Αντιμέτωπη με την κατάρρευση των αφηγημάτων της τόσο στο πεδίο της ενεργειακής κρίσης, όσο και των ελληνοτουρκικών αναμένεται να έρθει η Αθήνα στη Σύνοδο Κορυφής το διήμερο 30-31 Μαΐου στις Βρυξέλλες. Ελληνοτουρκικά, ενεργειακή κρίση και ακρίβεια και η σύνδεσή τους με τις ευρωπαϊκές αποφάσεις καίνε τον Κυριάκο Μητσοτάκη, που μαζί με αυτά κουβαλά και τις δεσμεύσεις του στο εφοπλιστικό κεφάλαιο.
Με τον πληθωρισμό του Μαΐου να αναμένεται σήμερα να ανακοινωθεί και να σημειώνει ρεκόρ μεγαλύτερο και από το 10,2% του Απριλίου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσήλθε χτες στη Σύνοδο Κορυφής με την ατζέντα του να βαραίνει από τη σωρεία των δεσμεύσεών του στην κοινωνία και το εφοπλιστικό κεφάλαιο, αναζητώντας σανίδα σωτηρίας στις ευρωπαϊκές αποφάσεις. Στην ατζέντα του και η νέα έξαρση της τουρκικής επιθετικότητας, με τις διαστάσεις της να τον εκθέτουν ακόμα περισσότερο.
Ενάμιση χρόνο μετά από την αμίμητη δήλωση πως «η απειλή των κυρώσεων είναι το καλύτερο εργαλείο για να ασκήσουμε πίεση για να αλλάξει συμπεριφορά η γειτονική χώρα» και με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις στο χειρότερο σημείο των τελευταίων ετών, η έλλειψη της τουρκικής προκλητικότητας από την ημερήσια διάταξη είναι προκλητικά εξόφθαλμη. Ο ίδιος ο Κυρ. Μητσοτάκης έκανε μία αναφορά στην «ενημέρωση» που θα παράσχει στους ομολόγους του των κρατών μελών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με την επιδίωξη μίας αναφοράς στην κοινή ευρωπαϊκή απόφαση, ή πολύ περισσότερο μίας απόφασης για κυρώσεις έναντι της Τουρκίας να προκύπτει εξίσου οφθαλμοφανής.
Το παραπάνω έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τις ελπίδες που η κυβέρνηση καλλιεργούσε το προηγούμενο διάστημα με τις πολεμοχαρείς αποφάσεις που έφεραν τη χώρα «στη σωστή πλευρά της ιστορίας» αναφορικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία, με επιχείρημα τη «βοήθεια των συμμάχων, εάν χρειαστεί». Πιθανότατα εκεί στόχευε και η αναφορά του πρωθυπουργού πως «η Ελλάδα αντιμετωπίζει αυτές τις προκλήσεις με αυτοπεποίθηση και με αποφασιστικότητα. Είμαστε μία χώρα η οποία έχει το Διεθνές Δίκαιο με το μέρος της, έχουμε ισχυρούς συμμάχους και φυσικά έχουμε επενδύσει ακόμα περισσότερο στην αποτρεπτική μας δυνατότητα, έτσι ώστε να μην επιτρέψουμε σε κανέναν να αμφισβητήσει την κυριαρχία και τα κυριαρχικά μας δικαιώματα».
Αντίστοιχη ήπια στάση τήρησε τη Δευτέρα και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, που στην εισαγωγική του τοποθέτηση κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών της Δευτέρας δεν επεφύλασσε ούτε σχόλιο για τις τελευταίες δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και για ενδεχόμενες επιδιώξεις δήλωσης στήριξης της ελληνικής κυβέρνησης από τα υπόλοιπα κράτη μέλη στη Σύνοδο Κορυφής, παρά μόνο αφού ερωτήθηκε σχετικά. Ακόμα και όταν ερωτήθηκε εάν θα τεθεί ζήτημα κυρώσεων, ο Γιάννης Οικονόμου επανέλαβε πως ο πρωθυπουργός «θα ενημερώσει τους Ευρωπαίους εταίρους», συμπληρώνοντας πως «η προκλητική στάση της Τουρκίας νομίζω ότι έχει καταδικαστεί με όλους τους τρόπους από τους Ευρωπαίους ηγέτες και σε μια περίοδο μάλιστα που η Ευρώπη, και ο κόσμος ολόκληρος, υφίσταται τις συνέπειες της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία».
Σε κάθε περίπτωση, είναι εντυπωσιακοί οι χαμηλοί τόνοι που τηρούνται για τα ελληνοτουρκικά από τους Ευρωπαίους εταίρους, με χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Γερμανίας, που «παρακολουθεί με προσοχή» τα ελληνοτουρκικά, και μάλιστα με την προτροπή «να υπάρξει συνεννόηση μεταξύ τους με συνομιλίες» μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, που προκάλεσε αίσθηση στην Αθήνα.
Αγώνας για τους Έλληνες εφοπλιστές
Την ίδια ώρα, σε πλήρη αντιδιαστολή είναι η ελληνική διπλωματία και οι ευρωπαϊκές αντιδράσεις αναφορικά με τα συμφέροντα του εφοπλιστικού κεφαλαίου και το «θρίλερ» των δύο πετρελαιοφόρων στο Ιράν. Σημειώνεται πως για την «κατάληψη από τις ιρανικές αρχές» των δύο ελληνόκτητων πλοίων στον Περσικό Κόλπο προχώρησε άμεσα η Κομισιόν σε παρέμβαση, τονίζοντας εκτός από την ανησυχία της πως «αμέσως θέσαμε το ζήτημα της κατάσχεσης στις ιρανικές αρχές και εκφράσαμε την έντονη ανησυχία μας για αυτές τις πράξεις και ζητάμε ταχεία διευκρίνιση, επίλυση και αποκλιμάκωση».
