Το σχέδιο για μητσοτακοποίηση των αυτοδιοικητικών εκλογών ώστε να τεθούν υπό τον απόλυτο έλεγχο του συστήματος Μαξίμου οι περιφέρειες και οι δήμοι
Το κυβερνητικό αλαλούμ και η εικόνα απόλυτης κυβερνητικής ανικανότητας δεν είναι τα μόνα που –ούτε δύο μήνες μετά τις εκλογές– αποκαλύπτουν μια εντυπωσιακή «γαλάζια» αρρυθμία. Ο γρίφος των αυτοδιοικητικών εκλογών, από τους δήμους έως τις περιφέρειες, έγινε στα χέρια του Κυριάκου Μητσοτάκη βόμβα που απειλεί να εκραγεί ανά την επικράτεια, με την ένδεια ουσιαστικών εναλλακτικών από την αντιπολίτευση να μετατρέπει ωστόσο την αναμέτρηση του Οκτώβρη σε… οικογενειακή διαδικασία.
Οπως έχει ήδη αναδείξει το Documento, η εικόνα «γαλάζιου» εμφύλιου πολέμου σε αρκετές περιφέρειες αποτυπώθηκε εξαρχής, με χαρακτηριστικά τα παραδείγματα της Πελοποννήσου και του βόρειου Αιγαίου και εσχάτως της Αττικής. Σε όλες τις περιφέρειες της χώρας γίνεται προσπάθεια να τοποθετηθούν άνθρωποι του απολύτου ελέγχου του πρωθυπουργού, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, όμως στις παραπάνω περιφέρειες αποκαλύφθηκε ανάγλυφα η αγωνία του Κυρ. Μητσοτάκη να ελέγξει σε απόλυτο βαθμό τις καταστάσεις. Στόχος του η μετατροπή των «μικρών πρωθυπουργών», όπως είθισται να χαρακτηρίζονται οι περιφερειάρχες, σε «μικρούς… Μητσοτάκηδες» της στενής επιρροής του.
Ο ουρανοκατέβατος
Η περίπτωση του Δημήτρη Πτωχού και της υποψηφιότητάς του στην Περιφέρεια Πελοποννήσου διεκδικεί αναμφίβολα τον τίτλο της πιο ωμής παρέμβασης της κεντρικής διοίκησης στα –κατά τα λεγόμενα– υπερκομματικά αυτοδιοικητικά. Ο εκλεκτός του 2019 μετατράπηκε εν μια νυκτί σε… αποτυχημένο, η λύση του Κώστα Βλάσση που η Νέα Δημοκρατία προωθούσε επί μήνες χρειάστηκε ακόμη μία νύχτα για να καεί και το χρίσμα κατέληξε σε ένα συνδυασμό-Φρανκενστάιν. Η αντικατάσταση του Παναγιώτη Νίκα έφτασε έως τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, αφού ο απερχόμενος περιφερειάρχης δεν μάσησε τα λόγια του μιλώντας για τη συμφωνία Σαμαρά – Μητσοτάκη και την παράδοση της περιφέρειας και του πακτωλού χρηματοδοτήσεων της επόμενης πενταετίας στα χέρια του εκλεκτού του πρώην πρωθυπουργού.
Φαινομενικά η «γαλάζια» κρίση αντιμετωπίστηκε αναίμακτα, με τον Π. Νίκα να ανακοινώνει πως δεν θα διεκδικήσει την επανεκλογή του αλλά και πως θα τηρήσει ουδέτερη στάση μέχρι την ολοκλήρωση του έργου του. Μιλώντας πάντως στο περιβάλλον του, ο νυν περιφερειάρχης Πελοποννήσου δεν κρύβει την πικρία του για την αντιμετώπιση που έτυχε από το Μέγαρο Μαξίμου, «καταγγέλλοντας» με τον τρόπο του την παρεμβατικότητα του πρωθυπουργικού γραφείου στα αυτοδιοικητικά, όπου αντί να περιβάλλει με εμπιστοσύνη τους περιφερειακούς θεσμούς επιμένει να αφαιρεί αρμοδιότητες. Αλλωστε είναι ο ίδιος που μίλησε για «σύστημα Πολιτικής Ανοιξης» στην Πελοπόννησο και αλλού, επιβεβαιώνοντας πως οι αιτίες απομάκρυνσής του δεν βρίσκονται στο ίδιο το έργο του αλλά στην επιρροή οικονομικοπολιτικών συμφερόντων.
