Mε λαούτο και κοντραμπάσο: 23 νέα συγκροτήματα παραδοσιακής μουσικής εμπνέονται από τη Δόμνα Σαμίου

Mε λαούτο και κοντραμπάσο: 23 νέα συγκροτήματα παραδοσιακής μουσικής εμπνέονται από τη Δόμνα Σαμίου
Δόμνα Σαμίου

Ο Σωκράτης Σινόπουλος, καλλιτεχνικός διευθυντής της 2ης Συνάντησης Νέων Συγκροτημάτων Παραδοσιακής Μουσικής, μας δίνει όλες τις πληροφορίες και μας εξηγεί γιατί αυτές οι μουσικές γοητεύουν τους νέους.

Με τίτλο παρμένο από ένα από τα αγαπημένα παραδοσιακά τραγούδια της Δόμνας Σαμίου, «Της τριανταφυλλιάς τα φύλλα» –που προέρχεται από το Μπαϊντίρι της Σμύρνης και το έμαθε η Δόμνα Σαμίου από τη μητέρα της–, ο Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου διοργανώνει συνάντηση νέων συγκροτημάτων παραδοσιακής μουσικής για δεύτερη χρονιά. Την καλλιτεχνική διεύθυνση της εκδήλωσης έχει ο διεθνώς αναγνωρισμένος μουσικός Σωκράτης Σινόπουλος και στενός συνεργάτης της Δόμνας Σαμίου έως το τέλος της ζωής της.

«Η Δόμνα Σαμίου είχε πολύ σημαντική προσφορά στους τομείς της έρευνας και κυρίως της ερμηνείας της παραδοσιακής μουσικής. Εχει αφήσει ηχογραφήσεις αναφοράς σε πολυάριθμα τραγούδια και σκοπούς από όλη την Ελλάδα. Οι δουλειές της ήταν πάντα καλαίσθητες. Τη γνώρισα όταν ήμουν 17 χρόνων. Επαιζα ήδη αξιοπρεπώς ένα σπάνιο όργανο, την πολίτικη λύρα, και με κάλεσε η ίδια για να με γνωρίσει. Και αυτό μόνο είναι αρκετό για να περιγράψει το ενδιαφέρον της για τους νέους. Κουβαλάω όλα αυτά που έμαθα και άκουσα δίπλα της σαν τα πολυτιμότερα εφόδια στη ζωή μου» λέει μιλώντας στην εφημερίδα ο Σωκράτης Σινόπουλος.

Οι Δυνάμεις του Αιγαίου μιλούν στο Documento

Σίγουρα η Δόμνα Σαμίου θα υποστήριζε αυτό το εγχείρημα δεδομένου του πάθους της για μετάδοση της γνώσης στις νεότερες γενιές. «Θα μπορούσε κάλλιστα να είναι και δική της ιδέα όλο αυτό. Νομίζω βλέπει από εκεί πάνω όλα αυτά τα παιδιά και καμαρώνει!».

Στη φετινή συνάντηση (28 και 29/9) περισσότεροι από 200 νέοι μουσικοί και τραγουδιστές εμπνέονται από την προσωπικότητα της Δόμνας Σαμίου και τον πολύτιμο θησαυρό που άφησε παρακαταθήκη. «Το σκεπτικό αρχικά ήταν να προσφερθεί ένας τρόπος να παρουσιάσουν οι νέοι μουσικοί που ασχολούνται με την παραδοσιακή μουσική τη δουλειά τους σε ευρύτερο κοινό. Κάτι που δεν είναι εύκολο, ειδικά σε αυτήν τη μουσική η οποία εκτιμώ ότι δεν υποστηρίζεται ιδιαίτερα από τους θεσμούς. Στην πορεία όμως, μετά την πρώτη συνάντηση το 2017, διαπιστώσαμε ότι στάθηκε αφορμή για να σχηματιστούν συγκροτήματα τα οποία στη συνέχεια συνέχισαν τον δρόμο τους. Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό, οι συναντήσεις αυτές φέρνουν τους νέους μουσικούς πιο κοντά και δημιουργούν σύνολα και παρέες» μας λέει ο καλλιτεχνικός διευθυντής της μουσικής συνάντησης.

