Έξι χρόνια μετά την εξαφάνιση της πτήσης MH370 δύο άνθρωποι που δίνουν μάχη για να μαθευτεί η αλήθεια μιλούν στο Documento για την πορεία και τις τρικλοποδιές στις έρευνές τους
Συνιστά ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια του αιώνα που διανύουμε. Στην εποχή των δορυφόρων, των υπερσύγχρονων ραντάρ, της παρακολούθησης και της πληροφορίας ένα ολόκληρο Boeing 777 εξαφανίστηκε μυστηριωδώς από προσώπου γης. Ο λόγος φυσικά για την πτήση MH370 της Malaysia Airlines.
Έξι χρόνια μετά το μυστήριο παραμένει άλυτο και τα ερωτήματα στοιχειώνουν τους συγγενείς των θυμάτων που επιζητούν εναγωνίως δικαίωση. Τουναντίον, όλο αυτό το διάστημα υπόκεινται στο μαρτύριο της σταγόνας ενώ έρχονται αντιμέτωποι με κλειστές πόρτες από τους κυβερνητικούς αξιωματούχους και περίσσια αδιαφορία. Σαν η Μαλαισία να θέλει απλώς να ξεχαστεί η υπόθεση. Η έρευνα έχει παγώσει, οι νέες πληροφορίες έρχονται με το σταγονόμετρο και η διάθεση των μαλαισιανών αρχών να δώσουν οριστικό τέλος στην υπόθεση δεν μοιάζει διόλου ενθαρρυντική, καθώς δεν απαντούν σε ένα πολύ βασικό ερώτημα: πού κατέπεσε το αεροπλάνο; Αυτό και μόνο ίσως είναι αρκετό για να ξετυλιχτεί το κουβάρι της πολύκροτης υπόθεσης και να προκύψουν απαντήσεις σε ακόμη δύο κομβικά υποερωτήματα: υπό ποιες συνθήκες κατέπεσε και γιατί;
Ο γολγοθάς των συγγενών
Η πτήση MH370 αποτελεί για τον περισσότερο κόσμο ένα μεγάλο μυστήριο. Ωστόσο για τους συγγενείς των θυμάτων σηματοδοτεί έναν πραγματικό εφιάλτη δίχως τέλος, έναν σύγχρονο γολγοθά που καλούνται καθημερινά να ανέβουν με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή θα μπει ένα οριστικό τέλος.
Έχασαν συγγενείς, φίλους, συνεργάτες. Από τη στιγμή που σημαντικό κομμάτι της ατράκτου ή οι σοροί των αγαπημένων προσώπων τους δεν έχουν εντοπιστεί, πολλοί εξ αυτών συνεχίζουν να πιστεύουν και συνάμα να ελπίζουν ότι ίσως κάπου, κάπως οι άνθρωποί τους να είναι ζωντανοί. Αυτή η στάση αναμονής και η παθητικότητα που επιδεικνύουν οι μαλαισιανές αρχές το τελευταίο διάστημα απλώς ρίχνουν περισσότερο αλάτι στις ανοιχτές πληγές των συγγενών που περιμένουν καρτερικά το δικό τους βάλσαμο. Σε κάθε περίπτωση αναμένουν δικαίωση. Τι σημαίνει για εκείνους δικαίωση; Να μάθουν τι πραγματικά συνέβη τη νύχτα της 8ης Μαρτίου του 2014.
Τον δικό της αγώνα δίνει και η Γκρέις Νέιθαν, μια νεαρή Μαλαισιανή μάχιμη δικηγόρος, εκπρόσωπος της ομάδας Voice 370, που όπως μαρτυρά το όνομα δίνει μάχη ώστε η «φωνή» της πτήσης MH370 να μη σιγήσει. Η Γκρέις έχασε τη μητέρα της, Αν Ντέιζι, στο μοιραίο Boeing. «Η μαμά μου υποτίθεται πως πετούσε για το Πεκίνο. Σπούδαζα στην Αγγλία εκείνη την εποχή. Μετά τα μεσάνυχτα μου τηλεφώνησε ο μπαμπάς μου και μου είπε να γυρίσω σπίτι. Δεν ήξερα γιατί. Απλώς επέστρεψα στη Μαλαισία. Υπέθεσα ότι έφτασε στο Πεκίνο επειδή έλαβα ένα τηλεφώνημα από τον μπαμπά μου» τονίζει μιλώντας στο Documento.
