Το Documento δημοσιεύει τις συγκλονιστικές εξομολογήσεις δύο γυναικών που φέρονται να υπήρξαν θύματα αντιπρύτανη και καθηγητή Παιδαγωγικών του τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου στο Ναύπλιο, η δράση του οποίου εμφανίζεται πλέον να ήταν κοινό μυστικό, αφού οι φοιτητές του ιδρύματος μεταξύ τους τον αποκαλούσαν «γλίτσα» και «παιδέρα».
Ολα ξεκίνησαν τον Ιανουάριο του 2021, λίγο μετά την έκρηξη του ελληνικού #MeToo, όταν φοιτητές του τμήματος ξεκίνησαν συλλογή ανώνυμων μαρτυριών για περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης, τα οποία δυστυχώς είναι πολλά και δεν αφορούν συγκεκριμένη χρονική περίοδο ούτε μόνο τον εν λόγω καθηγητή.
«Είχε το βλέμμα της ικανοποίησης»
«Αυτό που με στοίχειωσε και τη στιγμή που το περιέγραφα στην αστυνομία βούρκωσα και έτρεμα ήταν το βλέμμα της ικανοποίησης που είχε με το που ακούμπησε το στήθος μου. Είχε ένα βλέμμα που έλεγε “τα κατάφερα, της έπιασα το στήθος και δεν θα μου κάνει και τίποτε”» λέει στο Documento η Α.Σ. (τα στοιχεία της είναι στη διάθεση της εφημερίδας), μια από τις φοιτήτριες που έχουν προχωρήσει σε καταγγελία, η οποία πλέον έχει αποφοιτήσει και τονίζει ότι πήρε δύναμη να μιλήσει για την παρενόχληση που υπέστη όταν είδε πως δεν ήταν μόνη.
«Οταν δημοσιεύτηκαν περιγραφές του περιστατικού κάποιος από τους συμφοιτητές μου με αναγνώρισε και δήλωσε ότι θα καταθέσει ως μάρτυρας γιατί ήταν μπροστά. Στην αρχή δίσταζα κάπως να μιλήσω επειδή ο καθηγητής έχει πίσω του πλάτες, εγώ δεν έχω τίποτε. Οταν όμως έμαθα ότι υπάρχει μάρτυρας διατεθειμένος να μιλήσει, επειδή μάρτυρες του περιστατικού υπήρχαν πολλοί, και ότι δεν θα με βγάλουν τρελή είπα ότι θα πάω να μιλήσω» είπε χαρακτηριστικά και περιέγραψε τη στιγμή της παρενόχλησης.
«Ημουν στο τέταρτο έτος, εαρινό εξάμηνο, έκανε ζέστη, φορούσαμε ελαφριά ρούχα. Είχαμε πάει στο μάθημά του και εκείνος ήθελε να δείξει ένα παιχνίδι και ζητούσε έναν εθελοντή για να παίξει μαζί του. Δεν ήθελε κανείς να σηκωθεί γιατί όλοι τον σιχαίνονταν. Ενιωσα άσχημα και είπα “άντε, δάσκαλε, θα ανέβω εγώ”. Σηκώθηκα λοιπόν και λέει ότι θα παίξουμε ένα παιχνίδι που πρέπει να έχεις δύο κουμπιά πάνω στο σώμα σου που το ένα κουμπί θα δηλώνει το “ναι” και το άλλο κουμπί θα δηλώνει το “όχι”. Και μου λέει: “Να, σαν αυτά” και μου πιάνει τα στήθη με τα δυο του χέρια. Εγώ πάγωσα. Τραβήχτηκα. Εκείνος, ενώ έκανε ένα βήμα πίσω, άρχισε να γελάει με ένα ηδονικό βλέμμα ικανοποίησης που με ακούμπησε. Δεν αντέδρασε κανείς από τους συμφοιτητές μου. Αφού τελείωσε το παιχνίδι είπε: “Ας χειροκροτήσουμε όλοι την Α.”. Χειροκρότησαν και τότε ήρθε κοντά μου, με πλησίασε, με έπιασε από κάτω από τους γοφούς, με σήκωσε πάνω του και όπως με έπιασε μου σήκωσε τη φούστα και φάνηκε σε όλη την τάξη το εσώρουχό μου και τα οπίσθιά μου. Ντράπηκα πάρα πολύ» λέει η Α. και σημειώνει: «Επειδή ένιωθα πολύ άσχημα και φοβόμουν έκανα αρκετό καιρό να ξαναπάω σε μάθημά του. Με έπιανε ταχυκαρδία».