Μόνος ουσιαστικός διεκδικητής απέναντι στον Δ. Πτωχό μένει ο παντοδύναμος στην Πελοπόννησο Πέτρος Τατούλης, καθώς ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθούν να μην προτάσσουν ουσιαστικές εναλλακτικές. Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί πως για την παρουσίαση και την προώθηση της υποψηφιότητας Πτωχού επιστρατεύτηκε ακόμη και ο ίδιος ο Κυρ. Μητσοτάκης, αφού ο πρώτος παραμένει πρόσωπο «μη αναγνωρίσιμο» στην περιοχή. Σε απόλυτη αντιδιαστολή, ο πρώην βουλευτής και πρώην περιφερειάρχης αποτελεί φαινόμενο για τη διείσδυσή του στο ευρύ κοινό, με σημαντικές προοπτικές διεκδίκησης της περιφέρειας.
Ο στρατηγός του Μητσοτάκη
Αντίστοιχη περίπτωση… μητσοτακοποίησης και της αυτοδιοίκησης είναι και ο υποψήφιος περιφερειάρχης βορείου Αιγαίου Αλκιβιάδης Στεφανής. Ενας πρώην στρατιωτικός, άνθρωπος του πρωθυπουργού για τις «ειδικές αποστολές», ανέλαβε να πάρει την περιφέρεια από τον «αντάρτη» των προηγούμενων εκλογών Κώστα Μουντζούρη.
Οπως σχολιάζουν τοπικοί παράγοντες στο Documento, παρά τα μεγάλα λόγια, το ομολογουμένως «ολοκληρωμένο» ψηφοδέλτιο, την επιστράτευση του «γαλάζιου» κομματικού στρατού και τις «μεταγραφές» από τη νυν περιφερειακή αρχή, ο πρώην αρχηγός του στρατού δεν έχει μέχρι στιγμής δείξει ουσιαστική ετοιμότητα. Μάλιστα στην πρόσφατη παρουσίαση υποψηφίων του εμφανίστηκε να μη γνωρίζει καλά καλά τους ανθρώπους που παρουσίαζε, ενώ οι περιπτώσεις υποψηφίων που εδώ και χρόνια περιπλανούνται μεταξύ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ προκαλούν ακόμη πιο δηλητηριώδη κριτική για το ψηφοδέλτιό του.
Η ισορροπία του τρόμου εντός ΝΔ αποτυπώνεται και στην περίπτωση του Δήμου Μυτιλήνης. Οπως έγραψε το Documento, στον εν λόγω δήμο… σήκωσε μπαϊράκι ο Χαράλαμπος Αθανασίου, κατεβάζοντας ως δικό του υποψήφιο τον πρώην αντιπεριφερειάρχη του Κ. Μουντζούρη Πανάγο Κούφελο. Είναι άλλωστε γνωστή πέραν των τειχών του νησιού η δυσαρέσκεια του πρώην υπουργού του Αντώνη Σαμαρά για τη μη «τακτοποίησή» του σε κάποια υπουργική ή άλλη καρέκλα. Ο φόβος του Μεγάρου Μαξίμου για ενδεχόμενη σύγκρουση μαζί του ανάγκασε τον νυν «γαλάζιο» δήμαρχο Στρατή Κύτελη να αποσύρει την υποψηφιότητά του και να παραδώσει αναγκαστικά το χρίσμα στον εκλεκτό του πρώην υπουργού Δικαιοσύνης.
Και ο… διώκτης της Covid
Τελευταίος στη λίστα του «μητσοτακικού σωλήνα» επιβολής εκλεκτών είναι ο Νίκος Χαρδαλιάς για την Περιφέρεια Αττικής. Η εν λόγω περιφέρεια βρισκόταν καιρό στο στόχαστρο του Κυρ. Μητσοτάκη και κατά πληροφορίες το ζεϊμπέκικο του Γιώργου Πατούλη πάνω από τις στάχτες και την απώλεια ανθρώπινων ζωών στις πρόσφατες πυρκαγιές ήταν μόνο η αφορμή. Οι μομφές για τα οικονομικά της περιφέρειας που διακινούνται εντός του «γαλάζιου» οικοσυστήματος αφήνουν βαριές σκιές στο πρόσωπο του απερχόμενου περιφερειάρχη και αυτές ίσως και να εξηγούν τη μετριοπάθεια με την οποία ο ίδιος αντιμετώπισε την αποπομπή του.