«Κανείς δεν ξέρει τι συνέβη στην πτήση MH370 και προσπαθούμε να συνεχίσουμε την αναζήτηση για να τη βρούμε και να ανακαλύψουμε τι συνέβη και γιατί. Γιατί ποτέ δεν επικοινώνησε με τον πύργο ελέγχου του Βιετνάμ αλλά έκανε απότομη στροφή και συνέχισε να πετάει για επτά ώρες χωρίς να ανιχνευτεί; Ολες αυτές οι ερωτήσεις δυνητικά μπορούν να απαντηθούν. Εως ότου βρεθεί το αεροπλάνο δεν γνωρίζουμε. Η επίσημη θεωρία που υποστηρίζεται από στοιχεία είναι ότι το αεροπλάνο ολοκλήρωσε την πτήση του στον νότιο Ινδικό Ωκεανό» λέει.
Κλειστές πόρτες
Η κ. Νέιθαν στηλίτευσε τη στάση των μαλαισιανών αρχών από την πρώτη κιόλας στιγμή. Καταγγέλλει μάλιστα ότι τους αντιμετώπισαν σαν δυνάμει απειλή: «Από την αρχή η στάση των αρχών ήταν να μας κλείσουν την πόρτα. Δεν ενδιαφέρονταν να είναι ανοιχτοί απέναντί μας και μας συμπεριφέρθηκαν σαν να ήμασταν απειλή. Δεν έρχονταν σε επαφή μαζί μας και δεν απάντησαν καμία φορά που προσπαθήσαμε να ρωτήσουμε. Αυτή ήταν η στάση τους» σχολίασε χαρακτηριστικά δίχως να μπορεί να κρύψει την ενόχλησή της.
Εν συνεχεία υποστήριξε πως δεν μπορούν να λάβουν επίσημη ενημέρωση για τυχόν επόμενα βήματα: «Η επίσημη έρευνα έχει παγώσει, δεν έχουμε ενημερωθεί για τα επόμενα βήματα. Η κυβέρνηση αλλάζει πολύ συχνά και νομίζω ότι σύντομα θα αλλάξει για τρίτη φορά τον τελευταίο χρόνο. Ηταν πολύ δύσκολο για εμάς να παρακολουθούμε και να επικοινωνούμε μαζί τους επειδή αλλάζουν ξανά προτού καλά καλά εγκατασταθούν στις θέσεις τους, όπως για παράδειγμα ο υπουργός Μεταφορών. Τώρα προσπαθούσαμε να πείσουμε εταιρείες να στείλουν προτάσεις για αναζήτηση “no care, no fee” (σ.σ.: πληρωμή μόνο σε περίπτωση που βρουν το αεροσκάφος), αλλά δεν τα καταφέραμε. Δεν υπάρχει εκπρόσωπος των αρχών της Μαλαισίας. Κανείς δεν θέλει να μιλήσει» σημειώνει.
«Δεν έχω λάβει καμία αποζημίωση. Υπάρχουν δύο επιλογές. Είτε συμβιβάζεστε είτε πηγαίνετε στο δικαστήριο. Η οικογένειά μου επέλεξε να πάει στο δικαστήριο. Η δίκη δεν έχει γίνει ακόμη, είναι σε εκκρεμότητα» υπογραμμίζει. Αναντίρρητα όμως η ελπίδα πεθαίνει τελευταία, καθώς συγγενείς των θυμάτων πιστεύουν ότι υπάρχει πιθανότητα να ξαναδούν τα αγαπημένα τους πρόσωπα ζωντανά: «Υπό αυτές τις συνθήκες είναι πολύ δύσκολο να δεχτείς ότι οι αγαπημένοι σου δεν είναι πια εδώ. Και για μερικούς ανθρώπους μέχρι να δουν το σημείο συντριβής ή το σώμα του αγαπημένου τους προσώπου, έως ότου δουν κάποια στοιχεία ότι οι δικοί τους δεν είναι πια μαζί τους, νομίζω ότι πιστεύουν ότι ο αγαπημένος τους μπορεί να είναι ακόμη ζωντανός. Προς το παρόν το αεροπλάνο δεν έχει βρεθεί. Δεν έχουμε ακόμη ιδέα πού είναι. Αρα είναι πιθανό όλοι να είναι ακόμη ζωντανοί» καταλήγει η Γκρέις Νέιθαν.
