Παρά τις βελτιώσεις που καταγράφηκαν στα αποτελέσματα του τραπεζικού κλάδου το 2020, η πανδημία στοίχισε ακριβά στις ελληνικές τράπεζες καθώς τις οδήγησε σε μεγάλες ζημίες στο εννεάμηνο 2020 έναντι κερδών την ίδια περίοδο του 2019.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει η Τράπεζα της Ελλάδος στην τελευταία έκθεσή της για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, τα λειτουργικά αποτελέσματα των τραπεζών εμφάνισαν σημαντική βελτίωση στο εννεάμηνο 2020 για τρεις κυρίως λόγους. Πρώτον, επειδή ο δανεισμός από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με αρνητικά επιτόκια μείωσε τα έξοδα τόκων κατά 300 εκατ. ευρώ. Δεύτερον, επειδή τα έσοδα από μη τοκοφόρες εργασίες αυξήθηκαν κατά 60% και, τρίτον, επειδή τα έσοδα από χρηματοοικονομικές πράξεις, δηλαδή κυρίως τις συναλλαγές με ομόλογα του δημοσίου, υπερδιπλασιάστηκαν. Σε ό,τι αφορά τα λειτουργικά τους έξοδα, παρουσίασαν μικρή μείωση, κυρίως λόγω της μείωσης των δαπανών προσωπικού κατά 7,3% που επήλθε με τις επαναλαμβανόμενες εθελούσιες. Ετσι τα καθαρά έσοδα (λειτουργικά έσοδα – λειτουργικά έξοδα) των τραπεζών παρουσίασαν σημαντική αύξηση κατά 36,8%, προσεγγίζοντας τα 4 δισ. ευρώ και ενισχύοντας τα λειτουργικά τους κέρδη.
Χαμηλά στην ευρωζώνη
Με την ενίσχυση των λειτουργικών κερδών βελτιώθηκε ο δείκτης αποτελεσματικότητας των ελληνικών τραπεζών, παραμένοντας ωστόσο πολύ χαμηλότερος έναντι του μέσου όρου των τραπεζών της ευρωζώνης. Το γεγονός αυτό δηλώνει την επίμονη αδυναμία των ελληνικών τραπεζών να βγάλουν κέρδη, γεγονός που οφείλεται στο υψηλό ποσοστό των «κόκκινων» δανείων που επιβαρύνουν τους ισολογισμούς τους αλλά και στην πολιτική συρρίκνωσης του δανεισμού προς τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά που εφαρμόζουν εδώ και πολλά χρόνια. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αδυναμία αυτή επιμένει, μολονότι οι ελληνικές τράπεζες είχαν και το 2020 επιτοκιακό περιθώριο 2% (δανείζουν δηλαδή πολύ πιο ακριβά απ’ ό,τι δανείζονται), πολύ υψηλότερο συγκριτικά με τον μέσο όρο των τραπεζών της ευρωζώνης.
Αύξηση προβλέψεων
Ωστόσο παρά τις βελτιώσεις αυτές, λόγω της πανδημίας που σύμφωνα με πηγές της Τράπεζας της Ελλάδος αναμένεται να «κοκκινίσει» πρόσθετα δάνεια ύψους 8 έως 10 δισ. ευρώ, οι τράπεζες υποχρεώθηκαν να αυξήσουν τις προβλέψεις τους για πιστωτικό κίνδυνο, από 2 δισ. ευρώ το 2019 σε 4 δισ. ευρώ το 2020, με αποτέλεσμα στο εννεάμηνο να περάσουν σε προ φόρων ζημίες 512 εκατ. ευρώ έναντι κερδών 611 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Μετά τους φόρους η ζημία ανεβαίνει στα 688 εκατ. ευρώ έναντι κερδών 649 εκατ.
Σε ό,τι αφορά τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές κερδοφορίας των τραπεζών, η Τράπεζα της Ελλάδος σημειώνει ότι θα εξαρτηθούν από την εξέλιξη της πανδημίας, καθώς θα συνεχίσουν να επιβαρύνονται από μεγάλες προβλέψεις για τον πιστωτικό κίνδυνο.
Σε ό,τι αφορά το ύψος των «κόκκινων» δανείων υπήρξε επίσης βελτίωση κατά το εννεάμηνο 2020, με τον δείκτη τους να μειώνεται από 40,6% που ήταν στο τέλος Δεκεμβρίου 2019 σε 35,8% στο τέλος Σεπτεμβρίου 2020. Ωστόσο το πλήθος των «κόκκινων» δανείων που επιβαρύνουν τις ελληνικές τράπεζες αναμένεται να αυξηθεί ξανά στους προσεχείς μήνες, όσο θα αποσύρονται τα μέτρα στήριξης της οικονομίας λόγω πανδημίας και θα παύουν τα μορατόριουμ και τα άλλα υφιστάμενα μέτρα προστασίας των δανειοληπτών.
Με 20 δισ. εκατ. ευρώ σε μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας
Επενδύσεις ύψους 20 έως 25 εκατ. ευρώ στις μονάδες εκτροφής ψαριών σε Ελλάδα και Ισπανία, ανάπτυξη νέων προϊόντων υψηλότερης προστιθέμενης αξίας και είσοδο σε νέες αγοράς σχεδιάζει η Avramar, η εταιρεία που σχηματίστηκε από την ένωση του ομίλου Andromeda και των εταιρειών Νηρέας, Σελόντα και Περσεύς.