Μετά τη δημοσίευση ορισμένων καταγγελιών συνεδρίασαν τόσο το τμήμα όσο και η σύγκλητος του ιδρύματος. Οπως είπε ο πρύτανης Αθανάσιος Κατσής μιλώντας στο Documento: «Ο καθηγητής έχει ζητήσει ακαδημαϊκή άδεια από το ίδρυμα για να διευκολύνει τις διαδικασίες, ενώ έχει παραιτηθεί από τη θέση του αντιπρύτανη». Ωστόσο μέχρι και σήμερα, σχεδόν ένα μήνα μετά, δεν έχει υπάρξει ουδεμία σχετική επίσημη ανακοίνωση από το πανεπιστήμιο. Σύμφωνα με τον Αθ. Κατσή: «Το ζήτημα είναι καθαρά διαδικαστικό και πρόκειται να αντικατασταθεί και επίσημα μόλις εκδοθεί το ΦΕΚ».
«Είναι πολύ σημαντικό ότι ενώθηκαν και οι παθούσες και οι μάρτυρές τους και έπειτα από αυτή την κινητοποίηση έχουν ενεργοποιηθεί κάποιες διαδικασίες του ιδρύματος και προσβλέπουμε ότι το πανεπιστήμιο θα κάνει τη δουλειά του, να θέτει δηλαδή έξω από τους κόλπους του ανθρώπους σαν αυτόν που, αντί να διδάξουν τα παιδιά, τα προσβάλλουν και τα κακοποιούν. Περιμένουμε και την εισαγγελία να κάνει το ίδιο» σημειώνει στο Documento η συνήγορος των καταγγελλουσών Αντωνία Λεγάκη.
«Είναι αδικήματα εξουσίας και όχι σεξουαλικά»
Κατά τη διάρκεια της φερόμενης τέλεσης των πράξεων ο εν λόγω καθηγητής ήταν αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών Υποθέσεων, δηλαδή αρμόδιος και προϊστάμενος του γραφείου που υποδέχεται τέτοιου είδους καταγγελίες για το ίδρυμα.
«Ακόμη μια φορά αποδεικνύεται ότι αυτά τα αδικήματα είναι αδικήματα εξουσίας και όχι μόνο σεξουαλικά, καθώς ο συγκεκριμένος διέπραττε αυτά τα αδικήματα κυρίως από τη στιγμή που έγινε αντιπρύτανης. Το γεγονός ότι ο συγκεκριμένος ηγείτο του γραφείου στο οποίο θα έπρεπε να καταγγέλλουν αντίστοιχες συμπεριφορές είναι κωμικοτραγικό και είναι ο λόγος που τα παιδιά δεν είχαν τη δυνατότητα να καταγγείλουν» υπογραμμίζει η Αντ. Λεγάκη και προσθέτει: «Ο συγκεκριμένος δεν πρέπει να παραπεμφθεί ποινικά επειδή κοίταζε ξελιγωμένα τα κορίτσια στο στήθος τους. Ζητάμε να παραπεμφθεί με την επιβαρυντική κακουργηματική περίσταση, διότι όταν άπλωνε τα χέρια του στις φοιτήτριες το έκανε ακριβώς επειδή υπήρχε αυτή η σχέση εξάρτησης από ανώτερο σε κατώτερο. Είναι σαφές και αυτονόητο ότι οι φοιτήτριες είναι εξαρτημένες από τον καθηγητή του πανεπιστημίου μέχρι να πάρουν το πτυχίο τους. Και στη συνάδελφό του στην οποία άσκησε αντίστοιχη κακοποιητική συμπεριφορά και τέτοιες πράξεις το έκανε από τη στιγμή που έγινε αντιπρύτανης. Οι πράξεις του είχαν να κάνουν αφενός με μη ποινικά αξιόλογα βλέμματα, λόγω των οποίων ο καθηγητής μεταξύ των φοιτητών είχε δυο ονόματα: το ένα ήταν “παιδέρας” και το άλλο ήταν “γλίτσας”, γιατί με αυτό τον τρόπο τα παιδιά περιέγραφαν πώς κοιτούσε τα κορίτσια στο στήθος, στα οπίσθια ή σε οποιοδήποτε άλλο σημείο. Αφετέρου, τα αμιγώς ποινικά αδικήματα αφορούν προσβολές γενετήσιας αξιοπρέπειας, από έργου εξυβρίσεις και σειρά άλλων προσβολών με πράξεις που διέπραξε απλώνοντας τα χέρια του. Τόλμησε να απλώνει τα χέρια του και να πιάνει φοιτήτριες κατά τρόπο που δεν μπορούσε κανείς να φανταστεί μέχρι να το κάνει. Κατά τρόπο που όμως στο συγκεκριμένο πανεπιστημιακό ίδρυμα ήταν γενικώς γνωστός. Ηταν ένας τρόπος με τον οποίο απευθυνόταν σχεδόν σε όλα τα κορίτσια».
