Ένα σαφές μήνυμα προς την Τουρκία έστειλαν οι ΗΠΑ με την απόφασή τους να άρουν προσωρινά και μερικώς το λεγόμενο εμπάργκο όπλων σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας (ITAR).
Την ανακοίνωση αυτή έκανε την Τρίτη προσωπικά προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, ο αμερικανος υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο.
Η άρση του εμπάργκο συμπεριλαμβάνεται στον νόμο για τον αμυντικό προϋπολογισμό των ΗΠΑ που πέρασε από την Ολομέλεια της Γερουσίας, θα έχει ισχύ για έναν χρόνο και θα μπορεί να ανανεώνεται σε ετήσια βάση. Δεν είναι ασφαλώς τυχαία η χρονική συγκυρία που ανακοινώνεται η αμερικανική απόφαση, καθώς το εμπάργκο είχε επιβληθεί προ 33 ετών και συγκεκριμένα το 1987.
Είναι προφανές ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ θέλησε να διαμηνύσει -καθώς η τουρκική προκλητικότητα χτυπά «κόκκινο»- ότι επιδιώκει να ενισχύσει τη σταθερότητα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Στον επίσημο λογαριασμό του κυπριακού ΥΠΕΞ στο Twitter τονίζεται χαρακτηριστικά: «Για την απόφαση των ΗΠΑ για μερική άρση εμπάργκο κατά της Κύπρου ενημέρωσε ο Υπoυργός Εξωτερικών Μ. Πομπέο τον ΠτΔ Ν. Αναστασιάδη. Ενίσχυση σχέσεων Κύπρου-ΗΠΑ στους τομείς άμυνας & ασφαλείας μετά την υπογραφή Δήλωσης Προθέσεων τον 11/18. Ανταλλαγή απόψεων για κατάσταση σε Ανατολική Μεσόγειο».
☎️ Για την απόφαση ΗΠΑ για μερική άρση εμπάργκο #ITAR κατά ενημέρωσε ο Υπ.Εξ. @SecPompeo τον ΠτΔ @AnastasiadesCY. Ενίσχυση σχέσεων στους τομείς άμυνας & ασφαλείας μετά την υπογραφή Δήλωσης Προθέσεων τον 11/18. Ανταλλαγή απόψεων για κατάσταση σε #EastMed #CYprob #Famagusta pic.twitter.com/TrllBGfVC2
— Cyprus MFA (@CyprusMFA) September 1, 2020
Νωρίτερα είχε προηγήθηκε τηλεφωνική επικοινωνία του Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, κατόπιν πρωτοβουλίας της αμερικανικής πλευράς. Κατά τη διάρκεια της συνομιλίας, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών προέβησαν σε λεπτομερή ανασκόπηση των εξελίξεων στην Ανατολική Μεσόγειο, των κινδύνων για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή ως αποτέλεσμα των προκλήσεων της Τουρκίας, με σαφή την τοποθέτηση του κ. Πομπέο ότι οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Ελλάδας και την επιτακτική ανάγκη προσήλωσης στον διάλογο, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου ως απαραίτητη προϋπόθεση για τη δημιουργία και εδραίωση συνθηκών σταθερότητας και ειρήνης στην περιοχή.
Σε ανάρτησή του στον επίσημο λογαριασμό του στο Twitter, ο Νίκος Αναστασιάδης τονίζει: «Χαιρετίζω την άρση του αμερικανικού εμπάργκο όπλων σε ό,τι αφορά μη φονικούς εξοπλισμούς. Μια θετική εξέλιξη που ενισχύει περαιτέρω τη διμερή σχέση ασφάλειας μεταξύ της Κύπρου και των ΗΠΑ.
Κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής μας επικοινωνίας με τον Μ. Πομπέο και οι δύο εκφράσαμε τις σοβαρές ανησυχίες μας για την ασταθή κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο. Τονίσαμε επίσης τη σημασία της μείωσης των εντάσεων στην περιοχή, λόγω της επιθετικής συμπεριφοράς της Τουρκίας.
Υπογράμμισα επίσης τις τουρκικές απειλές για το άνοιγμα της πόλης των Βαρωσίων και τις προσπάθειές μας να συνεχίσουμε τη διαπραγματευτική διαδικασία για το Κυπριακό».
During our phone call with @SecPompeo, we both expressed our serious concerns on the volatile situation in the Eastern Mediterranean. We further stressed the importance to ease tensions in the region, in view of #Turkey's aggressive behaviour. pic.twitter.com/hmZpEd6hr1
— Nicos Anastasiades (@AnastasiadesCY) September 1, 2020
Οργή από την Τουρκία
Η απόφαση των ΗΠΑ για μερική άρση του εμπάργκο όπλων προς τους Ελληνοκύπριους, δηλητηριάζει τις ελπίδες για ειρήνη στην Ανατολική Μεσόγειο και είναι ασύμβατη με το πνεύμα της συμμαχίας, ανέφερε αργά σήμερα το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.
Όπως υπογραμμίζει η ανακοίνωση: «Η σημερινή απόφαση των ΗΠΑ για την άρση του εμπάργκο όπλων κατά της Ελληνοκυπριακής Διοίκησης αγνοεί την ισότητα και την ισορροπία μεταξύ των δύο λαών στο νησί. Είναι βέβαιο ότι αυτή η απόφαση θα πλήξει τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού ζητήματος».
Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών τόνισε ότι σε μια περίοδο εν εξελίξει προσπαθειών για μείωση των εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, οι ΗΠΑ λαμβάνουν μια τέτοια απόφαση που είναι ασύμβατη με το πνεύμα της συμμαχίας.
«Αναμένουμε από τις ΗΠΑ να επανεξετάσουν την απόφασή τους και να υποστηρίξουν τις υπάρχουσες προσπάθειες για την επίτευξη ειρήνης και σταθερότητας στην περιοχή», συμπληρώνει η ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ, προειδοποιώντας πως σε διαφορετική περίπτωση: «Η Τουρκία, ως εγγυήτρια χώρα για την Κύπρο, θα λάβει αποφασιστικά τα απαραίτητα μέτρα για να εγγυηθεί την ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων σύμφωνα με τη νομική και ιστορική ευθύνη της».
