Ο Μιλτιάδης Φιορέντζης δεν καταλαβαίνει πολύ την έννοια της επιτυχίας ή της αποτυχίας. Προτιμάει να τα βιώνει όλα ως εμπειρία. Και ως τέτοια τα αφηγείται.
Θεατρικό παιδί του Θόδωρου Τερζόπουλου, γαλουχημένος στο ξεκίνημά του στη συνθήκη της ομάδας, πρωταγωνιστής από κούνια, δοκίμασε μόλις την πιο γενναία πράξη της ανεξαρτησίας του, τη σκηνοθεσία. Και τώρα ετοιμάζεται να ερμηνεύσει τον πρώτο κωμικό ρόλο της διαδρομής του, τον «Μισάνθρωπο» του Μολιέρου, ένα πρόσωπο που του θυμίζει την εμπειρία του παλιού του εαυτού.
Έχοντας βγει από την εμπειρία της πρώτης σου σκηνοθεσίας, αντιμετωπίζεις με άλλη ματιά το θέατρο;
Νιώθω ευγνωμοσύνη που κατάφερα να συντονίσω στην ίδια συχνότητα δημιουργίας τόσους ανθρώπους. Η παράσταση προκάλεσε την περίφημη αμφισημία: από τη μια είχαμε ένθερμα σχόλια και από την άλλη ενστάσεις. Και αυτό είναι μεγάλη κατάκτηση της τέχνης, γιατί η αλήθεια βρίσκεται πάντα μεταξύ των αντιθέτων.
Πόσο σε ωρίμασε το πέρασμα από το θέατρο του Θόδωρου Τερζόπουλου και την ομάδα Σημείο Μηδέν;
Συμβαίνει το εξής υπέροχο όταν είσαι μέλος μιας ομάδας: δεν χρειάζεται να τα ξέρεις όλα. Ο καθένας προσφέρει από το πεδίο γνώσης του. Υπήρξα, λοιπόν, ιδρυτικό μέλος της ομάδας και στο πλαίσιο αυτής μου δόθηκε η ευκαιρία στον καλλιτεχνικό μου εαυτό να ανθίσει.
Ήταν δημιουργικά χρόνια;
Ήταν έξι υπέροχα χρόνια. Από το σχολείο του Τερζόπουλου κουβαλώ ακόμη την προτροπή για ανάληψη ευθύνης. Χρειάστηκαν χρόνια για να ζυμωθεί μέσα μου και να φτάσω να σκηνοθετήσω – η σκηνοθεσία είναι η μεγαλύτερη ευθύνη που έχω αναλάβει έως τώρα.
Οι φιλοδοξίες σου έχουν όριο;
Φυσικά και είμαι αχόρταγος, θέλω να παίξω τα πάντα. Θέλω να συνεργαστώ με σπουδαίους σκηνοθέτες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Θέλω να κάνω κινηματογράφο. Έχω πολλούς και απύθμενους στόχους αλλά πάντα υπάρχει το ερώτημα για το τι μένει. Συνεπώς, ο υπέρτατος στόχος είναι να γίνω καλύτερος. Ο,τι και να μας έρθει –η επιτυχία ή η αποτυχία–, πάντα θα επιστρέφουμε στον εαυτό μας.
Για πρώτη φορά ερμηνεύεις έναν ρόλο κωμικό, τον Μισάνθρωπο. Τι συνέβη και μέχρι τώρα σε αντιμετώπιζαν όλοι τόσο σοβαρά;
Πράγματι, όλοι οι ρόλοι που έχω παίξει είναι δραματικοί· αν και δεν μπορώ να διανοηθώ έναν ρόλο χωρίς στοιχεία σαρκασμού – αφού μέσα από το κλάμα ξεσπά το υστερικό γέλιο. Ακόμη και σε προσωπικό επίπεδο λοιπόν αναζητώ το κυνικό βλέμμα, το βλέμμα που σου λέει: «Χαλάρωσε, κούκλε μου, δεν είναι και το τέλος του κόσμου».