Αξίζει να σημειωθεί πως η περίπτωση του Ν. Χαρδαλιά είναι σκανδαλώδης και όχι μόνο για την γκάφα δημοσιοποίησης φωτογραφιών απόρρητων χαρτών του υπουργείου Αμυνας. Δύο μήνες πριν από τις εκλογές η παραμονή του στη θέση του υφυπουργού Αμυνας προκαλεί πρωτοφανή και προφανή αθέμιτο ανταγωνισμό απέναντι στους συνυποψήφιούς του. Αθέμιτος ήταν και ο εσωκομματικός ανταγωνισμός, αφού ο πρώην δήμαρχος Βύρωνα είχε κομβικό ρόλο και στην Επιτροπή Εκλογικού Αγώνα της ΝΔ. Βέβαια, αυτή η σύγκρουση συμφερόντων είναι για το Μέγαρο Μαξίμου ψιλά γράμματα, με την περίπτωση του διπλοθεσίτη γραμματέα του κόμματος και κυβερνητικού εκπροσώπου Παύλου Μαρινάκη να δίνει το στίγμα του ελλείμματος δεοντολογίας της Πειραιώς.
Δώδεκα Μητσοτάκηδες
Πάντως οι παραπάνω δεν είναι οι μόνες περιφέρειες στις οποίες μαίνεται εσωκομματικός πόλεμος με τη σφραγίδα του Κυρ. Μητσοτάκη. Στην Ηπειρο ο νυν περιφερειάρχης και… χρισματούχος Αλέκος Καρχιμάνης αντιμετωπίζει τον κομμένο από το «γαλάζιο» ψηφοδέλτιο Λάμπρο Γεωργόπουλο, με τρίτο αντίπαλο από τον όμορο χώρο του φιλελεύθερου κέντρου τον Σπύρο Ριζόπουλο. Στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας ο Γιώργος Αμανατίδης διαγράφηκε από τον Κυρ. Μητσοτάκη επειδή κατεβαίνει απέναντι στον εκλεκτό νυν περιφερειάρχη Γιώργο Κασαπίδη.
Στη Στερεά Ελλάδα ο πρώην υπουργός της Νέας Δημοκρατίας Κώστας Μαρκόπουλος θα τεθεί αντιμέτωπος με τον εκλεκτό του Μαξίμου Φάνη Σπανό, σε μια σύγκρουση που παρά τη δημόσια στήριξη στον νυν περιφερειάρχη, η «ανοχή» του Κυρ. Μητσοτάκη στον αντάρτη σχολιάζεται ποικιλοτρόπως. Αντίστοιχη σύγκρουση και στην ανατολική Μακεδονία – Θράκη, όπου ο Χριστόδουλος Τοψίδης του Επιμελητηρίου Εβρου θα αντιμετωπίσει τον νυν περιφερειάρχη Χρήστο Μέτιο που φέρει το «γαλάζιο» χρίσμα. Ακόμη και στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, που το αντίπαλο δέος της αξιωματικής αντιπολίτευσης Θεόδωρος Γαλιατσάτος θεωρείται πως έχει σημαντικές προοπτικές, η νυν περιφερειάρχης Ρόδη Κράτσα αντιμετωπίζει και τον «γαλάζιο» Γιάννη Τρεπεκλή.
Σε όλες τις περιφέρειες (συν της Κρήτης, όπου η Νέα Δημοκρατία θα στηρίξει τον… διακομματικό Σταύρο Αρναουτάκη) η επιδίωξη Μητσοτάκη είναι να καταφέρει να ελέγξει τις καταστάσεις και κατ’ επέκταση την εξουσία. Με φανερές αλλά και δόλιες μεθοδεύσεις ο πρωθυπουργός εμφανίζεται να «παίρνει τα μέτρα» του, διαψεύδοντας ο ίδιος τον εαυτό του πως «δεν αποτελούν ψήφο εμπιστοσύνης οι αυτοδιοικητικές».
Η αλαζονεία του 41% μπορεί να έχει φτάσει σε νέα ύψη, όμως η εμμονή του να χειραγωγήσει την ψήφο των πολιτών, πρωτίστως στις περιφερειακές αλλά και στις δημοτικές εκλογές, αποκαλύπτει την αγωνία του για τη διατήρηση της επικοινωνιακής παντοδυναμίας του.
