Και την Κυριακή 5 Σεπτεμβρίου το Documento συνεχίζει τη μεγάλη προσφορά του για να πλουτίσετε τη βιβλιοθήκη σας με βιβλία αφιερωμένα σε πτυχές της σύγχρονης ελληνικής ιστορικής και κοινωνικής πραγματικότητας. Αυτή την Κυριακή σειρά έχουν δύο τόμοι του HotDoc.History για τον νεοφιλελευθερισμό και για το κοινωνικό κράτος – που επιθυμεί διακαώς να κατεδαφίσει ο νεοφιλελευθερισμός. Και οι δύο τόμοι μαζί στην τιμή του ενός..
Νεοφιλελευθερισμός
Στο Hot.Doc History όλα όσα δεν μας λένε για τον Νεοφιλελευθερισμό
Η δημοκρατία δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά μέσον. Ρήση του «πατριάρχη» του νεοφιλελευθερισμού Φρίντριχ Χάγεκ που συμπλήρωσε: «Αν η δημοκρατία σημαίνει την ανεμπόδιστη βούληση της πλειοψηφίας… εγώ δεν είμαι δημοκράτης».
Στο βιβλίο του Hot.Doc History υπάρχουν απαντήσεις για τη διαστροφή των ελπιδοφόρων οραμάτων του Άνταμ Σμιθ αλλά και οι οποίες εξηγούν όλα τα δυστοπικά φαινόμενα της εποχής μας:
■ Την κοινωνία-ζούγκλα, που επικράτησε με το λεγόμενο «Τέλος της Ιστορίας» το 1990.
■ Τη δραματική επιβράδυνση κατά 400% της ανάπτυξης σε σχέση με την περίοδο του κεϊνσιανού υποδείγματος στη μεταπολεμική Ευρώπη. Του «φορντιστικού μοντέλου», που διαρκώς τροφοδοτούνταν από την εσωτερική ζήτηση και τη μαζική κατανάλωση, η οποία με τη σειρά της στηρίζονταν στην άνοδο των μισθών.
■ Την καταστροφή της εργατικής τάξης πρώτα, και της μεσαίας αστικής κατόπιν.
■ Τη θεσμοθέτηση της εκρηκτικής ανεργίας.
■ Τα ιλιγγιώδη κέρδη που αποσπούν οι χρυσοκάνθαροι του παγκοσμιοποιημένου χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού.
■ Τους παρασιτικούς φορολογικούς παραδείσους που αποστερούν από την πραγματική οικονομία αναπτυξιακούς πόρους.
■ Τους φραγμούς στην ταξική μετάβαση από τα κάτω στα πάνω.
■ Τη μονοπωλιακή ιδιοκτησίας της υψηλής τεχνολογίας σε data, 5G, τεχνητή νοημοσύνη, βιοτεχνολογία, η οποία αναβιώνει χαρακτηριστικά που παραπέμπουν σε φεουδαρχία.
■ Τον αυταρχικό εκτροχιασμό της φιλελεύθερης Δημοκρατίας που προαναγγέλλει το λυκόφως του κλασικού αστισμού.
Κοινωνικό κράτος
Μνήμες από τη μεγαλειώδη αυτή κατάκτηση στο Hot.Doc History
Ένα βιβλίο, αφιερωμένο σ΄ αυτό που λείπει περισσότερο στις μέρες μας. Στο Κράτος Πρόνοιας.
Αυτό που τις μεταπολεμικές δεκαετίες άπλωσε τις φτερούγες του πάνω από την «μεγάλη κοινωνία», προστατευτικά. Όχι κάτι τέλειο ή μια πανάκεια για όλες τις κοινωνικές νόσους. Ήταν όμως μια ασπίδα για τις καταιγίδες που ξεσπάνε απρόβλεπτα στις ζωές των ανθρώπων.
Γέννημα, αρχικά, του γερμανικού υπερσυντηρητισμού του Μπίσμαρκ. Για λόγους –έστω– εθνικιστικούς, ευγονικούς ή δημογραφικούς. Τη σκυτάλη πήραν οι βόρειοι Σοσιαλδημοκράτες και οι Βρετανοί Εργατικοί με τις πρώτες συντάξεις και τα επιδόματα ανεργίας στις αρχές του 20ού αιώνα.
Η παραδοσιακή Αριστερά συχνότερα ως αντιπολίτευση –κοινοβουλευτική ή κοινωνική– και σπανιότερα ως κυβέρνηση εισέφερε καθοριστικά. Εμβληματική η νομοθέτηση, στον μεσοπόλεμο, από το γαλλικό «Λαϊκό Μέτωπο» του 8ώρου και των πληρωμένων διακοπών. Όχι χωρίς οπισθοδρομήσεις.
Ειδικό κεφάλαιο αφιερώνεται στο μεταπολεμικό οικονομικοκοινωνικό μοντέλο της κεϊνσιανής συναίνεσης. Καθολική πρόσβαση στην ασφάλιση και πρόνοια που εξαρτιόταν από την ιδιότητα του πολίτη και όχι από τις εισφορές. Ήταν η εποχή του μεγάλου κοινωνικού «μπουμ» με την επιδίωξη αποφυγής καταστάσεων μακροοικονομικής ανισορροπίας (φτώχεια, ανεργία) ενός ανεξέλεγκτου καπιταλισμού.
Το κεϊνσιανό μοντέλο έπεσε θύμα του Δούρειου Ίππου του εφικτού και των ραγδαίων μεταβολών της τεχνολογικής επιτάχυνσης. Και μετά ήρθαν οι νεοφιλελεύθερες μέλισσες. Η αναστροφή του κύματος και η εμφάνιση του φονταμενταλισμού της αγοράς. Το φορντικό πρότυπο παραχώρησε τη θέση του στο μεταφορντικό. Η «νέα οικονομία» αναπτύχθηκε στους νέους δυναμικούς τομείς της ψηφιακής τεχνολογίας, τηλεπικοινωνίες, ρομποτική, πληροφορική. Η «ευελιξία» αποδιοργάνωσε την απασχόληση και κατέτμησε την αγορά εργασίας.
Στην κατακλείδα δίνονται επαρκείς απαντήσεις για την εγγενή παραδοξότητα της εποχής. Την ενίσχυση – αντί της ανατροπής – της κυρίαρχης, νεοφιλελεύθερης, ιδεολογίας η οποία προξένησε την οικονομική ύφεση. Και άφησε την ανθρωπότητα υγειονομικά ανοχύρωτη στη φονική επέλαση της Covid-19.