Η πολιτική της στάχτης, τα αφηγήματα για την κλιματική αλλαγή, τα οικονομικά «αντισταθμίσματα» και η ευθυγράμμιση με τους ακροδεξιούς
«Για όλα φταίει κάποιος άλλος». Αυτό ήταν το μότο της κυβέρνησης Μητσοτάκη σε όλη τη διάρκεια της πρώτης τετραετούς διακυβέρνησής της. To μότο αυτό παραμένει και εντείνεται και στη δεύτερη θητεία της, όπως επιβεβαιώνει με την επικοινωνιακή στρατηγική του ο ίδιος ο πρωθυπουργός ύστερα από ένα καταστροφικό καλοκαίρι που άφησε πίσω τις στάχτες της πολιτικής του.
Προτού ολοκληρωθεί η περασμένη εβδομάδα, κατά τα επίσημα στοιχεία του Μeteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ), οι καμένες εκτάσεις αριθμούσαν περισσότερα από 1,6 εκατ. στρέμματα, έκταση αυξημένη κατά 270% σε σχέση με τον μέσο όρο των καμένων εκτάσεων της τελευταίας εικοσαετίας. Τα παραπάνω στοιχεία πλαισιώθηκαν από αυτά της Κομισιόν και του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS), που έπεσαν σαν πέλεκυς στα κυβερνητικά κεφάλια, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι… έβαλαν μυαλό. Παράλληλα, η ευρωπαϊκή πραγματικότητα τον εκθέτει διεθνώς, αφού παρά τις δραματικές περιγραφές των «νέων μετεωρολογικών δεδομένων», μόνο η Ελλάδα μετράει τόσο εκτεταμένες και σημαντικές απώλειες.
Η δασική πυρκαγιά που κατακαίει τον Εβρο δύο εβδομάδες είναι «η μεγαλύτερη πυρκαγιά που έχει καταγραφεί ποτέ στην ΕΕ» διαμηνύθηκε, προτού ο Κυριάκος Μητσοτάκης εμφανιστεί στη Βουλή για να αμφισβητήσει ακόμη μια φορά τα επιστημονικά δεδομένα. Είχαν προηγηθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αλλά και η υφυπουργός Μετανάστευσης Σοφία Βούλτεψη, δίνοντας ένα μόνο στίγμα της κυβερνητικής αλαζονείας και εξωφρενικής απαξίωσης της δημόσιας συζήτησης. Την επιμονή του Μαξίμου στη… δολοφονία χαρακτήρα ακόμη και επιστημονικών φορέων επιβεβαίωσε και ο Στέλιος Πέτσας, που δεν του άρεσε… η «πολιτικοποίηση» του αστεροσκοπείου.
Αντισταθμίσματα
Η εμφάνιση Μητσοτάκη στη Βουλή κατά τη συζήτηση για τις πυρκαγιές ήταν αναμφίβολα αντάξια της ζοφερής διαχείρισης και των ρεκόρ του πύρινου ολέθρου που κατέγραψε η κυβέρνησή του.
Από τις αναφορές στη Χαβάη και στον Καναδά και τις συγκρίσεις με τις φωτιές τρίτων χωρών αλλά και προηγούμενων ετών στη χώρα, τις επιστημονικοφανείς δικαιολογίες για «πυρονέφος της νύχτας», που θύμισαν τις επίσης εξευτελιστικές που επιφύλαξε όταν το χιόνι έπνιξε την Αττική, έως και τα ξενοφοβικά και ρατσιστικά σενάρια συνωμοσίας που αναπτύσσονται όλο το προηγούμενο διάστημα από την ακροδεξιά, η ατζέντα του ήταν στοχευμένη στην αμφισβήτηση των επιστημονικών δεδομένων και των ανακοινώσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης για το εύρος της καταστροφής, στην απαξίωση κάθε κριτικής στην ανετοιμότητα και την ανεπάρκεια του κρατικού μηχανισμού, φτάνοντας και πάλι στο σημείο του αυτοθαυμασμού για το αποτέλεσμα της πολιτικής του. Επιτομή της γραμμής του, ο παραλογισμός πως εφόσον ο ίδιος σε συνεργασία με τον μιντιακό του βραχίονα παρουσιάζει στο κοινό κάποιον «ένοχο», το κράτος δεν φέρει καμία απολύτως ευθύνη.
