Κινήσεις προσέγγισης αλλά και βαρυσήμαντες διεθνείς εξελίξεις επιβεβαιώνουν τις πληροφορίες του documentonews.gr πως το Μέγαρο Μαξίμου δέχεται ισχυρές πιέσεις από τον διεθνή παράγοντα για την κύρωση των τριών μνημονίων συνεργασίας με τη Βόρεια Μακεδονία, δημιουργώντας επιπλέον πιέσεις στο εσωτερικό της κυβέρνησης.
Το πρωί της Δευτέρας, ο Νίκος Δένδιας παρέθεσε πρόγευμα εργασίας στον ομόλογό του από τη Βόρεια Μακεδονία, Μπουγιάρ Οσμάνι με τη συμμετοχή του Ύπατου Εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Ζοζέπ Μπορέλ και του Ευρωπαίου επιτρόπου, αρμόδιου για τη διεύρυνση, Όλιβερ Βαρχέι, στο περιθώριο του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, και άλλοι υπουργοί Εξωτερικών. Όπως έκανε γνωστό το ίδιο το υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του, στο επίκεντρο της συνάντησης βρέθηκε η ενταξιακή πορεία της Βόρειας Μακεδονίας και η ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων, δίχως να αφήνει περιθώρια για παρανοήσεις.
«Είχαμε ένα πρωινό εργασίας για τα Δυτικά Βαλκάνια, όπου είχα την ευκαιρία να προσκαλέσω τον Υπουργό Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας, Bujar Osmani, για να εξηγήσει στο Συμβούλιο, στους παριστάμενους Υπουργούς Εξωτερικών πώς μπορεί να προχωρήσει η ενταξιακή διαδικασία των Δυτικών Βαλκανίων» δήλωσε κατά την άφιξή του στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ ο Ν. Δένδιας.
Ακόμα πιο σαφής ήταν ο υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας, Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν στη συνάντησή του με τον ΥΠΕΞ της Β. Μακεδονίας, Μπουγιάρ Οσμάνι, δίνοντας ξεκάθαρα μηνύματα υποστήριξης για την ετοιμότητα της γειτονικής χώρας να ξεκινήσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η εξέλιξη αυτή είναι εξόχως σημαντική, τόσο επειδή η στάση της Γαλλίας προς τη Β. Μακεδονία φαίνεται πλέον να αλλάζει, όσο και για το γεγονός πως το τρέχον εξάμηνο η Γαλλία ασκεί την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ. Σύμφωνα με τον Οσμανί, η Β. Μακεδονία έχει επιτύχει 100% συμμόρφωση με την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας της ΕΕ, προσθέτοντας, όπως μεταδίδει και το Euractiv, πως στο φόντο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, η προσφορά της προοπτικής ένταξης της ΕΕ στη χώρα και την περιοχή αποτελεί ουσιαστική συμβολή στη βιώσιμη περιφερειακή και ευρωπαϊκή σταθερότητα.
«Ξέρω ότι έχετε κάποιες προσδοκίες και δικαίως. Θα πρέπει να ξεκινήσουμε τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία το συντομότερο δυνατόν και ελπίζω ότι αυτό θα είναι εφικτό στην επόμενη διακυβερνητική διάσκεψη» δήλωσε εξάλλου προ ημερών ο Ζ. Μπορέλ, δρομολογώντας τις εξελίξεις, έπειτα από περιοδεία του σε χώρες των Δυτικών Βαλκανίων.
Ο χρόνος τελειώνει
Δεδομένων τα παραπάνω και της απόλυτης σύνταξης της κυβέρνησης με το ΝΑΤΟ, οι πιέσεις στο Μέγαρο Μαξίμου αυξάνουν για την κύρωση των τριών μνημονίων με τη Β. Μακεδονία, όπως έγραψε την Κυριακή το documentonews.gr. Σημειώνεται πως τελευταία αναφορά της κυβέρνησης για το θέμα ήρθε τον περασμένο Νοέμβριο, όταν διά στόματος κυβερνητικού εκπροσώπου ειπώθηκε πως «η επιλογή μας να μη βιαστούμε να κυρώσουμε τα μνημόνια αποδεικνύεται σωστή, δεδομένου ότι τα μνημόνια συνιστούν ένα μηχανισμό ελέγχου ορθής εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών», με αφορμή τότε τη διάλυση της κυβέρνησης και την προσφυγή της χώρας σε εκλογές.