«Να κάνουμε πράγματα με τα σώματα άλλων»
«Ημουν 18 χρόνων, είχα πάει με πολύ καλή διάθεση επειδή ήθελα να ασχοληθώ με τα παιδαγωγικά, οπότε ήθελα πολύ να παρακολουθήσω αυτό το μάθημα, με το οποίο πάγωσα από την αρχή» λέει στο Documento η Ρ.Δ. (τα στοιχεία της είναι στη διάθεση της εφημερίδας), άλλη μια από τις κοπέλες που έχουν καταγγείλει τον αντιπρύτανη.
Περιγράφοντας το δικό της βίωμα σημείωσε: «Αρχισα να αισθάνομαι άβολα επειδή μας έβαζε να κάνουμε πράγματα με τα σώματα άλλων συμφοιτητών μας. Εβαζε κοπέλες να ακουμπιούνται μεταξύ τους και να έχουν σωματική επαφή και αυτός τριγυρνούσε γύρω μας και κοιτούσε το σώμα μας ή ερχόταν και μας έπιανε με πρόφαση να μας διορθώσει και μέσα σε όλο αυτό είχε ένα ηδονιστικό βλέμμα το οποίο δεν μπορώ να περιγράψω. Κοιτούσε σαν να βλέπει πορνοταινία. Είναι πάρα πολύ περίεργο συναίσθημα για ένα παιδί που μόλις έχει δώσει πανελλήνιες και έχει μπει σε μια σχολή για να σπουδάσει και να κάνει καριέρα. Ετσι εγώ ένιωθα πολύ άβολα με αυτό το μάθημα και σταμάτησα να πηγαίνω. Πήγα σχεδόν τις μισές φορές».
Ο ίδιος μάλιστα, όπως καταγγέλλει η Ρ.Δ., της έστελνε μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στα οποία μάλιστα είχε έντονη δραστηριότητα. «Με είχε προσεγγίσει μέσα στο μάθημα και μου είχε πει “σε έχω κάνει add στο Facebook, γιατί δεν με έχεις δεχτεί;” Και του απάντησα ότι θα τον δεχτώ, δεν μπορούσα να κάνω και κάτι άλλο. Ημουν φοιτήτριά του, ψαρωμένη, φοβόμουν μη με κόψει. Αφού τον δέχτηκα, μου έστελνε μηνύματα, καρδούλες, λουλούδια, φιλάκια και διάφορα τέτοια, όπως έκανε σε πάρα πολλές κοπέλες» καταλήγει.
