Το προηγούμενο δικαστικό έτος επιχειρήθηκε η μεγαλύτερη μεταρρύθμιση στη Δικαιοσύνη από τη σύσταση του ελληνικού κράτους, βεβιασμένα και με προχειρότητα, όπως αποδεικνύεται, καθημερινά. Η μεταρρυθμιστική προσπάθεια επικεντρώθηκε στην ενοποίηση πρωτοδικείων – ειρηνοδικείων της πολιτικής Δικαιοσύνης δίχως προηγούμενη μελέτη του υπουργείου Δικαιοσύνης για τα προβλήματα που θα ανέκυπταν λόγω της έλλειψης κατάλληλων υποδομών, ψηφιοποίησης της Δικαιοσύνης και των χιλιάδων κενών οργανικών θέσεων δικαστικών υπαλλήλων.
Στο αφήγημα της ενοποίησης ειρηνοδικείων – πρωτοδικείων προστέθηκε και ο μεγάλος πολιτικός Ελευθέριος Βενιζέλος, που απέτυχε στο εγχείρημα αυτό. Με τον δικαστικό χάρτη καταργείται ο ιστορικός – ουσιαστικός θεσμός των ειρηνοδικείων, με συνέπεια, κυρίως στις παραμεθόριες – ακριτικές περιοχές της χώρας, οι αδύναμοι κυρίως πολίτες να στερούνται πλήρους δικαστικής προστασίας (σχ. διαμαρτυρίες δικηγόρων Λήμνου, Καλύμνου κ.λπ.). Οι δικαστές μεταβάλλονται σε «περιοδεύοντα θίασο», αφού πρέπει σε κάθε περιφερειακή έδρα-πρώην ειρηνοδικείο να εκτελεί υπηρεσία καθημερινά ένας δικαστής, ο οποίος μεταβαίνει σ’ αυτή από το μητροπολιτικό πρωτοδικείο. Ο σχετικός νόμος αγνόησε τη νησιωτικότητα και το γεωγραφικό ανάγλυφο της χώρας και πως Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα.
Στο Πολιτικό Πρωτοδικείο Αθηνών η εφαρμογή του νόμου ξεκίνησε δίχως να ληφθούν υπόψη οι ελλείψεις και χωρίς να υπάρχει πρόβλεψη για ανέγερση νέου δικαστικού μεγάρου. Η εικόνα τραγική και διαφορετική απ’ αυτήν που παρουσιάζεται. Εκατοντάδες πολίτες, διάδικοι, δικηγόροι και δικαστές στοιβάζονται καθημερινά στις αίθουσες του πρώην Ειρηνοδικείου Αθηνών, αίθουσες που «δανείστηκαν» από άλλες δικαστικές υπηρεσίες σε βάρος της εύρυθμης λειτουργίας αυτών.
Περαιτέρω, ο νόμος για τον δικαστικό χάρτη μετατρέπεται σε «νόμο-γρίφο» για τους ειρηνοδίκες, οι οποίοι, αφού δέχτηκαν προσβολές (ασχολούνται με ψάρεμα και real estate, θα γίνουν κανονικοί δικαστές… [δεν ήταν δικαστές άραγε;]) και απαξιώθηκε το σημαντικό 12ετές έργο τους (έτη της οικονομικής και υγειονομικής κρίσης) στην προστασία των ευάλωτων υπερχρεωμένων νοικοκυριών, καλούνται τώρα «να ριχτούν στη μάχη της επιτάχυνσης της Δικαιοσύνης» με βίαιη μεταβολή της υπηρεσιακής τους κατάστασης και του προσωπικού προγραμματισμού, ευρισκόμενοι ενώπιον ενός θολού τοπίου το οποίο γεννά ανασφάλεια, αντιβαίνοντας στις βασικές συνταγματικές αρχές της ισότητας και της δικαστικής ανεξαρτησίας. Καθήκον των δικαστικών λειτουργών είναι η διαφύλαξη των δικαιωμάτων των πολιτών. Βούλησή τους η βελτίωση χρόνου – συνθηκών απονομής της δικαιοσύνης.
Τα μέτρα που λαμβάνονται πρέπει να είναι αποτέλεσμα μελέτης των συνεπειών για τους πολίτες, το κράτος δικαίου και τη δικαστική ανεξαρτησία.
*Μαργαρίτα Στενιώτη, Πρόεδρος εφετών, π.πρόεδρος της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων
Διαβάστε περισσότερα: Απορρύθμιση της Δικαιοσύνης: Τρεις δικαστικοί λειτουργοί στο Documento για τις επιπτώσεις του δικαστικού χάρτη Φλωρίδη