Κομμάτια της ουράς
Φως στην υπόθεση επιχειρεί να ρίξει ο Μπλέιν Γκίμπσον, Αμερικανός δικηγόρος και ιδιώτης ερευνητής ο οποίος, εν αντιθέσει με την επίσημη έρευνα που επικεντρώθηκε στην υποθαλάσσια αναζήτηση, όργωσε τις ανατολικές ακτές της Αφρικής δυτικά της περιοχής αναζήτησης βγάζοντας… λαβράκι.
«Υπάρχουν 32 συντρίμμια στη σχετική έκθεση. Από αυτά τα 32 κομμάτια που βρίσκονται στη σχετική αναφορά τα 17 τα έφερα εγώ ή άλλα άτομα μαζί μου» τονίζει μιλώντας στο Documento.
«Το πρώτο κομμάτι που βρήκα ήταν στις 27 Φεβρουαρίου 2016 στην Paluma Sandbank στη Μοζαμβίκη. Το αποκαλώ “no step” γιατί αναγράφει αυτές τις λέξεις και αποδείχτηκε ότι είναι τμήμα της ουράς του αεροπλάνου. Οταν βρέθηκε το συγκεκριμένο κομμάτι πολίτες από τη Νότια Αφρική συνειδητοποίησαν ότι είχαν βρει ένα ακόμη τον Δεκέμβριο, το οποίο είχαν κρατήσει. Τελικά αποδείχτηκε πως ανήκε στην πτήση MH370. Στη συνέχεια βρέθηκαν κι άλλα. Οπότε όταν διέρρευσε στον Τύπο η εύρεση του “no step” άλλοι ιδιώτες άρχισαν να αναγνωρίζουν συντρίμμια» αναφέρει ο Γκίμπσον, ο οποίος στο παρελθόν είχε δεχτεί ακόμη και απειλές για την ίδια του τη ζωή.
«Το επόμενο που βρήκα ήταν στη Μαδαγασκάρη, στο Île Sainte-Marie, όπου ο καθηγητής Τσέρι από την Αυστραλία και ο Ντέιβιντ Γκρίφιθ μου πρότειναν να πάω να ελέγξω. Εκεί βρήκα πέντε συντρίμμια τον Ιούνιο του 2016, συμπεριλαμβανομένου ενός που ήταν πολύ σημαντικό επειδή ήταν το περίγραμμα της τηλεόρασης στο πίσω μέρος του καθίσματος, που βρίσκεται μπροστά στα μάτια μας όταν καθόμαστε στην οικονομική θέση. Ηταν από το εσωτερικό της καμπίνας δηλαδή. Αυτό απέδειξε ότι η εσωτερική καμπίνα έχει καταστραφεί από πρόσκρουση».
«Ράγισε η καρδιά μου»
«Ηταν πολύ σημαντικό κομμάτι από τα συντρίμμια γιατί κυριολεκτικά έκανε την καρδιά μου να ραγίσει. Οταν το πήρα στα χέρια μου δάκρυα έτρεξαν από τα μάτια μου γιατί ίσως αυτό να ήταν το τελευταίο πράγμα που είδε κάποιος από τους επιβάτες. Από τα συντρίμμια συμπεραίνουμε ότι το αεροπλάνο δεν βρίσκεται ανέπαφο κάπου στον βυθό» υποστηρίζει.
«Συντρίμμια περίμεναν δύο χρόνια»
Ο Μπλέιν Γκίμπσον αφήνει σαφείς αιχμές για τη στάση των μαλαισιανών αρχών για δύο κομμάτια που… περίμεναν για δύο χρόνια στη Μαδαγασκάρη μετά τη δολοφονία του Ζάχιντ Ράζα. «Υπάρχουν άλλα δύο κομμάτια που βρέθηκαν τέλη του 2016 – αρχές του 2017. Τα παραδώσαμε, αλλά έμειναν στη Μαδαγασκάρη για δύο χρόνια επειδή ο Μαλαισιανός επίτιμος πρόξενος, που υποτίθεται ότι τα πήρε για να τα παραδώσει στη Μαλαισία, δολοφονήθηκε. Ετσι τα συντρίμμια έμειναν στη Μαδαγασκάρη για δύο χρόνια για να εξεταστούν, αλλά τελικά παραδόθηκαν στη Μαλαισία. Ελπίζω να δω την ανάλυση γιατί ένα από τα κομμάτια ήταν από τον κινητήρα του αεροπλάνου. Τα έλαβαν τον Σεπτέμβριο του 2019».
