Η Μόρια όπου στοιβάζονται 20.000 ψυχές είναι έτοιμη να εκραγεί από στιγμή σε στιγμή
Φανταστείτε ένα μεγάλο και τεντωμένο σκοινί που από τη μια πλευρά το ξύνει ένα μαχαίρι και από την άλλη το ζεσταίνει μια φλόγα. Τώρα προσθέστε πάνω του 20.000 ψυχές. Αυτό είναι η Μόρια, ένα οριακά τεντωμένο σκοινί που νομοτελειακά θα σπάσει.
Μόνο τον τελευταίο μήνα μετράμε τρεις νεκρούς, μία σοβαρά τραυματισμένη που νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση και δέκα ελαφρά τραυματίες. Ο ένας απαγχονίστηκε, οι υπόλοιποι μαχαιρώθηκαν. Πρόσφατος είναι και ο θάνατος ενός 15άχρονου παιδιού που μαχαιρώθηκε από έναν συνομήλικό του.
Δεν τρελάθηκαν οι άνθρωποι ξαφνικά ούτε είναι από τη φύση τους κακοί ούτε ισχύει κανένα άλλο ξενοφοβικό παραμύθι που αναμασιέται ασελγώντας πάνω σε πτώματα για πολιτικά οφέλη. Οι συνθήκες που τους επιβάλλονται είναι τέτοιες που η έκρηξη αποτελεί μονόδρομο.
Υπερπληθυσμός και βία
«Η κατάσταση στη Μόρια αρχίζει να φλερτάρει με τον διεθνή όρο των βασανιστηρίων» σημειώνει στο Documento ο Στρατής Σκουντιανέλης, δικηγόρος, ο οποίος έχει συνεργαστεί με πολλές ΜΚΟ στο Κέντρο Υποδοχής της Μόριας στη Λέσβο, σχολιάζοντας τον υπερπληθυσμό και τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης και προσθέτει πως οι ταραχές που σημειώνονται το τελευταίο διάστημα είναι φυσικό ακόλουθο των συνθηκών.
«Δεν μπορείς να περιμένεις κάτι διαφορετικό˙ όταν έχεις τους ανθρώπους να ζουν σαν ζώα, θα λειτουργούν με ζωώδη τρόπο. Η Μόρια είναι καζάνι που βράζει και τόσο το υπουργείο όσο και ο επικεφαλής του χαρτοφυλακίου Μεταναστευτικής Πολιτικής αποδέχονται και επιδιώκουν αυτή την κατάσταση» αναφέρει ο κ. Σκουντιανέλης.
Η συμβίωση ψυχικά και σωματικά ταλαιπωρημένων ανθρώπων διαφορετικών ηθών, θρησκειών και εθνικοτήτων κάτω από τόσο αντίξοες συνθήκες έχει μετατρέψει τη Μόρια σε απέραντο κολαστήριο ψυχών.
«Η κατάσταση εκτροχιάστηκε μέσα σε λίγους μήνες. Αξίζει να σημειωθεί πως όσα περιστατικά βίας αναφέρονται δεν αφορούν τον ντόπιο πληθυσμό, όσο κι αν κάποιοι διασπείρουν ψεύτικες ειδήσεις. Δεν υπάρχει παραβατικότητα. Τα κρούσματα επιθετικότητας συναντώνται μέσα και γύρω από τον χώρο του ΚΥΤ. Και αυτό φυσικά είναι το αποτέλεσμα του εγκλωβισμού. Οταν παστώνεις τόσους ανθρώπους διαφορετικών εθνικοτήτων και καταβολών σε ένα μέρος, θα υπάρξει σύγκρουση, είναι νομοτέλεια. Σε αυτές τις συνθήκες και πάλι καλά να λέμε» δηλώνει στο Documento ο Θράσος Αβραάμ, δημοσιογράφος στο τοπικό σάιτ stonisi.gr
Η φαβέλα του βόρειου Αιγαίου
Μια παραγκούπολη χωρίς υποδομές έχει στηθεί γύρω από το ΚΥΤ. Η λεγόμενη από τους ντόπιους «ζούγκλα» ήταν αναπόφευκτο να δημιουργηθεί εξαιτίας του υπερπληθυσμού.