Η Avramar είναι η μεγαλύτερη εταιρεία του κλάδου των ιχθυοκαλλιεργειών στη Μεσόγειο, έχει συνολικό όγκο παραγωγής άνω των 70.000 τόνων και παρουσία σε περισσότερες από 30 αγορές. Στόχος της διοίκησης είναι η περαιτέρω ενδυνάμωση στις κύριες αγορές, που είναι η Ισπανία, η Ιταλία, η Ελλάδα και η Γαλλία, ενώ επιδιώκεται επέκταση σε νέες αγορές με έμφαση στην Αμερική, στον Καναδά, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και στην Ασία.
Εξαγωγές στην Απω Ανατολή
Χάρη σε ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα ενημέρωσης και προώθησης φρέσκων φρούτων προς τρίτες χώρες, στις 26 Ιανουαρίου έγιναν για πρώτη φορά εξαγωγές ελληνικών ακτινιδίων στην Απω Ανατολή. Το πρόγραμμα υλοποιείται στην Ελλάδα από την Κοινοπραξία Συνεταιρισμών Ο.Π. Ημαθίας με εκτελεστικό οργανισμό τη Novacert ΕΠΕ. Η υλοποίησή του ξεκίνησε το 2109 με τη δημιουργία τελωνειακών και φυτοϋγειονομικών πρωτοκόλλων μεταξύ Ελλάδας και Ν. Κορέας για πρώτη φορά και σε εθνικό επίπεδο, συνεχίστηκε με επιτόπου επιθεωρήσεις Νοτιοκορεατών ελεγκτών υπό τις αυξημένες απαιτήσεις ασφαλείας που έφερε η πανδημία κι έτσι μια νέα αγορά που περιλαμβάνει τρεις ασιατικές χώρες, τη Νότια Κορέα, την Ιαπωνία και το Βιετνάμ, άνοιξε για το ελληνικό ακτινίδιο.
Γυρίζει σελίδα με πωλήσεις 82 εκατ. ευρώ
Τα 82 εκατ. ευρώ έφτασαν οι συνολικές πωλήσεις της Creta Farms το 2020, ενώ τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων διαμορφώθηκαν στα 4,6 εκατ. ευρώ. Επίσης ενισχύθηκε η ρευστότητα της εταιρείας με 13 εκατ. ευρώ ταμειακά διαθέσιμα στο τέλος του 2020.
Οπως σημειώνεται σε σχετική ανακοίνωση, η Creta Farms έχει γυρίσει σελίδα οριστικά, κατορθώνοντας με τη στήριξη του νέου στρατηγικού επενδυτή Impala Invest BV μέσα σε μόλις λίγους μήνες να ανακάμψει δυναμικά στην εγχώρια αγορά.
Κι όμως νίκησαν οι Ολλανδοί
Μπορεί η πλευρά Καλλιτσάντση να πάλεψε με κάθε εργαλείο για να διατηρήσει τον έλεγχο της Ελλάκτωρ, όμως οι Ολλανδοί της Reggeborgh έκαναν την έκπληξη καθώς στη γενική συνέλευση οι μέτοχοι ενέκριναν με ποσοστό 61% την πρότασή τους για ανάκληση του προηγούμενου ΔΣ υπό τον Σάκη Καλλιτσάντση και για ορισμό νέου, με επικεφαλής τον πρώην πρόεδρο του ΤΑΙΠΕΔ Αρη Ξενόφο, ενώ καταψήφισαν σε ποσοστό 88% την πρόταση Καλλιτσάντση για αύξηση κεφαλαίου
της Ελλάκτωρ. Η νίκη του ολλανδικού κατασκευαστικού ομίλου Reggeborgh ήταν έκπληξη γιατί πλήθος από ενδείξεις υποδείκνυαν ότι η προσπάθειά της να πάρει τον έλεγχο της Ελλάκτωρ θα ναυαγούσε.
Ενδεικτικά: η τοποθέτηση των δύο μεγάλων ανεξάρτητων αμερικανικών εταιρειών ISS και Glass Lewis, που προσφέρουν υπηρεσίες proxy advisor σε θεσμικούς επενδυτές, υπέρ της απόρριψης των προτάσεων των Ολλανδών, η καταγγελία στην Ευρωπαϊκή Αρχή
Ανταγωνισμού με την οποία υποστηρίχτηκε ότι η Reggeborgh ακολουθεί στρατηγική δημιουργίας μονοπωλίου στις ελληνικές κατασκευές, ακόμη και η προσπάθεια να ματαιωθεί η ΓΣ των μετόχων με κατάθεση ασφαλιστικών μέτρων από το εφοπλιστικό δίδυμο Καϋμενάκη – Μπάκου.
Να όμως που οι συσσωρευμένες οφειλές της Ακτωρ και της Ελλάκτωρ προς τους εργολάβους της βάρυναν κατά της διοίκησης Καλλιτσάντση και έδωσαν τη νίκη στους Ολλανδούς.