοθόνες σε πλατείες και στάδια. Τα πανάκριβα δωμάτια στη Ντόχα παραμένουν μισοάδεια, αλλά τα γιγάντια κλιματιστικά στα γήπεδα λειτουργούν κανονικά, σε πείσμα της οικολογίας. Κάποιοι, στα μετόπισθεν, διαμαρτύρονται και για την παρουσία του Ιράν, μετά τα πρόσφατα γεγονότα. Ποιος θα τολμήσει να τινάξει τη «φούσκα» στον αέρα;
