Μια χούντα γελοία

Μια χούντα γελοία
Η εξέγερση του Πολυτεχνείου μέσα από τον φακό του φωτορεπόρτερ Βασίλη Καραγεώργου (από την έκθεση φωτογραφίας στο Κέντρο Τεχνών του Δήμου Αθηναίων το 2015)

Από τα δημοσιεύματα της εποχής της χούντας έχουμε πολύ καλή εικόνα του αυταρχισμού, της πατριδοκαπηλίας, της λαμογιάς, του ρουσφετιού, του φανφαρονισμού της. Ομως η εικόνα των μαθητευόμενων κούτσουρων περνά χιουμοριστικά στις αναπαραστάσεις του δικτατορικού καθεστώτος που απευθύνονται σε ευρύ κοινό. Αποδόθηκε γλαφυρά στη «Λούφα και παραλλαγή» του Νίκου Περράκη. Το στρατιωτικό περιβάλλον προσφέρεται για να αυθαδιάσει στους χουντικούς με ανατρεπτική αισθητική και προσαρμοστική καπατσοσύνη. Απουσιάζουν μεν τα φρικτά βασανιστήρια, οι ρουφιάνοι, αλλά οι επίορκοι δεν γίνονται συμπαθητικοί.

Οσο ξεμακραίνουμε από τότε οι αναπαραστάσεις της δικτατορίας στα λαϊκά τηλεοπτικά θεάματα μοιάζουν ξεθυμασμένες στην αποτύπωση της αγριότητας της στρατοκρατίας. Χιουμοριστικά, ανάλαφρα ή διεκπεραιωτικά, το εγκληματικό σύμπαν που πέρασε συρματοπλέγματα στη σκέψη και ακρωτηρίασε την κοινωνία χάνεται. Εξαφανίζονται ο τρόμος από τη λαϊκή έκρηξη των Ιουλιανών, η αγανάκτηση που καταγραφόταν όλο και πιο «αντισυστημικά». Συνήθως παρουσιάζεται ένα καθεστώςκαρικατούρα, μια ξεθυμασμένη εξέγερση «έρωτα και αναρχίας», ούτε ένα συννεφάκι φρίκης. Αποφεύγουν όμως τον ασφαλή δρόμο αναπαράστασης. Αφθονα περιστατικά γέλιου και πολιτικά άψογη απόδοση της αποκρουστικής χούντας βλέπουμε στην ταινία «Ο Θανάσης στη χώρα της σφαλιάρας». Πιάνει το νήμα από τη δικτατορία Μεταξά. Σκηνές σαν την κόκκινη κουβέρτα, την παράταξη ασφαλιτών να αντιγράφουν τον Βέγγο που ουρεί, το φορτηγό που παιανίζει Θεοδωράκη, το «όχι» που γίνεται «ναι» στο παραβάν κ.ά. αποτελούν εποποιία γέλιου. Ωστόσο εκεί που απαιτείται γίνεται ρεαλιστική μέχρι αγριότητας.

Η αναθεώρηση της Ιστορίας, των νεκρών του Πολυτεχνείου, το δήθεν «οικονομικό θαύμα», η θρυλούμενη επταετής «τάξη και ασφάλεια» διεισδύoυν βαθύτερα. Στο μυαλό είναι ο στόχος, τον νου σας ε;

Documento Newsletter