Τα αραβικά κράτη που έχουν ομαλοποιήσει ή σκέφτονται να βελτιώσουν τις σχέσεις με το Ισραήλ υφίστανται αυξανόμενη δημόσια πίεση να διακόψουν αυτές τις σχέσεις λόγω του πολέμου του Ισραήλ με τη Χαμάς. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το Μπαχρέιν, που ενώ ήταν ένα εκ των κρατών που υπέγραψαν τις συμφωνίες του Αβραάμ, αναγκάστηκε την Τετάρτη να αποσύρει τον πρεσβευτή του από το Ισραήλ.
Πίεση από το δρόμο
Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έχουν βγει στους δρόμους του Ραμπάτ και άλλων μαροκινών πόλεων για να υποστηρίξουν τους Παλαιστινίους. Παράλληλα, στο Μπαχρέιν – μια χώρα που σχεδόν ποτέ δεν επιτρέπει διαμαρτυρίες – η αστυνομία παρέμεινε σε επιφυλακή ενώ εκατοντάδες άνθρωποι παρέλασαν τον περασμένο μήνα, κυματίζοντας σημαίες και συγκεντρώνοντας μπροστά από την ισραηλινή πρεσβεία στη Μανάμα.
Οι διαδηλώσεις, που είναι ένα μέρος από τις διαμαρτυρίες σε όλη τη Μέση Ανατολή, παρουσιάζουν ένα άβολο δίλημμα για τις κυβερνήσεις που έχουν απολαύσει τα οφέλη των στενότερων στρατιωτικών και οικονομικών δεσμών με το Ισραήλ τα τελευταία χρόνια.
Στην Αίγυπτο, η οποία έχει δεσμούς με το Ισραήλ για δεκαετίες, διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν σε πόλεις και πανεπιστήμια, φωνάζοντας κατά καιρούς «Θάνατος στο Ισραήλ». Μια κοινοβουλευτική επιτροπή στην Τυνησία την περασμένη εβδομάδα προώθησε ένα σχέδιο νόμου που θα ποινικοποιούσε την ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ισραήλ.
Συμφωνίες του Αβραάμ
Στο Μαρόκο και το Μπαχρέιν, ο δημόσιος θυμός έχει μια πρόσθετη διάσταση. Οι ακτιβιστές απαιτούν την ανατροπή των συμφωνιών που επισημοποιούν τους δεσμούς με το Ισραήλ, υπογραμμίζοντας τη διχόνοια μεταξύ των κυβερνήσεων και της κοινής γνώμης.
Οι Συμφωνίες του Αβραάμ με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ είχαν στόχο την επίτευξη ευρύτερης αναγνώρισης του Ισραήλ στον αραβικό κόσμο. Άνοιξαν το δρόμο για εμπορικές συμφωνίες και στρατιωτική συνεργασία με το Μπαχρέιν, το Μαρόκο, το Σουδάν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ξεκινώντας το 2020. Οι αυταρχικοί ηγέτες τους — καθώς και Αμερικανοί και Ισραηλινοί αξιωματούχοι — συνεχίζουν να πλαισιώνουν τις συμφωνίες ως ένα βήμα προς μια «νέα Μέση Ανατολή» στην οποία οι στενότεροι δεσμοί θα μπορούσαν να προωθήσουν την ειρήνη και την ευημερία.
Οι συμφωνίες σηματοδότησαν μια μεγάλη διπλωματική νίκη για το Μαρόκο, επειδή οδήγησαν τις ΗΠΑ – και τελικά το Ισραήλ – να αναγνωρίσουν την κυριαρχία του πάνω στην αμφισβητούμενη Δυτική Σαχάρα.
Οι συμφωνίες οδήγησαν επίσης την Ουάσιγκτον να αφαιρέσει το Σουδάν από τον κατάλογο των κρατικών χορηγών της τρομοκρατίας, παρέχοντας σανίδα σωτηρίας για την κυβερνώσα στρατιωτική χούντα που πολεμά ένα κίνημα υπέρ της δημοκρατίας και τον αχαλίνωτο πληθωρισμό. Μεγάλες διαδηλώσεις κατά του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς δεν έχουν ξεσπάσει στο Σουδάν ή στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Περεταίρω ομαλοποιήσεις
Μια πολυαναμενόμενη συμφωνία μεταξύ Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας έχει γίνει λιγότερο πιθανή τώρα λόγω του πολέμου, ενώ πολλοί αναλυτές στη Δύση εκτιμούν ότι η σύγκρουση ευνοήθηκε από τους περιφερειακούς παίκτες, κυρίως το Ιράν, για να μη συμβεί μια ομαλοποίηση μεταξύ των δύο αυτών χωρών.
Οι πολέμιοι της εξομάλυνσης λένε ότι οι διαμαρτυρίες καθιστούν σαφές ότι οι κυβερνητικές νίκες που προέκυψαν από τις συμφωνίες δεν έκαναν τίποτα να συγκινήσουν την κοινή γνώμη.