Το θέμα του ελληνικού εφοπλιστικού κεφαλαίου έχει από καιρό τεθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο για άλλον λόγο, που δεν είναι άλλος από τις χρυσές δουλειές που κάνουν με το ρωσικό φυσικό αέριο, παρά τις κορώνες περί ανάγκης απεξάρτησης της Ευρώπης από αυτό. Άλλωστε, μέσα στον τελευταίο χρόνο, οι Έλληνες εφοπλιστές έχουν τριπλασιάσει το μερίδιό τους στις μεταφορές πετρελαίου από τη Ρωσία, ακόμα και για τρίτες χώρες. Επίσης, πριν από δέκα ημέρες, δημοσιεύματα της Deutsche Welle και των Financial Times κατέγραψαν πως η Ελλάδα, μαζί με την Κύπρο και τη Μάλτα αντιτάσσονται και μπλοκάρουν μία απαγόρευση στα δεξαμενόπλοια από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο.
Επιμένουν στην «ευρωπαϊκή λύση», με την οικονομία στα όριά της
Μπορεί ο πήχης πλέον για την κυβέρνηση να έχει χαμηλώσει αναφορικά με τις επιδιώξεις από τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όμως θα πρέπει να υπογραμμιστεί πως πρόκειται για τη Σύνοδο στην οποία προσέβλεπε εδώ και σχεδόν τρεις μήνες η ελληνική κυβέρνηση για τη λήψη «ευρωπαϊκής λύσης» για την ενεργειακή κρίση, αρκούμενη σε πλημμελής λύσεις στήριξης. Σήμερα, όλες οι πληροφορίες συντείνουν πως ούτε σε αυτή τη συγκυρία αναμένεται μία τέτοια απόφαση.
Παρόλα αυτά, ο πρωθυπουργός εξακολουθεί να κρατά ψηλά τις δικές του προτάσεις για την επιβολή ευρωπαϊκού πλαφόν στη χονδρική τιμή φυσικού αερίου, ενώ σε υψηλούς τόνους κινήθηκε και για την επιβολή νέων κυρώσεων κατά της Ρωσίας, με επίκεντρο την απαγόρευση εξαγωγών πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου προς την Ευρωπαϊκή Ένωση από τη Ρωσία, με τη σημείωση πως «θεωρώ ότι οι επιμέρους ενστάσεις κρατών-μελών μπορούν να καμφθούν για να καταλήξουμε, τελικά, στο επιθυμητό αποτέλεσμα».
Ωστόσο, όπως έχει γίνει γνωστό, αντιπρόσωποι των 27 εξέτασαν την Κυριακή νέα πρόταση, που προβλέπει την προσωρινή εξαίρεση πετρελαιαγωγού-κλειδιού για την Ουγγαρία από το εμπάργκο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πετρέλαιο της Ρωσίας, καθώς οι Ούγγροι απειλούν να εμποδίσουν το έκτο κυρώσεων σε βάρος της Μόσχας. Κατά τα όσα έχουν γίνει γνωστά, Γαλλία και άλλες χώρες στηρίζουν εμπάργκο του ρωσικού πετρελαίου διά θαλάσσεις, αλλά εξαίρεση «προς το παρόν» του πετρελαίου που μεταφέρεται μέσω του αγωγού Ντρούζμπα, που τροφοδοτεί κατά βάση την Ουγγαρία, τη Σλοβακία και την Τσεχία.
Σημειώνεται πάντως πως όλο το προηγούμενο διάστημα, τόσο πριν όσο και μετά τη λήψη των αποφάσεων της κυβέρνησης Μητσοτάκη για το τελευταίο πακέτο μέτρων, ο πρωθυπουργός και πλήθος υπουργών επένδυσαν πολλά σε μία ευρωπαϊκή απόφαση για την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Μία τέτοια απόφαση, εκτός από απαραίτητη σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι πλέον και αναγκαία, καθώς προ ολίγων ημερών, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας παραδέχτηκε πως «τα δημοσιονομικά περιθώρια της Ελλάδας εξαντλήθηκαν με τα τελευταία μέτρα». Αυτός άλλωστε ήταν και ο λόγος που ο πρωθυπουργός στη χθεσινή του δήλωση έθεσε ψηλά στην ατζέντα του τα αναξιοποίητα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, επιχειρώντας προφανώς να προετοιμάσει το έδαφος για τη μη λήψη κοινής ευρωπαϊκής απόφασης.
Στο διά ταύτα, οι «επενδύσεις» της κυβέρνησης στα ενεργειακά και στα ελληνοτουρκικά ως προς τη στάση των ευρωπαίων εταίρων αναμένεται να δείξουν κατά τη Σύνοδο Κορυφής τα όριά τους. Η απουσία κοινής ευρωπαϊκής «λύσης» για τα ενεργειακά, αλλά και εάν κρατηθούν και από τους εταίρους χαμηλοί τόνοι έναντι της Τουρκίας θα αποτελούν διπλή ήττα για την κυβέρνηση, που το προηγούμενο διάστημα πόνταρε πολλά στο σημερινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
