Το ΠΑΣΟΚ-Κίνηµα Αλλαγής έχει εδώ και αρκετά χρόνια τοποθετηθεί ξεκάθαρα υπέρ της λειτουργίας µη κρατικών, µη κερδοσκοπικών πανεπιστηµίων στη χώρα µας. Τα οποία θα πρέπει να συµπληρώνουν και όχι να ανταγωνίζονται το υπάρχον δηµόσιο ακαδηµαϊκό τοπίο.
Σε αντίθεση µε προσεγγίσεις που βλέπουν την εκπαίδευση ως εµπορεύσιµο αγαθό, το ΠΑΣΟΚ-Κίνηµα Αλλαγής επιµένει στην παιδεία ως κοινωνικό αγαθό και επισηµαίνει την πρωτοκαθεδρία του δηµόσιου πανεπιστηµίου. Η πρόταση του Κινήµατος για τα µη κρατικά πανεπιστήµια προϋποθέτει την αναθεώρηση του άρθρου 16 του συντάγµατος, ώστε να τεθεί ένα σύγχρονο και κοινά αποδεκτό πλαίσιο λειτουργίας τους, που εξασφαλίζει τη µέγιστη δυνατή κοινωνική και πολιτική συναίνεση, που θέτει συγκεκριµένους κανόνες για όλους και δεν αφήνει περιθώρια για παρερµηνείες και άλλες σκοπιµότητες. Ενα πλαίσιο αρχών που θα περιλαµβάνει την υποχρεωτικά µη κερδοσκοπική λειτουργία τους, την οµαλή ένταξή τους στην ανώτατη εκπαίδευση µε έµφαση στην αποφυγή κορεσµού αντικειµένων σπουδών και τη διαµόρφωση κοινού πλαισίου διασφάλισης ποιότητας για όλα τα ιδρύµατα. Αυτές οι θέσεις αντικατοπτρίζουν την πλέον νοµικά στέρεη και προοδευτική πολιτική πρόταση για ένα δίκαιο και αποδοτικό εκπαιδευτικό σύστηµα, που θα ενισχύει την κοινωνική κινητικότητα και θα προωθεί την πρόοδο της γνώσης.
Η κυβέρνηση προχώρησε στην ψήφιση του νόµου για τα ιδιωτικά πανεπιστήµια µάλλον βιαστικά και χωρίς επαρκή και ευρύ διάλογο και τεκµηρίωση, δεδοµένης και της γενικευµένης αντίδρασης του συνόλου σχεδόν της ακαδηµαϊκής κοινότητας. Θα αναµέναµε τουλάχιστον, πριν η κυβέρνηση σπεύσει να νοµοθετήσει για τη δυνατότητα λειτουργίας παραρτηµάτων ξένων πανεπιστηµίων στην Ελλάδα, να προχωρήσει πρώτα σε µια νοµοθετική πρωτοβουλία για την ενίσχυση της δηµόσιας ανώτατης εκπαίδευσης. Για την αντιµετώπιση των προκλήσεων και προβληµάτων που αντιµετωπίζει και που σε µεγάλο βαθµό οφείλονται σε λάθη και παραλείψεις της ιδίας. Το µοντέλο που εισήγαγε η κυβέρνηση αντιµετωπίζει τα µη κρατικά πανεπιστηµιακά ιδρύµατα ως κοινές εταιρείες, µε όρους αγοράς, χωρίς να προβλέπονται κοινοί κανόνες ίδρυσης, λειτουργίας και αξιολόγησης της ποιότητας τόσο γι’ αυτά όσο και για τα δηµόσια πανεπιστήµια. Προσοµοιάζει περισσότερο µε το µοντέλο που εφαρµόζεται σε αναπτυσσόµενες οικονοµίες εκτός Ευρωπαϊκής Ενωσης και που απευθύνεται σε αγορές και κοινωνίες µε πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά από της Ελλάδας. Σε ό,τι δε αφορά την Ευρωπαϊκή Ενωση, η συντριπτική πλειονότητα των φοιτητών επιλέγει να σπουδάζει σε δηµόσια πανεπιστήµια, ενώ τα σχετικά λίγα ευρωπαϊκά ιδιωτικά ιδρύµατα ελέγχονται µεν από ιδιωτική νοµική οντότητα, όµως η πηγή χρηµατοδότησής τους είναι πλειοψηφικά δηµόσια.
Από την άλλη µεριά είναι αναµενόµενο ότι τις δυσµενέστερες επιπτώσεις από την εφαρµογή του νέου νόµου θα αντιµετωπίσουν τα περιφερειακά πανεπιστήµια τηςΜΗ ΚΡΑΤΙΚΑ χώρας µας. Ιδιαίτερα τα νησιωτικά και ακριτικά είναι απαραίτητο να ενισχυθούν για λόγους ισονοµίας, εδαφικής και κοινωνικής συνοχής και αποκέντρωσης, λαµβάνοντας υπόψη και τη ρήτρα νησιωτικότητας του άρθρου 101 του συντάγµατος, επικεντρώνοντας στις υποδοµές, τις εργασιακές θέσεις, τις ερευνητικές χρηµατοδοτήσεις, στη διεθνοποίηση, την εξωστρέφεια και την αυτοδιοίκηση.Εν κατακλείδι, είναι απαραίτητη η διαµόρφωση ενός πλαισίου που θα επιτρέπει την αρµονική συνύπαρξη δηµόσιων και µη κρατικών, µη κερδοσκοπικών πανεπιστηµιακών ιδρυµάτων, µε την εγγύηση της ποιότητας και της προσβασιµότητας στην εκπαίδευση, µε υπευθυνότητα και σύνεση, υπηρετώντας το συµφέρον της κοινωνίας και της επιστήµης.