«Θέλω να δω τη Μαλαισία να δίνει στη δημοσιότητα τα ανεπεξέργαστα δεδομένα από τα στρατιωτικά ραντάρ. Ετσι ανεξάρτητοι ειδικοί θα τα αναλύσουν. Ξέρετε, οι στρατοί δεν θέλουν ποτέ να κοινοποιούν τα δεδομένα τους στον κόσμο, αλλά, Θεέ μου, έχουν περάσει έξι χρόνια και είναι μόνο για μια νύχτα. Δώστε τα στη δημοσιότητα» αναφέρει και καταλήγει: «Πρόκειται για την εύρεση της αλήθειας, όποια κι αν είναι». «Τα συντρίμμια μας λένε κάποια πράγματα. Μας λένε μερικά πράγματα για το σημείο όπου συνετρίβη το αεροπλάνο στον νότιο Ινδικό Ωκεανό, πιθανότατα σε γεωγραφικό πλάτος μεταξύ 36 και 28, πιθανώς κάπου κοντά στην περιοχή των ερευνών. Τα συντρίμμια μας λένε τον τρόπο που συνετρίβη: ήταν μια βίαιη πτώση που κατέστρεψε το αεροπλάνο, δεν ήταν προσθαλάσσωση. Το αεροπλάνο δεν είναι άθικτο κάτω από το νερό. Τα συντρίμμια δεν μας λένε ποιος ούτε γιατί» καταλήγει ο κ. Γκίμπσον.
Τι συνέβη στις 8 Μαρτίου 2014
Το ημερολόγιο δείχνει 8 Μαρτίου του 2014. Η πτήση MH370 των Μαλαισιανών Αερογραμμών, ένα υπερσύγχρονο Boeing 777-200R, μόλις έχει απογειωθεί από την Κουάλα Λουμπούρ της Μαλαισίας με προορισμό το Πεκίνο. Η πλειονότητα των συνολικά 239 επιβαινόντων είναι Κινέζοι. Αρκετοί ήταν από τη Μαλαισία ενώ οι υπόλοιποι από Ινδονησία, Αυστραλία, Ινδία και άλλες χώρες.
Μεταξύ των επιβαινόντων ήταν και δέκα παιδιά. Στο πιλοτήριο βρίσκονται ο κυβερνήτης Ζαχαρί Αχμάντ Σαχ, 53 χρόνων, για τον οποίο έχουν γραφτεί αναρίθμητα δημοσιεύματα με αιχμές για την προσωπική του ζωή, και ο Φαρούκ Χαμίντ, 27 ετών. Αρκετά λεπτά αργότερα βρίσκεται πάνω από τη Νότια Θάλασσα της Κίνας με κατεύθυνση προς Βιετνάμ. Αφού αποχαιρετά τον ελεγκτή εναέριας κυκλοφορίας της Κουάλα Λουμπούρ ξεκινά το μυστήριο, καθώς το αεροσκάφος κάνει απότομη στροφή νοτιοδυτικά. Πέταξε πάνω από τη Μαλαϊκή Χερσόνησο και γύρω από τη νήσο Πενάνγκ. Εν συνεχεία διατήρησε βορειοδυτική κατεύθυνση προς τη θάλασσα Ανταμάν στον Ινδικό ωκεανό έως ότου εξαφανίστηκε από τα ραντάρ έπειτα από περίπου επτά ώρες πτήσης.
Τα στοιχεία από τους δορυφόρους δείχνουν ότι η πορεία του αεροσκάφους ήταν έντονα πτωτική, κάτι που μεταφράζεται σε μη ομαλή προσγείωση και σε βίαιη πρόσκρουση στο νερό. Κοντολογίς, τα μέχρι τώρα στοιχεία, ενδείξεις και αποδείξεις είναι ότι το αεροπλάνο κατέπεσε.