Ηδη από την προηγούμενη ημέρα στην τυπική επίσκεψή του στη Θεσσαλονίκη είχε ομολογήσει την κυνική αναζήτηση διαφυγής του από την πραγματικότητα. «Κι αν κάτι μπορεί σήμερα να αντισταθμίσει αυτό το –θα έλεγα– σκοτεινό κλίμα το οποίο λογικό είναι να επικρατεί στην ελληνική κοινωνία λόγω των καταστροφικών φωτιών, ειδικά στην περιοχή του Εβρου, αυτό μπορεί να είναι μόνο η πολύ καλή απόδοση της οικονομίας μας» είπε ανερυθρίαστα από τη βόρεια Ελλάδα, την ώρα που μερικές δεκάδες χιλιόμετρα μακριά οι εστίες της καταστροφής του Εβρου ακόμη έκαιγαν.
Παλιά του τέχνη κόσκινο
Δεν είναι ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία φορά που το Μέγαρο Μαξίμου και ο ίδιος ο Κυρ. Μητσοτάκης αμφισβητούν διεθνείς παράγοντες, οργανισμούς ή αξιόπιστα ΜΜΕ όταν βρίσκονται στριμωγμένοι και σε απόγνωση για να κατασκευάσουν ένα αφήγημα που να τους βολεύει.
Απέναντι στις δραματικές ανακοινώσεις των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα των τελευταίων ετών για την αποκαρδιωτική κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου και τα αλλεπάλληλα πλήγματα που καταφέρνει σε αυτόν η κυβέρνηση Μητσοτάκη, ο πρωθυπουργός ανακάλυψε «πολιτικοποιημένους οργανισμούς». Απέναντι σε ΜΜΕ όπως οι «New York Times» και αποκαλύψεις για σοβαρά ζητήματα όπως η δολοφονική αντιμεταναστευτική πολιτική της κυβέρνησης της ΝΔ που έπιασαν «επ’ αυτοφώρω» τις ελληνικές αρχές να κάνουν pushbacks, το Μαξίμου μιλούσε για «δόλιες στοχεύσεις και σχεδιασμούς». Το ίδιο και τα προηγούμενα χρόνια απέναντι σε δημοσιογράφους και διεθνούς αξιοπιστίας ΜΜΕ όπως το Politico.
Αιτία αυτής της επικοινωνιακής πολιτικής, που ανακατεύει την παράλληλη πραγματικότητα του Τραμπ με τον αυταρχισμό του Ορμπάν, δεν είναι άλλη από την ανάγκη της κυβέρνησης να κατασκευάσει κάθε φορά ένα βολικό αφήγημα για να προσφέρει στο εγχώριο ακροατήριο και δη στο πιο αντιδραστικό κομμάτι των ψηφοφόρων της. Εξού άλλωστε και επάνω από τα καμένα, στην προώθηση θεωριών συνωμοσίας για «ξένο δάχτυλο» και «μετανάστες που καίνε», συναντήθηκαν οι δύο Κυριάκοι, Μητσοτάκης και Βελόπουλος. Αυτή είναι και η αιτία που ο πρώτος επιτέθηκε σφοδρά –κατά τ’ άλλα– στον δεύτερο από το βήμα της Βουλής, αφού πλέον οι ατζέντες τους είναι ανταγωνιστικές.
Ο,τι κι αν συμβεί, όποιο κι αν είναι το πρόβλημα, η ζημιά ή η καταστροφή, η κυβέρνηση και το επικοινωνιακό επιτελείο του πρωθυπουργού έχουν έτοιμη την απάντηση: φταίει κάποιος άλλος, ποτέ η κυβέρνηση, ποτέ οι υπουργοί, παρά μόνο εάν κατ’ εξαίρεση η «διάσωση» ενός κυβερνητικού στελέχους επιβαρύνει τη δημόσια εικόνα του ίδιου του πρωθυπουργού. Πάντως κατά τη διάρκεια της διακυβέρνησης Μητσοτάκη αρκεί η κατασκευή ενός «εχθρού» κάθε φορά ώστε το κράτος να αποσείσει κάθε προφανή και προβλεπόμενη ευθύνη του.