Μετά τις εκλογές, ωστόσο, τον περασμένο Ιανουάριο, ο Κυρ. Μητσοτάκης είχε επικοινωνήσει με τον νέο πρωθυπουργό, Ντιμιτάρ Κοβάτσεφσκι, δηλώνοντας τη στήριξή του στην ευρωπαϊκή προοπτική της γείτονος χώρας, η οποία, ξεκαθάρισε, πως «είναι άμεσα συνδεδεμένη με την πλήρη, συνεπή και καλή τη πίστει εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών. Άλλωστε, όπως είχε δηλώσει ο ίδιος ο πρωθυπουργός εν ευθέτω χρόνω, «οι συμφωνίες αφορούν κράτη και όχι κυβερνήσεις», προλειαίνοντας το έδαφος για την κύρωσή τους, αλλά χωρίς να ανακοινώσει ημερομηνία.
Σε κάθε περίπτωση, έκτοτε τα δεδομένα έχουν αλλάξει δραματικά σε σχέση με την τότε συγκυρία. Η ρωσική εισβολή και οι πιέσεις από ΗΠΑ και ΕΕ δεν αφήνουν περιθώρια επιπλέον μικροπολιτικών ελιγμών στην κυβέρνηση, στην προσπάθεια του Κυρ. Μητσοτάκη να αποφύγει τη σύγκρουση με τους «μακεδονομάχους», μεταξύ των οποίων βρίσκονται και οι πρώην πρωθυπουργοί, Αντώνης Σαμαράς και Κώστας Καραμανλής.
«Εμείς, από τη δική μας την πλευρά, ενθαρρύνουμε φυσικά το ελληνικό κοινοβούλιο να ολοκληρώσει αυτές τις συμφωνίες. Αυτές είναι σημαντικές στη διαδικασία ολοκλήρωσης των δεσμεύσεων από τις Πρέσπες αλλά κατανοούμε την πολυπλοκότητα της εσωτερικής δυναμικής. Εμείς παραμένουμε σε συνεχή επικοινωνία με την ελληνική πλευρά φυσικά, για να παρακολουθούμε στενά την υλοποίηση των δεσμεύσεων και από τις δύο πλευρές» δήλωσε σχετικά ο ΥΠΕΞ Οσμανί την περασμένη εβδομάδα στο ieidiseis.gr.
Τόσο οι ευρωπαϊκές πιέσεις, όσο και οι αμερικανικές, με την αντιπρόεδρο Καμάλα Χάρις να φέρεται να αναφέρθηκε στο θέμα κατά την συνάντησή της με τον Κυρ. Μητσοτάκη τον περασμένο Φεβρουάριο, αναμένεται να φέρουν την κυβέρνηση αντιμέτωπη και με τον αντίκτυπο των επιλογών της απέναντι στην Β. Μακεδονία και τη Συμφωνία των Πρεσπών, καθώς με τον προεκλογικό ορίζοντα να πλησιάζει, αρκετοί είναι οι βουλευτές που εξελέγησαν με τη σημαία της Μακεδονίας τρέμουν στο ενδεχόμενο να ακυρώσουν το κύριο προεκλογικό αφήγημά τους λίγο πριν την προσφυγή στις κάλπες.
Τα φώτα στους «μακεδονομάχους»
Τον περσινό Απρίλιο, όσο η κύρωση των τριών μνημονίων επικρεμόταν επάνω από τα κεφάλια των γαλάζιων βουλευτών, ήταν ο Άδωνις Γεωργιάδης που είχε αναλάβει να προωθήσει την γραμμή της κυβέρνησης για την ψήφισή τους. Όπως ανέφερε τότε ο αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, «όποιος αμφισβητήσει τη συμφωνία των Πρεσπών αμέσως μετά την κύρωσή της από το ελληνικό Κοινοβούλιο, δωρίζει το όνομα Μακεδονία, σκέτο, στα Σκόπια». Ήταν λίγους μήνες μετά την παρέμβαση Σαμαρά στην Καθημερινή, όπου ξεκαθάριζε πως δεν θα ψηφίσει τα μνημόνια, ενώ ήδη έχει γίνει γνωστό πως ανάλογη στάση προτίθεται να τηρήσει και ο Κώστας Καραμανλής, με τη δήλωση του υπουργού Ανάπτυξης να θεωρείται «μήνυμα» με πολλαπλούς αποδέκτες στο εσωτερικό του κόμματος.