Σύμφωνα με την τελευταία καταγραφή από τη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας (ΓΓΕΕ), στη Μόρια αυτήν τη στιγμή στοιβάζονται 19.157 ψυχές, σε μια δομή που χωράει 2.840. Αυτό έχει αποτέλεσμα το μεγαλύτερο ποσοστό των προσφύγων και μεταναστών που ζουν στο νησί να μένουν εκτός του ΚΥΤ. Σε μια ελληνική φαβέλα όπου αντί για τοίχους τα «σπίτια» έχουν πανιά.
Παιδιά τεσσάρων και πέντε χρονών παίζουν στο κρύο και στη βροχή δίπλα στα σκουπίδια, την ώρα που το θερμόμετρο σπάνια καταγράφει διψήφιο αριθμό.
«Οι άνθρωποι –ως επί το πλείστον οικογένειες με μικρά παιδιά– μένουν σε έναν ελαιώνα έξω από το ΚΥΤ, είτε σε σκηνές είτε σε παραπήγματα που φτιάχνουν. Κατασκηνώνουν εκεί, σε τραγικές συνθήκες μέσα στο κρύο, για να έχουν μια σχέση με τη δομή» τονίζει ο κ. Αβραάμ και συμπληρώνει πως «είναι συγκλονιστικό να βλέπεις μικρά παιδιά ανάμεσα στα σκουπίδια να κυκλοφορούν μέσα στο κρύο με πλαστικά πέδιλα. Δεν έχουν ούτε καν παπούτσια. Ολα είναι κρυωμένα, περπατάς έξω από τις σκηνές και τα ακούς συνέχεια να βήχουν».
Η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη θα μπορούσε κανείς να πει πως απουσιάζει, αφού μέσα στο ΚΥΤ υπάρχουν μόλις δύο γιατροί του ΚΕΕΛΠΝΟ, ενώ έξω, στη «ζούγκλα», σε μια κατάσταση που θυμίζει εμπόλεμη ζώνη, διάφορες ΜΚΟ έχουν στήσει αυτοσχέδιες κλινικές και παρέχουν τα βασικά. «Τώρα με την κατάργηση του ΑΜΚΑ η κατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολη γιατί οι άνθρωποι δεν μπορούν να νοσηλευτούν στα νοσοκομεία» λέει ο κ. Αβραάμ.
Οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα καταγγέλλουν πως στη Μόρια υπάρχουν τουλάχιστον 140 παιδιά με σύνθετα και σοβαρά νοσήματα, όπως αυτισμός, διαβήτης, επιληψία και άλλα, και κάνουν έκκληση στην κυβέρνηση για τη μεταφορά αυτών των παιδιών ώστε να μπορέσουν να λάβουν την κατάλληλη ιατρική φροντίδα.
Η Μόρια, ωστόσο, δεν είναι η μόνη υπερφορτωμένη δομή φιλοξενίας. Σύμφωνα με την τελευταία καταγραφή της ΓΓΕΕ, στο ΚΥΤ της Χίου αυτήν τη στιγμή διαβιούν 5.602 αιτούντες άσυλο ενώ η δομή έχει δημιουργηθεί για 1.014 άτομα, στο ΚΥΤ της Σάμου βρίσκονται 7.201 ενώ χωράει μόλις 648, στο ΚΥΤ της Λέρου ζουν 2.370 αντί για 860 και στο ΚΥΤ της Κω 3.851 αντί για 816.
Οι διαμαρτυρίες στα νησιά
Την τελευταία εβδομάδα γίναμε μάρτυρες μεγάλων συγκεντρώσεων κατά των ΚΥΤ στα νησιά του βόρειου Αιγαίου. Και το ερώτημα είναι ένα: είναι όλοι αυτοί ακροδεξιοί, εθνικιστές κατά των προσφύγων και μεταναστών; «Σε καμία περίπτωση δεν μπορούν αυτές οι συγκεντρώσεις να χαρακτηριστούν ακροδεξιές. Συμμετείχε ένα μεγάλο κομμάτι δημοκρατικού κόσμου που έχει μείνει πλέον χωρίς εκπροσώπηση. Ακροδεξιοί κύκλοι εκμεταλλευόμενοι αυτό το κενό πήραν το ακραίο αφήγημά τους, το σμίκρυναν, του έβαλαν έναν γενικό τίτλο και πήραν μαζί τους όλους αυτούς τους ανθρώπους» αναφέρει ο κ. Σκουντιανέλης.