Μέτρα για την αποφυγή της αυστηρής λιτότητας στο μέλλον προτείνει η Ευρωπαϊκή Οiκoνομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ). Στη γνωμοδότηση πρωτοβουλίας της με τίτλο «Διδάγματα για την αποφυγή αυστηρών πολιτικών λιτότητας στην ΕΕ», που εγκρίθηκε στη σύνοδο Ολομέλειας της ΕΟΚΕ, προτείνεται στα όργανα της ΕΕ να υλοποιούν, σε μελλοντικές περιπτώσεις κρίσης, πολιτικές που θα επιδιώκουν καλύτερη ισορροπία μεταξύ των δημοσιονομικών και των κοινωνικών στόχων.
«Στο μέλλον, τα όργανα της ΕΕ πρέπει να έχουν την αποκλειστική ευθύνη για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή των απαραίτητων προγραμμάτων προσαρμογής στην ΕΕ, ακόμα και σε περίπτωση εταιρικών σχέσεων με εξωτερικούς οργανισμούς» δήλωσε ο εισηγητής Χοσέ Λειράο. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι τα όργανα της ΕΕ πρέπει να αναλάβουν την ηγεσία των μελλοντικών προγραμμάτων προσαρμογής, εξασφαλίζοντας παράλληλα τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και των εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών επί ίσοις όροις με τα όργανα της ΕΕ, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τους άλλους οργανισμούς στη θέσπιση, την περιοδική παρακολούθηση και την αξιολόγηση αυτών των προγραμμάτων.
Εξάλλου, για τη βελτίωση της διαχείρισης κρίσεων στο μέλλον, η ΕΟΚΕ προτείνει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να δημιουργηθούν ένας Ευρωπαϊκός Οργανισμός Αξιολόγησης Πιστοληπτικής Ικανότητας και ένα ανεξάρτητο διεθνές όργανο για την αξιολόγηση της αξιοπιστίας και της αμεροληψίας των πραγματοποιούμενων αξιολογήσεων.
Η ΕΟΚΕ επιδοκιμάζει τους στόχους της Επιτροπής για την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ), τονίζοντας ότι μία μεταρρυθμισμένη και ολοκληρωμένη ΟΝΕ θα καταστήσει την ΕΕ πιο ανθεκτική σε ασύμμετρους κλυδωνισμούς και θα συμβάλει στην αποτροπή μελλοντικών κρίσεων.
Επιπλέον, η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να σχεδιάσει συμπληρωματικά προγράμματα για την οικονομική και κοινωνική ανάκαμψη των χωρών που αποτέλεσαν ή συνεχίζουν να αποτελούν πεδίο εφαρμογής πολιτικών λιτότητας. Αυτά τα προγράμματα πρέπει να εφαρμόζονται ταυτόχρονα ή στη λήξη ενός προγράμματος προσαρμογής. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει, επίσης, να αναπτύξει ευρωπαϊκή στρατηγική για την εξάλειψη της φτώχειας. «Παρότι ο αντίκτυπος των μέτρων λιτότητας διαφέρει από χώρα σε χώρα, πολύ συχνά υπήρξαν δραματικές επιπτώσεις όσον αφορά τις πολιτικές συνοχής και ένταξης, που προκάλεσαν, μεταξύ άλλων, μείωση του ΑΕΠ, αύξηση της ανεργίας και των δημοσίων ελλειμμάτων και μείωση των δημόσιων επενδύσεων και της κοινωνικής προστασίας» επισημαίνεται στη γνωμοδότηση. Γι’ αυτόν τον λόγο, η ΕΟΚΕ προτείνει τη θέσπιση «ειδικών κονδυλίων για τη δημιουργία θέσεων εργασίας σε τομείς όπως η επιστήμη, η μηχανική και η υγεία, οι οποίοι επλήγησαν ουσιαστικά από την διαρροή εγκεφάλων». «Πιστεύουμε ότι αυτά τα κονδύλια δύνανται να ενθαρρύνουν τους μετανάστες να επιστρέψουν και να τονώσουν την ανταγωνιστικότητα της χώρας τους» ανέφερε ο κ. Λειράο.
Υπό το φως των σημερινών και των επικείμενων προκλήσεων της αγοράς εργασίας, η ΕΟΚΕ φρονεί ότι η Επιτροπή πρέπει να προτείνει μέτρα για την αντιμετώπιση, σε επίπεδο ΕΕ και σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, της αύξησης της φτώχειας και τη διατήρηση της κοινωνικής προστασίας. Τα κράτη-μέλη καλούνται, επίσης, να εξετάσουν την ιδέα της θέσπισης κοινής βασικής, καθολικής ασφάλισης ανεργίας και ελάχιστου εισοδήματος διαβίωσης.
Σημειώνεται ότι η εν λόγω γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ βασίζεται σε διερευνητικές αποστολές στην Πορτογαλία, την Ελλάδα και την Ιρλανδία και στα συμπεράσματα δημόσιας ακρόασης με τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και εκπροσώπων οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.