Την ίδια περίοδο της περσινής Άνοιξης, ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Βασίλης Σπανάκης θα γινόταν viral στα κοινωνικά δίκτυα για το βίντεο κατά το οποίο αρνείται πεισματικά να κατονομάσει τη Βόρεια Μακεδονία, επιμένοντας να επαναλαμβάνει πως αναφέρεται στη «γειτονική χώρα». Ο παραπάνω βέβαια δεν είναι ο μόνος που κινείται στον χώρο γύρω από τον πρώην πρωθυπουργό Σαμαρά. Μία ομάδα βουλευτών μεταξύ των οποίων ο Μίλτος Χρυσομάλης, ο Δημήτρης Βαρτζόπουλος, ο Ξενοφώντας Μπαραλιάκος, ο Στράτος Σιμόπουλος, ο Γιώργος Βαγιωνάς και άλλοι έχουν δείξει μέχρι σήμερα πως έχουν το βλέμμα τους στον πρώην πρόεδρο του κόμματος.
Ο κατάλογος των βουλευτών που πολιτεύτηκαν πριν το καλοκαίρι του 2019 με την σημαία της καταψήφισης της Συμφωνίας των Πρεσπών είναι βέβαια κατά πολύ μακρύτερος και περιλαμβάνει σήμερα πλήθος κυβερνητικών στελεχών, των οποίων η στάση θα έχει ενδιαφέρον. Μεταξύ άλλων, στη λίστα στελεχών που πιέζονται πιέζονται μεταξύ της προεκλογικής τους στάσης και της ψήφισής τους περιλαμβάνονται ακόμα ο Γιάννης Λοβέρδος, ο Κώστας Καραγκούνης, ο Χαράλαμπος Αθανασίου, ο Κώστας Κυρανάκης, η Άννα Καραμανλή και άλλοι.
Ένα ακόμα στοιχείο που αξίζει να εκτιμηθεί είναι πως στο διάστημα που η κυβέρνηση Μητσοτάκη καθυστέρηση την κύρωση των μνημονίων, αρκετοί από τους μέχρι πρότινος «υπόπτους» για μη ψήφιση των μνημονίων έλαβαν κυβερνητικές θέσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της προσπάθειας τήρησης ισορροπιών από τον Κυρ. Μητσοτάκη είναι ένα ακόμα από τα πρόσωπα που «απειλούσε» με καταψήφιση των μνημονίων της Συμφωνίας των Πρεσπών πριν έναν χρόνο, ο Ανδρεάς Κατσανιώτης, που βρέθηκε στον τελευταίο ανασχηματισμό στη θέση του υφυπουργού Εξωτερικών, προδιαγράφοντας προφανώς τη στήριξή του. Αντίστοιχα, θέσεις έλαβαν στελέχη όπως η Σοφία Βούλτεψη στο υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου και η Έλενα Ράπτη ως επικεφαλής της Εθνικής Συντονιστικής Επιτροπής για την προστασία των παιδιών από τη σεξουαλική κακοποίηση και εκμετάλλευση, που επίσης θεωρούνταν «ύποπτες» καταψήφισης.
Ωστόσο, ακόμα και στο ενδεχόμενο που της κύρωσης των μνημονίων προηγηθεί ένας ανασχηματισμός, στο πλαίσιο της προεκλογικής «επανεκκίνησης» που εσχάτως διακινούν κυβερνητικές διαρροές, παραμένει άγνωστο εάν και κατά πόσο ο Κυρ. Μητσοτάκης θα είναι σε θέση να προχωρήσει σε ανάλογα «ανταλλάγματα» προς άλλους διαφωνούντες.