«Ο συγκεκριμένος, εκτός από τις συμπεριφορές αυτές, είχε και συγκεκριμένο προφίλ κακοποιητή το οποίο αφήνει και άλλα ερωτήματα. Τα παιδιά έχουν screenshots από τη σελίδα του στο Facebook, όπου ανερυθρίαστα φαινόταν να ακολουθεί προφίλ με ημίγυμνα κορίτσια που προσομοιάζουν σε ανήλικα. Θα έπρεπε τουλάχιστον, αν η κοινωνία και η πανεπιστημιακή κοινότητα είχαν λειτουργήσει, αυτός ο άνθρωπος να κρύβεται και να αισθάνεται ότι δεν είναι νομιμοποιημένη αυτή η συμπεριφορά. Το γεγονός ότι έτσι ασύδοτα είχε αυτήν τη διαταραχή σε πρώτο επίπεδο ανοιχτά και καθαρά σημαίνει ότι όλοι δεν έκαναν καλά τη δουλειά τους και δουλειά δεν είναι να ερχόμαστε στην ώρα μας στο μάθημα» υπογραμμίζει η δικηγόρος των καταγγελλουσών.
«Οταν τελείωσε το εξάμηνο έδωσα εξετάσεις και πήρα 9,5-10 με τις μισές παρουσίες που προαπαιτούνται. Ανεβαίναμε μαζί τη σκάλα και με σταμάτησε, ήρθε πάρα πολύ κοντά μου, έβαλε το χέρι του στη μέση μου και τινάχτηκα. Μετά με έπιασε από τον ώμο, με έσφιξε και μου είπε ενώ ήταν πάρα πολύ κοντά μου “είσαι η καλύτερή μου μαθήτρια, γι’ αυτό πήρες αυτό τον βαθμό”. Δεν μπορώ να περιγράψω πόσο γλοιώδες ήταν το ύφος του και πόση αηδία ένιωσα εκείνη την ώρα» εξομολογείται η Ρ.Δ.
«Ε όχι, δεν είναι έτσι αυτός ο χώρος!»
Η ίδια θέλοντας να καταρρίψει τα κλισέ και την κανονικοποίηση της κακοποίησης και της παραβίασης στον καλλιτεχνικό χώρο ξεκαθαρίζει ότι δεν έχει κανένας το δικαίωμα να πιάνει το σώμα του άλλου χωρίς τη συναίνεσή του.
«Επειδή η σχολή έχει να κάνει με θέατρο, η επαφή μεταξύ των ανθρώπων είναι κάπως αυτονόητη και για μένα αυτό είναι λάθος από τη βάση του. Δεν θέλω να με ακουμπάνε άσχετοι άνθρωποι και είναι πολύ λογικό. Για μένα η σαθρότητα ξεκινάει από κει. Υπάρχει αυτή η βλακεία που πλανάται ότι “εσείς του καλλιτεχνικού χώρου έτσι κάνετε μεταξύ σας”. Το είδαμε και σε άλλες καταγγελίες που έχουν βγει για ανθρώπους οι οποίοι διδάσκουν υποκριτική και εκτός της σχολής μας και έχουν μια δύναμη. Εβγαιναν στο φως υποθέσεις που έπιαναν σπουδαστές στα γεννητικά όργανα, στο στήθος, στους γλουτούς και τους έλεγαν “εμείς έτσι κάνουμε και πρέπει να το νιώσεις αυτό τώρα και να το δεχτείς”. Οταν πας να πεις κάτι όλοι λένε “έλα μωρέ, έτσι είναι αυτός ο χώρος”. Ε, δεν είναι έτσι αυτός ο χώρος. Και αυτό το στερεότυπο πρέπει και θέλουμε να αλλάξει» τονίζει η Ρ.Δ.
«Πρόκειται για πανεπιστημιακό δάσκαλο που διδάσκει φοιτητές, μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας, για να γίνουν και οι ίδιοι μετά δάσκαλοι σε μικρά παιδιά. Δίδασκε στους φοιτητές να διδάσκουν στα παιδιά πράγματα επιεικώς απαράδεκτα, ότι δεν θα πρέπει τα κορίτσια να φορούν φούστα με συγκεκριμένο μήκος ή δεν θα πρέπει τα αγόρια να έχουν μακριά μαλλιά, και αυτά ξεπερνούν τα όρια του γραφικού και γίνονται επικίνδυνα όταν τα παιδιά κληθούν να δώσουν εξετάσεις σε αυτά. Οταν αυτό είναι το μάθημα, τότε το σύνολο της ακαδημαϊκής κοινότητας έχει πρόβλημα και όχι μόνο ο συγκεκριμένος κακοποιητής» επισημαίνει με τη σειρά της η Αντ. Λεγάκη.