Σωκράτης Σινόπουλος Δόμνα Σαμίου παραδοσιακή μουσική
Σωκράτης Σινόπουλος

 

Η παράδοση παραμένει ζωντανή

Στη συναυλία θα συμμετέχουν «νέοι μουσικοί που συχνά, όσοι έρχονται από την περιφέρεια, έχουν μάθει μουσική στον τόπο καταγωγής τους με τον πατροπαράδοτο τρόπο της προφορικότητας και άλλοι, οι περισσότεροι πλέον, οι οποίοι σπουδάζουν τη μουσική στα μουσικά σχολεία, σε σχολές ή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αρκετοί μάλιστα συνδυάζουν και τους δύο τρόπους μάθησης της μουσικής». Θα ακουστούν όλα σχεδόν τα γνωστά όργανα από τις ελληνικές παραδόσεις: λύρα, λαούτο, σαντούρι, κανονάκι κ.ά. Συχνά οι ορχήστρες εμπλουτίζονται και με όργανα όπως το ακορντεόν ή το κοντραμπάσο, ενώ πολύ σημαντική παρουσία έχουν βέβαια και οι φωνές. Τα συγκροτήματα θα μας δώσουν αντιπροσωπευτικές μουσικές από όλη την Ελλάδα και κάποιες διασκευές ή ακόμη και νέες συνθέσεις, με άμεσες αναφορές στις παραδόσεις.

Οι νέοι μουσικοί θα πειραματιστούν μεταφέροντας στο σήμερα τους παραδοσιακούς ήχους. «Ευτυχώς οι νέοι αντιλαμβάνονται την παραδοσιακή μουσική ως κάτι που εξελίσσεται. Δεν υπάρχουν πια οι αγκυλώσεις και οι εμμονές του παρελθόντος. Αυτό εκτιμώ ότι είναι απόλυτα υγιές. Οι μουσικές αυτές είναι σαν ζωντανοί οργανισμοί και πιστεύω ότι αυτός είναι ο λόγος που ασκούν γοητεία, ειδικά στους νέους». Σε αυτό το ενδιαφέρον έχουν συμβάλει και οι αντίστοιχες πανεπιστημιακές σχολές, τα μουσικά σχολεία και ιδιωτικοί φορείς που ασχολούνται με τη διοργάνωση σεμιναρίων και συναυλιών. «Υπάρχει μια διαρκής ανάπτυξη του χώρου της μουσικής που σχετίζεται με τις παραδόσεις. Είναι επίσης άξιο λόγου το γεγονός ότι υπάρχουν και αρκετοί μουσικοί που έρχονται από το εξωτερικό για να σπουδάσουν κάποιο παραδοσιακό όργανο στην Ελλάδα». Με ποιον τρόπο μπορεί να έρθει η παράδοση στο σήμερα, ώστε να μας αφορά; «Αν δεν την αναπαράγουμε άκριτα αλλά αν επιλέξουμε από αυτήν ό,τι μας εκφράζει. Υπάρχουν πάντως και προσπάθειες διασκευής του ρεπερτορίου που ξεκινούν από ειλικρινείς προθέσεις και έχουν πολύ ενδιαφέρον. Θα υπάρχουν και μερικές τέτοιες –πειραματικές ας τις πω– προσεγγίσεις στο διήμερο της 2ης Συνάντησης» απαντά.

Ο Καλλιτεχνικός Σύλλογος Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου συνεχίζει το έργο της ιέρειας της παραδοσιακής μουσικής και αποτελεί ένα εργαλείο γνωριμίας με το έργο της τόσο για τους φιλόμουσους όσο και για τους μελετητές. Επίσης διατηρεί τη χορωδία που ίδρυσε η ίδια. Τη διεύθυνσή της εδώ και τέσσερα χρόνια –καθώς και τη διδασκαλία της χορωδίας της συνάντησης– έχει αναλάβει η Κατερίνα Παπαδοπούλου, στενή συνεργάτιδα της Σαμίου. «Η εικόνα είναι πολύ ενθαρρυντική διότι κάθε χρόνο υπάρχουν όλο και περισσότεροι ενδιαφερόμενοι που θέλουν να ξεκινήσουν μαθήματα τραγουδιού» λέει ο κ. Σινόπουλος.

Τα συγκροτήματα που συμμετέχουν

Κυρατζήδες, Πεντάηχον, Μουσικό Σχολείο Ιλίου, Θρακιώτικη Σπείρα, The Worksongs Project, Mare Nostrum, KIRKI, Λεφτοκάρυα Σύνολο Παραδοσιακής Μουσικής Ιεράς Μητροπόλεως Αλεξανδρούπολης, Kocaman Ensemble, En Trata, Abdal, People of the Wind, Γης Μαδιάμ, Απλό Τρίο, Σεκέρ Παρέα, Μελτέμια, Harman, Αλάσια Τρίο, Αθιβολές, Αμορόζα, Ντιλγκιρούδι, Τριζάλια και η Χορωδία Δόμνα Σαμίου

INF0

28 & 29/9, Ξέφωτο Πάρκου Σταύρος Νιάρχος. Eίσοδος ελεύθερη, αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος

Τα Ριζά: Ο αρχέγονος ήχος της θάλασσας [Συνέντευξη]

Documento Newsletter