Πλήρης κομματικοποίηση
Μία ακόμη επιβεβαίωση της υποκρισίας του Κυρ. Μητσοτάκη απέναντι στις αυτοδιοικητικές εκλογές είναι ο τρόπος που προσεγγίζει τις δημοτικές. Παρά το γεγονός πως το Μοσχάτο έχει από καιρό εκπέμψει σήμα… μη χρίσματος και «αποκομματικοποίησης» των δημοτικών εκλογών, είναι γνωστή η στήριξη στον Κώστα Μπακογιάννη για τον δήμο της Αθήνας, στον Κωνσταντίνο Ζέρβα στη Θεσσαλονίκη (με εξαναγκασμό του πρώην υπουργού Γιώργου Ορφανού σε απόσυρση της υποψηφιότητας), στον Γιάννη Μώραλη στον Πειραιά και αλλού. Και παρότι το επιχείρημα των «μεγάλων δήμων» θα μπορούσε να δώσει μια κάλυψη στον πρωθυπουργό, οι ραδιουργίες που δίνουν και παίρνουν εκθέτουν τις προθέσεις του.
Η κομματική επαναφορά του Πέτρου Δούκα στη Σπάρτη και του Δημήτρη Καμπόσου στον Δήμο Αργους – Μυκηνών είναι ενδεικτική, αφού τους θέτει απέναντι στους «κανονικούς» εκλεκτούς, στοχεύοντας σε μια εκλογική αναμέτρηση win win. Αντίστοιχες πρακτικές εφαρμόζουν οι «γαλάζιοι» σε πλήθος δήμων ανά τη χώρα, με… επίσημους και «αντάρτες» να συνθέτουν μεν μια εικόνα πόλωσης, όμως να στοχεύουν στην εξασφάλιση της τοπικής εξουσίας για τη ΝΔ με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο.
Από την Αγία Παρασκευή, την Πεύκη, το Χαλάνδρι και τη Δάφνη έως το Κιλκίς, τη Λευκάδα και την Ξάνθη η πανσπερμία υποψηφίων της ΝΔ αποκαλύπτει αφενός την εσωκομματική φαγωμάρα, αφετέρου όμως τη διασφάλιση της επέλασης της συντηρητικής παράταξης.
Τα χειρότερα έπονται
Ολα τα παραπάνω διαγράφονται σε έναν καμβά απόλυτης παντοδυναμίας της δεξιάς παράταξης, με τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ να επιτρέπουν με τις φτωχές επιλογές της τελευταίας στιγμής, την ατολμία και την έλλειψη συντονισμού τους μια έτσι κι αλλιώς προδιαγραφόμενη «γαλάζια» επέλαση.
Η κατάσταση όμως αναμένεται τελικά να είναι ακόμη χειρότερη, δεδομένου πως ο νόμος με τον οποίο η ΝΔ αντικατέστησε την απλή αναλογική έχει ως όριο για να εκπροσωπηθεί συνδυασμός στο δημοτικό συμβούλιο το… 3%, ενώ δίνει στον δήμαρχο ή τον περιφερειάρχη, που μπορεί να εκλεγεί και από την πρώτη Κυριακή των εκλογών εάν συγκεντρώσει το 43% των ψήφων, την απόλυτη εξουσία των 3/5 του εκάστοτε συμβουλίου.
Το ζοφερό αυτοδιοικητικό περιβάλλον που προδιαγράφεται αναμένεται χειρότερο από αυτό του κοινοβουλίου, αφού χωρίς συσπείρωση των αντιπάλων των «γαλάζιων» η όποια αντιπολίτευση πέρα από τη Δεξιά θα δυσκολευτεί κατά πολύ ακόμη και να καταγραφεί στα αποτελέσματα. Υπάρχουν βέβαια και περιπτώσεις όπως του δήμου της Αθήνας, όπου οι πληροφορίες θέλουν τον Κώστα Ζαχαριάδη του ΣΥΡΙΖΑ με τον Χάρη Δούκα του ΠΑΣΟΚ να αλληλοστηρίζονται σε περίπτωση που ένας εκ των δύο περάσει στη δεύτερη Κυριακή απέναντι στον Κ. Μπακογιάννη. Είναι προφανές πως εάν δεν υπάρξουν αντίστοιχα αντανακλαστικά, τουλάχιστον σε μεγάλους δήμους όπως της Θεσσαλονίκης και της Πάτρας, η εικόνα της ευρύτερης κεντροαριστεράς θα βγει ακόμη πιο πληγωμένη μετά την εκλογική αναμέτρηση του προσεχούς Οκτωβρίου.
