Ένας αδιέξοδος έρωτας, πολλά ανοιχτά ερωτήματα και το οικονομικό «θαύμα» της μετάβασης στη μεταπολεμική Γερμανία. Με αφετηρία το συναρπαστικό κινηματογραφικό σύμπαν του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ μιλήσαμε για τη δυνατότητα της τέχνης να διεμβολίζει την κανονικότητα και να φωτίζει διαφορετικές πλευρές του ανθρώπινου.
Τι σε γοήτευσε περισσότερο στο έργο;
Οι χαρακτήρες είναι απαιτητικοί και περίπλοκοι, δεν είναι καθόλου μονοδιάστατοι. Τα συναισθήματά τους είναι απόλυτα αληθινά και οι στόχοι τους είναι υπερβατικοί, φτάνουν πέρα από την κοινωνική νόρμα και το κατεστημένο. Ζητάνε κάτι άπιαστο. Και όλα αυτά συνδέονται με τη σκοτεινή πορεία της Γερμανίας μετά τον πόλεμο, η οποία εκείνη την περίοδο παλεύει να ανασυγκροτηθεί. Οι ήρωες ψάχνουν ένα φως μέσα στο σκοτάδι τους και κάπου εκεί την πατάνε.
Υπάρχει συνδετικός κρίκος με τη σημερινή εποχή;
Δυστυχώς υπάρχουν τρομερές αντιστοιχίες με το σήμερα. Η παράσταση αναφέρεται σε μια περίοδο έντονης κρίσης που διαπερνά όλα τα επίπεδα. Το κείμενο που έκανε ο Γιώργος Σκεύας επιχειρεί να συνθέσει ανθρώπινα στοιχεία που προσπαθούν να υπερβούν την κανονικότητα. Αυτό καλούμαστε να κάνουμε και εμείς σήμερα, αν θέλουμε να επιβιώσουμε σε μια τέτοια κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα. Να αναζητήσουμε μια πραγματική σχέση με τον εαυτό μας και στη συνέχεια να βγούμε προς τα έξω για να αναζητήσουμε συνοδοιπόρους. Εχουμε ενσωματώσει την κρίση και δυστυχώς μας έχει γίνει συνήθεια. Η συνήθεια όμως κάνει τα πράγματα να λιμνάζουν, δεν τα αφήνει να κινηθούν.
Η τέχνη μπορεί να διασπάσει αυτή την πραγματικότητα;
Το θέατρο μπορεί να προσφέρει ουσιαστική τροφή για σκέψη και εξέλιξη όταν συμβαίνει με ωραίο και ειλικρινή τρόπο. Εχει τη δυνατότητα να αναδείξει ξεχασμένες πτυχές του ανθρώπινου. Να φέρει στην επιφάνεια το ανοίκειο, τις σκέψεις με τις οποίες δεν έχουμε συνηθίσει να πορευόμαστε. Η καθημερινότητα καταπίνει τα συναισθήματα που έχουν τη δυνατότητα να φωτίσουν άλλες πλευρές του ανθρώπου. Το θέατρο όμως τους δίνει ένα μεγαλείο.
Με ποιον τρόπο χτίζεις την επικοινωνία με τον θεατή;
Αυτό που προσπαθώ να κάνω σε πρώτη φάση είναι να επικοινωνήσω με τον ρόλο μου. Αν συμβεί αυτό, πιστεύω ότι στη συνέχεια χτίζεται και η επικοινωνία με τον θεατή. Πρόκειται για κοπιαστική διαδικασία. Ο κόπος όμως μου αρέσει, είναι ζωτικό και απαραίτητο κομμάτι της δουλειάς του ηθοποιού.
Πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα από τότε που ξεκίνησες;
Πάρα πολύ. Οταν ξεκίνησα εγώ ήταν πολύ καλή εποχή για την τηλεόραση. Πολλοί νέοι ηθοποιοί είχαμε την ευκαιρία να δουλέψουμε σε ωραία πράγματα με καλές οικονομικές απολαβές. Οι μισθοί των ηθοποιών έχουν πέσει αισθητά στην τηλεόραση αλλά και στο θέατρο. Εγώ, για παράδειγμα, πρέπει να κάνω πολλές δουλειές μέσα σε μια χρονιά για να ζήσω από το επάγγελμά μου. Το θέατρο βέβαια είχε πάντοτε πιο σταθερή πορεία. Υπάρχει καλό υλικό που βρίσκει τρόπο έκφρασης μέσα από τη σκηνή. Αυτό που άλλαξε πολύ είναι η αντίληψη σε σχέση με τη δημοσιότητα. Πριν από κάποια χρόνια πολλοί νέοι άνθρωποι είχαν έντονη επιθυμία να γίνουν διάσημοι μέσα από την τηλεόραση, με αποτέλεσμα να περνάει σε δεύτερη μοίρα η πραγματική τέχνη της υποκριτικής. Τώρα που δεν υπάρχει πια αυτό το πρότυπο είναι πιο συνειδητή επιλογή το να κάνει κάποιος θέατρο.
Ποιες είναι οι μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σήμερα οι ηθοποιοί;
Ο χώρος μας ήταν πάντα δύσκολος. Δυστυχώς το κράτος δεν έχει ως προτεραιότητα να στηρίζει την τέχνη συνολικά, όχι μόνο το θέατρο. Η στήριξη σε καλλιτεχνικές προσπάθειες στην Ελλάδα φαντάζει ουτοπική. Ποτέ δεν ήταν προτεραιότητα ο πολιτισμός.
Το κοινό παρακολουθεί τις καλές παραστάσεις;
Ο κόσμος βλέπει θέατρο. Είναι όμως λίγο ακριβή διασκέδαση πλέον. Και είναι εξαιρετικά σημαντικό οι παραστάσεις να στηρίζονται πραγματικά από τους θεατές. Το θέατρο είναι συλλογική δουλειά και προσπάθεια, για την οποία πρέπει να πληρώνονται πολλοί άνθρωποι. Συχνά αυτό τείνει να παραμερίζεται, να θεωρείται δεδομένο ότι κάποιοι θα πληρώνονται λιγότερο. Αυτό όμως δεν είναι καλό για εμάς, ακόμη και αν αγαπάμε πολύ αυτό που κάνουμε. Δημιουργεί κακό προηγούμενο.
Με ποια κριτήρια επιλέγεις τις δουλειές σου;
Κυνηγάω τις καλές συνεργασίες . Πιστεύω ότι μόνο έτσι δημιουργείται το επιθυμητό καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Ο καθένας πρέπει να υπηρετεί τον ρόλο του. Αυτό δίνει τεράστια ελευθερία σε όλους να επικοινωνήσουν χωρίς κόμπλεξ και ματαιοδοξία και να δουλέψουν συλλογικά.
Τι είναι αυτό που σε κρατάει σε εγρήγορση;
Σχέδια πολλά. Ραντεβού, συζητήσεις, ιδέες, όνειρα, όλα κινούνται παράλληλα με τα πρακτικά προβλήματα. Ευτυχώς, μονίμως εκπλήσσω τον εαυτό μου. Είναι σαν να ανανεώνεται διαρκώς η σχέση μου με τη δουλειά. Αυτό με κάνει χαρούμενο και με βοηθάει να συνεχίζω.
Ιnfo
«O γάμος της Μαρίας Μπράουν»
Του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ
Διασκευή – σκηνοθεσία: Γιώργος Σκεύας
Παίζουν: Λένα Παπαληγούρα, Μάξιμος Μουμούρης, Γιάννης Νταλιάνης, Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη, Γιώργος Συμεωνίδης, Νίκος Γεωργάκης
Θέατρο
Οδού Κυκλάδων «Λευτέρης Βογιατζής
