Επιβράδυνση της ανάπτυξης, υπερχρέωση και κίνδυνο για νέο συστημικό σοκ βλέπουν διεθνείς οργανισμοί και οίκοι αξιολόγησης
Αλλοι μιλούν για τους κινδύνους που εγκυμονεί η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας και άλλοι, όπως η Moody’s, προχωρούν περισσότερο μιλώντας ανοιχτά πλέον για «απειλή εκδήλωσης οικονομικών και χρηματοπιστωτικών κρίσεων», ενώ διεθνείς οργανισμοί όπως ο ΟΟΣΑ σπεύδουν να αναθεωρήσουν επί τα χείρω τις εκτιμήσεις τους προβλέποντας ένα δύσκολο 2020, που μπορεί να είναι η αρχή μιας ακόμη δυσκολότερης δεκαετίας.
«Έρχεται χαμηλή ανάπτυξη»
Το ΔΝΤ, που επίσης αναθεώρησε επί το αρνητικότερο τις εκτιμήσεις του, αναμένει επιβράδυνση, καθώς οι αρχικές του εκτιμήσεις για «μικρή ανάκαμψη» το 2020 της τάξης του 3,6% έχουν ήδη περιοριστεί στο 3,4%, αλλά και αυτές συναρτώνται με «καλύτερες επιδόσεις αναδυομένων αγορών στην ανατολική Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και τη Λατινική Αμερική» που δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα επαληθευτούν, καθώς προϋποθέτουν ανοδική πορεία οικονομιών όπως της Τουρκίας ή της Αργεντινής.
Ιδιαίτερη σημασία για τη χώρα μας πάντως έχει η εκτίμηση του ταμείου ότι «τη μεγαλύτερη επιβράδυνση προβλέπεται να παρουσιάσει η ευρωζώνη» και ότι «ο ρυθμός ανάπτυξης της ευρωζώνης θα υποχωρήσει από 1,9% το 2018 σε 1,2% φέτος και 1,4% το 2020».
Διόλου συμπτωματικά, οι επιτελείς του ΟΟΣΑ έβαλαν τίτλο «Προειδοποίηση: Ερχεται χαμηλή ανάπτυξη» στην πιο πρόσφατη έκθεσή τους που προβλέπει ρυθμό ανάπτυξης μόλις 1,1% στην ευρωζώνη για το 2019 και 1% για το 2020, από 1,9% το 2018, ενώ εστιάζοντας στο Brexit υπογραμμίζεται ότι «το ΑΕΠ της ευρωζώνης σε περίπτωση Brexit χωρίς συμφωνία θα είναι χαμηλότερο από 0,5% το 2020 και το 2021».
Δυσοίωνες είναι και οι εκτιμήσεις ειδικών όπως ο Λούντοβιτς Σουμπράν, επικεφαλής οικονομολόγος του ασφαλιστικού ομίλου Allianz, που φοβάται «ένα κολαστήριο» στην παγκόσμια ανάπτυξη, καθώς θεωρεί ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί ένα «επόμενο συστημικό σοκ από ένα μεγάλο σοκ ρύθμισης των προσωπικών δεδομένων ή σε σύνδεση με το κλίμα», ενώ ο πιο «αισιόδοξος» Στιβ Αϊσμαν, ο διάσημος επενδυτής που είχε προβλέψει την κατάρρευση του αμερικανικού χρηματοπιστωτικού συστήματος πριν από μια δεκαετία, δεν εκτιμά ότι θα υπάρξει συστημική κρίση αλλά θεωρεί πιθανή «μια τυπική ύφεση με επιβραδυνόμενη οικονομία και ανθρώπους που χάνουν χρήματα», κάτι που εκτιμά ότι «θα είναι πολύ επώδυνο».
Πιο αρνητικές είναι οι εκτιμήσεις του οίκου Moody’s, που εκτιμά ότι «ενισχύεται η απειλή για εκδήλωση οικονομικών και χρηματοπιστωτικών κρίσεων καθώς επιβραδύνεται η παγκόσμια οικονομία». Η Moody’s υποβάθμισε μάλιστα την προοπτική αξιόχρεου παγκοσμίως για το 2020 από «σταθερή» σε «αρνητική», εξαιτίας των απρόβλεπτων πολιτικών εξελίξεων που οδηγούν σε γεωπολιτικές εντάσεις και επιβράδυνση του παγκόσμιου εμπορίου.
Ιδιαίτερα προβληματισμένος για το παγκόσμιο χρέος που σημείωσε συνολική αύξηση 50% την τελευταία δεκαετία εμφανίζεται και ο οίκος Standard & Poor’s, που εκτιμά ότι «ο εκτεταμένος δανεισμός βοήθησε πολλές οικονομίες να αποφύγουν μια ολέθρια ύφεση, αλλά είχε αποτέλεσμα να επωμιστούν ένα δυσβάσταχτο χρέος».
Και το «γαλάζιο» αφήγημα
Οι μοναδικοί αισιόδοξοι μέσα σε αυτό το περιβάλλον πρέπει να είναι η «γαλάζια» διακυβέρνηση στην Ελλάδα, που δεν αφήνει τα στοιχεία να της χαλάσουν την «αφήγηση», και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας που τη συνεπικουρεί δηλώνοντας ότι, παρά την επιβράδυνση στην Ευρώπη, αναμένει «αύξηση του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης στη χώρα μας με ανάκαμψη των ιδιωτικών επενδύσεων και της κατανάλωσης». Και αυτός πάντως για να φυλάει τα νώτα του επισημαίνει ότι «δεν έχει ξεπεραστεί ο κίνδυνος της ύφεσης λόγω της εμπορικής πολιτικής των ΗΠΑ».
