Καταρχάς να ξεκαθαρίσουμε ότι όσο κι αν η ΕΡΤ κάθε χρόνο σπουδαιολογεί για λόγους παράδοσης, ιστορίας, μπάτζετ, ίσως και ψυχαναγκασμού, τον θεσμό της Eurovision, αυτό δεν σημαίνει ότι το εκάστοτε τραγούδι που στέλνουμε στο ξεπεσμένο πανηγύρι εκπροσωπεί τη σύγχρονη ελληνική πολιτιστική δημιουργία. Ας συμφωνήσουμε σε αυτό και πάμε παρακάτω. Το «Ζάρι» που ακούσαμε από τη Μαρίνα Σάττι και για το οποίο δούλεψαν πλείστοι νοματαίοι (αν είναι δυνατόν) μόνο ως τρολιά μπορεί να θεωρηθεί. Το πρόβλημα είναι ότι ακόμη και ως τέτοια είναι από τις πιο κακόγουστες και ανέμπνευστες τρολιές εκ καταβολής του σύγχρονου όρου «τρολιά». Νομίζω ότι ακόμη και ο Σεφερλής θα συμφωνούσε.
Το ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα όμως είναι ότι αυτός ο αχταρμάς συμβόλων και πολιτιστικής κληρονομιάς –Παρθενώνας, Καλλιμάρμαρο κ.ά.– παραδοσιακής κουζίνας –μουσακάς, σουβλάκι–, λαογραφίας και ιστορίας –φουστανέλα– μαζί και με τα «τα τα τα» μάλλον είναι αντιπροσωπευτικός του πώς αντιμετωπίζουμε τον εαυτό μας και πώς πουλάμε τις βαριές μας βιομηχανίες, τον τουρισμό και τον πολιτισμό. Ως κάτι απολύτως κιτς, που πηγαίνει στα τυφλά προσπαθώντας να μαζέψει δολάρια από τουρίστες που φοράνε σανδάλια. Για το δήθεν άνοιγμα στην πολυπολιτισμικότητα με πάντρεμα βαλκανικών και αραβικών ήχων και μπόλιγουντ αισθητική δεν το συζητώ. Το μόνο που καταφέρνει είναι να ρίχνει γέφυρες με το κιτς άλλων πολιτισμών. Είναι σαν να πουλάνε στην Πλάκα χωριάτικες σαλάτες που εκτός από φέτα, ντομάτα, κρεμμύδι, πιπεριά και αγγούρι έχουν χουρμάδες, κάσιους και σπόρους τσία.
Διαβάζω αναλύσεις για την εμφάνισή μας στην Eurovision που επικαλούνται όρους όπως νεωτερικότητα και μεταμοντερνισμός. Για μετανεωτερικότητα δεν άκουσα ακόμη. Φοβάμαι, όμως, ότι στριφογυρίζουν στον τάφο τους ο Ντεριντά, ο Μποντριγιάρ και ο Λυοτάρ μαζί.
Ας μην παίζουμε γύρω γύρω όλοι και στη μέση ένα «Ζάρι», αντλώντας στη συζήτηση ό,τι θεωρία μπορούμε να κατεβάσουμε από τόμους αισθητικής, τέχνης, φιλοσοφίας. Το μήνυμα του τραγουδιού είναι σαφές. Δεν έχουμε ταυτότητα. Κι αυτό είναι το πραγματικά μεγάλο πρόβλημα. Το «Zari» της Μαρίνας Σάττι αντιπροσωπεύει την Ελλάδα περισσότερο απ’ όσο φανταζόμαστε. Και σε αυτό πετύχαμε εξάρες.