Η αδιαφορία της κυβέρνησης να «τρέξει» προκηρύξεις και να προσλάβει μόνιμο προσωπικό για την ενίσχυση του ΕΚΑΒ οδήγησε στη νομοθέτηση μιας άκρως αντιεπιστημονικής ρύθμισης, στην οποία μεικτά πληρώματα του ΕΚΑΒ με αποσπάσεις οδηγών από τους δήμους και από το Πυροσβεστικό Σώμα, τη στιγμή μάλιστα που η επικράτεια πλήττεται από τα πύρινα μέτωπα και οι Ενοπλες Δυνάμεις καλούνται να αντιμετωπίσουν τη διακομιδή ασθενών στα νοσοκομεία σε εξαιρετικά επείγουσες και απρόβλεπτες καταστάσεις.
Εντύπωση μάλιστα προκαλεί το γεγονός πως τόσο η κυβέρνηση όσο και το αρμόδιο υπουργείο δεν έλαβαν υπόψη πως τα πληρώματα των ασθενοφόρων του ΕΚΑΒ δεν είναι απλοί οδηγοί οχημάτων αλλά ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό που παρέχει εξειδικευμένες πρώτες βοήθειες και υπηρεσίες φροντίδας σε ασθενείς τη στιγμή του συμβάντος. Οι εξειδικευμένες δε γνώσεις και ικανότητες αυτού του προσωπικού είναι απαραίτητες για την υγεία των πολιτών και δεν μπορούν να αναπληρωθούν με διήμερες εκπαιδεύσεις στις πρώτες βοήθειες οδηγών άλλων κρατικών υπηρεσιών και σωμάτων ασφαλείας. Μάλιστα η νομοθετική αυτή πρωτοβουλία ήρθε ενώπιον της Βουλής εκ των υστέρων και πολύ αργά. Επρεπε πρώτα και για μια ακόμη φορά η επικαιρότητα να κατακλυστεί από ανθρώπινα δράματα για να θυμηθεί η κυβέρνηση το ΕΚΑΒ.
Οι ανάγκες όμως του ΕΚΑΒ και οι ελλείψεις σε ασθενοφόρα και προσωπικό ήταν γνωστές και πανθομολογούμενες, δεν προέκυψαν από τη μια μέρα στην άλλη. Αναμφίβολα η κυβέρνηση δεν προέβλεψε έγκαιρα ανάγκες του ΕΚΑΒ και καθυστέρησε να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες. Στην προηγούμενη κυβερνητική θητεία της ΝΔ η λειτουργία των νοσοκομείων, των κέντρων υγείας και του ΕΚΑΒ απαξιώθηκε πλήρως, ενώ στα χειρουργεία οι ασθενείς εξακολουθούν να ταλαιπωρούνται αναξιοπρεπώς λόγω της τραγικής υποστελέχωσης του συστήματος.
Επιπλέον, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας επέλεξε σκόπιμα να μην αξιοποιήσει τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά να διαθέσει κάτω από το 5% των συνολικών πόρων στην υγεία και με το άρθρο 10 του νόμου του 2022 να υπονομεύσει το ΕΣΥ, μετατρέποντας ένα κοινωνικό αγαθό σε αντικείμενο κερδοσκοπίας ιδιωτικών συμφερόντων. Επέλεξε να υπονομεύσει τη δωρεάν και καθολική παροχή υπηρεσιών υγείας στους πολίτες, ενώ η χώρα μας έχει τις τρίτες υψηλότερες ιδιωτικές δαπάνες για την υγεία και επέβαλε την ουσιαστική κατάργηση της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης των ιατρών του ΕΣΥ, οδηγώντας στη μετατροπή ενός δημόσιου και κοινωνικού αγαθού σε αντικείμενο της ιδιωτικής αγοράς.
Η λύση όμως για την αντιμετώπιση του μείζονος αυτού ζητήματος για το σύνολο της ελληνικής κοινωνίας είναι απλή και πασιφανής: άμεση πρόσληψη εκπαιδευμένου τακτικού προσωπικού με σύγχρονη παροχή κινήτρων χωρίς άλλη αναβολή, ώστε να καλυφθούν τα κενά και να λειτουργήσουν κανονικά οι υπηρεσίες, προς όφελος πρωτίστως των αδύναμων και μη προνομιούχων συνανθρώπων μας.