Πρόκειται λοιπόν για παρεξήγηση – αγαπάς την κωμωδία.
Λατρεύω την κωμωδία και η πίστη ότι στη ζωή πρέπει να σκάμε στα γέλια για τα πάντα έχει γίνει το μότο μου. Για μένα η αισιοδοξία είναι επιλογή.
Τι συνέβαινε όταν η αισιοδοξία δεν ήταν ακόμη επιλογή ζωής;
Στα εφηβικά και τα φοιτητικά μου χρόνια έπαιρνα τον εαυτό μου πολύ στα σοβαρά. Όπως διάβασα και σε ένα βιβλίο του Όσο, «αν είσαι δυστυχισμένος έχεις πάρει τον εαυτό σου πολύ στα σοβαρά».
Ο Μισάνθρωπος σε φέρνει πιο κοντά σε αυτήν τη συνειδητοποίηση;
Σίγουρα με φέρνει σε επαφή με τον πρότερο εαυτό μου. Η τάση που έχει ο Μισάνθρωπος να καταδεικνύει απερίφραστα τα ελαττώματα των ανθρώπων έχει πολλά κοινά με τον νεότερο Μιλτιάδη. Χρειάστηκε αρκετή δουλειά για να αποδεχτώ ότι σε μικρότερη κλίμακα είχα ανάλογες αποχρώσεις στον τρόπο αντιμετώπισης της ζωής. Η πρώτη μου πηγή έμπνευσης για τον Μισάνθρωπο ήμουν εγώ ο ίδιος.
Ποια μπορεί να είναι η σχέση του ηθοποιού ως υποκριτή με την αλήθεια;
Ο καλλιτεχνικός χώρος δεν υπάρχει χωρίς ματαιοδοξία, είναι εξ ορισμού ένας χώρος αλληλοεξαπάτησης. Και έτσι μόνο ως πηγή ενός αμφίσημου παιχνιδιού μπορώ να το δω. Το θέατρο είναι ένα ψέμα που καρποφορεί την αλήθεια.
Τι θα ήθελες να καταγγείλεις για την κοινωνία γύρω σου;
Εντελώς αυθόρμητα θα ήθελα να καταγγείλω την κινδυνολογία, το κάπνισμα σε εσωτερικούς χώρους, την αποφυγή ανάληψης ευθύνης, τη φιλοσοφία ζωής ότι για τα προβλήματά μας φταίει άλλος, τη φιλοσοφία ζωής «κοίτα που μας κατάντησαν». Επίσης, το να μη λέμε αυτό που σκεφτόμαστε τη στιγμή που το σκεφτόμαστε, την προχειρότητα, την ευκολία, την εντύπωση ότι δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε σε έναν τόπο σε κρίση, την εντύπωση ότι ο τόπος μας είναι υπό κατάρρευση. Επίσης, θα ήθελα να καταγγείλω τον φόβο της αγάπης. Και όλα αυτά θέλω πρωτίστως να τα αποβάλλω από τον εαυτό μου.
Αντίστοιχα, τι σε απογοητεύει στον κόσμο του θεάτρου και θα ήθελες να εκλείψει;
Με πληγώνει ο εαυτός μου όταν επηρεάζεται από κακώς κείμενα. Με πληγώνουν οι αναξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας, με πληγώνει όταν δεν κάνω κάτι γι’ αυτό, όταν δέχομαι μια δουλειά χωρίς προηγουμένως να διαπραγματευτώ –ευτυχώς δεν το κάνω πια–, με πληγώνει όταν οι άνθρωποι που έχουν θέατρα δεν φροντίζουν για αξιοπρεπείς συνθήκες.
INFO
«Ο μισάνθρωπος» του Μολιέρου
Σκηνοθεσία: Ιόλη Ανδρεάδη
Έμμετρη διασκευή: Ιόλη Ανδρεάδη & Άρης Ασπρούλης
Διανομή: Μιλτιάδης Φιορέντζης, Βασιλική Τρουφάκου, Θύμιος Κούκιος
Σύγχρονο Θέατρο
